پیدایش 48

1 پس از چندی به یوسف خبر دادند که پدرش سخت مریض است. پس دو پسرش منسی و افرایم را برداشته، به دیدن پدر خود رفت.

Nda dooꞌ sa ma, atahori rema rafadꞌe Yusuf rae ama na namahedꞌi. De no ana nara ruꞌa se, Manase ma Efraim, reu seꞌu baꞌi Yakob na.

2 چون یعقوب خبر آمدن یوسف را شنید، نیروی خود را جمع کرده، در رختخواب نشست.

Yakob rena Yusuf se rema ma, ana naꞌamamateꞌ ao na endoꞌ sia koi.

3 او به یوسف گفت: «خدای قادر مطلق در ناحیه لوز کنعان به من ظاهر شد و مرا برکت داد.

Ana nafadꞌe Yusuf nae, “Ana Usu e! Lamatualain koasa manaseli na, natudꞌu Ao na nema au mia kambo Lus sia rae Kanaꞌan. Sia naa, Ana helu au,

4 او به من فرمود:”به تو فرزندان زیادی خواهم بخشید و از نسل تو قومهای بسیاری به وجود خواهم آورد و این سرزمین را به نسل تو خواهم داد تا مِلک دائمی ایشان باشد.“

nae, ‘Dei fo au fee umbu-ana mara ramaheta, fo tititi-nonosi mara dadꞌi leo monaeꞌ. Ma nusaꞌ ia, Au fee neu tititi-nonosi mara, fo dadꞌi sira hata-heto na losa nduꞌu-dꞌoo na neu.’

5 اکنون دو پسرت منسی و افرایم که قبل از آمدن من، در مصر به دنیا آمده‌اند، مانند فرزندانم رئوبین و شمعون وارثان من خواهند بود.

De ia naa, ana ma Efraim no Manase, hak nara taꞌo ia: au uma sia Masir ia, ruꞌa se au umbu nggara. Mae onaꞌ naa o, ia naa, au tao se dadꞌi ana nggara, onaꞌ a Ruben ma Simeon.

6 ولی فرزندانی که بعد از این برایت به دنیا بیایند متعلق به خودت بوده از سهم افرایم و منسی ارث خواهند برد.

Te mete ma ho hambu anaꞌ fai, naa ho ana mara. Au nda tao se onaꞌ au ana nggara sa. De ara simbo hata-hetoꞌ mia aꞌa nara Manase no Efraim.

7 من این کار را به خاطر مادرت راحیل می‌کنم. پس از بیرون آمدنم از فَدّان‌اَرام او بین راه در نزدیکی افرات مُرد و من هم او را در آنجا، کنار راه افرات دفن کردم.» (افرات همان بیت‌لحم است.)

Au tao taꞌo naa, fo musunedꞌa ina ma Rahel. Leleꞌ hai baliꞌ mia Mesopotamia misiꞌ Kanaꞌan, ina ma bꞌonggi de mate mia dalaꞌ taladꞌa na deka kambo Efrata sia rae Kanaꞌan. Leleꞌ naa, au susa ala seli. De au uꞌoi e sia dalaꞌ suu na nae nisiꞌ kambo Efrata.” (Kamboꞌ naa aleꞌ ia, ara babꞌae e, Betlehem.)

8 وقتی یعقوب پسران یوسف را دید از او پرسید: «آیا اینها پسران تو هستند؟»

Yakob olaꞌ basa ma, ana botiꞌ mata na, nita Yusuf ana nara sia naa. Natane Yusuf nae, “We! Seka ana nara ia ra?”

9 یوسف گفت: «بله، اینها پسران من هستند که خدا آنها را در مصر به من بخشیده است.» یعقوب گفت: «آنها را نزد من بیاور تا برکتشان بدهم.»

Yusuf nataa nae, “Anaꞌ ia ra, Lamatualain fee au sia Masir ia.” Yakob olaꞌ nae, “Mete ma taꞌo naa, naa mo se deka ro au, fo au hule-oꞌe Lamatualain fee papala-babꞌanggiꞌ neu se.”

10 یعقوب بر اثر پیری چشمانش ضعیف و تار گشته بود و نمی‌توانست خوب ببیند. پس یوسف پسرانش را نزد او آورد. او آنها را بوسید و در آغوش کشید.

Yakob lasiꞌ ena, de mata nara poke ena. Naa de ana nda nita malole sa. Yusuf no ana nara, deka ro Yakob, de ana holu ma idu se.

11 یعقوب به یوسف گفت: «هرگز فکر نمی‌کردم دوباره تو را ببینم ولی حال خدا اجازه داده حتی فرزندانت را نیز ببینم.»

Ana olaꞌ no Yusuf nae, “Dꞌoo basa ia, au duꞌa na, nda undaa o nggo sa ena. Te ia naa, Lamatualain tao lenaꞌ naa fai, sambe au o feꞌe ita ana mara.”

12 یوسف پسرانش را از روی زانوان یعقوب برداشت و در مقابل پدرش سر تعظیم فرود آورد.

Basa naa ma, Yusuf naꞌadꞌodꞌooꞌ ana nara mia Yakob, de sendeꞌ lululangga na ma beꞌutee losa rae, mia ama na matan.

13 سپس افرایم را در طرف چپ و منسی را در طرف راست یعقوب قرار داد.

Basa boe ma Yusuf fela. Noꞌe nala ana nara de fee se rambariiꞌ deka ro aman. Ana ulu na, Manase, neu Yakob bobꞌoa onan, ma ana ka rua na, Efraim, neu Yakob bobꞌoa diin.

14 اما یعقوب دستهای خود را عمداً طوری دراز کرد و بر سر پسرها گذاشت که دست راست او بر سر افرایم، پسر کوچکتر، و دست چپ او بر سر منسی، پسر بزرگتر قرار گرفت.

Yakob loo lima na fo hule-oꞌe fee se, te ana lali lima ona na neu Efraim langga na, ma lima dii na neu Manase langga na.

15 آنگاه یوسف را چنین برکت داد: «خدایی که پدرانم ابراهیم و اسحاق در حضورش زندگی می‌کردند، این دو پسرت را برکت دهد. خدایی که مرا در تمام عمرم شبانی کرده،

Ana hule-oꞌe noꞌe Lamatualain pala-banggi fee Yusuf nae, “Ho baꞌi Isak ma no ama na Abraham, ruꞌa se tungga Lamatualain hiihii-nanau na. Lamatualain o naꞌaboi au mia feꞌe soru ngga losa oras ia.

16 آن فرشته‌ای که مرا از هر بدی محفوظ داشته، آنها را برکت دهد. باشد که این دو پسر نام من و نام پدرانم ابراهیم و اسحاق را زنده نگاه دارند و از آنها قوم عظیمی به وجود آید.»

Ana mboꞌi au mia basa deꞌulakaꞌ ra. De au o oꞌe fo Ana pala banggi fee anaꞌ ia ra ro tititi-nonosi nara. Boe ma, mete ma ara hule-oe neu Lamatualain, ara afiꞌ liliiꞌ ingga baꞌi Abraham, baꞌi Isak, ma au nara ngga. Fo tititi-nonosi nara boe ramaheta, dadꞌi leo monaeꞌ sia raefafoꞌ ia.”

17 اما یوسف چون دست راست پدرش را روی سر افرایم دید ناراحت شد، پس دست راست او را گرفت تا آن را روی سر منسی بگذارد.

Yusuf nita aman tao lima ona na neu Efraim langga na, de ana toꞌu aman lima na, ma lali nisiꞌ Manase langga na.

18 یوسف گفت: «پدر، تو دستهایت را به اشتباه روی سر پسرها گذاشته‌ای! پسر بزرگتر من این یکی است. دست راست خود را روی سر او بگذار.»

Nafadꞌe ama na nae, “Amaꞌ e! Afiꞌ tao taꞌo naa. Te Efraim odꞌiꞌ. Eni nda ana uluꞌ sa. Amaꞌ musi tao lima ona ma sia Manase langga na ata. Huu naa, ana uluꞌ a hak na.”

19 اما پدرش نپذیرفت و گفت: «پسرم، من می‌دانم چه می‌کنم. از منسی هم یک قوم بزرگ به وجود خواهد آمد، ولی برادر کوچکتر او افرایم، بزرگتر خواهد بود و از نسل او قومهای بسیاری به وجود خواهند آمد.»

Te ama na Yakob nda nau sa. Olaꞌ nae, “Ana ngge. Au memaꞌ uhine. Te dei fo Manase dadꞌi manaseliꞌ, ma tititi-nonosi nara o ramaheta losa dadꞌi leo monaeꞌ. Te odꞌi na Efraim, dei fo lenaꞌ e fai. Tititi-nonosi nara, nae na seli losa ara dadꞌi leo hetar manaseliꞌ fai.”

20 آنگاه یعقوب پسران یوسف را در آن روز برکت داده، گفت: «باشد که قوم اسرائیل با این کلمات یکدیگر را برکت داده، بگویند: خدا تو را مثل افرایم و منسی کامیاب و سعادتمند گرداند.» به این ترتیب یعقوب افرایم را بر منسی برتری بخشید.

De ana nafadꞌe ana karuꞌaꞌ ra nae, “Dei fo mete ma atahori Israꞌel roꞌe Lamatualain pala banggi fee atahori, ara ingga hei ruꞌa nggi nara mara boe. Ara roꞌe rae, ‘Hule-huleꞌ a Lamatualain pala banggi fee nggo, onaꞌ a Ana fee Efraim no Manase.’” No taꞌo naa, Yakob ingga Efraim naran naꞌahuluꞌ aꞌan Manase naran.

21 سپس یعقوب به یوسف گفت: «من به‌زودی می‌میرم، اما خدا با شما خواهد بود و شما را بار دیگر به سرزمین اجدادتان باز خواهد گردانید.

Boe ma Yakob nafadꞌe Yusuf nae, “Ana ngge! Nda dooꞌ sa, te au mate. Te dei fo Lamatualain tulu-fali hei, ma no baliꞌ hei misiꞌ bei-baꞌiꞌ mara nusa na.

22 من زمینی را که به کمان و شمشیر خود از اموری‌ها گرفتم، به تو که بر برادرانت برتری داری، می‌بخشم.»

Te ia naa, au fee nggo lenaꞌ odꞌi-aꞌa mara. Au fee seluꞌ nggo mbukuꞌ sia rae Kanaꞌan fo dalahulu na au haꞌi mia atahori Amori leleꞌ utati o se.”