امثال 8

۱ 1 آیا حکمت ندا نمی کند، و فطانت آوازخود را بلند نمی نماید؟

Does not wisdom call out, and understanding raise her voice?

۲ 2 به‌سر مکان های بلند، به کناره راه، در میان طریقها می‌ایستد.

On the heights overlooking the road, at the crossroads she takes her stand.

۳ 3 به‌جانب دروازه‌ها به دهنه شهر، نزد مدخل دروازه‌ها صدا می‌زند.

Beside the gates to the city, at the entrances she cries out:

۴ 4 که شما را‌ای مردان می‌خوانم و آواز من به بنی آدم است.

“To you, O men, I call out, and my cry is to the sons of men.

۵ 5 ‌ای جاهلان زیرکی را بفهمید و‌ای احمقان عقل رادرک نمایید.

O simple ones, learn to be shrewd; O fools, gain understanding.

۶ 6 بشنوید زیرا که به امور عالیه تکلم می‌نمایم و گشادن لبهایم استقامت است.

Listen, for I speak of noble things, and the opening of my lips will reveal right.

۷ 7 دهانم به راستی تنطق می‌کند و لبهایم شرارت را مکروه می‌دارد.

For my mouth will speak the truth, and wickedness is detestable to my lips.

۸ 8 همه سخنان دهانم بر‌حق است و درآنها هیچ‌چیز کج یا معوج نیست.

All the words of my mouth are righteous; none are crooked or perverse.

۹ 9 تمامی آنهانزد مرد فهیم واضح است و نزد یابندگان معرفت مستقیم است.

They are all plain to the discerning, and upright to those who find knowledge.

۱۰ 10 تادیب مرا قبول کنید و نه نقره را، و معرفت را بیشتر از طلای خالص.

Receive my instruction instead of silver, and knowledge rather than pure gold.

۱۱ 11 زیرا که حکمت از لعلها بهتر است، و جمیع نفایس را به او برابر نتوان کرد.

For wisdom is more precious than rubies, and nothing you desire compares with her.

۱۲ 12 من حکمتم و در زیرکی سکونت دارم، و معرفت تدبیر را یافته‌ام.

I, wisdom, dwell together with prudence, and I find knowledge and discretion.

۱۳ 13 ترس خداوند، مکروه داشتن بدی است. غرور و تکبر وراه بد و دهان دروغگو را مکروه می‌دارم.

To fear the LORD is to hate evil; I hate arrogant pride, evil conduct, and perverse speech.

۱۴ 14 مشورت و حکمت کامل از آن من است. من فهم هستم و قوت از آن من است.

Counsel and sound judgment are mine; I have insight and strength.

۱۵ 15 به من پادشاهان سلطنت می‌کنند، و داوران به عدالت فتوا می‌دهند.

By me kings reign, and rulers enact just laws;

۱۶ 16 به من سروران حکمرانی می‌نمایند و شریفان و جمیع داوران جهان.

By me princes rule, and all nobles who govern justly.

۱۷ 17 من دوست می‌دارم آنانی را که مرا دوست می‌دارند. وهر‌که مرا به جد و جهد بطلبد مرا خواهد یافت.

I love those who love me, and those who seek me early shall find me.

۱۸ 18 دولت و جلال با من است. توانگری جاودانی وعدالت.

With me are riches and honor, enduring wealth and righteousness.

۱۹ 19 ثمره من از طلا و زر ناب بهتر است، وحاصل من از نقره خالص.

My fruit is better than gold, pure gold, and my harvest surpasses choice silver.

۲۰ 20 در طریق عدالت می‌خرامم، در میان راههای انصاف،

I walk in the way of righteousness, along the paths of justice,

۲۱ 21 تا مال حقیقی را نصیب محبان خود گردانم، وخزینه های ایشان را مملو سازم.

bestowing wealth on those who love me and making their treasuries full.

۲۲ 22 خداوند مرا مبداء طریق خود داشت، قبل از اعمال خویش از ازل.

The LORD created me as His first course, before His works of old.

۲۳ 23 من از ازل برقرار بودم، از ابتدا پیش از بودن جهان.

From everlasting I was established, from the beginning, before the earth began.

۲۴ 24 هنگامی که لجه هانبود من مولود شدم، وقتی که چشمه های پر ازآب وجود نداشت.

When there were no watery depths, I was brought forth, when no springs were overflowing with water.

۲۵ 25 قبل از آنگاه کوهها برپاشود، پیش از تلها مولود گردیدم.

Before the mountains were settled, before the hills, I was brought forth,

۲۶ 26 چون زمین وصحراها را هنوز نساخته بود، و نه اول غبار ربع مسکون را.

before He made the land or fields, or any of the dust of the earth.

۲۷ 27 وقتی که او آسمان را مستحکم ساخت من آنجا بودم، و هنگامی که دایره را برسطح لجه قرار داد.

I was there when He established the heavens, when He inscribed a circle on the face of the deep,

۲۸ 28 وقتی که افلاک را بالااستوار کرد، و چشمه های لجه را استوار گردانید.

when He established the clouds above, when the fountains of the deep gushed forth,

۲۹ 29 چون به دریا حد قرار داد، تا آبها از فرمان اوتجاوز نکنند، و زمانی که بنیاد زمین را نهاد.

when He set a boundary for the sea, so that the waters would not surpass His command, when He marked out the foundations of the earth.

۳۰ 30 آنگاه نزد او معمار بودم، و روزبروز شادی می‌نمودم، و همیشه به حضور او اهتزاز می‌کردم.

Then I was a skilled craftsman at His side, and His delight day by day, rejoicing always in His presence.

۳۱ 31 و اهتزاز من در آبادی زمین وی، و شادی من بابنی آدم می‌بود.

I was rejoicing in His whole world, delighting together in the sons of men.

۳۲ 32 پس الان‌ای پسران مرا بشنوید، وخوشابحال آنانی که طریقهای مرا نگاه دارند.

Now therefore, my sons, listen to me, for blessed are those who keep my ways.

۳۳ 33 تادیب را بشنوید و حکیم باشید، و آن را ردمنمایید.

Listen to instruction and be wise; do not ignore it.

۳۴ 34 خوشابحال کسی‌که مرا بشنود، و هرروز نزد درهای من دیده بانی کند، و باهوهای دروازه های مرا محافظت نماید.

Blessed is the man who listens to me, watching daily at my doors, waiting at the posts of my doorway.

۳۵ 35 زیرا هر‌که مرایابد حیات را تحصیل کند، و رضامندی خداوندرا حاصل نماید.

For whoever finds me finds life and obtains the favor of the LORD.

۳۶ 36 و اما کسی‌که مرا خطا کند، به‌جان خود ضرر رساند، و هر‌که مرا دشمن دارد، موت را دوست دارد.

But he who fails to find me harms himself; all who hate me love death.”