جامعه 7

1 نیکنامی از بهترین عطرها نیز خوشبوتر است. روز مرگ از روز تولد بهتر است.

Melius est nomen bonum, quam unguenta pretiosa: et dies mortis die nativitatis.

2 رفتن به خانه‌ای که در آن عزاداری می‌کنند بهتر از رفتن به خانه‌ای است که در آن جشن برپاست، زیرا زندگان باید همیشه این را به یاد داشته باشند که روزی خواهند مرد.

Melius est ire ad domum luctus, quam ad domum convivii: in illa enim finis cunctorum admonetur hominum, et vivens cogitat quid futurum sit.

3 غم از خنده بهتر است، زیرا هر چند صورت را غمگین می‌کند اما باعث صفای دل می‌گردد.

Melior est ira risu: quia per tristitiam vultus, corrigitur animus delinquentis.

4 کسی که دائم به فکر خوشگذرانی است، نادان است، شخص دانا به مرگ می‌اندیشد.

Cor sapientium ubi tristitia est, et cor stultorum ubi laetitia.

5 گوش دادن به انتقاد اشخاص دانا بهتر است از گوش دادن به تعریف و تمجید نادانان،

Melius est a sapiente corripi, quam stultorum adulatione decipi.

6 که مانند صدای ترق و تروق خارها در آتش، بی‌معنی است.

quia sicut sonitus spinarum ardentium sub olla, sic risus stulti: sed et hoc vanitas.

7 گرفتن رشوه، شخص دانا را نادان می‌سازد و دل او را فاسد می‌کند.

Calumnia conturbat sapientem, et perdet robur cordis illius.

8 انتهای امر از ابتدایش بهتر است. صبر از غرور بهتر است.

Melior est finis orationis, quam principium. Melior est patiens arrogante.

9 بر خشم خود چیره شو، زیرا کسانی که زود خشمگین می‌شوند نادانند.

Ne sis velox ad irascendum: quia ira in sinu stulti requiescit.

10 حسرت «روزهای خوب گذشته» را نخور. حکمتی در این کار نیست.

Ne dicas: Quid putas causae est quod priora tempora meliora fuere quam nunc sunt? stulta enim est huiuscemodi interrogatio.

11 حکمت بیش از هر میراثی برای زندگان مفید است.

Utilior est sapientia cum divitiis, et magis prodest videntibus solem.

12 حکمت و ثروت هر دو پناهگاهی برای انسان هستند، اما برتری حکمت در این است که حیات می‌بخشد.

Sicut enim protegit sapientia, sic protegit pecunia. hoc autem plus habet eruditio et sapientia, quod vitam tribuunt possessori suo.

13 در مورد آنچه که خداوند انجام داده است فکر کن. آیا کسی می‌تواند آنچه را که خدا کج ساخته، راست نماید؟

Considera opera Dei, quod nemo possit corrigere quem ille despexerit.

14 پس وقتی سعادت به تو روی می‌آورد شادی کن و هنگامی که سختیها به تو هجوم می‌آورند بدان که خداوند هم خوشی می‌دهد و هم سختی و انسان نمی‌داند در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.

In die bona fruere bonis, et malam diem praecave. sicut enim hanc, sic et illam fecit Deus, ut non inveniat homo contra eum iustas querimonias.

15 در این زندگی پوچ و بیهوده خیلی چیزها دیده‌ام، از جمله اینکه برخی نیکوکاران زود می‌میرند در حالی که برخی بدکاران عمر طولانی می‌کنند.

Haec quoque vidi in diebus vanitatis meae: Iustus perit in iustitia sua, et impius multo vivit tempore in malitia sua.

16 پس بیش از حد نیکوکار و خردمند نباش مبادا خود را از بین ببری،

Noli esse iustus multum: neque plus sapias quam necesse est, ne obstupescas.

17 و بیش از حد بدکار و نادان هم نباش مبادا پیش از اجلت بمیری.

Ne impie agas multum: et noli esse stultus, ne moriaris in tempore non tuo.

18 از خدا بترس و از این دو افراط به دور باش تا کامیاب شوی.

Bonum est te sustentare iustum, et ab illo ne subtrahas manum tuam: quia qui timet Deum, nihil negligit.

19 یک مرد حکیم تواناتر از ده حاکم است که بر یک شهر حکومت می‌کنند.

Sapientia confortavit sapientem super decem principes civitatis.

20 در دنیا مرد عادلی وجود ندارد که هر چه می‌کند درست باشد و هرگز خطایی از او سر نزند.

Non est enim homo iustus in terra, qui faciat bonum, et non peccet.

21 حرفهایی را که از مردم می‌شنوی به دل نگیر، حتی وقتی که می‌شنوی غلامت به تو ناسزا می‌گوید؛

Sed et cunctis sermonibus, qui dicuntur, ne accomodes cor tuum: ne forte audias servum tuum maledicentem tibi.

22 چون تو خودت خوب می‌دانی که بارها به دیگران ناسزا گفته‌ای.

scit enim conscientia tua, quia et tu crebro maledixisti aliis.

23 من تمام این چیزها را با حکمت بررسی کردم و تصمیم گرفتم به دنبال حکمت بروم، ولی حکمت از من دور بود.

Cuncta tentavi in sapientia. Dixi: Sapiens efficiar: et ipsa longius recessit a me

24 کیست که بتواند آن را به دست آورد؟ حکمت بسیار عمیق و دور از دسترس است.

multo magis quam erat: et alta profunditas, quis inveniet eam?

25 پس به تحقیق و جستجوی حکمت پرداختم تا به دلیل هر چیزی پی ببرم و دریابم که هر که شرارت و بدی می‌کند احمق و دیوانه است.

Lustravi universa animo meo, ut scirem, et considerarem, et quaererem sapientiam, et rationem: et ut cognoscerem impietatem stulti, et errorem imprudentium:

26 زن حیله‌گر تلخ‌تر از مرگ است. عشق او مانند دام، مردان را گرفتار می‌سازد و بازوانش مانند کمند آنها را به بند می‌کشد. کسی که در پی خشنودی خداوند است از دام او رهایی می‌یابد، اما آدم گناهکار گرفتار آن می‌شود.

et inveni amariorem morte mulierem, quae laqueus venatorum est, et sagena cor eius, vincula sunt manus illius. qui placet Deo, effugiet illam: qui autem peccator est, capietur ab illa.

27 «معلم» می‌گوید: «نتیجۀ تحقیق من این است. پس از بررسی اوضاع از هر جانب به این نتیجه رسیدم.

Ecce hoc inveni, dixit Ecclesiastes, unum et alterum, ut invenirem rationem,

28 هرچند بارها جستجو کردم، ولی به آنچه که می‌خواستم نرسیدم. از میان هزار نفر فقط یک مرد خوب یافتم اما از بین آنها یک زن خوب هم نیافتم!

quam adhuc quaerit anima mea, et non inveni. Virum de mille unum reperi, mulierem ex omnibus non inveni.

29 بالاخره به این نتیجه رسیدم که خدا انسانها را خوب و راست آفریده است، اما آنها به راههای کج رفته‌اند.»

Solummodo hoc inveni, quod fecerit Deus hominem rectum, et ipse se infinitis miscuerit quaestionibus. Quis talis ut sapiens est? et quis cognovit solutionem verbi?