امثال 20

۱ 1 شراب استهزا می‌کند و مسکرات عربده می‌آورد، و هر‌که به آن فریفته شود حکیم نیست.

Wine is a mocker, strong drink is raging: and whosoever is deceived thereby is not wise.

۲ 2 هیبت پادشاه مثل غرش شیر است، و هر‌که خشم او را به هیجان آورد، به‌جان خود خطامی ورزد.

The fear of a king is as the roaring of a lion: whoso provoketh him to anger sinneth against his own soul.

۳ 3 از نزاع دور شدن برای انسان عزت است، اماهر مرد احمق مجادله می‌کند.

It is an honour for a man to cease from strife: but every fool will be meddling.

۴ 4 مرد کاهل به‌سبب زمستان شیار نمی کند، لهذا در موسم حصاد گدایی می‌کند و نمی یابد.

The sluggard will not plow by reason of the cold; therefore shall he beg in harvest, and have nothing.

۵ 5 مشورت در دل انسان آب عمیق است، امامرد فهیم آن را می‌کشد.

Counsel in the heart of man is like deep water; but a man of understanding will draw it out.

۶ 6 بسا کسانند که هر یک احسان خویش رااعلام می‌کنند، اما مرد امین را کیست که پیدا کند.

Most men will proclaim every one his own goodness: but a faithful man who can find?

۷ 7 مرد عادل که به کاملیت خود سلوک نماید، پسرانش بعد از او خجسته خواهند شد.

The just man walketh in his integrity: his children are blessed after him.

۸ 8 پادشاهی که بر کرسی داوری نشیند، تمامی بدی را از چشمان خود پراکنده می‌سازد.

A king that sitteth in the throne of judgment scattereth away all evil with his eyes.

۹ 9 کیست که تواند گوید: «دل خود را طاهرساختم، و از گناه خویش پاک شدم.»

Who can say, I have made my heart clean, I am pure from my sin?

۱۰ 10 سنگهای مختلف و پیمانه های مختلف، هر دوی آنها نزد خداوند مکروه است.

Divers weights, and divers measures, both of them are alike abomination to YHWH.

۱۱ 11 طفل نیز از افعالش شناخته می‌شود، که آیااعمالش پاک و راست است یا نه.

Even a child is known by his doings, whether his work be pure, and whether it be right.

۱۲ 12 گوش شنوا و چشم بینا، خداوند هر دو آنهارا آفریده است.

The hearing ear, and the seeing eye, YHWH hath made even both of them.

۱۳ 13 خواب را دوست مدار مبادا فقیر شوی. چشمان خود را باز کن تا از نان سیر گردی.

Love not sleep, lest thou come to poverty; open thine eyes, and thou shalt be satisfied with bread.

۱۴ 14 مشتری می‌گوید بد است، بد است، اماچون رفت آنگاه فخر می‌کند.

It is naught, it is naught, saith the buyer: but when he is gone his way, then he boasteth.

۱۵ 15 طلا هست و لعلها بسیار، اما لبهای معرفت جواهر گرانبها است.

There is gold, and a multitude of rubies: but the lips of knowledge are a precious jewel.

۱۶ 16 جامه آنکس را بگیر که به جهت غریب ضامن است، و او را به رهن بگیر که ضامن بیگانگان است.

Take his garment that is surety for a stranger: and take a pledge of him for a strange woman.

۱۷ 17 نان فریب برای انسان لذیذ است، اما بعد دهانش از سنگ ریزه‌ها پر خواهد شد.

Bread of deceit is sweet to a man; but afterwards his mouth shall be filled with gravel.

۱۸ 18 فکرها به مشورت محکم می‌شود، و باحسن تدبیر جنگ نما.

Every purpose is established by counsel: and with good advice make war.

۱۹ 19 کسی‌که به نمامی گردش کند اسرار را فاش می‌نماید، لهذا با کسی‌که لبهای خود را می‌گشایدمعاشرت منما.

He that goeth about as a talebearer revealeth secrets: therefore meddle not with him that flattereth with his lips.

۲۰ 20 هر‌که پدر و مادر خود را لعنت کندچراغش در ظلمت غلیظ خاموش خواهد شد.

Whoso curseth his father or his mother, his lamp shall be put out in obscure darkness.

۲۱ 21 اموالی که اولا به تعجیل حاصل می‌شود، عاقبتش مبارک نخواهد شد.

An inheritance may be gotten hastily at the beginning; but the end thereof shall not be blessed.

۲۲ 22 مگو که از بدی انتقام خواهم کشید، بلکه برخداوند توکل نما و تو را نجات خواهد داد.

Say not thou, I will recompense evil; but wait on YHWH, and he shall save thee.

۲۳ 23 سنگهای مختلف نزد خداوند مکروه است، و ترازوهای متقلب نیکو نیست.

Divers weights are an abomination unto YHWH; and a false balance is not good.

۲۴ 24 قدمهای انسان از خداوند است، پس مردراه خود را چگونه بفهمد؟

Man's goings are of YHWH; how can a man then understand his own way?

۲۵ 25 شخصی که چیزی را به تعجیل مقدس می‌گوید، و بعد از نذر کردن استفسار می‌کند، دردام می‌افتد.

It is a snare to the man who devoureth that which is holy, and after vows to make inquiry.

۲۶ 26 پادشاه حکیم شریران را پراکنده می‌سازد وچوم را بر ایشان می‌گرداند.

A wise king scattereth the wicked, and bringeth the wheel over them.

۲۷ 27 روح انسان، چراغ خداوند است که تمامی عمقهای دل را تفتیش می‌نماید.

The spirit of man is the candle of YHWH, searching all the inward parts of the belly.

۲۸ 28 رحمت و راستی پادشاه را محافظت می‌کند، و کرسی او به رحمت پایدار خواهد ماند.

Mercy and truth preserve the king: and his throne is upholden by mercy.

۲۹ 29 جلال جوانان قوت ایشان است، و عزت پیران موی سفید.

The glory of young men is their strength: and the beauty of old men is the gray head.

۳۰ 30 ضربهای سخت از بدی طاهر می‌کند وتازیانه‌ها به عمق دل فرو می‌رود.

The blueness of a wound cleanseth away evil: so do stripes the inward parts of the belly.