امثال 3

۱ 1 ای پسر من، تعلیم مرا فراموش مکن و دل تو اوامر مرا نگاه دارد،

Yaa ilma ko, barumsa ani siif kennu hin dagatin; ajaja koos garaatti qabadhu;

۲ 2 زیرا که طول ایام وسالهای حیات و سلامتی را برای تو خواهدافزود.

isaan bara baayʼee fi umurii dheeraa, nagaa fi badhaadhummaa siif dabaluutii.

۳ 3 زنهار که رحمت و راستی تو را ترک نکند. آنها را بر گردن خود ببند و بر لوح دل خودمرقوم دار.

Jaalallii fi amanamummaan yoom iyyuu sirraa hin fagaatin; morma keetti hidhadhu; gabatee garaa kee irrattis barreeffadhu.

۴ 4 آنگاه نعمت و رضامندی نیکو، درنظر خدا و انسان خواهی یافت.

Ati karaa kanaan fuula Waaqaatii fi fuula namaa duratti surraa fi maqaa gaarii ni argatta.

۵ 5 به تمامی دل خود بر خداوند توکل نما و بر عقل خود تکیه مکن.

Garaa kee guutuun Waaqayyoon amanadhu; hubannaa kees hin abdatin;

۶ 6 در همه راههای خود او را بشناس، و اوطریقهایت را راست خواهد گردانید.

karaa kee hunda keessatti isa dursi; innis daandii kee siif qajeelcha.

۷ 7 خویشتن را حکیم مپندار، از خداوند بترس و از بدی اجتناب نما.

Ani ogeessa ofiin hin jedhin; Waaqayyoon sodaadhu; waan hamaa irraas fagaadhu.

۸ 8 این برای ناف تو شفا، وبرای استخوانهایت مغز خواهد بود.

Wanni kun dhagna keetiif fayyaa kenna; lafee kee illee ni haaromsa.

۹ 9 از مایملک خود خداوند را تکریم نما و از نوبرهای همه محصول خویش.

Qabeenya keetiin, mataa midhaan keetii hundaanis Waaqayyoon kabaji;

۱۰ 10 آنگاه انبارهای تو به وفورنعمت پر خواهد شد، و چرخشتهای تو از شیره انگور لبریز خواهد گشت.

yoos gombisaan kee hamma irraan dhangalaʼutti guutama; iddoon cuunfaa wayinii keetiis daadhiidhaan guutamee irraan dhangalaʼa.

۱۱ 11 ‌ای پسر من، تادیب خداوند را خوار مشمار، و توبیخ او را مکروه مدار.

Yaa ilma ko, adabbii Waaqayyoo hin tuffatin; dheekkamsa isaas hin jibbin.

۱۲ 12 زیرا خداوند هر‌که را دوست داردتادیب می‌نماید، مثل پدر پسر خویش را که از اومسرور می‌باشد.

Waaqayyo akkuma abbaa ilma ofii isaa jaallatu tokkootti warra jaallatu ni adabaatii.

۱۳ 13 خوشابحال کسی‌که حکمت را پیدا کند، و شخصی که فطانت را تحصیل نماید.

Namni ogummaa argatu kan hubannaas argatu eebbifamaa dha;

۱۴ 14 زیرا که تجارت آن از تجارت نقره ومحصولش از طلای خالص نیکوتر است.

ogummaan meetii caalaa faayidaa qabaatii; warqee caalaas buʼaa namaaf buusa.

۱۵ 15 ازلعلها گرانبهاتر است و جمیع نفایس تو با آن برابری نتواند کرد.

Gatiin ishee gatii lula diimaa caala; wanni ati akka malee hawwitu kam iyyuu isheedhaan wal qixxaachuu hin dandaʼu.

۱۶ 16 به‌دست راست وی طول ایام است، و به‌دست چپش دولت و جلال.

Jireenyi dheeraan harka ishee mirgaa keessa jira; badhaadhummaa fi ulfinni harka ishee bitaa keessa jiru.

۱۷ 17 طریقهای وی طریقهای شادمانی است و همه راههای وی سلامتی می‌باشد.

Karaan ishee karaa nama gammachiisuu dha; daandiin ishee hundis nagaa dha.

۱۸ 18 به جهت آنانی که او را به‌دست گیرند، درخت حیات‌است وکسی‌که به او متمسک می‌باشد خجسته است.

Isheen warra jabeessanii ishee qabataniif muka jireenyaa ti; warri itti cichanii ishee qabatan immoo ni eebbifamu.

۱۹ 19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد، و به عقل خویش آسمان را استوار نمود.

Waaqayyo ogummaadhaan hundee lafaa buuse; hubannaadhaanis samiiwwan iddoo isaanii kaaʼe;

۲۰ 20 به علم او لجه‌ها منشق گردید، و افلاک شبنم رامی چکانید.

beekumsa isaatiin tuujubawwan gargar qoodaman; duumessoonnis fixeensa coccobsan.

۲۱ 21 ‌ای پسر من، این چیزها از نظر تودور نشود. حکمت کامل و تمیز را نگاه دار.

Yaa ilma ko ogummaa fi hubannaa dhugaa eeggadhu; isaanis fuula kee duraa hin dhabamin;

۲۲ 22 پس برای جان تو حیات، و برای گردنت زینت خواهد بود.

isaan jireenya siif taʼu; morma kee miidhagsuufis faaya mormaa siif taʼu.

۲۳ 23 آنگاه در راه خود به امنیت سالک خواهی شد، و پایت نخواهد لغزید.

Yoos ati karaa kee nagumaan deemta; miilli kees hin gufatu;

۲۴ 24 هنگامی که بخوابی، نخواهی ترسید و چون دراز شوی خوابت شیرین خواهد شد.

ati yoo raftu hin sodaattu; hirribni kees yoo ati raftu sitti miʼaawa.

۲۵ 25 از خوف ناگهان نخواهی ترسید، و نه از خرابی شریران چون واقع شود.

Balaa akkuma tasaa sitti dhufu yookaan badiisa hamoota galaafatu hin sodaatin;

۲۶ 26 زیرا خداوند اعتماد تو خواهد بود و پای تو را از دام حفظ خواهد نمود.

Waaqayyo irkoo siif taʼaatii; akka miilli kee kiyyoodhaan hin qabamnes si eega.

۲۷ 27 احسان را ازاهلش باز مدار، هنگامی که بجا آوردنش در قوت دست توست.

Ati yeroo waan tokko gochuudhaaf aangoo qabdutti, warra wanni gaariin isaaniif malu irraa waan sana hin hanqisin.

۲۸ 28 به همسایه خود مگو برو وبازگرد، و فردا به تو خواهم داد، با آنکه نزد توحاضر است.

Utuu amma waa qabduu, ollaa keetiin, “Yeroo biraa deebiʼii kottu; ani bori siifin kennaatii” hin jedhin.

۲۹ 29 بر همسایه ات قصد بدی مکن، هنگامی که او نزد تو در امنیت ساکن است.

Ollaa kee kan si amanee si cina jiraatu miidhuuf jettee waan hamaa itti hin yaadin.

۳۰ 30 باکسی‌که به تو بدی نکرده است، بی‌سبب مخاصمه منما.

Nama tokko utuu inni homaa si hin godhin akkasumaan hin miidhin.

۳۱ 31 بر مرد ظالم حسد مبر وهیچکدام از راههایش را اختیار مکن.

Nama dabaatti hin hinaafin; yookaan karaa isaa tokko illee hin filatin.

۳۲ 32 زیراکج خلقان نزد خداوند مکروهند، لیکن سر او نزدراستان است،

Waaqayyo nama jalʼaa ni jibbaatii; nama qajeelaa garuu ofitti aanfata.

۳۳ 33 لعنت خداوند بر خانه شریران است. اما مسکن عادلان را برکت می‌دهد.

Abaarsi Waaqayyoo mana nama hamaa irra buʼa; inni garuu mana nama qajeelaa ni eebbisa.

۳۴ 34 یقین که مستهزئین را استهزا می‌نماید، اما متواضعان رافیض می‌بخشد.

Inni qoostota of tuultotatti ni qoosa; warra gad of qabaniif immoo ayyaana kenna.

۳۵ 35 حکیمان وارث جلال خواهند شد، اما احمقان خجالت را خواهند برد.

Ogeeyyiin ulfina dhaalu; gowwoota garuu inni ni qaanessa.