دانیال 4

1 نِبوکَدنِصَّر پادشاه، این پیام را برای تمام قومهای دنیا که از نژادها و زبانهای گوناگون بودند، فرستاد: با درود فراوان!

Nebuchadnezzar king [the] to/for all people [the] people [the] and tongue [the] that (to dwell *Q(k)*) in/on/with all earth: planet [the] peace your to grow great

2 می‌خواهم کارهای عجیبی را که خدای متعال در حق من کرده است برای شما بیان کنم.

sign [the] and wonder [the] that to make with me god [the] (Most High [the] *Q(k)*) to acceptable before me to/for to show

3 کارهای او چقدر بزرگ و شگفت‌انگیز است. پادشاهی او جاودانی است و سلطنتش بی‌زوال!

sign his like/as what? great and wonder his like/as what? strong kingdom his kingdom perpetuity and dominion his with generation and generation

4 من نِبوکَدنِصَّر در ناز و نعمت در قصر خود زندگی می‌کردم.

me Nebuchadnezzar be safe to be in/on/with house my and luxuriant in/on/with temple: palace my

5 یک شب خوابی دیدم که مرا سخت به وحشت انداخت.

dream to see and to fear me and fantasies since bed my and vision head my to dismay me

6 دستور دادم تمام حکیمان بابِل را احضار کنند تا خوابم را تعبیر نمایند.

and from me to set: make command to/for to come before me to/for all wise Babylon that interpretation dream [the] to know me

7 وقتی همهٔ منجمان، جادوگران، فالگیران و طالع‌بینان آمدند، من خوابم را برای ایشان تعریف کردم، اما آنها نتوانستند آن را تعبیر کنند.

in/on/with then (to come *Q(k)*) magician [the] enchanter [the] (Chaldean my *Q(K)*) and to determine [the] and dream [the] to say me before them and interpretation his not to know to/for me

8 سرانجام دانیال مردی که نام خدای من بلطشصر بر او گذاشته شده و روح خدایان مقدّس در اوست، به حضور من آمد و من خوابی را که دیده بودم برای او بازگو کرده، گفتم:

and till finally to come before me Daniel that name his Belteshazzar like/as name god my and that spirit god holy in/on/with him and dream [the] before him to say

9 «ای بلطشصر، رئیس حکیمان، می‌دانم که روح خدایان مقدّس در توست و دانستن هیچ رازی برای تو مشکل نیست. به من بگو معنی این خوابی که دیده‌ام چیست:

Belteshazzar great magician [the] that me to know that spirit god holy in/on/with you and all mystery not to constrain to/for you vision dream my that to see and interpretation his to say

10 «درخت بسیار بلندی دیدم که در وسط زمین روییده بود. این درخت آنقدر بزرگ شد که سرش به آسمان رسید به طوری که همهٔ مردم دنیا می‌توانستند آن را ببینند.

and vision head my since bed my to see to be and behold tree in/on/with midst earth: planet [the] and height his greatly

11

to grow great tree [the] and to grow strong and height his to reach to/for heaven [the] and visibility his to/for end all earth: planet [the]

12 برگهایش تر و تازه و شاخه‌هایش پر بار بود و میوهٔ کافی برای همهٔ مردم داشت. جانوران صحرایی زیر سایه‌اش آرمیده و پرندگان در میان شاخه‌هایش پناه گرفته بودند و تمام مردم دنیا از میوه‌اش می‌خوردند.

foliage his fair and fruit his greatly and food to/for all [the] in/on/with him under him to have shade beast field [the] and in/on/with bough his (to dwell *Q(K)*) bird heaven [the] and from him to feed all flesh [the]

13 «سپس، در خواب دیدم که فرشتهٔ مقدّسی از آسمان به زمین آمد

to see to be in/on/with vision head my since bed my and behold watcher and holy from heaven [the] to descend

14 و با صدای بلند گفت: درخت را ببرید و شاخه‌هایش را قطع کنید، میوه و برگهایش را به زمین بریزید تا حیوانات از زیر آن و پرندگان از روی شاخه‌هایش بروند.

to read in/on/with strength and thus to say to chop tree [the] and to cut bough his to strip foliage his and to scatter fruit his to flee beast [the] from under him and bird [the] from bough his

15 ولی کندهٔ درخت و ریشه‌های آن را در زمین باقی بگذارید و آن را با زنجیر آهنی و مفرغین ببندید و در میان سبزه‌های صحرا رها کنید. بگذارید شبنم آسمان او را تر کند و با حیوانات صحرا علف بخورد!

nevertheless root root his in/on/with earth: soil [the] to be left and in/on/with bond that iron and bronze in/on/with grass [the] that field [the] and in/on/with dew heaven [the] to drench and with beast [the] portion his in/on/with grass earth: soil [the]

16 بگذارید برای هفت سال عقل انسانی او به عقل حیوانی تبدیل شود!

heart his from (man [the] *Q(k)*) to change and heart beast to give to/for him and seven time to pass since him

17 «این تصمیم به‌وسیلۀ فرشتگان مقدّس اعلام شده است تا مردم جهان بدانند که دنیا در تسلط خدای متعال است و او حکومت بر ممالک دنیا را به هر که اراده کند می‌بخشد، حتی به حقیرترین آدمیان!

in/on/with decree watcher edict [the] and command holy affair [the] till cause that to know living [the] that ruling (Most High [the] *Q(k)*) in/on/with kingdom (man [the] *Q(k)*) and to/for who? that to will to give: give her and low man to stand: establish (since her *Q(k)*)

18 «ای بلطشصر، این بود خوابی که دیدم. حال به من بگو تعبیرش چیست. تمام حکیمان مملکت من از تعبیر این خواب عاجز مانده‌اند، ولی تو می‌توانی آن را تعبیر کنی زیرا روح خدایان مقدّس در توست.»

this dream [the] to see me king [the] Nebuchadnezzar (and you *Q(k)*) Belteshazzar interpretation his to say like/as to/for before: because that all wise kingdom my not be able interpretation [the] to/for to know me (and you *Q(k)*) be able that spirit god holy in/on/with you

19 آنگاه دانیال که به بلطشصر نیز معروف بود در فکر فرو رفت و مدتی مات و مبهوت ماند. سرانجام پادشاه به دانیال گفت: «بلطشصر، نترس؛ تعبیرش را بگو.» او جواب داد: «ای پادشاه، کاش آنچه در این خواب دیده‌ای برای دشمنانت اتفاق بیفتد، نه برای تو!

then Daniel that name his Belteshazzar be appalled like/as moment one and thought his to dismay him to answer king [the] and to say Belteshazzar dream [the] and interpretation his not to dismay you to answer Belteshazzar and to say (lord my *Q(k)*) dream [the] (to/for to hate you *Q(K)*) and interpretation his (to/for foe your *Q(k)*)

20 آن درختی که دیدی بزرگ شد و سرش به آسمان رسید به طوری که تمام دنیا توانستند آن را ببینند،

tree [the] that to see that to grow great and to grow strong and height his to reach to/for heaven [the] and visibility his to/for all earth: planet [the]

21 و برگهای تر و تازه و شاخه‌های پر بار و میوهٔ کافی برای همهٔ مردم داشت، و حیوانات صحرا زیر سایه‌اش آرمیده و پرندگان در میان شاخه‌هایش پناه گرفته بودند،

and foliage his fair and fruit his greatly and food to/for all [the] in/on/with him under him to dwell beast field [the] and in/on/with bough his to dwell bird heaven [the]

22 ای پادشاه، آن درخت تویی، زیرا تو بسیار قوی و بزرگ شده‌ای و عظمت تو تا به آسمان و حکومت تو تا دورترین نقاط جهان رسیده است.

(you *Q(k)*) he/she/it king [the] that to grow great and to grow strong and greatness your to grow great and to reach to/for heaven [the] and dominion your to/for end earth: planet [the]

23 «سپس فرشتهٔ مقدّس را دیدی که از آسمان به زمین آمد و گفت:”درخت را ببرید و از بین ببرید، ولی کنده و ریشه‌های آن را در زمین باقی بگذارید و آن را با زنجیر آهنی و مفرغین ببندید و در میان سبزه‌های صحرا رها کنید. بگذارید با شبنم آسمان تر شود و هفت سال با حیوانات صحرا علف بخورد.“

and that to see king [the] watcher and holy to descend from heaven [the] and to say to chop tree [the] and to destroy him nevertheless root root his in/on/with earth: soil [the] to be left and in/on/with bond that iron and bronze in/on/with grass [the] that field [the] and in/on/with dew heaven [the] to drench and with beast field [the] portion his till that seven time to pass since him

24 «ای پادشاه آنچه در این خواب دیده‌ای چیزی است که خدای متعال برای تو مقرر داشته است. تعبیر خواب چنین است:

this interpretation [the] king [the] and decree (Most High [the] *Q(k)*) he/she/it that to reach since (lord my *Q(k)*) king [the]

25 تو از میان انسانها رانده خواهی شد و با حیوانات صحرا به سر خواهی برد و مانند گاو علف خواهی خورد و از شبنم آسمان تر خواهی شد. هفت سال به این ترتیب خواهد گذشت تا بدانی دنیا در تسلط خدای متعال است و او حکومت بر ممالک دنیا را به هر که اراده کند می‌بخشد.

and to/for you to chase away from man [the] and with beast field [the] to be dwelling your and grass [the] like/as bullock to/for you to feed and from dew heaven [the] to/for you to drench and seven time to pass (since you *Q(k)*) till that to know that ruling (Most High [the] *Q(k)*) in/on/with kingdom man [the] and to/for who? that to will to give: give her

26 اما چون گفته شد کنده و ریشه‌ها در زمین باقی بماند، پس وقتی پی ببری که خدا بر زمین حکومت می‌کند، آنگاه دوباره بر تخت سلطنت خواهی نشست.

and that to say to/for to be left root root his that tree [the] kingdom your to/for you enduring from that to know that ruling heaven [the]

27 پس، ای پادشاه، به نصیحت من گوش کن. از گناه کردن دست بردار و هر چه راست و درست است انجام بده و به رنجدیدگان احسان کن تا شاید در امان بمانی.»

therefore king [the] counsel my to acceptable (since you *Q(k)*) (and sin your *Q(K)*) in/on/with righteousness to break and iniquity your in/on/with be gracious to afflict therefore to be lengthening to/for ease your

28 تمام این بلاها بر سر نِبوکَدنِصَّر پادشاه آمد.

all [the] to reach since Nebuchadnezzar king [the]

29 دوازده ماه بعد از این خواب، یک روز هنگامی که بر پشت بام قصر خود در بابِل قدم می‌زد،

to/for end month two ten since temple: palace kingdom [the] that Babylon to go to be

30 و در وصف بابِل گفت: «چه شهر بزرگ و زیبایی! من با قدرت خود این شهر را برای مقر سلطنتم بنا کردم تا شکوه و عظمت خود را به دنیا نشان دهم.»

to answer king [the] and to say not this he/she/it Babylon great [the] that me to build her to/for house kingdom in/on/with might authority my and to/for honor honor my

31 سخنان او هنوز تمام نشده بود که صدایی از آسمان گفت: «ای نِبوکَدنِصَّر پادشاه، این پیام برای توست: قدرت سلطنت از تو گرفته می‌شود.

still word [the] in/on/with mouth king [the] voice from heaven [the] to fall to/for you to say Nebuchadnezzar king [the] kingdom [the] to pass on/over/away from you

32 از میان انسانها رانده می‌شوی و با حیوانات صحرا به سر می‌بری و مانند گاو علف می‌خوری. هفت سال به این ترتیب می‌گذرد تا بدانی دنیا در تسلط خدای متعال است و او حکومت بر ممالک دنیا را به هر که اراده کند می‌بخشد.»

and from man [the] to/for you to chase away and with beast field [the] dwelling your grass [the] like/as bullock to/for you to feed and seven time to pass (since you *Q(k)*) till that to know that ruling (Most High [the] *Q(k)*) in/on/with kingdom man [the] and to/for who? that to will to give: give her

33 در همان ساعت این پیشگویی بر نبوکدنصر انجام شد. او از میان انسانها رانده شده، مانند گاو علف می‌خورد و بدنش با شبنم آسمان تر می‌شد. موهایش مثل پرهای عقاب دراز شد و ناخنهایش همچون چنگال پرندگان گردید.

in/on/with her moment [the] word [the] be fulfilled since Nebuchadnezzar and from man [the] to chase away and grass [the] like/as bullock to devour and from dew heaven [the] body his to drench till that hair his like/as eagle to grow great and nail/claw his like/as bird

34 در پایان هفت سال، من که نِبوکَدنِصَّر هستم وقتی سرم را بلند کردم و به آسمان چشم دوختم عقلم به من بازگشت. آنگاه خدای متعال را پرستش کردم و آن وجود ابدی را که سلطنت می‌کند و سلطنتش جاودانی است، ستایش نمودم.

and to/for end day [the] me Nebuchadnezzar eye my to/for heaven [the] to lift and knowledge my since me to return: return (and to/for Most High [the] *Q(k)*) to bless and to/for living perpetuity [the] to praise and to honor that dominion his dominion perpetuity and kingdom his with generation and generation

35 تمام مردم دنیا در برابر او هیچ شمرده می‌شوند. او در میان قدرتهای آسمانی و در بین آدمیان خاکی آنچه می‌خواهد می‌کند. هیچ‌کس نمی‌تواند مانع او شود و یا او را مورد بازخواست قرار دهد.

and all (to dwell *Q(k)*) earth: planet [the] like/as not to account and like/as to will he to make in/on/with strength heaven [the] (and to dwell *Q(k)*) earth: planet [the] and not there is that to smite in/on/with hand his and to say to/for him what? to make

36 وقتی عقلم به سرم بازگشت، شکوه و عظمت سلطنت خود را باز یافتم. مشاوران و امیرانم نزد من بازگشتند و من بر تخت سلطنت نشستم و عظمتم بیشتر از پیش شد.

in/on/with him time [the] knowledge my to return: return since me and to/for honor kingdom my honor my and splendor my to return: return since me and to/for me counselor my and noble my to ask and since kingdom my to confirm and greatness preeminent to add to/for me

37 اکنون من، نِبوکَدنِصَّر، فرمانروای آسمانها را که تمام اعمالش درست و بر حق است حمد و سپاس می‌گویم و نام او را به بزرگی یاد می‌کنم. او قادر است آنانی را که متکبرند، پست و خوار سازد.

now me Nebuchadnezzar to praise and to rise and to honor to/for king heaven [the] that all work his truth and way his judgment and that to go in/on/with pride be able to/for be low