امثال 22
| نیک نامی از کثرت دولتمندی افضل است، و فیض از نقره و طلا بهتر. | ۱ 1 |
A GOOD name is rather to be chosen than great riches, and loving favor rather than silver and gold.
| دولتمند و فقیر با هم ملاقات می‌کنند، آفریننده هر دوی ایشان خداوند است. | ۲ 2 |
The rich and poor meet together: the LORD is the maker of them all.
| مرد زیرک، بلا را می‌بیند و خویشتن رامخفی می‌سازد و جاهلان می‌گذرند و در عقوبت گرفتار می‌شوند. | ۳ 3 |
A prudent man foresees the evil, and hides himself: but the simple pass on, and are punished.
| جزای تواضع و خداترسی، دولت و جلال وحیات‌است. | ۴ 4 |
By humility and the fear of the LORD are riches, and honor, and life.
| خارها و دامها در راه کجروان است، اما هرکه جان خود را نگاه دارد از آنها دور می‌شود. | ۵ 5 |
Thorns and snares are in the way of the fraudulent: he that does keep his soul shall be far from them.
| طفل را در راهی که باید برود تربیت نما، وچون پیر هم شود از آن انحراف نخواهد ورزید. | ۶ 6 |
Train up a child in the way he should go: and when he is old, he will not depart from it.
| توانگر بر فقیر تسلط دارد، و مدیون غلام طلب کار می‌باشد. | ۷ 7 |
The rich rules over the poor, and the borrower is servant to the lender.
| هرکه ظلم بکارد بلا خواهد دروید، وعصای غضبش زایل خواهد شد. | ۸ 8 |
He that sows iniquity shall reap vanity: and the rod of his anger shall fail.
| شخصی که نظر او باز باشد مبارک خواهدبود، زیرا که از نان خود به فقرا می‌دهد. | ۹ 9 |
He that has a bountiful eye shall be blessed; for he gives of his bread to the poor.
| استهزاکننده را دور نما و نزاع رفع خواهدشد، و مجادله و خجالت ساکت خواهد گردید. | ۱۰ 10 |
Cast out the scorner, and contention shall go out; yes, strife and reproach shall cease.
| هرکه طهارت دل را دوست دارد، و لبهای ظریف دارد پادشاه دوست او می‌باشد. | ۱۱ 11 |
He that loves pureness of heart, for the grace of his lips the king shall be his friend.
| چشمان خداوند معرفت را نگاه می‌دارد وسخنان خیانتکاران را باطل می‌سازد. | ۱۲ 12 |
The eyes of the LORD preserve knowledge, and he overthrows the words of the transgressor.
| مرد کاهل می‌گوید شیر بیرون است، و درکوچه‌ها کشته می‌شوم. | ۱۳ 13 |
The slothful man says, There is a lion without, I shall be slain in the streets.
| دهان زنان بیگانه چاه عمیق است، و هرکه مغضوب خداوند باشد در آن خواهد افتاد. | ۱۴ 14 |
The mouth of strange women is a deep pit: he that is abhorred of the LORD shall fall therein.
| حماقت در دل طفل بسته شده است، اماچوب تادیب آن را از او دور خواهد کرد. | ۱۵ 15 |
Foolishness is bound in the heart of a child; but the rod of correction shall drive it far from him.
| هرکه بر فقیر برای فایده خویش ظلم نماید، و هرکه به دولتمندان ببخشد البته محتاج خواهد شد. | ۱۶ 16 |
He that oppresses the poor to increase his riches, and he that gives to the rich, shall surely come to want.
| گوش خود را فرا داشته، کلام حکما رابشنو، و دل خود را به تعلیم من مایل گردان، | ۱۷ 17 |
Bow down your ear, and hear the words of the wise, and apply your heart to my knowledge.
| زیرا پسندیده است که آنها را در دل خودنگاه داری، و بر لبهایت جمیع ثابت ماند، | ۱۸ 18 |
For it is a pleasant thing if you keep them within you; they shall with be fitted in your lips.
| تا اعتماد تو بر خداوند باشد. امروز تو راتعلیم دادم، | ۱۹ 19 |
That your trust may be in the LORD, I have made known to you this day, even to you.
| آیا امور شریف را برای تو ننوشتم؟ شامل بر مشورت معرفت، | ۲۰ 20 |
Have not I written to you excellent things in counsels and knowledge,
| تا قانون کلام راستی را اعلام نمایم، و توکلام راستی را نزد فرستندگان خود پس ببری؟ | ۲۱ 21 |
That I might make you know the certainty of the words of truth; that you might answer the words of truth to them that send to you?
| فقیر را از آن جهت که ذلیل است تاراج منما، و مسکین را در دربار، ستم مرسان، | ۲۲ 22 |
Rob not the poor, because he is poor: neither oppress the afflicted in the gate:
| زیرا خداوند دعوی ایشان را فیصل خواهدنمود، و جان تاراج کنندگان ایشان را به تاراج خواهد داد. | ۲۳ 23 |
For the LORD will plead their cause, and spoil the soul of those that spoiled them.
| با مرد تندخو معاشرت مکن، و با شخص کج خلق همراه مباش، | ۲۴ 24 |
Make no friendship with an angry man; and with a furious man you shall not go:
| مبادا راههای او را آموخته شوی و جان خود را در دام گرفتار سازی. | ۲۵ 25 |
Lest you learn his ways, and get a snare to your soul.
| از‌جمله آنانی که دست می‌دهند مباش و نه از آنانی که برای قرضها ضامن می‌شوند. | ۲۶ 26 |
Be not you one of them that strike hands, or of them that are sureties for debts.
| اگر چیزی نداری که ادا نمایی پس چرابستر تو را از زیرت بردارد. | ۲۷ 27 |
If you have nothing to pay, why should he take away your bed from under you?
| حد قدیمی را که پدرانت قرار داده اندمنتقل مساز. | ۲۸ 28 |
Remove not the ancient landmark, which your fathers have set.
| آیا مردی را که در شغل خویش ماهر باشدمی بینی؟ او در حضور پادشاهان خواهد ایستاد، پیش پست فطرتان نخواهد ایستاد. | ۲۹ 29 |
See you a man diligent in his business? he shall stand before kings; he shall not stand before mean men.
