خروج 4

1 آنگاه موسی به خدا گفت: «اگر بنی‌اسرائیل سخنان مرا باور نکنند و به من گوش ندهند و بگویند:”چگونه بدانیم که خداوند به تو ظاهر شده است؟“من به آنان چه جواب دهم؟»

Moses [Drawn out] answered, “But, behold, they will not trust me, nor sh'ma ·hear obey· to my voice; for they will say, ‘Adonai has not appeared to you.’”

2 خداوند از موسی پرسید: «در دستت چه داری؟» جواب داد: «عصا.»

Adonai said to him, “What is that in your hand?” He said, “A rod.”

3 خداوند فرمود: «آن را روی زمین بینداز!» وقتی موسی عصا را بر زمین انداخت، ناگهان عصا به ماری تبدیل شد و موسی از آن فرار کرد!

He said, “Throw it on the ground.” He threw it on the ground, and it became a snake; and Moses [Drawn out] ran away from it.

4 خداوند فرمود: «دستت را دراز کن و دمش را بگیر!» موسی دست خود را دراز کرد و دم مار را گرفت و مار دوباره در دستش به عصا تبدیل شد!

Adonai said to Moses [Drawn out], “Stretch out your hand, and take it by the tail.” He stretched out his hand, and took hold of it, and it became a rod in his hand.

5 آنگاه خداوند فرمود: «این کار را بکن تا سخنان تو را باور کنند و بدانند که خداوند، خدای اجدادشان ابراهیم، اسحاق و یعقوب بر تو ظاهر شده است.»

“That they may trust that Adonai, the God of their fathers, the God of Abraham [Father of a multitude], the God of Isaac [Laughter], and the God of Jacob [Supplanter], has appeared to you.”

6 سپس خداوند فرمود: «دستت را داخل ردایت ببر!» موسی دستش را داخل ردایش برد و همین که آن را بیرون آورد، دید که دستش بر اثر جذام مثل برف سفید شده است.

Adonai said furthermore to him, “Now put your hand inside your cloak.” He put his hand inside his cloak, and when he took it out, behold, his hand was leprous, as white as snow.

7 او گفت: «حالا دستت را دوباره داخل ردایت ببر!» وقتی موسی بار دیگر دستش را داخل ردایش برد و آن را بیرون آورد، دید که دستش دوباره صحیح و سالم است.

He said, “Put your hand inside your cloak again.” He put his hand inside his cloak again, and when he took it out of his cloak, behold, it had turned again as his other flesh.

8 آنگاه خداوند به موسی فرمود: «اگر چنانچه مردم معجزهٔ اول را باور نکنند، دومی را باور خواهند کرد.

“It will happen, if they will not trust you or sh'ma ·hear obey· the voice of the first sign, that they will trust the voice of the latter sign.

9 اما اگر پس از این دو معجزه باز سخنان تو را قبول نکردند، آنگاه از آب رود نیل بردار و روی خشکی بریز. آب به خون تبدیل خواهد شد!»

It will happen, if they will not trust even these two signs or sh'ma ·hear obey· your voice, that you shall take of the water of the river, and pour it on the dry land. The water which you take out of the river will become blood on the dry land.”

10 موسی گفت: «خداوندا، من هرگز سخنور خوبی نبوده‌ام، نه در سابق و نه اکنون که با من سخن گفته‌ای. گفتار و زبان من کند است.»

Moses [Drawn out] said to Adonai, “O Lord, I am not eloquent, neither before now, nor since you have spoken to your servant; for I am slow of speech, and of a slow tongue.”

11 خداوند فرمود: «چه کسی زبان به انسان بخشیده است؟ گنگ و کر و بینا و نابینا را چه کسی آفریده است؟ آیا نه من که خداوند هستم؟

Adonai said to him, “Who made man’s mouth? Or who makes one mute, or deaf, or seeing, or blind? Is not it I, Adonai?

12 بنابراین، برو و من به تو قدرت بیان خواهم داد و هر آنچه باید بگویی به تو خواهم آموخت.»

Now therefore go, and I will be with your mouth, and teach you what you shall speak.”

13 اما موسی گفت: «خداوندا، تمنا می‌کنم کس دیگری را به جای من بفرست.»

He said, “Oh, Lord, please send someone else.”

14 پس خداوند بر موسی خشمگین شد و فرمود: «برادرت هارونِ لاوی سخنور خوبی است و اکنون می‌آید تا تو را ببیند. او از دیدنت خوشحال خواهد شد.

Adonai’s anger burned against Moses [Drawn out], and he said, “What about Aaron [Light-bringer], your brother, the Levite [Descendant of United with]? I know that he can speak well. Also, behold, he comes out to meet you. When he sees you, he will be glad in his heart.

15 آنچه را که باید بیان کنی به هارون بگو تا از طرف تو بگوید. من به هر دوی شما قدرت بیان خواهم بخشید و به شما خواهم گفت که چه باید بکنید.

You shall speak to him, and put the words in his mouth. I will be with your mouth, and with his mouth, and will teach you what you shall do.

16 او در برابر مردم سخنگوی تو خواهد بود و تو برای او چون خدا خواهی بود و هر چه را که به او بگویی بیان خواهد کرد.

He will be your spokesman to the people; and it will happen, that he will be to you a mouth, and you will be to him as God.

17 این عصا را نیز همراه خود ببر تا با آن معجزاتی را که به تو نشان دادم ظاهر سازی.»

You shall take this rod in your hand, with which you shall do the signs.”

18 موسی نزد پدرزن خود یترون بازگشت و به او گفت: «اجازه بده تا به نزد بستگانم در مصر برگردم و ببینم آنها زنده‌اند یا نه.» یترون گفت: «برو به سلامت.»

Moses [Drawn out] went and returned to Jethro [Abundance] his father-in-law, and said to him, “Please let me go and return to my brothers who are in Egypt [Abode of slavery], and see whether they are still alive.” Jethro [Abundance] said to Moses [Drawn out], “Go in peace.”

19 پیش از آنکه موسی سرزمین مدیان را ترک کند، خداوند به او گفت: «به مصر برو، چون کسانی که می‌خواستند تو را بکشند، دیگر زنده نیستند.»

Adonai said to Moses [Drawn out] in Midian [Strife], “Go, return into Egypt [Abode of slavery]; for all the men who sought your life are dead.”

20 پس، موسی «عصای خدا» را در دست گرفت و زن و فرزندان خود را برداشت و آنان را بر الاغ سوار کرده، به مصر بازگشت.

Moses [Drawn out] took his wife and his sons, and set them on a donkey, and he returned to the land of Egypt [Abode of slavery]. Moses [Drawn out] took God’s rod in his hand.

21 خداوند به او فرمود: «وقتی به مصر رسیدی، نزد فرعون برو و معجزاتی را که به تو نشان داده‌ام در حضور او ظاهر کن. ولی من قلب فرعون را سخت می‌سازم تا بنی‌اسرائیل را رها نکند.

Adonai said to Moses [Drawn out], “When you go back into Egypt [Abode of slavery], see that you do before Pharaoh all the wonders which I have put in your hand, but I will harden his heart and he will not let the people go.

22 به او بگو که خداوند می‌فرماید:”اسرائیل، پسر ارشد و نخستزادۀ من است؛

You shall tell Pharaoh, ‘Adonai says, Israel [God prevails] is my son, my firstborn,

23 بنابراین، به تو دستور می‌دهم بگذاری او از مصر خارج شود و مرا عبادت کند. اگر سرپیچی کنی، پسر ارشد تو را خواهم کشت.“»

and I have said to you, “Let my son go, that he may abad ·serve· me;” and you have refused to let him go. Behold, I will kill your son, your firstborn.’”

24 پس موسی و خانواده‌اش به سوی مصر رهسپار شدند. در بین راه وقتی استراحت می‌کردند، خداوند به او ظاهر شد و او را به مرگ تهدید کرد.

On the way at a lodging place, Adonai met Moses [Drawn out] and wanted to kill him.

25 اما صفوره، زن موسی، یک سنگ تیز گرفت و پسرش را ختنه کرد و با پوست اضافی پای موسی را لمس کرد و گفت: «بدون شک تو برای من داماد خون هستی.»

Then Zipporah took a flint, and cut off the foreskin of her son, and cast it at his feet; and she said, “Surely you are a bridegroom of blood to me.”

26 («داماد خون» اشاره‌ای بود به ختنه). بنابراین، خدا از کشتن موسی چشم پوشید.

So he let him alone. Then she said, “You are a bridegroom of blood,” because of the circumcision.

27 آنگاه خداوند به هارون فرمود تا به استقبال برادرش موسی به صحرا برود. پس هارون به سوی کوه حوریب که به «کوه خدا» معروف است، روانه شد. وقتی آن دو به هم رسیدند، یکدیگر را بوسیدند.

Adonai said to Aaron [Light-bringer], “Go into the wilderness to meet Moses [Drawn out].” He went, and met him on God’s mountain, and kissed him.

28 سپس، موسی برای هارون تعریف کرد که خداوند به او چه دستورهایی داده، و چه معجزاتی باید در حضور پادشاه مصر انجام دهد.

Moses [Drawn out] told Aaron [Light-bringer] all Adonai’s words with which he had sent him, and all the signs with which he had enjoined him.

29 سپس موسی و هارون به مصر بازگشتند و تمام مشایخ بنی‌اسرائیل را جمع کردند.

Moses [Drawn out] and Aaron [Light-bringer] went and gathered together all the elders of the children of Israel [God prevails].

30 هارون هر چه را که خداوند به موسی فرموده بود، برای ایشان تعریف کرد و موسی نیز معجزات را به آنها نشان داد.

Aaron [Light-bringer] spoke all the words which Adonai had spoken to Moses [Drawn out], and did the signs in the sight of the people.

31 آنگاه قوم اسرائیل باور کردند که آنها فرستادگان خدا هستند، و هنگامی که شنیدند خداوند به مصیبتهای ایشان توجه فرموده و می‌خواهد آنها را نجات دهد، خم شده، خدا را عبادت کردند.

The people trusted, and when they sh'ma ·heard obeyed· that Adonai had visited the children of Israel [God prevails], and that he had seen their affliction, then they hawa ·bowed low, prostrated· their heads and worshiped.