اول قرنتیان 7

1 دربارهٔ موضوعاتی که در نامهٔ خود نوشته بودید: بله، خوب است که مرد رابطۀ جنسی با زن نداشته باشد.

Mu diambu di mambu ma lusonika mu nkandꞌeno “didi diambu dimboti kuidi bakala mu bika simba nketo”.

2 اما به سبب فسادهای جنسی که در اطراف ما وجود دارد، بهتر است هر مرد برای خود زنی بگیرد و هر زن، شوهری برای خود اختیار کند.

Vayi mu diambu di tina kitsuza, bika kadika bakala kaba ayi nketo andi ayi kadika nketo kaba ayi bakala diandi.

3 زن و مرد باید وظایف زناشویی خود را نسبت به یکدیگر انجام دهند.

Bika bakala kavangila nketo andi mamo ma kafueti kumvangila ayi nketo mamvandi bobuawu kafueti vangila bakala diandi.

4 دختری که ازدواج می‌کند، دیگر اختیار کامل بدن خود را ندارد، بلکه شوهرش نیز بر آن حقی دارد. همچنین شوهر بر بدن خود اختیار کامل ندارد، زیرا همسرش نیز بر آن حقی دارد.

Bila nitu yi nketo yisiedi yandi ko; yidi mu diambu di bakala diandi. Bobuawu nitu yi bakala yisiedi yandi ko; yidi mu diambu di nketo andi.

5 بنابراین، شما زوجها از رابطهٔ زناشویی با یکدیگر پرهیز نکنید، مگر برای مدتی محدود و با توافق طرفین، تا بتوانید خود را وقف روزه و عبادت نمایید. اما بعد از این مدت، روابط عادی زناشویی را از سر گیرید، تا مبادا شیطان شما را به علّت عدم تسلط بر نفس، در وسوسه اندازد.

Lubika tinasananga; botula kaka bu luwizani mu kambu bundana mu thangu yi khufi mu diambu di kukiyekula mu lusambulu, bosi luvutuka buela bundana muingi satana kabika kuluvukumuna mu diambu di kambu kueno ku kukiyala.

6 البته حکم نمی‌کنم، بلکه پیشنهاد می‌کنم که بطور موقت از رابطۀ جنسی پرهیز کنید.

Luzaba ti thubidi bobo banga minsua vayi luisi lutumunu ko.

7 کاش همه می‌توانستند مانند من مجرد بمانند. اما هر کس عطای خاصی از جانب خدا دارد. یکی این عطا را دارد و دیگری آن عطا را.

Thidi batu boso baba banga minu, vayi kadika mutu wutambula diandi dikaba di nlemvo kuidi Nzambi: kuidi wunkaka dikaba diadi, kuidi wunkaka dikaba dina.

8 حال، به افراد مجرد و به بیوه‌زنان می‌گویم: بهتر است مانند من مجرد بمانند.

Kuidi batu bakambu kuela ayi mafuola bulutidi mboti baba banga minu.

9 اما اگر نمی‌توانند بر امیال خود مسلط باشند، بهتر است که ازدواج کنند، زیرا ازدواج کردن، بهتر است از سوختن در آتش شهوت.

Vayi enati balendi nunga ko mu kukiyala, buna mboti bakuela bila bulutidi mboti mu kuela ayi mu banga kadika thangu ku tsi zinzinunu.

10 اما برای آنانی که ازدواج کرده‌اند یک حکم دارم، حکمی که از جانب من نیست بلکه خود خداوند آن را فرموده است؛ و آن این است که زن نباید از شوهرش جدا شود.

Kuidi bakuela ndimvana lutumunu lualu: bika sia ti minu vayi niandi veka Pfumu veni luawu: nketo dikuela kalendi vambana ayi bakala diandi ko.

11 اما اگر قبلاً از او جدا شده است، بهتر است یا مجرد بماند، یا نزد شوهرش بازگردد. شوهر نیز نباید زن خود را طلاق دهد.

Vayi enati nketo dikuela beni vambini ayi bakala diandi, buna, nketo wowo kabika buela kuela voti kavutuka wizana ayi bakala diandi. Bobuawu bakala kalendi botula nketo andi ko.

12 اکنون می‌خواهم نکاتی را بیان کنم که گرچه مستقیم از جانب خداوند نیستند، اما به نظر من بسیار مفید می‌باشند. اگر یک مرد مسیحی، همسری غیرمسیحی دارد، و آن زن حاضر است با او زندگی کند، او نباید زن خود را طلاق دهد.

Kuidi bankaka, minu thubidi bika sia ti Pfumu: enati khomba yi bakala widi ayi nketo wukambu wilukila ayi enati nketo beni tidi kuandi zinga yandi buna kabika vambana ayi nketo beni.

13 همچنین اگر یک زن مسیحی شوهری غیرمسیحی دارد و شوهرش از او می‌خواهد که با او زندگی کند، آن زن نباید از شوهرش جدا شود.

Bobuawu diaka, enati nketo widi ayi bakala dikambu wilukila ayi enati bakala beni tidi kuandi zinga yandi buna kabika vambana ayi bakala diandi.

14 زیرا شوهرِ بی‌ایمان از طریق همسرش تقدیس شده است، و همسر بی‌ایمان نیز از طریق شوهرِ ایماندارش تقدیس شده است. در غیر این صورت، فرزندان ایشان ناپاک می‌بودند، اما به طوری که می‌بینیم، ایشان مقدّس هستند.

Bila bakala dikambu wilukila wukitulu wunlongo mu diambu di nketo andi; ayi nketo wukambu wilukila wukitulu wunlongo mu diambu di bakaladiandi. Bila enati buawu ko buna bana beno bela tangulu bana basumuka. Vayi buabu badi banlongo.

15 اما اگر شوهر یا زن بی‌ایمان مایل باشد از همسر ایماندار خود جدا شود، بگذارید جدا شود. در چنین شرایطی، زن یا شوهر ایماندار در قید و بند نیست. خدا ما را فرا خوانده تا در صلح و صفا زندگی کنیم.

Enati mutu wowo wukambu wilukila, tidi vambana buna wulenda kuandi vambana. Mu nzila yoyo khomba yi bakala voti khomba yi nketo wowo basiedibakangama ko bila Nzambi wututela mu zingilanga mu ndembama.

16 در ثانی، شما زنان ایماندار نمی‌توانید مطمئن باشید که اگر شوهرانتان با شما بمانند، نجات خواهند یافت. همچنین شما شوهران ایماندار نیز نمی‌توانید در مورد همسرانتان چنین اطمینانی داشته باشید.

Bila, mbi zebi ngeyo nketo e? Mananga ngeyo wela vukisa bakala diaku? Voti mbi zebi ngeyo bakala? Mananga ngeyo wela vukisa nketo aku?

17 به هر حال، هر یک از شما به شکلی زندگی نمایید تا یقین حاصل کنید که مطابق خواست خداوند عمل می‌کنید. شرایط و موقعیتی را که خدا شما را در آن قرار داده است، بپذیرید. این است حکم من برای تمام کلیساها.

Muaki bulutidi mboti kadika mutu kadiatila boso Pfumu kamvanina ayi boso Nzambi kantedila. Bobo buididi lutumunu lu ndieti vana muidi mabundu moso.

18 به عنوان مثال، مردی که پیش از مسیحی شدنش، مطابق رسم یهود ختنه شده است، نباید از این امر ناراحت باشد؛ و اگر ختنه نشده است، نباید حالا ختنه شود.

Mutu sumbu katelo, wuba wuzengo e? Kabika tomba vutuka mu ba wukambu zengo. Mutu sumbu katelo buna widi wukambu zengo e? Kabika zengoso.

19 زیرا هیچ فرقی ندارد که ختنه شده یا نشده باشد. مهم، خشنود ساختن خدا و اطاعت از احکام اوست.

Wuba wuzengo voti wukambu wuzengo disi diambu di mfunu ko. Vayi diambu di lutidi mfunu diawu diadi: kinzika zithumunu zi Nzambi.

20 هر یک از شما زمانی که خدا شما را فراخواند در چه وضعی بودید؟ پس الان هم در همان وضع باقی بمانید.

Bika kadika mutu katatamana ba banga bu katuama bela mu thangu katelo.

21 اگر در آن زمان غلام بودید، از این موضوع ناراحت نباشید. البته اگر فرصتی برای آزادی پیش آمد، از آن استفاده کنید.

Wuba mvika bu wutelo e? Kadi kudibela mayindu. Vayi enati wulenda kuluka mu buvika beni, buna sadila buawu.

22 اگر به هنگام دعوت خداوند، غلام بودید، این را بدانید که مسیح شما را آزاد کرده است، آزاد از قدرت گناه! و اگر به هنگام دعوت خداوند، غلام نبودید، بدانید که اکنون غلام مسیح هستید.

Bila mvika wowo wutelo mu Pfumu widi mutu wu kiphuanza mu Pfumu. Bobuawu mutu wu kiphuanza wowo wutelo widi mvika wu Klisto.

23 مسیح شما را به قیمت جان خود خریده است و شما از آن او هستید. پس، اسیر اصول انسانی نشوید!

Beno lusumbu mu thalu yinneni. Diawu lubika buela kituka bavika ba batu.

24 بنابراین، ای برادران و خواهران عزیز، هر یک از شما در هر وضعی که هنگام فراخواندگی داشتید، در همان وضع در حضور خدا باقی بمانید.

Bakhomba baama, bika kadika mutu katatamana ba va ntuala Nzambibanga bu katuama bela mu thangu katelo.

25 پرسیده بودید دخترانی که هنوز ازدواج نکرده‌اند، چه کنند؟ آیا اجازه دارند ازدواج کنند؟ من برای آنان حکم خاصی از جانب خداوند ندارم. اما از آنجا که خداوند از سر لطف، به من حکمتی عطا کرده که قابل اعتماد است، نظر خود را در این باره بیان می‌دارم:

Mu diambu di bobo bakambu kuela, ndisi ko kadi thumunu yi Pfumuvayi ndieka kuba kamba diyindu diama banga mutu wumosi wumonono kiadi kuidi Nzambi mu ba wukuikama.

26 با توجه به مشکلات و سختی‌هایی که برای ما ایمانداران در زمان حاضر وجود دارد، فکر می‌کنم بهتر است که شخص ازدواج نکند.

Mu diambu di ziphasi zi thangu yayi, ndimmona ti bulutidi fuana kuidi kadika mutu mu ba boso bu kadidi.

27 البته اگر همسر دارید، به خاطر این موضوع، از او جدا نشوید، ولی اگر همسر ندارید، بهتر است ازدواج نکنید.

Nketo widi yaku? Kadi tomba vambana. Enati wisiko nketo bunakadi tomba nketo.

28 اما اگر شما برادران، تصمیم دارید در همین شرایط نیز ازدواج کنید، اشکالی ندارد، و اگر دختری هم خواست ازدواج کند، گناهی مرتکب نشده است. اما بدانید که ازدواج، مشکلات شما را بیشتر می‌کند، و من دلم نمی‌خواهد که شما را در مشکلات ببینم.

Muaki enati kuedidi buna wusi vola masumu ko. Enati nketo wukambu kuela kuedidi, buna kasi vola masumu ko. Vayi bobo bamvanga bobo bela mona ziphasi mu nsuni vayi thidi lubika mona ziawu.

29 باید به یاد داشته باشیم که فرصت برای کار خداوند بسیار کم است. به همین دلیل، کسانی که زن دارند، باید تا آنجا که ممکن است، برای کار خداوند آزاد باشند.

Tala diambu ndituba: bakhomba, luzaba ti thangu yeka yikhufi. Diawu bobo badi ayi baketo bika baba banga basi ayi baketo ko.

30 غم یا شادی یا ثروت، نباید کسی را از خدمت به خداوند باز دارد.

Batu bobo bandila, baba banga basi ndila ko, bobo balembo moni khini, banga ti basi mona khini ko ayi bobo balembo sumbi baba, banga ti basi kadi kima ko.

31 آنانی که از امکانات مادی دنیا برخوردارند، طوری زندگی کنند که به این دنیا دلبسته نشوند، زیرا شکل کنونی دنیا به‌زودی از بین خواهد رفت.

Kuidi bawu bansadilanga ntoto wawu, bika baba banga ti basadilanga wawu ko. Bila ntoto wawu vioka wumvioka.

32 من می‌خواهم که شما در همه چیز فارغ از اضطراب و نگرانی باشید. مردی که ازدواج نکرده است، می‌تواند تمام وقت خود را صرف خدمت خداوند کند و تمام فکرش این باشد که او را خشنود سازد.

Thidi ti lubika ba mayindu. Bila mayindu ma mutu wukambu kuela madi mu diambu di Pfumu ayi mayindu mandi moso madi mu zaba buevi kafueti yangidikila Pfumu.

33 اما مردی که ازدواج کرده است، نمی‌تواند براحتی خداوند را خدمت کند، زیرا مجبور است در فکر مادیات نیز باشد و بکوشد همسرش را راضی نگاه دارد.

Vayi mayindu ma mutu wukuela madi mu diambu ntoto wawu madi muzaba; buevi kafueti yangidikila nketo andi.

34 در واقع عشق و علاقهٔ او، بین خدا و همسرش تقسیم می‌شود. همین‌طور زنی که دیگر متأهل نیست و یا هنوز ازدواج نکرده، می‌تواند در فکر امور خداوند باشد و اینکه چگونه در جسم و روح مقدّس بماند. اما زن شوهردار باید در فکر کارهایی مانند خانه‌داری باشد و خواسته‌های شوهرش را در نظر بگیرد.

Niandi widi wuvasuka. Mayindu ma nketo wukambu kuela voti mayinduma muana ndumba madi mu diambu di Pfumu muingi baba wunlongo mu nitu ayi mu Pheve. Vayi mayindu ma nketo wukuela madi mu mambu ma ntotowawu madi mu zaba; buevi kafueti yangidikila bakala diandi.

35 من این مطالب را برای کمک به شما می‌گویم، و منظورم این نیست که شما را در قید و بند بگذارم. آرزوی من این است که به شایستگی زندگی کنید و هیچ دغدغه‌ای مانع سرسپردگی‌تان به خداوند نشود.

Thubidi bobo mu diambu di kulusadisa, bika sia ti mu diambu di ku lutambila ntambu vayi mu diambu luba ayi khadulu yisonga ayi luba bakangama mu sadila Pfumu.

36 اگر کسی می‌بیند که نسبت به دختری که نامزدش است پرهیز ندارد و نمی‌تواند بر امیال خود مسلط باشد و نامزدش نیز به حد بلوغ رسیده و می‌خواهد با این دختر ازدواج کند، گناهی مرتکب نشده است. اشکالی ندارد؛ بگذارید ازدواج کند.

Enati bakala yindudi ti weti vangila muanꞌandi wu ndumba mambu makambulu fuana, enati weti diatusu kuidi zinzinunu ayi enati weti banzila ti bakuelana kaka buna dimboti kuandi; kasi vola masumu ko; bika bakuelana.

37 اما اگر کسی با اراده‌ای محکم تصمیم گرفته است که ازدواج نکند، و می‌بیند که نه تمایلی به این کار دارد و نه نیازی به آن، تصمیم عاقلانه‌ای گرفته است.

Vayi enati bakala, zebi kanga ntima ayi vasiko mutu wukunkuika vayiniandi veka beki lukanu mu kambu buela kuela ndumba beni; buna niandi vengi bufuana, kabika kuela.

38 پس کسی که ازدواج می‌کند، کار خوبی می‌کند، و کسی که ازدواج نمی‌نماید، کار بهتری می‌کند.

Diawu woso mutu kuedidi vengi diambu dimboti ayi woso mengi kuandi kuela, vengi diambu dilutidi mboti.

39 زن تا زمانی که شوهرش زنده است، به او بسته است. اما اگر شوهرش از دنیا برود، می‌تواند دوباره ازدواج کند، اما فقط با یک ایماندار.

Nketo wukuela widi wukangama kuidi bakala diandi mu thangu bakaladiandi kakidi zingi. Vayi enati bakala diandi difuidi, nketo wowo wulenda kuandi buela kuela dioso bakala di katidi, vayi kafueti kuedila mu Pfumu kaka.

40 ولی به نظر من، بهتر است ازدواج نکند. و من فکر می‌کنم که آنچه می‌گویم، از جانب روح خداست.

Vayi kuidi minu mbueni ti nketo wowo wufuilu bakala, wela luta mona khini ti kakadi buela kuela. Ayi tsidi diana ti minu mamvama Pheve yi Nzambi yidi yama.