ایوب 28

1 مردم می‌دانند چگونه نقره را از معدن استخراج نمایند، طلا را تصفیه کنند،

Ezali na esika oyo batimolaka palata, mpe na esika oyo bapetolaka wolo.

2 آهن را از زمین بیرون آورند و مس را از سنگ جدا سازند.

Ebende ewutaka na mabele, mpe libanga oyo balekisaka na moto epesaka motako.

3 آنها می‌دانند چطور معادن تاریک را روشن کنند و در جستجوی سنگهای معدن تا عمقهای تاریک زمین فرو روند.

Moto asilisaka molili, alukaka kino na se, na bisika ya se penza, libanga kati na molili oyo eleki makasi,

4 آنها در نقاطی دور دست، جایی که پای بشری بدان راه نیافته، در دل زمین نقب می‌زنند و از طنابها آویزان شده، به عمق معادن می‌روند.

atimolaka libulu mosika ya esika oyo bato bavandaka, na bisika oyo makolo ya bato ekomaka te, mosika penza na bato, adiembelaka mosika ya bato nyonso.

5 مردم می‌دانند چگونه از روی زمین غذا تهیه کنند، در حالی که در زیر پوستهٔ همین زمین، آتش نهفته است.

Mabele epai wapi bilei ewutaka ebongwani na se na yango lokola nde moto ezikisi yango.

6 آنها می‌دانند چگونه از سنگهای آن یاقوت و طلا به دست بیاورند.

Mabanga ya safiri ewutaka na mabanga makasi ya mabele, mpe putulu ya wolo ezalaka kati na mabele.

7 حتی پرندگان شکاری راه معادن را نمی‌دانند و چشم هیچ عقابی آن را نمی‌تواند ببیند؛

Ndeke moko te oyo eliaka misuni eyebi nzela na yango, miso ya mpongo moko te emoni yango,

8 پای شیر یا جانور درندهٔ دیگری به این معادن نرسیده است؛

nyama ya zamba etia nanu makolo na yango kuna te, mpe nkosi etambola nanu kuna te.

9 ولی مردم می‌دانند چطور سنگهای خارا را تکه‌تکه نموده، کوهها را از بیخ و بن برکنند،

Moto abetaka loboko na ye na likolo ya libanga ya makasi mpe apikolaka ngomba longwa na misisa,

10 صخره‌ها را بشکافند و به سنگهای قیمتی دست یابند.

atimolaka nzela kati na mabanga, mpe miso na ye emonaka bomengo na yango nyonso,

11 آنها حتی سرچشمهٔ رودها را کاوش می‌کنند و گنجهای مخفی از آن بیرون می‌آورند.

akawusaka mayi ya bibale mpe abimisaka na pole biloko oyo ebombama.

12 مردم همهٔ اینها را می‌دانند، ولی نمی‌دانند فهم و حکمت را در کجا بیابند.

Kasi bakoki komona bwanya wapi? Mayele evandaka wapi?

13 حکمت در بین انسانها پیدا نمی‌شود و هیچ‌کس ارزش آن را نمی‌داند.

Moto ayebaka motuya na yango te, pamba te bakoki komona yango te kati na mokili ya bato ya bomoi.

14 اقیانوسها می‌گویند: «در اینجا حکمت نیست.» و دریاها جواب می‌دهند: «در اینجا هم نیست.»

Libulu ya mozindo elobi: « Ezali kati na ngai te; » mpe ebale monene elobi: « Ezali epai na ngai te. »

15 حکمت را با طلا و نقره نمی‌توان خرید،

Bakoki kosomba yango te na motuya ya libanga ya wolo to na bakilo ya palata;

16 و نه با طلای خالص و سنگهای قیمتی.

bakoki te kosomba yango na wolo ya Ofiri to na mabanga ya talo ya Onikisi to mabanga ya talo ya Safiri;

17 حکمت از طلا و الماس بسیار گرانبهاتر است و آن را نمی‌توان با جواهرات خریداری کرد.

wolo to diama ekoki te kokokana na yango, bakoki kozwa yango te na motuya ya sani ya wolo ya kitoko.

18 مرجان و بلور در برابر حکمت هیچ ارزشی ندارند. قیمت آن از لعل بسیار گرانتر است.

Mayaka ya Karayi mpe ya Jasipe ezali na motuya te liboso na yango. Motuya ya bwanya eleki pawuni ya talo.

19 نه می‌توان آن را با زبرجد مرغوب خرید و نه با طلای ناب.

Topaze ya Kushi ekoki kokokana na yango te, mpe bakoki te kosomba yango ata na wolo ya peto.

20 پس حکمت را از کجا می‌توان به دست آورد؟ در کجا پیدا می‌شود؟

Boye, bwanya ewutaka wapi? Mayele evandaka wapi?

21 زیرا از چشمان تمامی افراد بشر پنهان است. حتی از چشمان تیزبین پرندگان هوا نیز مخفی است؛

Ebombami mosika na miso ya bato nyonso ya bomoi, ebombami mpe mosika na miso ya bandeke ya likolo.

22 هلاکت و مرگ می‌گویند: «ما فقط شایعاتی در مورد مکان حکمت شنیده‌ایم.»

Libebi mpe kufa elobi: « Kaka sango na yango nde ekomaki na matoyi na biso. »

23 فقط خدا می‌داند که حکمت را کجا می‌توان پیدا کرد؛

Nzambe kaka nde ayebi nzela na yango, Ye nde kaka ayebi esika bwanya evandaka.

24 زیرا او تمامی زمین را زیر نظر دارد و آنچه را که در زیر آسمان است مشاهده می‌کند.

Pamba te miso na Ye emonaka kino na suka ya mokili, mpe amonaka nyonso oyo ezali na se ya Lola.

25 او باد را به حرکت درمی‌آورد و حدود اقیانوسها را تعیین می‌کند.

Tango apesaki makasi na mopepe mpe atiaki mondelo na mayi,

26 به باران فرمان می‌دهد که ببارد و مسیر برق آسمان را تعیین می‌کند.

tango atiaki mobeko mpo na mvula mpe afungolaki nzela mpo na kake mpe mikalikali,

27 پس او می‌داند حکمت کجاست. او آن را آزمایش کرده و تأیید نموده است،

amonaki bwanya mpe akumisaki yango, andimaki yango mpe amekaki yango.

28 و به افراد بشر می‌گوید: «بدانید که ترس از خداوند، حکمت واقعی، و دوری نمودن از شرارت، فهم حقیقی می‌باشد.»

Bongo alobaki na moto: « Kotosa Nkolo, yango nde bwanya! Koboya mabe, yango nde mayele! »