دوم پادشاهان 1
| بعد از مرگ اَخاب، پادشاه اسرائیل، قوم موآب علیه اسرائیل شورش کرد. | 1 |
Isala: ili hina bagade A: iha: be da bogoi. Amogalu fa: no Moua: be soge fi dunu da Isala: ili fi ilima odoga: i.
| در آن روزها اخزیا، پادشاه جدید اسرائیل از ایوان طبقهٔ بالای قصر خود در سامره به زیر افتاده، به شدت مجروح شده بود. وی قاصدانی به معبد بعلزبوب، بُت اهالی عقرون فرستاد تا بپرسند که آیا بهبود خواهد یافت یا نه. | 2 |
Isala: ili hina bagade A: ihasaia da ea hina bagade diasu Samelia ganodini, amo da: iya gadonini osoba gudu gala: la sa: ili, se bagade nabi. Amaiba: le, e da sia: adola ahoasu dunu amo Filisidini soge ganodini Egelone moilai bai bagade fi ilia ogogosu ‘gode’ Ba: ilesibabe, ema e da uhima: bela: le o hame uhima: bela: le, amo adole ba: ma: ne asunasi.
| اما فرشتهٔ خداوند به ایلیای نبی دستور داد تا خود را به قاصدان پادشاه برساند و بگوید: «آیا در اسرائیل خدایی نیست که شما نزد بعلزبوب خدای عقرون میروید تا از او بپرسید که پادشاه بهبود مییابد یا نه؟ | 3 |
Be Hina Gode Ea a: igele dunu da Disiabe balofede dunu Ilaidia, e da amo adola ahoasu dunu ilima amane adole ba: ma: ne sia: i, “Dilia da abuliba: le Egelone fi ilia ‘gode’ Ba: ilesibabe amo ea fada: i sia: naba ahoabela: ? Bai Isala: ili soge ganodini Gode hame esala, dilia dawa: sala: ?
| به پادشاه بگویید که خداوند میفرماید: چون چنین کاری کردهای از بستر بیماری برنخواهی خاست و خواهی مرد.» | 4 |
Hina bagade A: ihasaiama amane sia: ma, ‘Hina Gode da amane sia: sa, Di da dia se nabi amo mae uhini, di da bogomu.’” Ilaidia da Hina Gode Ea hamoma: ne sia: i defele hamoi.
| فرستادگان وقتی این خبر را از زبان ایلیا شنیدند نزد پادشاه بازگشتند. پادشاه از ایشان پرسید: «چرا به این زودی بازگشتید؟» | 5 |
Amaiba: le, sia: adola ahoasu dunu ilia da hina bagadema buhagi. Hina bagade da amane sia: i, “Dilia abuliba: le buhagibala: ?”
| گفتند: «در راه با شخصی روبرو شدیم و او به ما گفت تا نزد شما بازگردیم و بگوییم که خداوند میفرماید: چرا قاصدان میفرستی تا از بعلزبوب خدای عقرون سؤال کنند؟ مگر در اسرائیل خدایی وجود ندارد؟ حال که چنین کردهای، از بستر بیماری برنخواهی خاست و خواهی مرد.» | 6 |
Ilia bu adole i, “Ninia da logoa dunu gousa: le, e da nini dima buhagili misini, Hina Gode dima sia: i liligi dima adoma: ne sia: i. Hina Gode da amane sia: i, ‘Di da abuliba: le Egelone fi ilia ‘gode’ Ba: ilesibabe amo ea fada: i sia: naba ahoabela: ? Bai Isala: ili soge ganodini Gode hame esala, dilia dawa: sala: ? Di da dia se nabi amo mae uhini, di da bogomu.’”
| پادشاه پرسید: «ظاهر این شخص چگونه بود؟» | 7 |
Hina bagade A: ihasaia da ilima amane adole ba: i, “Dunu e da haboda: i ganabela: ?”
| گفتند: «پوستینی بر تن داشت و کمربندی چرمی بر کمر بسته بود.» پادشاه گفت: «او همان ایلیای تِشبی است!» | 8 |
Ilia bu adole i, “E da ohe gadofoga hamoi abula ga: ne amola bulamagau gadofoga bulu ga: i ba: i.” Hina bagade da ha: giwane adole i, “Go da Ilaidia goa!”
| پس سرداری را با پنجاه سرباز مأمور کرد تا او را بیاورند. آنها او را در حالی که روی تپهای نشسته بود پیدا کردند. آن سردار به ایلیا گفت: «ای مرد خدا، پادشاه دستور داده است همراه ما بیایی.» | 9 |
Amalalu, e da dadi gagui ouligisu dunu afae amola dadi gagui dunu 50 agoane Ilaidia lala masa: ne asunasi. Dadi gagui ouligisu dunu da asili, ba: loba, Ilaidia da agolo da: iya esalebe ba: i. E da Ilaidiama amane sia: i, “Gode Ea hawa: hamosu dunu! Hina bagade da di gudu sa: ima: ne sia: sa.”
| ولی ایلیا جواب داد: «اگر من مرد خدا هستم، آتش از آسمان نازل شود و تو و پنجاه سربازت را نابود کند!» ناگهان آتش از آسمان نازل شد و آن سردار و سربازانش را کشت. | 10 |
Ilaidia da bu adole i, “Defea! Na da Gode Ea dunu galea, lalu da muagadonini sa: ili, di amola dia dunu fane legei ba: mu.” Hedololewane, lalu da sa: ili, ouligisu dunu amola ea dadi gagui dunu nene dagoi.
| پس پادشاه سردار دیگری را با پنجاه سرباز فرستاد تا به ایلیا بگوید: «ای مرد خدا، پادشاه دستور میدهد بیدرنگ پایین بیایی.» | 11 |
Hina bagade da ouligisu dunu eno amola dadi gagui 50 agoane Ilaidiama heda: ma: ne asunasi. Amoga asili, ouligisu dunu da amane sia: i, “Gode Ea dunu! Hina bagade da di wahadafa sa: ima: ne sia: sa!”
| ایلیا جواب داد: «اگر من مرد خدا هستم آتش از آسمان نازل شود و تو و پنجاه سربازت را نابود کند!» بار دیگر آتش خدا از آسمان فرود آمد و آنها را نیز کشت. | 12 |
Ilaidia da bu adole i, “Defea! Na da Gode Ea dunu galea, lalu da muagadonini sa: ili, di amola dia dunu fane legei ba: mu.” Hedololewane, lalu da sa: ili, ouligisu dunu amola ea dadi gagui dunu nene dagoi.
| بار دیگر پادشاه پنجاه سرباز فرستاد، ولی این بار فرماندهٔ آنها در حضور ایلیا زانو زده، با التماس گفت: «ای مرد خدا، جان من و جان این پنجاه نفر خدمتگزارت را حفظ کن. | 13 |
Eno agoane, hina bagade da ouligisu dunu amola dadi gagui dunu 50 agoane asunasi. Ouligisu dunu e da agoloba: le heda: le, Ilaidia ea midadi muguni bugili, ha: giwane amane adole ba: i, “Gode Ea dunu! Di da nama amola na dunuma asigima! Nini mae medole legema!
| ببین چطور آتش از آسمان آمد و دو گروه قبلی را نابود کرد. حال، تو جان مرا حفظ کن.» | 14 |
Ouligisu dunu aduna musa: misi amola ilia dunu da muagadodini lalu misini, amo nene dagoi ba: i. Be nama asigima!”
| آنگاه فرشتهٔ خداوند به ایلیا گفت: «نترس! همراه او برو.» پس ایلیا همراه آن سردار نزد پادشاه رفت. | 15 |
Hina Gode Ea a: igele dunu da Ilaidiama amane sia: i, “Ali gilisili sa: ima! Amola mae beda: ma!” Amaiba: le, Ilaidia da ouligisu dunu ela A: ihasaia ema asili,
| ایلیا به پادشاه گفت: «خداوند میفرماید: چرا قاصدان نزد بعلزبوب خدای عقرون میفرستی تا دربارهٔ بهبودیت از او سؤال کنند؟ آیا به این دلیل چنین کردی که در اسرائیل خدایی نیست تا از او بپرسی؟ چون این کار را کردهای، از بستر بیماری برنخواهی خاست و خواهی مرد.» | 16 |
ema amane sia: i, “Hina Gode da amane sia: sa, “Di da abuliba: le amo Egelone ‘gode’ Ba: ilesibabe ema ea fada: i sia: nabimusa: , sia: adole ahoasu dunu asunasibala: ? Bai Isala: ili soge ganodini Gode hame esala, di dawa: sala: ? Di da amo hamobeba: le, mae uhini bogomu.”
| پس اخزیا درگذشت، همانطور که خداوند بهوسیلۀ ایلیا خبر داده بود؛ و چون پسری نداشت که جانشینش شود، برادرش یورام به جای او پادشاه شد. این واقعه در سال دوم سلطنت یهورام (پسر یهوشافاط) پادشاه یهودا اتفاق افتاد. | 17 |
Hina Gode da Ilaidia ea lafidili sia: i defele, A:ihasaia da bogoi. A: ihasaia da egefelali hame galu. Amaiba: le, eaeya Youla: me da e bagia hina bagade hamoi. E da Yuda hina bagade Yihoula: me (Yihosiafa: de egefe) ea ouligibi ode aduna ouligilalu, Isala: ili hina bagade hamoi.
| شرح بقیهٔ رویدادهای سلطنت اخزیا و کارهای او در کتاب «تاریخ پادشاهان اسرائیل» ثبت شده است. | 18 |
Hina bagade A: ihasaia ea hamoi liligi oda amo huluane da “Isala: ili hina bagade Ilia Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
