امثال 8

۱ 1 آیا حکمت ندا نمی کند، و فطانت آوازخود را بلند نمی نماید؟

Thou shalt proclaim wisdom, that understanding may be obedient to thee.

۲ 2 به‌سر مکان های بلند، به کناره راه، در میان طریقها می‌ایستد.

For she is on lofty eminences, and stands in the midst of the ways.

۳ 3 به‌جانب دروازه‌ها به دهنه شهر، نزد مدخل دروازه‌ها صدا می‌زند.

For she sits by the gates of princes, and sings in the entrances, [saying],

۴ 4 که شما را‌ای مردان می‌خوانم و آواز من به بنی آدم است.

You, O men, I exhort; and utter my voice to the sons of men.

۵ 5 ‌ای جاهلان زیرکی را بفهمید و‌ای احمقان عقل رادرک نمایید.

O ye simple, understand subtlety, and ye that are untaught, imbibe knowledge.

۶ 6 بشنوید زیرا که به امور عالیه تکلم می‌نمایم و گشادن لبهایم استقامت است.

Hearken to me; for I will speak solemn [truths]; and will produce right [sayings] from my lips.

۷ 7 دهانم به راستی تنطق می‌کند و لبهایم شرارت را مکروه می‌دارد.

For my throat shall meditate truth; and false lips are an abomination before me.

۸ 8 همه سخنان دهانم بر‌حق است و درآنها هیچ‌چیز کج یا معوج نیست.

All the words of my mouth are in righteousness; there is nothing in them wrong or perverse.

۹ 9 تمامی آنهانزد مرد فهیم واضح است و نزد یابندگان معرفت مستقیم است.

They are all evident to those that understand, and right to those that find knowledge.

۱۰ 10 تادیب مرا قبول کنید و نه نقره را، و معرفت را بیشتر از طلای خالص.

Receive instruction, and not silver; and knowledge rather than tried gold.

۱۱ 11 زیرا که حکمت از لعلها بهتر است، و جمیع نفایس را به او برابر نتوان کرد.

For wisdom is better than precious stones; and no valuable substance is of equal worth with it.

۱۲ 12 من حکمتم و در زیرکی سکونت دارم، و معرفت تدبیر را یافته‌ام.

I wisdom have dwelt [with] counsel and knowledge, and I have called upon understanding.

۱۳ 13 ترس خداوند، مکروه داشتن بدی است. غرور و تکبر وراه بد و دهان دروغگو را مکروه می‌دارم.

The fear of the Lord hates unrighteousness, and insolence, and pride, and the ways of wicked men; and I hate the perverse ways of bad men.

۱۴ 14 مشورت و حکمت کامل از آن من است. من فهم هستم و قوت از آن من است.

Counsel and safety are mine; prudence is mine, and strength is mine.

۱۵ 15 به من پادشاهان سلطنت می‌کنند، و داوران به عدالت فتوا می‌دهند.

By me kings reign, and princes decree justice.

۱۶ 16 به من سروران حکمرانی می‌نمایند و شریفان و جمیع داوران جهان.

By me nobles become great, and monarchs by me rule over the earth.

۱۷ 17 من دوست می‌دارم آنانی را که مرا دوست می‌دارند. وهر‌که مرا به جد و جهد بطلبد مرا خواهد یافت.

I love those that love me; and they that seek me shall find [me].

۱۸ 18 دولت و جلال با من است. توانگری جاودانی وعدالت.

Wealth and glory belong to me; yea, abundant possessions and righteousness.

۱۹ 19 ثمره من از طلا و زر ناب بهتر است، وحاصل من از نقره خالص.

[It is] better to have my fruit than [to have] gold and precious stones; and my produce is better than choice silver.

۲۰ 20 در طریق عدالت می‌خرامم، در میان راههای انصاف،

I walk in ways of righteousness, and [am] conversant with the paths of judgment;

۲۱ 21 تا مال حقیقی را نصیب محبان خود گردانم، وخزینه های ایشان را مملو سازم.

that I may divide substance to them that love me, and may fill their treasures with good things. If I declare to you the things that daily happen, I will remember [also] to recount the things of old.

۲۲ 22 خداوند مرا مبداء طریق خود داشت، قبل از اعمال خویش از ازل.

The Lord made me the beginning of his ways for his works.

۲۳ 23 من از ازل برقرار بودم، از ابتدا پیش از بودن جهان.

He established me before time [was] in the beginning, before he made the earth:

۲۴ 24 هنگامی که لجه هانبود من مولود شدم، وقتی که چشمه های پر ازآب وجود نداشت.

even before he made the depths; before the fountains of water came forth:

۲۵ 25 قبل از آنگاه کوهها برپاشود، پیش از تلها مولود گردیدم.

before the mountains were settled, and before all hills, he begets me.

۲۶ 26 چون زمین وصحراها را هنوز نساخته بود، و نه اول غبار ربع مسکون را.

The Lord made countries and uninhabited [tracks], and the highest inhabited parts of the world.

۲۷ 27 وقتی که او آسمان را مستحکم ساخت من آنجا بودم، و هنگامی که دایره را برسطح لجه قرار داد.

When he prepared the heaven, I was present with him; and when he prepared his throne upon the winds:

۲۸ 28 وقتی که افلاک را بالااستوار کرد، و چشمه های لجه را استوار گردانید.

and when he strengthened the clouds above; and when he secured the fountains of the earth:

۲۹ 29 چون به دریا حد قرار داد، تا آبها از فرمان اوتجاوز نکنند، و زمانی که بنیاد زمین را نهاد.

decree. and when he strengthened the foundations of the earth:

۳۰ 30 آنگاه نزد او معمار بودم، و روزبروز شادی می‌نمودم، و همیشه به حضور او اهتزاز می‌کردم.

I was by him, suiting [myself to him], I was that wherein he took delight; and daily I rejoiced in his presence continually.

۳۱ 31 و اهتزاز من در آبادی زمین وی، و شادی من بابنی آدم می‌بود.

For he rejoiced when he had completed the world, and rejoiced among the children of men.

۳۲ 32 پس الان‌ای پسران مرا بشنوید، وخوشابحال آنانی که طریقهای مرا نگاه دارند.

Now then, [my] son, hear me: blessed is the man who shall hearken to me, and the mortal who shall keep my ways;

۳۳ 33 تادیب را بشنوید و حکیم باشید، و آن را ردمنمایید.

[Hear wisdom and be wise, and ] [be not strangers to it. ]

۳۴ 34 خوشابحال کسی‌که مرا بشنود، و هرروز نزد درهای من دیده بانی کند، و باهوهای دروازه های مرا محافظت نماید.

watching daily at my doors, waiting at the posts of my entrances.

۳۵ 35 زیرا هر‌که مرایابد حیات را تحصیل کند، و رضامندی خداوندرا حاصل نماید.

For my outgoings are the outgoings of life, and [in them] is prepared favour from the Lord.

۳۶ 36 و اما کسی‌که مرا خطا کند، به‌جان خود ضرر رساند، و هر‌که مرا دشمن دارد، موت را دوست دارد.

But they that sin against me act wickedly against their own souls: and they that hate me love death.