امثال 24
| بر مردان شریر حسد مبر، و آرزو مدارتا با ایشان معاشرت نمایی، | ۱ 1 |
No tengan envidia de los hombres malvados, ni ningún deseo de estar con ellos:
| زیرا که دل ایشان در ظلم تفکر می‌کند ولبهای ایشان درباره مشقت تکلم می‌نماید. | ۲ 2 |
porque el propósito de sus corazones es la destrucción, y sus labios están hablando de causar problemas.
| خانه به حکمت بنا می‌شود، و با فطانت استوار می‌گردد، | ۳ 3 |
La construcción de una casa es por sabiduría, y por la razón se fortalece:
| و به معرفت اطاقها پر می‌شود، از هر گونه اموال گرانبها و نفایس. | ۴ 4 |
Y por el conocimiento, sus habitaciones están llenas de todas las cosas queridas y agradables.
| مرد حکیم در قدرت می‌ماند، و صاحب معرفت در توانایی ترقی می‌کند، | ۵ 5 |
El sabio es fuerte; y un hombre de conocimiento aumenta la fortaleza.
| زیرا که با حسن تدبیر باید جنگ بکنی، و ازکثرت مشورت دهندگان نصرت است. | ۶ 6 |
Porque guiándote sabiamente, vencerás en la guerra; y en varios guías sabios está la victoria.
| حکمت برای احمق زیاده بلند است، دهان خود را در دربار باز نمی کند. | ۷ 7 |
La sabiduría está fuera del poder del insensato: mantiene su boca cerrada en el lugar público.
| هر‌که برای بدی تفکر می‌کند، او را فتنه انگیزمی گویند. | ۸ 8 |
Aquel cuyo propósito es malo será nombrado hombre de malos designios.
| فکر احمقان گناه است، و استهزاکننده نزد آدمیان مکروه است. | ۹ 9 |
El propósito del necio es el pecado; y el que odia a la autoridad es repugnante para los demás.
| اگر در روز تنگی سستی نمایی، قوت توتنگ می‌شود. | ۱۰ 10 |
Si cedes en el día de la angustia, tu fuerza es pequeña.
| آنانی را که برای موت برده شوند خلاص کن، و از رهانیدن آنانی که برای قتل مهیااندکوتاهی منما. | ۱۱ 11 |
Sé el salvador de los que son entregados a la muerte, y no retires la ayuda de aquellos que están cayendo en la destrucción.
| اگر گویی که این را ندانستیم، آیا آزماینده دلها نمی فهمد؟ و حافظ جان تو نمی داند؟ و به هرکس برحسب اعمالش مکافات نخواهد داد؟ | ۱۲ 12 |
Si dices: Mira, no teníamos conocimiento de esto: ¿no lo piensa el probador de corazones? y el que guarda tu alma, ¿no lo sabe? ¿Y no dará a cada hombre la recompensa de su trabajo?
| ای پسر من عسل را بخور زیرا که خوب است، و‌شان عسل را چونکه به کامت شیرین است. | ۱۳ 13 |
Hijo mío, toma miel, porque es bueno; y la miel que fluye, que es dulce a tu gusto:
| همچنین حکمت را برای جان خود بیاموز، اگر آن را بیابی آنگاه اجرت خواهد بود، و امید تومنقطع نخواهد شد. | ۱۴ 14 |
Así que deja que tu deseo sea sabiduría: si la tienes, habrá un futuro, y tu esperanza no será cortada.
| ای شریر برای منزل مرد عادل در کمین مباش، و آرامگاه او را خراب مکن، | ۱۵ 15 |
No hagas planes malvados, oh malhechor, contra los campos del hombre recto, o envíes destrucción sobre su lugar de reposo:
| زیرا مرد عادل اگر‌چه هفت مرتبه بیفتدخواهد برخاست، اما شریران در بلا خواهندافتاد. | ۱۶ 16 |
Porque un hombre recto, después de haber caído siete veces, se levantará otra vez; pero los malos caerán en él mal.
| چون دشمنت بیفتد شادی مکن، و چون بلغزد دلت وجد ننماید، | ۱۷ 17 |
No te alegres por la caída de tu adversario, y no se alegre tu corazón por su caída:
| مبادا خداوند این را ببیند و در نظرش ناپسند آید، و غضب خود را از او برگرداند. | ۱۸ 18 |
Por temor de que el Señor lo vea, y pueda ser malo a sus ojos, y su ira se aleje de él.
| خویشتن را به‌سبب بدکاران رنجیده مساز، و بر شریران حسد مبر، | ۱۹ 19 |
No te preocupes por los malvados, ni tengas envidia de los pecadores:
| زیرا که به جهت بدکاران اجر نخواهد بود، و چراغ شریران خاموش خواهد گردید. | ۲۰ 20 |
Porque no habrá futuro para el malvado; la luz de los pecadores será apagada.
| ای پسر من از خداوند و پادشاه بترس، و بامفسدان معاشرت منما، | ۲۱ 21 |
Hijo mío, teme al Señor y al rey; no tengas nada que ver con los inestables:
| زیرا که مصیبت ایشان ناگهان خواهدبرخاست، و عاقبت سالهای ایشان را کیست که بداند؟ | ۲۲ 22 |
porque su caída vendrá repentinamente; y ¿quién tiene conocimiento de la ruina que viene de ambos?
| اینها نیز از (سخنان ) حکیمان است طرفداری در داوری نیکو نیست. | ۲۳ 23 |
Estos son más dichos de los sabios: Tener preferencia por la posición de una persona cuando se juzga no es bueno.
| کسی‌که به شریر بگوید تو عادل هستی، امت‌ها او را لعنت خواهند کرد و طوایف از اونفرت خواهند نمود. | ۲۴ 24 |
El que dice al malvado, eres recto, será maldecido por los pueblos y aborrecido por las naciones.
| اما برای آنانی که او را توبیخ نمایندشادمانی خواهد بود، و برکت نیکو به ایشان خواهد رسید. | ۲۵ 25 |
Pero aquellos que le castigan les irá bien, y una bendición de bien vendrá sobre ellos.
| آنکه به کلام راست جواب گوید لبها رامی بوسد. | ۲۶ 26 |
Él es como si diera un beso con sus labios cuando da una respuesta correcta.
| کار خود را در خارج آراسته کن، و آن را درملک مهیا ساز، و بعد از آن خانه خویش را بنا نما. | ۲۷ 27 |
Pon en orden tu trabajo afuera, y prepáralo en el campo; y después de eso, ve a la construcción de tu casa.
| بر همسایه خود بی‌جهت شهادت مده، و بالبهای خود فریب مده، | ۲۸ 28 |
No seas un testigo falso contra tu prójimo, o deja que tus labios digan falso testimonio.
| و مگو به طوری که او به من عمل کرد من نیزبا وی عمل خواهم نمود، و مرد را برحسب اعمالش پاداش خواهم داد. | ۲۹ 29 |
No digas: haré con él lo que me ha hecho; Le daré al hombre la recompensa de su trabajo.
| از مزرعه مرد کاهل، و از تاکستان شخص ناقص العقل گذشتم. | ۳۰ 30 |
Fui por el campo del que odia el trabajo y por la viña del hombre sin sentido;
| و اینک بر تمامی آن خارها می‌رویید، وخس تمامی روی آن را می‌پوشانید، و دیوارسنگیش خراب شده بود، | ۳۱ 31 |
Y todo estaba lleno de espinas, y cubierto de plantas deshechas, y su muro de piedra se quebró.
| پس من نگریسته متفکر شدم، ملاحظه کردم و ادب آموختم. | ۳۲ 32 |
Luego mirándolo, pensé: lo vi, y obtuve enseñanza de él.
| اندکی خفت و اندکی خواب، و اندکی بر هم نهادن دستها به جهت خواب. | ۳۳ 33 |
Un poco de sueño, un poco de descanso, un poco de doblar las manos en el sueño:
| پس فقر تو مثل راهزن بر تو خواهد آمد، ونیازمندی تو مانند مرد مسلح. | ۳۴ 34 |
Entonces la pérdida caerá sobre ti como un forajido, y tu necesidad como un hombre armado.
