امثال 31

۱ 1 کلام لموئیل پادشاه، پیغامی که مادرش به او تعلیم داد.

Ama'na nanekea, kini ne' Lemuelina nerera knare antahintahi ami ke rempi humi'ne.

۲ 2 چه گویم‌ای پسر من، چه گویم‌ای پسر رحم من! و چه گویم‌ای پسر نذرهای من!

Nagrani'a narimpafinti'ma kasegante'noa mofavre'nimoka, Ra Anumzamofonte huvempa hugeno nami'nea mofavre mani'nane.

۳ 3 قوت خود را به زنان مده، و نه طریقهای خویش را به آنچه باعث هلاکت پادشاهان است.

Hanave ka'a a'nerera hunka otro. E'inahu a'nemo'za kini vahe'ma zamazeri havizama nehaza a'nerera osuo.

۴ 4 پادشاهان را نمی شاید‌ای لموئیل، پادشاهان را نمی شاید که شراب بنوشند، و نه امیران را که مسکرات را بخواهند.

Lemueliga kini vahe'mo'za aka tina onesageno, kva vahe'mo'za hanave tima nezankura zamavesi zamavesi osugahaze.

۵ 5 مبادا بنوشند و فرایض را فراموش کنند، وداوری جمیع ذلیلان را منحرف سازند.

Na'ankure aka tima nesu'za kasegemofona zamage'nekaniza zamunte omane vahera zamazeri so'e osugahaze.

۶ 6 مسکرات را به آنانی که مشرف به هلاکتندبده. و شراب را به تلخ جانان،

Aka tina fri'zama nehanaza vahe nezamita, waini tina ra hazenkefima mani'naza vahe zaminke'za neho.

۷ 7 تا بنوشند و فقر خود را فراموش کنند، ومشقت خویش را دیگر بیاد نیاورند.

Zamatrenke'za aka tina nene'za, zamunte omnea zanku'ene, ra knazama eri'naza zankura zamagekaniho.

۸ 8 دهان خود را برای گنگان باز کن، و برای دادرسی جمیع بیچارگان.

Kema huga'ma osu'nesia vahe'mokizmima keagahu trate'ma zamavarente'za zamazeri havizama nehanageta, kea hutma zamaza hiho.

۹ 9 دهان خود را باز کرده، به انصاف داوری نما، و فقیر و مسکین را دادرسی فرما.

Zamunte'ma omane vahe'ene, zamagra'ama zamaza hugama osanaza vahe'mokizmi knare'zankura, fatgo hu'za refkoma huzmantesaza zankura keaga hunka zamaza hugahane.

۱۰ 10 زن صالحه را کیست که پیدا تواند کرد؟ قیمت او از لعلها گرانتر است.

Izaga knare avu'ava ene ara erigahane? Na'ankure e'inahukna a'mo'a, zago'amo marerisa havea agatere'ne.

۱۱ 11 دل شوهرش بر او اعتماد دارد، و محتاج منفعت نخواهد بود.

Neve'a ana a'mofonkura maka'zana hugahie huno antahinemiankino, mago zankura atupara osugahie.

۱۲ 12 برایش تمامی روزهای عمر خود، خوبی خواهد کرد و نه بدی.

Mika zupa nomani'zama'afina, ana a'mo'a, knare zanke'za nevena hunenteno, azeri havizana osugahie.

۱۳ 13 پشم و کتان را می‌جوید. و به‌دستهای خودبا رغبت کار می‌کند.

Ana a'mo'a muse nehuno sipisipi azoka ene kafina nofi'ene (flax) hakeno erino nofi zagiteno, agra'a azanu kukena hatino tro nehie.

۱۴ 14 او مثل کشتیهای تجار است، که خوراک خود را از دور می‌آورد.

Ana a'mo'a ventemo'za zagore atre feno eri avitete'za neazankna huno, afetetira ne'zana erino noma'afina egahie.

۱۵ 15 وقتی که هنوز شب است برمی خیزد، و به اهل خانه‌اش خوراک و به کنیزانش حصه ایشان را می دهد.

Agra masa osu'nesigeno nanterampi otino nevene, noma'afi naga'amofo ne'zana retro nehuno, eri'za mofamo'ma eri'zama emerisia zana retro huntegahie.

۱۶ 16 درباره مزرعه فکر کرده، آن را می‌خرد، و ازکسب دستهای خود تاکستان غرس می‌نماید.

Ana a'mo'a hozama ante mopa rezagneno keteno, agra'a eri'nesia zagoreti mizaseno waini hoza antegahie.

۱۷ 17 کمر خود را با قوت می‌بندد، و بازوهای خویش را قوی می‌سازد.

Ana a'mo'a hanavetino eri'zana eri a'kino, hanavetino eri'zana erigahie.

۱۸ 18 تجارت خود را می‌بیند که نیکو است، وچراغش در شب خاموش نمی شود.

Ana a'mo'a zagoma erifore'ma hu eri'za eri kaziga knare hu'neanakino, tavira rekru hunteno eri'zana e'nerinkeno kenage segahie.

۱۹ 19 دستهای خود را به دوک دراز می‌کند، وانگشتهایش چرخ را می‌گیرد.

Ana a'mo'a agra'a, azanuti nofira zagino kukena hatino tro nehie.

۲۰ 20 کفهای خود را برای فقیران مبسوطمی سازد، و دستهای خویش را برای مسکینان دراز می‌نماید.

Agra zamunte omane vahera zamaza nehuno, mago'a zanku'ma atupama haza vahera zamaza nehie.

۲۱ 21 به جهت اهل خانه‌اش از برف نمی ترسد، زیرا که جمیع اهل خانه او به اطلس ملبس هستند.

Ana a'mo'a zasi ko'ma atanigeno'a, noma'afima nemaniza naga'amo'zama zasiku'ma fri'zankura, korora osugahie. Na'ankure amuhoma hu tavravereti hatino kukena huzamante'ne.

۲۲ 22 برای خود اسبابهای زینت می‌سازد. لباسش از کتان نازک و ارغوان می‌باشد.

Agra tafe'ma masi tafera hatino tafera nehuno, zago'amo mareri efeke ene fitunke tavravereti kukena hugahie.

۲۳ 23 شوهرش در دربارها معروف می‌باشد، و در میان مشایخ ولایت می‌نشیند.

Rankumamofo kafante'ma ranra vahe'mo'zama atru hu'za kegagama nehazafina, ana a'mofo nevena antahimiza ke'za antahi'za hu'naza nere.

۲۴ 24 جامه های کتان ساخته آنها را می‌فروشد، وکمربندها به تاجران می‌دهد.

Mika zupa ana a'mo'a knare kukena nehatino, zamu'nofira tro nehige'za feno vahe'mo'za eme mizase'naze.

۲۵ 25 قوت و عزت، لباس او است، و درباره وقت آینده می‌خندد.

Agra hanave'areti'ene ra agima ami'zanteti kukena hiankna nehuno, henkama esia zankura kiza regahie.

۲۶ 26 دهان خود را به حکمت می‌گشاید، و تعلیم محبت‌آمیز بر زبان وی است.

Ana a'mo'a ama' antahi'zanteti kea nehigeno, agipina vahe'mofoma knare kema hunte kemo avite'ne.

۲۷ 27 به رفتار اهل خانه خود متوجه می‌شود، وخوراک کاهلی نمی خورد.

Arga mika'zama noma'afima me'nea zantamina kegava hu so'e nehuno, ferura nomanie.

۲۸ 28 پسرانش برخاسته، او را خوشحال می‌گویند، و شوهرش نیز او را می‌ستاید.

Mofavre zaga'amo'za hu muse hunentesageno, neve'a husga huntegahie.

۲۹ 29 دختران بسیار اعمال صالحه نمودند، اما توبر جمیع ایشان برتری داری.

Rama'a a'nemo'za knare avu'avara nehazanagi, kagra zamagaterenka hiranto a'tfa mani'nane.

۳۰ 30 جمال، فریبنده و زیبایی، باطل است، اما زنی که از خداوند می‌ترسد ممدوح خواهدشد.

Mago a'mo'ma fru huno knare avu'ava'ma hania zamo'a krevatga hanigeno, agi agonama keganunuma hananazamo'a, fanane hugahie. Hianagi Ra Anumzamofoma koro hunteno agoragama nemanisia a'mofona, husga huntegahaze.

۳۱ 31 وی را از ثمره دستهایش بدهید و اعمالش او را نزد دروازه‌ها بستاید.

Agrama eri'zama eri'nesia avamente mizana neminkeno, knare avu'ava'ma nehuno, knare eri'zama eri'nesia zankura, vahe'mo'za ra kuma'mofo kafante husga huntegahaze.