امثال 26

۱ 1 چنانکه برف در تابستان و باران درحصاد، همچنین حرمت برای احمق شایسته نیست.

Honoring someone stupid is as inappropriate as snow in the summer or rain during harvest.

۲ 2 لعنت، بی‌سبب نمی آید، چنانکه گنجشک در طیران و پرستوک در پریدن.

A curse that isn't deserved won't land on the person, like a fluttering sparrow or a flitting swallow.

۳ 3 شلاق به جهت اسب و لگام برای الاغ، وچوب از برای پشت احمقان است.

Horses need a whip, donkeys need a bridle, and stupid people need a rod on their backs!

۴ 4 احمق را موافق حماقتش جواب مده، مباداتو نیز مانند او بشوی.

Don't answer stupid people following their stupidity, or you'll become as bad as them.

۵ 5 احمق را موافق حماقتش جواب بده، مباداخویشتن را حکیم بشمارد.

Answer stupid people following their stupidity, otherwise they'll think they're wise.

۶ 6 هر‌که پیغامی به‌دست احمق بفرستد، پایهای خود را می‌برد و ضرر خود را می‌نوشد.

Trusting someone stupid to deliver a message is like cutting of your feet or drinking poison.

۷ 7 ساقهای شخص لنگ بی‌تمکین است، ومثلی که از دهان احمق برآید همچنان است.

A proverb spoken by someone stupid is as useless as a lame person's legs.

۸ 8 هر‌که احمق را حرمت کند، مثل کیسه جواهر در توده سنگها است.

Honoring someone stupid is as pointless as tying a stone into a sling.

۹ 9 مثلی که از دهان احمق برآید، مثل خاری است که در دست شخص مست رفته باشد.

A proverb spoken by someone stupid is as ridiculous as a thorn bush waved around by a drunk.

۱۰ 10 تیرانداز همه را مجروح می‌کند، همچنان است هر‌که احمق را به مزد گیرد و خطاکاران رااجیر نماید.

Anyone who hires someone stupid or just a passer-by is like an archer wounding people by shooting arrows at random.

۱۱ 11 چنانکه سگ به قی خود برمی گردد، همچنان احمق حماقت خود را تکرار می‌کند.

Stupid people repeat their stupidity like a dog returning to its vomit.

۱۲ 12 آیا شخصی را می‌بینی که در نظر خودحکیم است، امید داشتن بر احمق از امید بر اوبیشتر است.

Have you seen a man who is wise in his own eyes? There's more hope for stupid people than for him!

۱۳ 13 کاهل می‌گوید که شیر در راه است، و اسددر میان کوچه‌ها است.

Lazy people are the ones who say, “There's a lion on the road—a lion running around the streets!”

۱۴ 14 چنانکه در بر پاشنه‌اش می‌گردد، همچنان کاهل بر بستر خویش.

A lazy person turns in bed like a door turns on its hinge.

۱۵ 15 کاهل دست خود را در قاب فرو می‌برد و ازبرآوردن آن به دهانش خسته می‌شود.

Lazy people put their hands in a dish, but are too tired to lift the food to their mouths.

۱۶ 16 کاهل در نظر خود حکیمتر است از هفت مرد که جواب عاقلانه می‌دهند.

In their own eyes lazy people are wiser than many sensible advisors.

۱۷ 17 کسی‌که برود و در نزاعی که به او تعلق ندارد متعرض شود، مثل کسی است که گوشهای سگ را بگیرد.

Interfering in someone else's quarrel is like grabbing a stray dog by the ears.

۱۸ 18 آدم دیوانه‌ای که مشعلها و تیرها و موت رامی اندازد،

You're like a crazy person firing off blazing arrows and killing people

۱۹ 19 مثل کسی است که همسایه خود را فریب دهد، و می‌گوید آیا شوخی نمی کردم؟

if you lie to your friend and then say, “I was only joking!”

۲۰ 20 از نبودن هیزم آتش خاموش می‌شود، و ازنبودن نمام منازعه ساکت می‌گردد.

Without wood, the fire goes out; and without gossips, arguments stop.

۲۱ 21 زغال برای اخگرها و هیزم برای آتش است، و مرد فتنه انگیز به جهت برانگیختن نزاع.

An argumentative person fires up quarrels like putting charcoal on hot embers or wood on a fire.

۲۲ 22 سخنان نمام مثل خوراک لذیذ است، که به عمقهای دل فرو می‌رود.

Listening to gossip is like gulping down bites of your favorite food—they go deep down inside you.

۲۳ 23 لبهای پرمحبت با دل شریر، مثل نقره‌ای پردرد است که بر ظرف سفالین اندوده شود.

Smooth talking with evil intent is like a shiny lead glaze on an earthenware pot.

۲۴ 24 هر‌که بغض دارد با لبهای خود نیرنگ می‌نماید، و در دل خود فریب را ذخیره می‌کند.

People say nice things to you even though they hate you; deep down they're just lying to you.

۲۵ 25 هنگامی که سخن نیکو گوید، او را باور مکن زیرا که در قلبش هفت چیز مکروه است.

When people talk nicely to you, don't believe them—their minds are full of hate for you.

۲۶ 26 هر‌چند بغض او به حیله مخفی شود، اماخباثت او در میان جماعت ظاهر خواهد گشت.

Even though their hatred may be hidden by cunning tricks, their evil will be revealed to everyone.

۲۷ 27 هر‌که حفره‌ای بکند در آن خواهد افتاد، وهر‌که سنگی بغلطاند بر او خواهد برگشت.

Those who dig pits to trap others will fall in themselves, and those who start boulders rolling will be crushed themselves.

۲۸ 28 زبان دروغگو از مجروح شدگان خود نفرت دارد، و دهان چاپلوس هلاکت را ایجاد می‌کند.

If you tell lies, you show you hate your victims; if you flatter people, you cause disaster.