دوم تواریخ 28

1 آحاز در سن بیست سالگی پادشاه شد و شانزده سال در اورشلیم سلطنت کرد. او مانند جدش داوود مطابق میل خداوند رفتار ننمود.

Ahaz hi leng ahungchan chun kum 20 alhingtaan ahi, amahin kum 16 sungin Jerusalemma vai anahomin ahi. Amahin apa Davidnin ana bolbangin Pakai mitmun thildih anabol pon ahi

2 آحاز به پیروی از پادشاهان اسرائیل، بتهای بعل را می‌پرستید.

Amahin Israel lengte chondaan nin anachonin Baal doi lim ho anasemdoh in ahi

3 او حتی به درهٔ هنوم رفت و نه فقط در آنجا برای بتها بخور سوزاند، بلکه پسران خود را نیز زنده‌زنده سوزانیده و قربانی بتها کرد. این رسم قومهایی بود که خداوند سرزمینشان را از آنها گرفته، به بنی‌اسرائیل داده بود.

Amahin hinnom chapa phaigamma chun gimnamtwi meiya analhut nammin, achate meijah anagouvin doi houna in pumgo thiltonan anamangin, Israel te hung kijotna gamma konna Pakaiin ana nodoh nam mite chonna kidah umtah chonnin ana chonnin ahi

4 آحاز در بتخانه‌های روی تپه‌ها و بلندیها و زیر هر درخت سبز قربانی کرد و بخور سوزانید.

Aman munsang dungleh, molchung dungah chuleh thingphung noi tinnah pumgo thilto ana bollin gimnamtwi analhut nammin ahi

5 به همین علّت خداوند به پادشاه سوریه اجازه داد او را شکست دهد و عده زیادی از قومش را اسیر کرده، به دمشق ببرد. سربازان اسرائیل نیز عدهٔ زیادی از سربازان آحاز را کشتند.

Hitobanga achonphat ahin Pakai Pathennin Syria lengpa khutnah anapeh dohtaan ahi. Amahon ajophatnin mitamtah gal hingin ahin kaijun Damascas lang alhut taove hiche jouchun amachu Israel lengpa khutna pehlut nin aummin Ahaz in gal alaltaan mitamtah jong athiovin ahi

6 فقح (پسر رملیا)، پادشاه اسرائیل در یک روز صد و بیست هزار نفر از سربازان یهودا را کشت زیرا مردم یهودا از خداوند، خدای اجدادشان برگشته بودند.

Ramaliah chapa Pekah chun Judah techu nikhat sungin mihangsan cheh 120,000 athat nin ahi, ajeh chu amahon apu apateo Pakai Pathen chu anasuh mil jeh u ahi

7 سپس یک جنگاور اسرائیلی از اهالی افرایم به نام زکری، معسیا پسر آحاز و عزریقام سرپرست امور دربار و القانه را که شخص دوم مملکت بود به قتل رساند.

Mi mihattah Zichri kitipa chun lengpa chapa Maaseiah chu athatnin, khopi sunga vaihomma pang Azrikam leh lengpa dinga sepai lamkai anichanna Elkanah jong athatnin ahi

8 سپاهیان اسرائیل نیز دویست هزار زن و بچهٔ یهودی را اسیر کرده، با غنیمت فراوانی که به چنگ آورده بودند به سامره پایتخت اسرائیل بردند.

Israel tedinga Judah techu asopi teo ahivangin Israel sepaiten numei chapang 200,000 galhingn amannun achomdoh u thil keo tamtah toh Samaria gammah galhingin akaijun ahi

9 ولی عودید، نبی خداوند که در سامره بود به ملاقات سپاهیان اسرائیل که از جنگ بازمی‌گشتند رفت و به آنها گفت: «ببینید! خداوند، خدای اجداد شما بر یهودا خشمگین شد و گذاشت شما بر آنها پیروز شوید، ولی شما آنها را کشتید و نالهٔ آنها تا آسمان رسیده است.

Ahin Oded kiti Pakai themgao pachu Samaria sepaiho komma chun achen hitin agaseije: “Veovin napu napateo Pa Pathen chu Judah te chunga alunghan jeh a amahochu nangho khutna ahin pehlut ahi, ahinlah nanghon lungkhen louhellin nathatnun apen ginnu kakom ahung lhungpeh in ahi

10 حالا هم می‌خواهید این زنها و بچه‌ها را که از اورشلیم و یهودا آورده‌اید غلام و کنیز خود سازید. آیا فکر می‌کنید که خود شما بی‌تقصیر هستید و بر ضد خداوند، خدای خود گناه نکرده‌اید؟

Tunjong nanghon Judah leh Jerusalem mite chu pasal ahin numei ahiovin nasohun napansah gotaovin ahinlah nanghojong hi Pakai na Pathennu maija chonse nahilou uham?

11 به حرف من گوش دهید و این اسیران را که بستگان خود شما هستند به خانه‌هایشان بازگردانید، زیرا هم اکنون آتش خشم خداوند بر شما شعله‌ور شده است.»

“Tun kaseihi ngaijun nasopi tehochu galhinga namat houchu nungsolkit taovin ajeh chu nachunguvah Pakai alunghang taan ahi.

12 بعضی از سران قبیلهٔ افرایم نیز با سپاهیانی که از جنگ بازگشته بودند مخالفت کردند. آنها عبارت بودند از: عزریا پسر یهوحانان، برکیا پسر مشلیموت، یحِزِقیا پسر شلوم و عماسا پسر حدلای.

Hichun Ephraim chate lah a miupa phabep hochu adingdoh un, Jehohanan chapa Azariah, Meshillemoth chapa Berekiah, Shallum chapa Jehizkiah, Hadlai chapa Amasa chu adingdoh un galsat hungkile hochu akimai to piovin hitin aseijun ahi

13 ایشان اعتراض‌کنان گفتند: «نباید این اسیران را به اینجا بیاورید. اگر این کار را بکنید ما در نظر خداوند مقصر خواهیم بود. آیا می‌خواهید به بار گناهان ما بیافزایید؟ ما به اندازهٔ کافی برای گناهانمان مورد خشم خدا قرار گرفته‌ایم.»

Nanghon galhinga mi nahin kailutlou diu ahi: “Nanghon ichonsetnao nabelapmun galhingin mi nahin kaitaovin ahi, eihon nasatah in Pathen Israel chungah Ilunghan sah jeng taovin ahi” atiove

14 پس سپاهیان تمام اسیران و غنایمی را که آورده بودند به قوم خود و رهبرانشان واگذار کردند تا دربارهٔ آنها تصمیم بگیرند.

Hichun thalchoi sepai hochun amimat houleh athil chomdoh hochu khopi lamkaiho masanga chun ahin koitaovin ahi

15 آنگاه چهار نفری که قبلاً نامشان برده شد، لباسهای غنیمت گرفته شده را بین اسیران توزیع کردند و به آنها کفش، نان و آب دادند و زخمهای بیماران را بستند. سپس کسانی را که ضعیف بودند بر الاغ سوار کرده، آنها را به شهر اریحا که به شهر نخلستان معروف بود، نزد خانواده‌هایشان بردند و خود به سامره بازگشتند.

Amincheh a kipanna kinganse hochu ahungding dohun thilkeo kichomdoh holeh galhinga kiman hochu ahin puidoh un akeova umhochu von avonpehun sandel asepehun anneh twidon apeovin thaojong anupehun ahi. Alhasam hochu sangan chungah atousah un hitichun jubiphung khopi Jericho – a asopihou kom geichu ahungthah un ahi. Hichea konchun Samaria a akile taove

16 در آن زمان، آحاز پادشاه یهودا از پادشاه آشور کمک طلبید.

Hichephat laichun Ahaz lengpan Assyriah lengpa chu akitho pidingin atemmin ahileh anompon ahi

17 زیرا لشکر اَدوم دوباره یهودا را تسخیر کرده، عده‌ای را به اسارت برده بود.

Ajeh chu Edom mite ahungun Judah chu ahinbulu uvin galhingin amannun akaitaovin ahi

18 در ضمن فلسطینی‌ها نیز به شهرهایی که در دشتهای یهودا و در جنوب این سرزمین بودند هجوم آوردند و بیت‌شمس، ایلون، جدیروت، سوکو، تمنه، جمزو و روستاهای اطراف آنها را گرفتند و در آنها ساکن شدند.

Philistine tejong ahungun Judah phaicham leh lhanglam ahin bulu uvin, Beth Shemesh, Ajalon, Gederoth, Shocho thinglhang khoho chuleh Gimzo leh thinglhang kho hochu alonvuh un achenkhum taove

19 خداوند به سبب آحاز، یهودا را دچار مصیبت کرد، زیرا آحاز نسبت به خداوند گناه ورزید و یهودا را نیز به گناه کشاند.

Ajeh chu Judah lengpa Ahaz in a mite chan asuhboipeh a Pakai douna na atohjeh a Pakaiyin Judah tehi a engbol ahi

20 اما وقتی تغلت فلاسر، پادشاه آشور آمد، به جای کمک به آحاز پادشاه، موجب ناراحتی و دردسر او شد.

Assyria lengpan Ahaz hi kithopi tahsangin adouvin apangjon asugim jon ahi

21 هر چند آحاز طلا و نقرهٔ خانهٔ خداوند، خزانه‌های کاخ سلطنتی و خانه‌های سران قوم را به پادشاه آشور داد، ولی فایده‌ای نداشت.

Hijehcun Ahaz hin houin na kon leh, khopia kon in chuleh mipi lamkai ho kon in Sana ana chomkhom min Assyria lengpa chu anapen, ahivangin aman ana kithopi dehpoi

22 آحاز با وجود تمام این مشکلات، بیش از پیش نسبت به خداوند گناه ورزید.

Hahsat na akhon geija atotah vang'in Ahaz hin Pakai doumah abolbe jingin ahi

23 او برای بتهای سوریه قربانی نمود زیرا فکر می‌کرد این بتها سوری‌ها را کمک کرده‌اند تا او را شکست دهند. پس او هم برای آنها قربانی کرد تا او را یاری کنند. ولی همین بتها باعث نابودی آحاز و تمام قوم او شدند.

Amahin achunga galhin bolla ahinjou chuleh ahin sugenthei Assyria mite semthu pathen ho kommah pumgo thilto abollin kilhaina asemmin ahi, aman aseijin “Syria pathen hon Syria lengho akithopin ahi, hijeh chun kenjong hiche pathen ho kommahin kilhaina semleng keijong eikithopi diu ahi” ati. Ahinlah hichehin ama le amite chungah hahsatna alhunbe jon ahi

24 آحاز ظروف و لوازم خانهٔ خدا را گرفته، در هم کوبید و درهای خانهٔ خداوند را بست تا دیگر کسی در آنجا عبادت نکند و در هر گوشهٔ اورشلیم برای بتها مذبح بنا کرد.

Hiche bannahjong hin aman Pathen in na thilkeo ho jouse achu alaan asugoi sohkeijin chuin houin kotchu akhah in Jerusalem khopi muntinah doiphung atungdoh in ahi

25 در هر یک از شهرهای یهودا بتکده‌هایی بر بالای تپه‌ها ساخت و برای بتها بخور سوزانید و به این طریق خشم خداوند، خدای اجدادش را برانگیخت.

Judah gamma khopi leh khopi neo ho munjousea semthu pathen houna atungdoh in gimnamtwi ho ahalnammin gamdanga pathen hochu ahou taan ahi, hitichun aman apu apate Pakai Pathen lung hanna chu akiloilut khum taan ahi

26 شرح بقیهٔ رویدادهای دوران سلطنت آحاز و کارهای او، از ابتدا تا انتها، در کتاب «تاریخ پادشاهان یهودا و اسرائیل» نوشته شده است.

Hitichun avaihom sunga anatoh athilbol jouse chu apatna patna ajona gei Judah leh Israel lengho thusim bua akijih lutsoh keijin ahi

27 وقتی آحاز مرد، او را در شهر اورشلیم دفن کردند، اما نه در آرامگاه سلطنتی. سپس پسرش حِزِقیا بر تخت سلطنت نشست.

Hitia Ahaz lengpahi athitaan ahileh lengte lhanna vuilouvin Jerusalem khopi sunga anavuitaove. Achapa Hezekiah chu apa khellin leng achangtaan ahi