خروج 23

1 «خبر دروغ را منتشر نکنید و با دادن شهادت دروغ با خطاکار همکاری ننمایید.

MAI hoala oe i ka olelo wahahee. Mai kau pu i kou lima me ka poe hewa e lilo i mea hoike hookaumaha.

2 وقتی در دادگاه در مقام شاهد ایستاده‌اید دنباله‌رو جماعت در انجام کار بد نشوید و تحت تأثیر نظر اکثریت، عدالت را پایمال نکنید،

Mai hahai mamuli o ka lehulehu e hana hewa, mai paue aku hoi ma ke ku e mamuli o ka lehulehu, e hoohewa wale.

3 و از کسی صرفاً به خاطر اینکه فقیر است طرفداری نکنید.

Mai kokua oe mamuli o ka ilihune i kona hewa ana.

4 «اگر به گاو یا الاغ گمشدهٔ دشمن خود برخوردید آن را نزد صاحبش برگردانید.

Ina halawai oe me ka bipi a kou hoalauna e hele hewa ana, me kona hoki paha, e oiaio no e hoihoi mai oe ia mea io na la.

5 اگر الاغ دشمنت را دیدید که در زیر بار افتاده است، بی‌اعتنا از کنارش رد نشوید، بلکه به او کمک کنید تا الاغ خود را از زمین بلند کند.

Ina ike oe i ka hoki a ka mea i huhu mai ia oe, o moe ana malalo iho o kona kaumaha, a manao oe aole kokua ia ia, alaila, e kokua aku no oe ia ia.

6 «در دادگاه، حق شخص فقیر را پایمال نکنید.

Mai hookahuli oe i ka pono o ke kanaka hune i kona hookolokolo ana.

7 تهمت ناروا به کسی نزنید و نگذارید شخص بی‌گناه به مرگ محکوم شود. من کسی را که عدالت را زیر پا گذارد بی‌سزا نخواهم گذاشت.

E mamao aku oe i ka mea wahahee; a mai pepehi oe i ka mea i hewa ole, a me ka mea i pono: no ka mea, aole au e hoapono aku i ka mea i hewa.

8 «رشوه نگیرید، چون رشوه چشمان بینایان را کور می‌کند و راستگویان را به دروغگویی وا می‌دارد.

Mai lawe oe i ka waiwai kipe: no ka mea, o ka waiwai kipe ka mea e makapo ai ka poe ike, a e kekee ai na olelo a ka poe pono.

9 «به اشخاص غریب ظلم نکنید، چون خودتان در مصر غریب بودید و از حال غریبان آگاهید.

Mai hookaumaha oe i ka malihini, no ka mea, ua ike no oukou i ka manao o ka malihini, no ko oukou noho malihini ana ma ka aina o Aigupita.

10 «در زمین خود شش سال کشت و زرع کنید، و محصول آن را درو نمایید.

E lulu oe i kou aina i eono mau makahiki, a e hoiliili hoi i kona hua.

11 اما در سال هفتم بگذارید زمین استراحت کند و آنچه را که در آن می‌روید واگذارید تا فقرا از آن استفاده کنند و آنچه از آن باقی بماند حیوانات صحرا بخورند. این دستور در مورد باغ انگور و باغ زیتون نیز صدق می‌کند.

Aka i ka hiku o ka makahiki e hoomaha oe i ka aina, e waiho wale hoi; i ai iho ka poe hune o kou poe kanaka; a o ka mea a lakou e hookoe ai, na na holoholona o ke kula ia e ai. Pela no oe e hana'i i kon pawaina, a me kon laau oliva.

12 «شش روز کار کنید و در روز هفتم استراحت نمایید تا غلامان و کنیزان و غریبانی که برایتان کار می‌کنند و حتی چارپایانتان بتوانند استراحت نمایند.

I na la eono e hana'i oe i kau hana, a e hoomaha hoi i ka la hiku; i hoomaha ai kau bipi a me kou hoki, i hoohoihoiia hoi ke koikikane a kau kauwa wahine, a me ka malihini.

13 «از آنچه که به شما گفته‌ام اطاعت کنید. نزد خدایان غیر دعا نکنید و حتی اسم آنها را بر زبان نیاورید.

Ma na mea a pau au i olelo ai ia oukou e malama ia oukou iho; mai hai iki i ka inoa o na'kna e, aole hoi e loheia ia ma kon waha.

14 «هر سال این سه عید را به احترام من نگاه دارید.

E malama oe i ekolu ahaaina no u i ka makahiki.

15 اول، عید فطیر: همان‌طور که قبلاً دستور دادم در این عید هفت روز نان فطیر بخورید. این عید را به طور مرتب در ماه ابیب هر سال برگزار کنید، چون در همین ماه بود که از مصر بیرون آمدید. در این عید همهٔ شما باید به حضور من هدیه بیاورید.

E malama oe i ka ahaaina o ka berena huole: Ehikn la oe e ai ai i ka berena huole, me a'u i kanoha aka ai ia oe, i ka manawa i haawiia, ma ka malama o Abiba; no ka mea, ia wa oe i hele mai ai mailoko mai o Aigupita: Mai ikeia nae kekahi imua o'u me ka waiwai ole:

16 دوم، عید حصاد: آن وقتی است که شما باید نوبر محصولات خود را به من تقدیم کنید. سوم، عید جمع‌آوری: این عید را در آخر سال، هنگام جمع‌آوری محصول برگزار کنید.

A me ka ahaaina o ka ohi mua ana, o na hua mua hoi o kau hooikaika ana, ka mea au i lulu ai ma ke kola, a me ka ahaaina o ka hoiliili ai ana, oia hoi ka hope o ka makahiki, i kou wa e hoiliili ai mailoko mai o ke kula, i kau mea i hooikaika ai.

17 هر سال در این سه عید، تمام مردان بنی‌اسرائیل باید در حضور خداوند حاضر شوند.

E ikeia no ko oukou poe kane a pau imua o Iehova ke Akua, i ekolu no ikea ana i ka makahiki hookahi.

18 «خون حیوان قربانی را همراه با نان خمیرمایه‌دار به من تقدیم نکنید. نگذارید چربی قربانیهایی که به من تقدیم کرده‌اید تا صبح بماند.

Mai kaumaha aku oe i ke koko o ko'u mohai, me ka berena hu, aole hoi e hookoeia ke kelekele o ka'u ahaaina a kakahiaka.

19 «بهترین نوبر هر محصولی را که درو می‌کنید، به خانهٔ یهوه خدایتان بیاورید. «بزغاله را در شیر مادرش نپزید.

E lawe mai no oe iloko o ka hale o Iehova, kou Akua, i ka mua o na hua mua o kou aina. Mai hoolapalapa oe i ke kaokeiki malokool ka waiu o kona makuwahine.

20 «من فرشته‌ای پیشاپیش شما می‌فرستم تا شما را در راه محافظت کند و شما را به سلامت به سرزمینی که برای شما آماده کرده‌ام، برساند.

Aia hoi, e hoouna aku ana au i ko'u Anela mamua on, e malama ia oe ma ke ala, a e hookomo ia oe i kahi a'u i hoomakaukau ai.

21 به سخنان او توجه کنید و از دستورهایش پیروی نمایید. از او تمّرد نکنید، زیرا گناهان شما را نخواهد بخشید، چرا که او نمایندهٔ من است و نام من بر اوست.

E ao ia ia e hoolohe i kona leo, mai hoohuhu aku ia ia; no ka mea, aole ia e kala mai i kon hewa: aia hoi, maloko ona ko'u inoa.

22 اگر مطیع او باشید و تمام دستورهای مرا اطاعت کنید، آنگاه من دشمن دشمنان شما خواهم بود و مخالفِ مخالفانتان.

Aka, ina hoolohe io mai oe i kona leo, a e hana hoi i na mea a'u e olelo aku ai: alaila, e lilo wau i enemi no kou poe enemi, a e hana ino aku au i ka mea e hana ino mai ia oe.

23 فرشتهٔ من پیشاپیش شما خواهد رفت و شما را به سرزمین اموری‌ها، حیتی‌ها، فرزی‌ها، کنعانی‌ها، حوی‌ها و یبوسی‌ها هدایت خواهد کرد و من آنها را هلاک خواهم نمود.

No ka mea, e hele ana ko'u Anela mamua on, a e kai aku ia oe i kahi o ka Amora a me ka Heta a me ka Pereza, a me ko Kanaana, a me ka Heva a me ka Iebusa, a na'u no lakou e anai aku.

24 شما نباید خدایان آنها را پرستش کنید و مراسم ننگین آنها را انجام دهید. این اقوام را نابود کنید و بتهای ستونی آنها را بشکنید.

Mai kulou oe i ko lakou akua, aole hoi e malama aku ia lakou, aole hoi e hana aku mamuli o ka lakou hana: aka, e hookahuli loa oe ia lakou, a e wawahi loa i ko lakou mau kii.

25 «خداوند، خدای خود را عبادت کنید و او نان و آب شما را برکت خواهد داد و بیماری را از میان شما دور خواهد کرد.

E malama hoi oukou ia Iehova i ko oukou Akua; alaila, nana no e hoomaikai i kau ai, a me kon wai; a e lawe aku no hoi i ka mai, mailoko aku ou.

26 در میان شما سقط جنین و نازایی وجود نخواهد داشت. او به شما عمر طولانی خواهد بخشید.

Aole loa e poholo wale ka hanau ana o kekahi mea ma kon aina, aole hoi e pa; e hooko no wau i kou mau la.

27 «من وحشت خود را پیش روی شما خواهم فرستاد تا به هر سرزمینی که هجوم برید، ترس خداوند بر مردمانش مستولی شود و آنها از برابر شما فرار کنند.

Na'u no e haawi i ka makau mamna on, a na'u no e luku aku i na kanaka a pau, ma kahi au e hele aku ai, a na'u no e hana aku i kou poe enemi, i huli ai ko lakou kua ia oe.

28 من زنبورهای سرخ می‌فرستم تا قومهای حوی، کنعانی و حیتی را از حضور شما بیرون کنند.

A na'u no e hoouna aku i nalohopeeha mamna ou, na lakou no e kipaku aku i ka Heva, a me ko Kanaana, a me ka Heta, mamua ou,

29 البته آن قومها را تا یک سال بیرون نخواهم کرد مبادا زمین خالی و ویران گردد و حیوانات درنده بیش از حد زیاد شوند.

Aole nae au e kipaku aku ia lakou mamua on i ka makahiki hookahi; o nahelehele ka aina, a nui loa iho na holoholona hihiu e alo mai ia oe.

30 این قومها را به تدریج از آنجا بیرون می‌کنم تا کم‌کم جمعیت شما زیاد شود و تمام زمین را پر کند.

E kipaku liill aku au ia lakou mai kou alo aku, a lilo oe i nui, a ill mai ka aina nou.

31 مرز سرزمین شما را از دریای سرخ تا کرانهٔ فلسطین و از صحرای جنوب تا رود فرات وسعت می‌دهم و به شما کمک می‌کنم تا ساکنان آن سرزمین را شکست داده، بیرون کنید.

A na'u no e kau i kon palena mai ke Kaiula, a hiki i ke kai o Pilisetia, a mai ka waonahele hoi a hiki i ka muliwai; no ka mea, e haawi aku ana au i na kanaka o ia aina i ko oukou lima; a e kipaku aku oe ia lakou mai kou alo aku.

32 «با آنها و خدایان ایشان عهد نبندید

Mai hoopaa berita me lakou, aole hoi me ko lakou mau akua.

33 و نگذارید در میان شما زندگی کنند، وگرنه شما را به بت‌پرستی کشانده، به مصیبت عظیم گرفتار خواهند ساخت.»

Aole lakou e noho i kou aina, o hoolilo lakou ia oe i mea hana hewa mai ia'u; no ka mea, ina e malama oe i ko lakou mau akua, e lilo auanei ia i mea hoowalewale nou.