امثال 22

۱ 1 نیک نامی از کثرت دولتمندی افضل است، و فیض از نقره و طلا بهتر.

İyi ad büyük servetten, Saygınlık gümüş ve altından yeğdir.

۲ 2 دولتمند و فقیر با هم ملاقات می‌کنند، آفریننده هر دوی ایشان خداوند است.

Zenginle yoksulun ortak yönü şu: Her ikisini de RAB yarattı.

۳ 3 مرد زیرک، بلا را می‌بیند و خویشتن رامخفی می‌سازد و جاهلان می‌گذرند و در عقوبت گرفتار می‌شوند.

İhtiyatlı kişi tehlikeyi görünce saklanır, Bönse öne atılır ve zarar görür.

۴ 4 جزای تواضع و خداترسی، دولت و جلال وحیات‌است.

Alçakgönüllülüğün ve RAB korkusunun ödülü, Zenginlik, onur ve yaşamdır.

۵ 5 خارها و دامها در راه کجروان است، اما هرکه جان خود را نگاه دارد از آنها دور می‌شود.

Kötünün yolu diken ve tuzakla doludur. Canını korumak isteyen bunlardan uzak durur.

۶ 6 طفل را در راهی که باید برود تربیت نما، وچون پیر هم شود از آن انحراف نخواهد ورزید.

Çocuğu tutması gereken yola göre yetiştir, Yaşlandığında o yoldan ayrılmaz.

۷ 7 توانگر بر فقیر تسلط دارد، و مدیون غلام طلب کار می‌باشد.

Zengin yoksullara egemen olur, Borç alan borç verenin kulu olur.

۸ 8 هر‌که ظلم بکارد بلا خواهد دروید، وعصای غضبش زایل خواهد شد.

Fesat eken dert biçer, Gazabının değneği yok olur.

۹ 9 شخصی که نظر او باز باشد مبارک خواهدبود، زیرا که از نان خود به فقرا می‌دهد.

Cömert olan kutsanır, Çünkü yemeğini yoksullarla paylaşır.

۱۰ 10 استهزاکننده را دور نما و نزاع رفع خواهدشد، و مجادله و خجالت ساکت خواهد گردید.

Alaycıyı kov, kavga biter; Çekişme ve aşağılamalar da sona erer.

۱۱ 11 هر‌که طهارت دل را دوست دارد، و لبهای ظریف دارد پادشاه دوست او می‌باشد.

Yürek temizliğini ve güzel sözleri seven, Kralın dostluğunu kazanır.

۱۲ 12 چشمان خداوند معرفت را نگاه می‌دارد وسخنان خیانتکاران را باطل می‌سازد.

RAB bilgiyi gözetip korur, Hainin sözlerini ise altüst eder.

۱۳ 13 مرد کاهل می‌گوید شیر بیرون است، و درکوچه‌ها کشته می‌شوم.

Tembel der ki, “Dışarda aslan var, Sokağa çıksam beni parçalar.”

۱۴ 14 دهان زنان بیگانه چاه عمیق است، و هر‌که مغضوب خداوند باشد در آن خواهد افتاد.

Sokak kadınının ağzı dipsiz çukur gibidir, RAB'bin gazabına uğrayan oraya düşer.

۱۵ 15 حماقت در دل طفل بسته شده است، اماچوب تادیب آن را از او دور خواهد کرد.

Akılsızlık çocuğun öz yapısındadır, Değnekle terbiye edilirse akılsızlıktan uzaklaşır.

۱۶ 16 هر‌که بر فقیر برای فایده خویش ظلم نماید، و هر‌که به دولتمندان ببخشد البته محتاج خواهد شد.

Servetini büyütmek için yoksulu ezenle Zengine armağan verenin sonu yoksulluktur.

۱۷ 17 گوش خود را فرا داشته، کلام حکما رابشنو، و دل خود را به تعلیم من مایل گردان،

Kulak ver, bilgelerin sözlerini dinle, Öğrettiğimi zihnine işle.

۱۸ 18 زیرا پسندیده است که آنها را در دل خودنگاه داری، و بر لبهایت جمیع ثابت ماند،

Sözlerimi yüreğinde saklarsan mutlu olursun, Onlar hep hazır olsun dudaklarında.

۱۹ 19 تا اعتماد تو بر خداوند باشد. امروز تو راتعلیم دادم،

RAB'be güvenmen için Bugün bunları sana, evet sana da bildiriyorum.

۲۰ 20 آیا امور شریف را برای تو ننوشتم؟ شامل بر مشورت معرفت،

Senin için otuz söz yazdım, Bilgi ve öğüt sözleri...

۲۱ 21 تا قانون کلام راستی را اعلام نمایم، و توکلام راستی را نزد فرستندگان خود پس ببری؟

Öyle ki, güvenilir, doğru sözleri bilesin, Böylece seni gönderene güvenilir yanıt verebilesin.

۲۲ 22 فقیر را از آن جهت که ذلیل است تاراج منما، و مسکین را در دربار، ستم مرسان،

Yoksulu, yoksul olduğu için soymaya kalkma, Düşkünü mahkemede ezme.

۲۳ 23 زیرا خداوند دعوی ایشان را فیصل خواهدنمود، و جان تاراج کنندگان ایشان را به تاراج خواهد داد.

Çünkü onların davasını RAB yüklenecek Ve onları soyanların canını alacak.

۲۴ 24 با مرد تندخو معاشرت مکن، و با شخص کج خلق همراه مباش،

Huysuz kişiyle arkadaşlık etme; Tez öfkelenenle yola çıkma.

۲۵ 25 مبادا راههای او را آموخته شوی و جان خود را در دام گرفتار سازی.

Yoksa onun yollarına alışır, Kendini tuzağa düşmüş bulursun.

۲۶ 26 از‌جمله آنانی که دست می‌دهند مباش و نه از آنانی که برای قرضها ضامن می‌شوند.

El sıkışıp Başkasının borcuna kefil olmaktan kaçın.

۲۷ 27 اگر چیزی نداری که ادا نمایی پس چرابستر تو را از زیرت بردارد.

Ödeyecek paran olmazsa, Altındaki döşeğe bile el koyarlar.

۲۸ 28 حد قدیمی را که پدرانت قرار داده اندمنتقل مساز.

Atalarının belirlediği Eski sınır taşlarının yerini değiştirme.

۲۹ 29 آیا مردی را که در شغل خویش ماهر باشدمی بینی؟ او در حضور پادشاهان خواهد ایستاد، پیش پست فطرتان نخواهد ایستاد.

İşinde usta birini görüyor musun? Öylesi sıradan kişilere değil, Krallara bile hizmet eder.