< امثال 22 >
نیک نامی از کثرت دولتمندی افضل است، و فیض از نقره و طلا بهتر. | ۱ 1 |
Ŋkɔ nyui didi nyo wu kesinɔnuwo eye ŋudzedzekpɔkpɔ nyo wu klosalo kple sika.
دولتمند و فقیر با هم ملاقات میکنند، آفریننده هر دوی ایشان خداوند است. | ۲ 2 |
Nu ɖeka siae nàkpɔ le kesinɔtɔ kple ame dahe ŋu: Yehowae nye wo katã Wɔla.
مرد زیرک، بلا را میبیند و خویشتن رامخفی میسازد و جاهلان میگذرند و در عقوبت گرفتار میشوند. | ۳ 3 |
Nunyala kpɔ dzɔgbevɔ̃e gbɔna eye wòɣla eɖokui gake bometsila ya yiyim ko wòle eye wòkpea fu ɖe enu.
جزای تواضع و خداترسی، دولت و جلال وحیاتاست. | ۴ 4 |
Ɖokuibɔbɔ kple Yehowavɔvɔ̃ hea kesinɔnu, bubu kple agbe vɛ.
خارها و دامها در راه کجروان است، اما هرکه جان خود را نگاه دارد از آنها دور میشود. | ۵ 5 |
Ŋu kple mɔkawo le ame vɔ̃ɖi la ƒe mɔ dzi, ke ame si dzɔ eƒe luʋɔ ŋuti la, ate ɖa xaa tso wo gbɔ.
طفل را در راهی که باید برود تربیت نما، وچون پیر هم شود از آن انحراف نخواهد ورزید. | ۶ 6 |
He ɖevi ɖe mɔ si wòato la dzi eye ne etsi la, mate ɖa le edzi o.
توانگر بر فقیر تسلط دارد، و مدیون غلام طلب کار میباشد. | ۷ 7 |
Kesinɔtɔwo ɖua gã ɖe ame dahewo dzi eye nugbanadola zua dɔla na ame si do nugbana la nɛ.
هرکه ظلم بکارد بلا خواهد دروید، وعصای غضبش زایل خواهد شد. | ۸ 8 |
Ame si ƒã vɔ̃ɖivɔ̃ɖi la axa dzɔgbevɔ̃e, eye woatsrɔ eƒe dɔmedzoe ƒe ameƒoti.
شخصی که نظر او باز باشد مبارک خواهدبود، زیرا که از نان خود به فقرا میدهد. | ۹ 9 |
Woayra ame si nyoa dɔ me na amewo elabena emaa eƒe nuɖuɖu kple ame dahewo.
استهزاکننده را دور نما و نزاع رفع خواهدشد، و مجادله و خجالت ساکت خواهد گردید. | ۱۰ 10 |
Nya fewuɖula la do goe eye dzre hã ado go, nenema ke nyahehe kple dzudzu hã awu nu.
هرکه طهارت دل را دوست دارد، و لبهای ظریف دارد پادشاه دوست او میباشد. | ۱۱ 11 |
Ame si lɔ̃ dzi dzadzɛ kple nuƒoƒo si me nya dzetowo le la, eyae fia la adze xɔ̃e.
چشمان خداوند معرفت را نگاه میدارد وسخنان خیانتکاران را باطل میسازد. | ۱۲ 12 |
Yehowa ƒe ŋkuwo le nugɔmesese ŋu, ke etrɔa gbo nuteƒemawɔlawo ƒe nyawo.
مرد کاهل میگوید شیر بیرون است، و درکوچهها کشته میشوم. | ۱۳ 13 |
Kuviatɔ gblɔna be, “Dzata le gota!” alo “Woava wum le ablɔ dzi!”
دهان زنان بیگانه چاه عمیق است، و هرکه مغضوب خداوند باشد در آن خواهد افتاد. | ۱۴ 14 |
Nyɔnu ahasitɔ ƒe nu la, ʋe globo wònye eye ame si dzi Yehowa ƒe dziku le la eyae age adze eme.
حماقت در دل طفل بسته شده است، اماچوب تادیب آن را از او دور خواهد کرد. | ۱۵ 15 |
Wobla bometsitsi ɖe ɖevi ƒe dzi ŋu, ke ɖɔɖɔɖo ƒe ameƒoti ana wòate ɖa xaa tso egbɔ.
هرکه بر فقیر برای فایده خویش ظلم نماید، و هرکه به دولتمندان ببخشد البته محتاج خواهد شد. | ۱۶ 16 |
Ame si tea ame dahewo ɖe anyi be yeadzi yeƒe kesinɔnuwo ɖe edzi kple ame si naa nu kesinɔtɔ la siaa age ɖe hiã me.
گوش خود را فرا داشته، کلام حکما رابشنو، و دل خود را به تعلیم من مایل گردان، | ۱۷ 17 |
Ƒu to anyi eye nàse nunyalawo ƒe nyawo, na wò dzi naku ɖe nu si fiam mele ŋuti,
زیرا پسندیده است که آنها را در دل خودنگاه داری، و بر لبهایت جمیع ثابت ماند، | ۱۸ 18 |
elabena edoa dzidzɔ na ame ne èɣla wo ɖe wò dzi me, eye wo katã nanɔ klalo le wò nuyiwo dzi.
تا اعتماد تو بر خداوند باشد. امروز تو راتعلیم دادم، | ۱۹ 19 |
Ale be nàɖo dzi ɖe Yehowa ŋu, esia ta mele nu fiam wò ɖo egbea, ɛ̃, wòe mele nu fiam.
آیا امور شریف را برای تو ننوشتم؟ شامل بر مشورت معرفت، | ۲۰ 20 |
Ɖe nyemeŋlɔ nufiamenya blaetɔ̃ na wò, aɖaŋuɖonyawo kple nugɔmesenyawo
تا قانون کلام راستی را اعلام نمایم، و توکلام راستی را نزد فرستندگان خود پس ببری؟ | ۲۱ 21 |
be woafia nyateƒe kple kakaɖedzinyawo wò be nàtsɔ nunyanyawo aɖo nya ŋu na ame si dɔ wò la oa?
فقیر را از آن جهت که ذلیل است تاراج منما، و مسکین را در دربار، ستم مرسان، | ۲۲ 22 |
Mègaba ame dahewo le esi woda ahe ta o eye mègate hiãtɔ ɖe to le ʋɔnu o,
زیرا خداوند دعوی ایشان را فیصل خواهدنمود، و جان تاراج کنندگان ایشان را به تاراج خواهد داد. | ۲۳ 23 |
elabena Yehowa axɔ nya ɖe wo nu eye wòaha ame si ha wo.
با مرد تندخو معاشرت مکن، و با شخص کج خلق همراه مباش، | ۲۴ 24 |
Mègadze xɔ̃ ŋutsu dɔmedzoetɔ o eye mègade ha kple ame si doa dziku kabakaba o,
مبادا راههای او را آموخته شوی و جان خود را در دام گرفتار سازی. | ۲۵ 25 |
ne menye nenema o la, àva srɔ̃ eƒe mɔwo eye nàtsɔ ɖokuiwò ade mɔ me.
ازجمله آنانی که دست میدهند مباش و نه از آنانی که برای قرضها ضامن میشوند. | ۲۶ 26 |
Mèganye ame si ƒua asi akɔ ɖe fenyila nu alo dea megbe na ame si do nugbana la o;
اگر چیزی نداری که ادا نمایی پس چرابستر تو را از زیرت بردارد. | ۲۷ 27 |
eye ne mèkpɔ ga axe fea o la, woaɖe aba si dzi nèmlɔna la gɔ̃ hã le tewò.
حد قدیمی را که پدرانت قرار داده اندمنتقل مساز. | ۲۸ 28 |
Mègaɖe blemaliƒokpe si fofowòwo ɖi la ɖa o.
آیا مردی را که در شغل خویش ماهر باشدمی بینی؟ او در حضور پادشاهان خواهد ایستاد، پیش پست فطرتان نخواهد ایستاد. | ۲۹ 29 |
Èkpɔ ame si bi ɖe eƒe dɔ me la le dɔ wɔma? Asubɔ le fiawo ŋgɔ eye menye le ame tsɛwo ŋgɔ o.