امثال 21

۱ 1 دل پادشاه مثل نهرهای آب در دست خداوند است، آن را به هر سو که بخواهد برمی گرداند.

El Señor dirige las decisiones del rey como si fuera una corriente de agua, enviándola en la dirección que él quiere.

۲ 2 هر راه انسان در نظر خودش راست است، اماخداوند دلها را می‌آزماید.

La gente cree que lo que hace es lo correcto, pero el Señor mira sus motivos.

۳ 3 عدالت و انصاف را بجا آوردن، نزد خداونداز قربانی‌ها پسندیده تر است.

Hacer lo recto y justo agrada al Señor más que los sacrificios.

۴ 4 چشمان بلند و دل متکبر و چراغ شریران، گناه است.

El orgullo y la arrogancia son los pecados que guían la vida de los malvados.

۵ 5 فکرهای مرد زرنگ تمام به فراخی می‌انجامد، اما هر‌که عجول باشد برای احتیاج تعجیل می‌کند.

Los que hacen planes con anticipación y trabajan arduamente tendrán abundancia. Mientras que los que actúan precipitadamente terminarán en la pobreza.

۶ 6 تحصیل گنجها به زبان دروغگو، بخاری است بر هوا شده برای جویندگان موت.

El dinero que se obtiene con mentiras es como el humo en el viento. Su búsqueda terminará en muerte.

۷ 7 ظلم شریران ایشان را به هلاکت می‌اندازد، زیرا که از بجا آوردن انصاف ابا می‌نمایند.

La destrucción causada por los malvados los destruirá, y será por negarse a hacer lo correcto.

۸ 8 طریق مردی که زیر بار (گناه ) باشد بسیار کج است، اما اعمال مرد طاهر، مستقیم است.

Los culpables viven vidas torcidas, pero los inocentes siguen caminos rectos.

۹ 9 در زاویه پشت بام ساکن شدن بهتر است، ازساکن بودن با زن ستیزه گر در خانه مشترک.

Es mejor vivir en un rincón del terrado, que compartir toda una casa con una esposa conflictiva.

۱۰ 10 جان شریر مشتاق شرارت است، و برهمسایه خود ترحم نمی کند.

Los malvados se alegran haciendo el mal, y no les importa el mal que le causan a los demás.

۱۱ 11 چون استهزاکننده سیاست یابد جاهلان حکمت می‌آموزند، و چون مرد حکیم تربیت یابد معرفت را تحصیل می‌نماید.

Cuando un burlador es castigado, un inmaduro puede aprender sabiduría. Cuando los sabios son educados, obtienen conocimiento.

۱۲ 12 مرد عادل در خانه شریر تامل می‌کند که چگونه اشرار به تباهی واژگون می‌شوند.

El Dios de justicia ve lo que sucede en las casas de los malvados, y los derriba hasta el desastre.

۱۳ 13 هر‌که گوش خود را از فریاد فقیر می‌بندد، او نیز فریاد خواهد کرد و مستجاب نخواهد شد.

Si te rehúsas a escuchar el lamento de los pobres, tampoco tus lamentos serán oídos.

۱۴ 14 هدیه‌ای در خفا خشم را فرو می‌نشاند، ورشوه‌ای در بغل، غضب سخت را.

Un regalo dado en secreto calma la ira, y un botín oculto apacigua el furor.

۱۵ 15 انصاف کردن خرمی عادلان است، اما باعث پریشانی بدکاران می‌باشد.

Cuando se hace justicia, los justos se alegran; pero los que hacen el mal se espantan.

۱۶ 16 هر‌که از طریق تعقل گمراه شود، درجماعت مردگان ساکن خواهد گشت.

El que se desvía del camino del entendimiento termina con los muertos.

۱۷ 17 هر‌که عیش را دوست دارد محتاج خواهدشد، و هر‌که شراب و روغن را دوست دارددولتمند نخواهد گردید.

Si amas el placer, te volverás pobre. Si amas el vino y el aceite, nunca llegarás a ser rico.

۱۸ 18 شریران فدیه عادلان می‌شوند وخیانتکاران به عوض راستان.

Los que pagan el precio son los malvados y no los justos; también pagan los mentirosos y no los que viven en rectitud.

۱۹ 19 در زمین بایر ساکن بودن بهتر است از بودن با زن ستیزه گر و جنگجوی.

Es mejor vivir en un desierto que con una esposa conflictiva y de mal temperamento.

۲۰ 20 در منزل حکیمان خزانه مرغوب و روغن است، اما مرد احمق آنها را تلف می‌کند.

Los sabios retienen su riqueza y el aceite que poseen, pero los tontos gastan todo lo que tienen.

۲۱ 21 هر‌که عدالت و رحمت را متابعت کند، حیات و عدالت و جلال خواهد یافت.

Si procuras la bondad y el amor fiel, hallarás vida, prosperidad y honra.

۲۲ 22 مرد حکیم به شهر جباران برخواهد آمد، وقلعه اعتماد ایشان را به زیر می‌اندازد.

Los sabios pueden conquistar la ciudad de los guerreros fuertes, y derribar las fortalezas que creen que los protegen.

۲۳ 23 هر‌که دهان و زبان خویش را نگاه دارد، جان خود را از تنگیها محافظت می‌نماید.

Si cuidas tus palabras, te librarás de muchos problemas.

۲۴ 24 مرد متکبر و مغرور مسمی به استهزاکننده می‌شود، و به افزونی تکبر عمل می‌کند.

Burlador orgulloso y presumido es el nombre del que actúa con arrogancia insolente.

۲۵ 25 شهوت مرد کاهل او را می‌کشد، زیرا که دستهایش از کار کردن ابا می‌نماید.

Los holgazanes morirán de hombre por negarse a trabajar.

۲۶ 26 هستند که همه اوقات به شدت حریص می‌باشند، اما مرد عادل بذل می‌کند و امساک نمی نماید.

Hay quienes solo quieren tener más, pero los justos dan con generosidad.

۲۷ 27 قربانی های شریران مکروه است، پس چندمرتبه زیاده هنگامی که به عوض بدی آنها رامی گذرانند.

Los sacrificios de los malvados son detestables, y peor aún es cuando los traen con motivaciones malvadas.

۲۸ 28 شاهد دروغگو هلاک می‌شود، اما کسی‌که استماع نماید به راستی تکلم خواهد کرد.

Las mentiras de los testigos falsos se desvanecen, pero las palabras del testigo fiel permanecerán.

۲۹ 29 مرد شریر روی خود را بی‌حیا می‌سازد، ومرد راست، طریق خویش را مستحکم می‌کند.

Los malvados actúan sin vergüenza alguna, pero los justos cuidan cada cosa que hacen.

۳۰ 30 حکمتی نیست و نه فطانتی و نه مشورتی که به ضد خداوند به‌کار آید.

Toda la sabiduría, entendimiento e instrucción que puedas lograr no son nada delante del Señor.

۳۱ 31 اسب برای روز جنگ مهیا است، اما نصرت از جانب خداوند است.

Puedes alistar tu caballo para la batalla, pero la victoria es del Señor.