یوحنا 11
| روزی، شخصی به نام ایلعازر بیمار شد. او در بیت‌عنیا زندگی می‌کرد، در همان دهکدۀ مریم و خواهرش مارتا. | 1 |
Now there was a certain [man] sick, Lazarus of Bethany, of the village of Mary and Martha her sister.
| این مریم که برادرش اکنون بیمار بود، همان است که عطری گرانبها را بر پاهای عیسی ریخت و با گیسوانش آنها را خشک کرد. | 2 |
It was [the] Mary who anointed the Lord with ointment and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.
| این دو خواهر برای عیسی پیغام فرستاده، گفتند: «سرور ما، دوست عزیزتان سخت بیمار است.» | 3 |
The sisters therefore sent to him, saying, Lord, behold, he whom thou lovest is sick.
| وقتی عیسی این خبر را شنید فرمود: «این بیماری موجب مرگ ایلعازر نخواهد شد، بلکه باعث جلال خدا خواهد گشت، و پسر خدا نیز از این رویداد جلال خواهد یافت.» | 4 |
But when Jesus heard [it], he said, This sickness is not unto death, but for the glory of God, that the Son of God may be glorified by it.
| عیسی با اینکه نسبت به مارتا و مریم و ایلعازر لطف خاصی داشت، | 5 |
Now Jesus loved Martha, and her sister, and Lazarus.
| اما وقتی خبر بیماری ایلعازر را شنید، در محلی که بود، دو روز دیگر نیز ماند. | 6 |
When therefore he heard, He is sick, he remained two days then in the place where he was.
| پس از آن، به شاگردان خود فرمود: «بیایید به یهودیه بازگردیم.» | 7 |
Then after this he says to his disciples, Let us go into Judaea again.
| شاگردان اعتراض کرده، گفتند: «همین چند روز پیش بود که سران یهود می‌خواستند تو را در یهودیه بکشند. حال می‌خواهی باز به آنجا بروی؟» | 8 |
The disciples say to him, Rabbi, [even but] now the Jews sought to stone thee, and goest thou thither again?
| عیسی جواب داد: «در روز، دوازده ساعت هوا روشن است. تا زمانی که همه جا روشن است، مردم می‌توانند راه بروند و نیفتند. آنها راه را می‌بینند زیرا از نور این جهان برخوردارند. | 9 |
Jesus answered, Are there not twelve hours in the day? If any one walk in the day, he does not stumble, because he sees the light of this world;
| فقط در شب است که خطر افتادن وجود دارد، چون هوا تاریک است.» | 10 |
but if any one walk in the night, he stumbles, because the light is not in him.
| آنگاه فرمود: «دوست ما ایلعازر خوابیده است و من می‌روم تا او را بیدار کنم.» | 11 |
These things said he; and after this he says to them, Lazarus, our friend, is fallen asleep, but I go that I may awake him out of sleep.
| شاگردان به او گفتند: «سرور ما، پس حالش خوب خواهد شد.» | 12 |
The disciples therefore said to him, Lord, if he be fallen asleep, he will get well.
| ولی منظور عیسی این بود که ایلعازر مرده است، اما شاگردان تصور کردند منظورش این است که ایلعازر در خواب است. | 13 |
But Jesus spoke of his death, but they thought that he spoke of the rest of sleep.
| آنگاه عیسی به طور واضح فرمود: «ایلعازر مرده است. | 14 |
Jesus therefore then said to them plainly, Lazarus has died.
| و من خوشحالم که در کنار او نبودم، چون مرگ او یک بار دیگر به شما فرصت خواهد داد که به من ایمان آورید. حال بیایید نزد او برویم.» | 15 |
And I rejoice on your account that I was not there, in order that ye may believe. But let us go to him.
| یکی از شاگردان او به نام توما، که به او دوقلو هم می‌گفتند، به شاگردان دیگر گفت: «بیایید ما نیز برویم و با او بمیریم.» | 16 |
Thomas therefore, called Didymus, said to his fellow disciples, Let us also go, that we may die with him.
| وقتی به بیت‌عنیا رسیدند، شنیدند که ایلعازر را چهار روز پیش به خاک سپرده‌اند. | 17 |
Jesus therefore [on] arriving found him to have been four days already in the tomb.
| بیت‌عنیا فقط چند کیلومتر تا اورشلیم فاصله داشت | 18 |
Now Bethany was near Jerusalem, about fifteen stadia off,
| و عده‌ای از سران قوم یهود از آنجا آمده بودند تا مارتا و مریم را برای مرگ برادرشان تسلی بدهند. | 19 |
and many of the Jews came to Martha and Mary, that they might console them concerning their brother.
| وقتی به مارتا خبر دادند که عیسی آمده است، برخاست و بی‌درنگ به پیشواز او رفت، ولی مریم در خانه ماند. | 20 |
Martha then, when she heard Jesus is coming, went to meet him; but Mary sat in the house.
| مارتا به عیسی گفت: «سَرورم، اگر اینجا بودید، برادرم نمی‌مرد. | 21 |
Martha therefore said to Jesus, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died;
| حال نیز دیر نشده؛ اگر از خدا بخواهید، برادرم دوباره زنده خواهد شد.» | 22 |
but even now I know, that whatsoever thou shalt ask of God, God will give thee.
| عیسی فرمود: «مارتا، برادرت زنده خواهد شد.» | 23 |
Jesus says to her, Thy brother shall rise again.
| مارتا گفت: «بله، می‌دانم که در روز قیامت زنده خواهد شد.» | 24 |
Martha says to him, I know that he will rise again in the resurrection in the last day.
| عیسی فرمود: «من قیامت و حیات هستم. هر که به من ایمان داشته باشد، حتی اگر بمیرد، زنده خواهد شد. | 25 |
Jesus said to her, I am the resurrection and the life: he that believes on me, though he have died, shall live;
| و چون به من ایمان دارد، زندگی جاوید یافته، هرگز هلاک نخواهد شد. مارتا! آیا به این گفتۀ من ایمان داری؟» (aiōn g165) | 26 |
and every one who lives and believes on me shall never die. Believest thou this? (aiōn g165)
| مارتا گفت: «بله، سرورم، من ایمان دارم که تو مسیح، پسر خدا هستی، همان که منتظرش بودیم.» | 27 |
She says to him, Yea, Lord; I believe that thou art the Christ, the Son of God, who should come into the world.
| آنگاه مارتا به خانه بازگشت و مریم را از مجلس عزاداری بیرون برد و به او گفت: «عیسی اینجاست و می‌خواهد تو را ببیند.» | 28 |
And having said this, she went away and called her sister Mary secretly, saying, The teacher is come and calls thee.
| مریم بی‌درنگ نزد عیسی رفت. | 29 |
She, when she heard [that], rises up quickly and comes to him.
| عیسی بیرون دهکده بود، در همان جایی که مارتا با او ملاقات کرده بود. | 30 |
Now Jesus had not yet come into the village, but was in the place where Martha came to meet him.
| یهودیانی که در خانه سعی می‌کردند مریم را دلداری دهند، وقتی دیدند که او با عجله از خانه بیرون می‌رود، تصور کردند به سر قبر می‌رود تا باز گریه کند. پس ایشان نیز به دنبال او رفتند. | 31 |
The Jews therefore who were with her in the house and consoling her, seeing Mary that she rose up quickly and went out, followed her, saying, She goes to the tomb, that she may weep there.
| وقتی مریم نزد عیسی رسید، به پاهای او افتاد و گفت: «سرورم، اگر اینجا بودید، برادرم نمی‌مرد.» | 32 |
Mary therefore, when she came where Jesus was, seeing him, fell at his feet, saying to him, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
| وقتی عیسی دید که مریم گریه می‌کند و یهودیان نیز با او ماتم گرفته‌اند عمیقاً متأثر و پریشان گردید. | 33 |
Jesus therefore, when he saw her weeping, and the Jews who came with her weeping, was deeply moved in spirit, and was troubled,
| او پرسید: «کجا او را دفن کرده‌اید؟» گفتند: «سرور ما، بیا و ببین.» | 34 |
and said, Where have ye put him? They say to him, Lord, come and see.
| عیسی گریست. | 35 |
Jesus wept.
| سران یهود به یکدیگر گفتند: «ببینید چقدر او را دوست می‌داشت.» | 36 |
The Jews therefore said, Behold how he loved him!
| ولی بعضی می‌گفتند: «این مرد که چشمان کور را باز کرد، چرا نتوانست کاری کند که ایلعازر نمیرد؟» | 37 |
And some of them said, Could not this [man], who has opened the eyes of the blind [man], have caused that this [man] also should not have died?
| باز عیسی به شدت متأثر شد. سرانجام به سر قبر رسیدند. قبر او غاری بود که سنگ بزرگی جلوی دهانه‌اش غلتانیده بودند. | 38 |
Jesus therefore, again deeply moved in himself, comes to the tomb. Now it was a cave, and a stone lay upon it.
| عیسی فرمود: «سنگ را به کنار بغلتانید!» ولی مارتا، خواهر ایلعازر گفت: «سرورم، حالا دیگر متعفن شده، چون چهار روز است که او را دفن کرده‌ایم.» | 39 |
Jesus says, Take away the stone. Martha, the sister of the dead, says to him, Lord, he stinks already, for he is four days [there].
| عیسی فرمود: «مگر نگفتم اگر ایمان داشته باشی، جلال خدا را خواهی دید؟» | 40 |
Jesus says to her, Did I not say to thee, that if thou shouldest believe, thou shouldest see the glory of God?
| پس سنگ را کنار زدند. آنگاه عیسی به آسمان نگاه کرد و فرمود: «پدر، شکر می‌کنم که دعای مرا شنیده‌ای. | 41 |
They took therefore the stone away. And Jesus lifted up his eyes on high and said, Father, I thank thee that thou hast heard me;
| البته همیشه دعایم را می‌شنوی ولی این را به خاطر مردمی که اینجا هستند گفتم، تا ایمان آورند که تو مرا فرستاده‌ای.» | 42 |
but I knew that thou always hearest me; but on account of the crowd who stand around I have said [it], that they may believe that thou hast sent me.
| سپس با صدای بلند فرمود: «ایلعازر، بیرون بیا!» | 43 |
And having said this, he cried with a loud voice, Lazarus, come forth.
| ایلعازر از قبر بیرون آمد، در حالی که تمام بدنش در کفن پیچیده شده و پارچه‌ای سر و صورتش را پوشانده بود. عیسی فرمود: «او را باز کنید تا بتواند راه برود.» | 44 |
And the dead came forth, bound feet and hands with graveclothes, and his face was bound round with a handkerchief. Jesus says to them, Loose him and let him go.
| بعضی از یهودیان که با مریم بودند و این معجزه را دیدند، به عیسی ایمان آوردند. | 45 |
Many therefore of the Jews who came to Mary and saw what he had done, believed on him;
| ولی بعضی نیز نزد فریسیان رفته، واقعه را گزارش دادند. | 46 |
but some of them went to the Pharisees and told them what Jesus had done.
| کاهنان اعظم و فریسیان بی‌درنگ جلسه‌ای تشکیل دادند تا به این موضوع رسیدگی کنند. ایشان به یکدیگر می‌گفتند: «چه کنیم؟ این شخص معجزات بسیاری انجام می‌دهد. | 47 |
The chief priests, therefore, and the Pharisees gathered a council, and said, What do we? for this man does many signs.
| اگر او را به حال خود بگذاریم، تمام این قوم به دنبال او خواهند رفت. آنگاه رومی‌ها به اینجا لشکرکشی کرده، معبد و قوم ما را از بین خواهند برد.» | 48 |
If we let him thus alone, all will believe on him, and the Romans will come and take away both our place and our nation.
| یکی از ایشان به نام قیافا، که در آن سال کاهن اعظم بود، برخاست و گفت: «شما اصلاً متوجه موضوع نیستید. | 49 |
But a certain one of them, Caiaphas, being high priest that year, said to them, Ye know nothing
| آیا درک نمی‌کنید که بهتر است یک نفر برای قوم بمیرد تا آن که همۀ قوم هلاک شوند.» | 50 |
nor consider that it is profitable for you that one man die for the people, and not that the whole nation perish.
| او این را از خود نگفت، بلکه چون در آن سال کاهن اعظم بود، به او الهام شد. او با این سخن، در واقع پیشگویی کرد که عیسی باید برای قوم یهود فدا شود، | 51 |
But this he did not say of himself; but, being high priest that year, prophesied that Jesus was going to die for the nation;
| و نه فقط برای قوم یهود، بلکه برای جمع کردن و متحد ساختن همهٔ فرزندان خدا که در سراسر دنیا پراکنده‌اند. | 52 |
and not for the nation only, but that he should also gather together into one the children of God who were scattered abroad.
| از آن روز به بعد، سران قوم یهود توطئه چیدند تا عیسی را به قتل رسانند. | 53 |
From that day therefore they took counsel that they might kill him.
| عیسی از آن پس، دیگر در میان مردم آشکار نمی‌شد، بلکه با شاگردانش از اورشلیم به دهکدهٔ افرایم در نزدیکی بیابان رفت و در آنجا ماند. | 54 |
Jesus therefore walked no longer openly among the Jews, but went away thence into the country near the desert, to a city called Ephraim, and there he sojourned with the disciples.
| کم‌کم عید پِسَح که از روزهای مقدّس یهود بود نزدیک می‌شد. مردم از سراسر مملکت در اورشلیم جمع می‌شدند تا خود را برای شرکت در مراسم عید آماده کنند. | 55 |
But the passover of the Jews was near, and many went up to Jerusalem out of the country before the passover, that they might purify themselves.
| در این میان، همه می‌خواستند عیسی را ببینند، و در معبد با کنجکاوی از یکدیگر می‌پرسیدند: «چه فکر می‌کنید؟ آیا عیسی برای شرکت در مراسم عید به اورشلیم خواهد آمد؟» | 56 |
They sought therefore Jesus, and said among themselves, standing in the temple, What do ye think? that he will not come to the feast?
| ولی از طرف دیگر کاهنان اعظم و فریسیان اعلام کرده بودند که هر که عیسی را ببیند، خبر دهد تا او را بگیرند. | 57 |
Now the chief priests and the Pharisees had given commandment that if any one knew where he was, he should make it known, that they might take him.
