امثال 19

۱ 1 فقیری که در کاملیت خود سالک است، از دروغگویی که احمق باشد بهتر است.

Better is the poor who walks in his integrity than he who is perverse in his lips and is a fool.

۲ 2 دلی نیز که معرفت ندارد نیکو نیست و هر‌که به پایهای خویش می‌شتابد گناه می‌کند.

It isn't good to have zeal without knowledge; nor being hasty with one's feet and missing the way.

۳ 3 حماقت انسان، راه او را کج می‌سازد، و دلش از خداوند خشمناک می‌شود.

The foolishness of man subverts his way; his heart rages against YHWH.

۴ 4 توانگری دوستان بسیار پیدا می‌کند، اما فقیراز دوستان خود جدا می‌شود.

Wealth adds many friends, but the poor is separated from his friend.

۵ 5 شاهد دروغگو بی‌سزا نخواهد ماند، و کسی‌که به دروغ تنطق کند رهایی نخواهد یافت.

A false witness shall not be unpunished. He who pours out lies shall not go free.

۶ 6 بسیاری پیش امیران تذلل می‌نمایند، و همه کس دوست بذل کننده است.

Many will seek the favor of a ruler, and everyone is a friend to a man who gives gifts.

۷ 7 جمیع برادران مرد فقیر از او نفرت دارند، وبه طریق اولی دوستانش از او دور می‌شوند، ایشان را به سخنان، تعاقب می‌کند و نیستند.

All the relatives of the poor shun him: how much more do his friends avoid him. He pursues them with pleas, but they are gone.

۸ 8 هر‌که حکمت را تحصیل کند جان خود رادوست دارد. و هر‌که فطانت را نگاه دارد، سعادتمندی خواهد یافت.

He who gets wisdom loves his own soul. He who keeps understanding shall find good.

۹ 9 شاهد دروغگو بی‌سزا نخواهد ماند، و هر‌که به کذب تنطق نماید هلاک خواهد گردید.

A false witness shall not be unpunished. He who utters lies shall perish.

۱۰ 10 عیش و عشرت احمق را نمی شاید، تا چه رسد به غلامی که بر نجبا حکمرانی می‌کند.

Delicate living is not appropriate for a fool, much less for a servant to have rule over princes.

۱۱ 11 عقل انسان خشم او را نگاه می‌دارد، وگذشتن از تقصیر جلال او است.

The discretion of a man makes him slow to anger. It is his glory to overlook an offense.

۱۲ 12 خشم پادشاه مثل غرش شیر است، ورضامندی او مثل شبنم بر گیاه است.

The king's wrath is like the roaring of a lion, but his favor is like dew on the grass.

۱۳ 13 پسر جاهل باعث الم پدرش است، ونزاعهای زن مثل آبی است که دائم در چکیدن باشد.

A foolish son is the calamity of his father. A wife's quarrels are a continual dripping.

۱۴ 14 خانه و دولت ارث اجدادی است، امازوجه عاقله از جانب خداوند است.

House and riches are an inheritance from fathers, but a prudent wife is from YHWH.

۱۵ 15 کاهلی خواب سنگین می‌آورد، و شخص اهمال کار، گرسنه خواهد ماند.

Slothfulness casts into a deep sleep. The idle soul shall suffer hunger.

۱۶ 16 هر‌که حکم را نگاه دارد جان خویش رامحافظت می‌نماید، اما هر‌که طریق خود را سبک گیرد، خواهد مرد.

He who keeps the commandment keeps his soul, but he who is contemptuous in his ways shall die.

۱۷ 17 هر‌که بر فقیر ترحم نماید به خداوند قرض می‌دهد، و احسان او را به او رد خواهد نمود.

He who has pity on the poor lends to YHWH; he will reward him.

۱۸ 18 پسر خود را تادیب نما زیرا که امید هست، اما خود را به کشتن او وامدار.

Discipline your son, for there is hope; do not be a willing party to his death.

۱۹ 19 شخص تندخو متحمل عقوبت خواهدشد، زیرا اگر او را خلاصی دهی آن را باید مکرربجا آوری.

A hot-tempered man must pay the penalty, for if you rescue him, you must do it again.

۲۰ 20 پند را بشنو و تادیب را قبول نما، تا درعاقبت خود حکیم بشوی.

Listen to counsel and receive instruction, that you may be wise in your latter end.

۲۱ 21 فکرهای بسیار در دل انسان است، اما آنچه ثابت ماند مشورت خداوند است.

There are many plans in a man's heart, but YHWH's counsel will prevail.

۲۲ 22 زینت انسان احسان او است، و فقیر ازدروغگو بهتر است.

That which makes a man to be desired is his kindness. A poor man is better than a liar.

۲۳ 23 ترس خداوند مودی به حیات‌است، و هرکه آن را دارد در سیری ساکن می‌ماند، و به هیچ بلاگرفتار نخواهد شد.

The fear of YHWH leads to life, then contentment; he rests and will not be touched by trouble.

۲۴ 24 مرد کاهل دست خود را در بغلش پنهان می‌کند، و آن را هم به دهان خود برنمی آورد.

The sluggard buries his hand in the dish; he will not so much as bring it to his mouth again.

۲۵ 25 استهزاکننده را تادیب کن تا جاهلان زیرک شوند، و شخص فهیم را تنبیه نما و معرفت رادرک خواهد نمود.

Flog a scoffer, and the simple will learn prudence; rebuke one who has understanding, and he will gain knowledge.

۲۶ 26 هر‌که بر پدر خود ستم کند و مادرش رابراند، پسری است که رسوایی و خجالت می‌آورد.

He who robs his father and drives away his mother, is a son who causes shame and brings reproach.

۲۷ 27 ‌ای پسر من شنیدن تعلیمی را ترک نما، که تو را از کلام معرفت گمراه می‌سازد.

If you stop listening to instruction, my son, you will stray from the words of knowledge.

۲۸ 28 شاهد لئیم انصاف را استهزا می‌کند، و دهان شریران گناه را می‌بلعد.

A corrupt witness mocks justice, and the mouth of the wicked gulps down iniquity.

۲۹ 29 قصاص به جهت استهزاکنندگان مهیااست، و تازیانه‌ها برای پشت احمقان.

Penalties are prepared for scoffers, and beatings for the backs of fools.