امثال 16

۱ 1 تدبیرهای دل از آن انسان است، اماتنطق زبان از جانب خداوند می‌باشد.

İnsan aklıyla çok şey tasarlayabilir, Ama dilin vereceği yanıt RAB'dendir.

۲ 2 همه راههای انسان در نظر خودش پاک است، اما خداوند روحها را ثابت می‌سازد.

İnsan her yaptığını temiz sanır, Ama niyetlerini tartan RAB'dir.

۳ 3 اعمال خود را به خداوند تفویض کن، تافکرهای تو استوار شود.

Yapacağın işleri RAB'be emanet et, O zaman tasarıların gerçekleşir.

۴ 4 خداوند هر چیز را برای غایت آن ساخته است، و شریران را نیز برای روز بلا.

RAB her şeyi amacına uygun yapar, Kötü kişinin yıkım gününü de O hazırlar.

۵ 5 هر‌که دل مغرور دارد نزد خداوند مکروه است، و او هرگز مبرا نخواهد شد.

RAB yüreği küstah olandan iğrenir, Bilin ki, öyleleri cezasız kalmaz.

۶ 6 از رحمت و راستی، گناه کفاره می‌شود، و به ترس خداوند، از بدی اجتناب می‌شود.

Sevgi ve bağlılık suçları bağışlatır, RAB korkusu insanı kötülükten uzaklaştırır.

۷ 7 چون راههای شخص پسندیده خداوندباشد، دشمنانش را نیز با وی به مصالحه می‌آورد.

RAB kişinin yaşayışından hoşnutsa Düşmanlarını bile onunla barıştırır.

۸ 8 اموال اندک که با انصاف باشد بهتر است، ازدخل فراوان بدون انصاف.

Doğrulukla kazanılan az şey Haksızlıkla kazanılan büyük gelirden iyidir.

۹ 9 دل انسان در طریقش تفکر می‌کند، اماخداوند قدمهایش را استوار می‌سازد.

Kişi yüreğinde gideceği yolu tasarlar, Ama adımlarını RAB yönlendirir.

۱۰ 10 وحی بر لبهای پادشاه است، و دهان او درداوری تجاوز نمی نماید.

Tanrı buyruklarını kralın ağzıyla açıklar, Bu nedenle kral adaleti çiğnememelidir.

۱۱ 11 ترازو و سنگهای راست از آن خداونداست و تمامی سنگهای کیسه صنعت وی می‌باشد.

Doğru terazi ve baskül RAB'bindir, Bütün tartı ağırlıklarını O belirler.

۱۲ 12 عمل بد نزد پادشاهان مکروه است، زیرا که کرسی ایشان از عدالت برقرار می‌ماند.

Krallar kötülükten iğrenir, Çünkü tahtın güvencesi adalettir.

۱۳ 13 لبهای راستگو پسندیده پادشاهان است، وراستگویان را دوست می‌دارند.

Kral doğru söyleyenden hoşnut kalır, Dürüst konuşanı sever.

۱۴ 14 غضب پادشاهان، رسولان موت است امامرد حکیم آن را فرو می‌نشاند.

Kralın öfkesi ölüm habercisidir, Ama bilge kişi onu yatıştırır.

۱۵ 15 در نور چهره پادشاه حیات‌است، ورضامندی او مثل ابر نوبهاری است.

Kralın yüzü gülüyorsa, yaşam demektir. Lütfu son yağmuru getiren bulut gibidir.

۱۶ 16 تحصیل حکمت از زر خالص چه بسیاربهتر است، و تحصیل فهم از نقره برگزیده تر.

Bilgelik kazanmak altından daha değerlidir, Akla sahip olmak da gümüşe yeğlenir.

۱۷ 17 طریق راستان، اجتناب نمودن از بدی است، و هر‌که راه خود را نگاه دارد جان خویش را محافظت می‌نماید.

Dürüstlerin tuttuğu yol kötülükten uzaklaştırır, Yoluna dikkat eden, canını korur.

۱۸ 18 تکبر پیش رو هلاکت است، و دل مغرورپیش رو خرابی.

Gururun ardından yıkım, Kibirli ruhun ardından da düşüş gelir.

۱۹ 19 با تواضع نزد حلیمان بودن بهتر است، ازتقسیم نمودن غنیمت با متکبران.

Mazlumlar arasında alçakgönüllü biri olmak, Kibirlilerle çapul malı paylaşmaktan iyidir.

۲۰ 20 هر‌که در کلام تعقل کند سعادتمندی خواهد یافت، و هر‌که به خداوند توکل نمایدخوشابحال او.

Öğüde kulak veren başarıya ulaşır, RAB'be güvenen mutlu olur.

۲۱ 21 هر‌که دل حکیم دارد فهیم خوانده می‌شود، و شیرینی لبها علم را می‌افزاید.

Bilge yüreklilere akıllı denir, Tatlı söz ikna gücünü artırır.

۲۲ 22 عقل برای صاحبش چشمه حیات‌است، اما تادیب احمقان، حماقت است.

Sağduyu, sahibine yaşam kaynağı, Ahmaklıksa ahmaklara cezadır.

۲۳ 23 دل مرد حکیم دهان او را عاقل می‌گرداند، و علم را بر لبهایش می‌افزاید.

Bilgenin aklı diline yön verir, Dudaklarının ikna gücünü artırır.

۲۴ 24 سخنان پسندیده مثل‌شان عسل است، برای جان شیرین است و برای استخوانهاشفادهنده.

Hoş sözler petek balı gibidir, Cana tatlı ve bedene şifadır.

۲۵ 25 راهی هست که در نظر انسان راست است، اما عاقبت آن راه، موت می‌باشد.

Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür, Ama sonu ölümdür.

۲۶ 26 اشتهای کارگر برایش کار می‌کند، زیرا که دهانش او را بر آن تحریض می‌نماید.

Emekçinin iştahıdır onu çalıştıran, Çünkü açlığı onu kamçılar.

۲۷ 27 مرد لئیم شرارت را می‌اندیشد، و برلبهایش مثل آتش سوزنده است.

Alçaklar başkalarına kötülük tasarlar, Konuşmaları kavurucu ateş gibidir.

۲۸ 28 مرد دروغگو نزاع می‌پاشد، و نمام دوستان خالص را از همدیگر جدا می‌کند.

Huysuz kişi çekişmeyi körükler, Dedikoducu can dostları ayırır.

۲۹ 29 مرد ظالم همسایه خود را اغوا می‌نماید، واو را به راه غیر نیکو هدایت می‌کند.

Zorba kişi başkalarını ayartır Ve onları olumsuz yola yöneltir.

۳۰ 30 چشمان خود را بر هم می‌زند تا دروغ رااختراع نماید، و لبهایش را می‌خاید و بدی را به انجام می‌رساند.

Göz kırpmak düzenbazlığa, Sinsi gülücükler kötülüğe işarettir.

۳۱ 31 سفیدمویی تاج جمال است، هنگامی که درراه عدالت یافت شود.

Ağarmış saçlar onur tacıdır, Doğru yaşayışla kazanılır.

۳۲ 32 کسی‌که دیرغضب باشد از جبار بهتر است، و هر‌که بر روح خود مالک باشد از تسخیرکننده شهر افضل است.

Sabırlı kişi yiğitten üstündür, Kendini denetleyen de kentler fethedenden üstündür.

۳۳ 33 قرعه در دامن‌انداخته می‌شود، لیکن تمامی حکم آن از خداوند است.

İnsan kura atar, Ama her kararı RAB verir.