امثال 26

۱ 1 چنانکه برف در تابستان و باران درحصاد، همچنین حرمت برای احمق شایسته نیست.

Like snow in summer, and as rain in harvest, so honor is not fitting for a fool.

۲ 2 لعنت، بی‌سبب نمی آید، چنانکه گنجشک در طیران و پرستوک در پریدن.

Like a fluttering sparrow, like a darting swallow, so the undeserved curse doesn’t come to rest.

۳ 3 شلاق به جهت اسب و لگام برای الاغ، وچوب از برای پشت احمقان است.

A whip is for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the back of fools!

۴ 4 احمق را موافق حماقتش جواب مده، مباداتو نیز مانند او بشوی.

Don’t answer a fool according to his folly, lest you also be like him.

۵ 5 احمق را موافق حماقتش جواب بده، مباداخویشتن را حکیم بشمارد.

Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own eyes.

۶ 6 هر‌که پیغامی به‌دست احمق بفرستد، پایهای خود را می‌برد و ضرر خود را می‌نوشد.

One who sends a message by the hand of a fool is cutting off feet and drinking violence.

۷ 7 ساقهای شخص لنگ بی‌تمکین است، ومثلی که از دهان احمق برآید همچنان است.

Like the legs of the lame that hang loose, so is a parable in the mouth of fools.

۸ 8 هر‌که احمق را حرمت کند، مثل کیسه جواهر در توده سنگها است.

As one who binds a stone in a sling, so is he who gives honor to a fool.

۹ 9 مثلی که از دهان احمق برآید، مثل خاری است که در دست شخص مست رفته باشد.

Like a thorn bush that goes into the hand of a drunkard, so is a parable in the mouth of fools.

۱۰ 10 تیرانداز همه را مجروح می‌کند، همچنان است هر‌که احمق را به مزد گیرد و خطاکاران رااجیر نماید.

As an archer who wounds all, so is he who hires a fool or he who hires those who pass by.

۱۱ 11 چنانکه سگ به قی خود برمی گردد، همچنان احمق حماقت خود را تکرار می‌کند.

As a dog that returns to his vomit, so is a fool who repeats his folly.

۱۲ 12 آیا شخصی را می‌بینی که در نظر خودحکیم است، امید داشتن بر احمق از امید بر اوبیشتر است.

Do you see a man wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.

۱۳ 13 کاهل می‌گوید که شیر در راه است، و اسددر میان کوچه‌ها است.

The sluggard says, “There is a lion in the road! A fierce lion roams the streets!”

۱۴ 14 چنانکه در بر پاشنه‌اش می‌گردد، همچنان کاهل بر بستر خویش.

As the door turns on its hinges, so does the sluggard on his bed.

۱۵ 15 کاهل دست خود را در قاب فرو می‌برد و ازبرآوردن آن به دهانش خسته می‌شود.

The sluggard buries his hand in the dish. He is too lazy to bring it back to his mouth.

۱۶ 16 کاهل در نظر خود حکیمتر است از هفت مرد که جواب عاقلانه می‌دهند.

The sluggard is wiser in his own eyes than seven men who answer with discretion.

۱۷ 17 کسی‌که برود و در نزاعی که به او تعلق ندارد متعرض شود، مثل کسی است که گوشهای سگ را بگیرد.

Like one who grabs a dog’s ears is one who passes by and meddles in a quarrel not his own.

۱۸ 18 آدم دیوانه‌ای که مشعلها و تیرها و موت رامی اندازد،

Like a madman who shoots torches, arrows, and death,

۱۹ 19 مثل کسی است که همسایه خود را فریب دهد، و می‌گوید آیا شوخی نمی کردم؟

is the man who deceives his neighbor and says, “Am I not joking?”

۲۰ 20 از نبودن هیزم آتش خاموش می‌شود، و ازنبودن نمام منازعه ساکت می‌گردد.

For lack of wood a fire goes out. Without gossip, a quarrel dies down.

۲۱ 21 زغال برای اخگرها و هیزم برای آتش است، و مرد فتنه انگیز به جهت برانگیختن نزاع.

As coals are to hot embers, and wood to fire, so is a contentious man to kindling strife.

۲۲ 22 سخنان نمام مثل خوراک لذیذ است، که به عمقهای دل فرو می‌رود.

The words of a whisperer are as dainty morsels, they go down into the innermost parts.

۲۳ 23 لبهای پرمحبت با دل شریر، مثل نقره‌ای پردرد است که بر ظرف سفالین اندوده شود.

Like silver dross on an earthen vessel are the lips of a fervent one with an evil heart.

۲۴ 24 هر‌که بغض دارد با لبهای خود نیرنگ می‌نماید، و در دل خود فریب را ذخیره می‌کند.

A malicious man disguises himself with his lips, but he harbors evil in his heart.

۲۵ 25 هنگامی که سخن نیکو گوید، او را باور مکن زیرا که در قلبش هفت چیز مکروه است.

When his speech is charming, don’t believe him, for there are seven abominations in his heart.

۲۶ 26 هر‌چند بغض او به حیله مخفی شود، اماخباثت او در میان جماعت ظاهر خواهد گشت.

His malice may be concealed by deception, but his wickedness will be exposed in the assembly.

۲۷ 27 هر‌که حفره‌ای بکند در آن خواهد افتاد، وهر‌که سنگی بغلطاند بر او خواهد برگشت.

Whoever digs a pit shall fall into it. Whoever rolls a stone, it will come back on him.

۲۸ 28 زبان دروغگو از مجروح شدگان خود نفرت دارد، و دهان چاپلوس هلاکت را ایجاد می‌کند.

A lying tongue hates those it hurts; and a flattering mouth works ruin.