امثال 15

۱ 1 جواب نرم خشم را برمی گرداند، اماسخن تلخ غیظ را به هیجان می‌آورد.

A gentle answer turns away wrath, but a harsh word stirs up anger.

۲ 2 زبان حکیمان علم را زینت می‌بخشد، امادهان احمقان به حماقت تنطق می‌نماید.

The tongue of the wise commends knowledge, but the mouth of fools gush out folly.

۳ 3 چشمان خداوند در همه جاست، و بر بدان ونیکان می‌نگرد.

Adonai’s eyes are everywhere, keeping watch on the evil and the good.

۴ 4 زبان ملایم، درخت حیات‌است و کجی آن، شکستگی روح است.

A gentle tongue is a tree of life, but deceit in it crushes the spirit.

۵ 5 احمق تادیب پدر خود را خوار می‌شمارد، اما هر‌که تنبیه را نگاه دارد زیرک می‌باشد.

A fool despises his father’s correction, but he who heeds reproof shows prudence.

۶ 6 در خانه مرد عادل گنج عظیم است، امامحصول شریران، کدورت است.

In the house of the upright is much treasure, but the income of the wicked brings trouble.

۷ 7 لبهای حکیمان معرفت را منتشر می‌سازد، اما دل احمقان، مستحکم نیست.

The lips of the wise spread knowledge; not so with the heart of fools.

۸ 8 قربانی شریران نزد خداوند مکروه است، امادعای راستان پسندیده اوست.

The sacrifice made by the wicked is an abomination to Adonai, but the prayer of the upright is his delight.

۹ 9 راه شریران نزد خداوند مکروه است، اماپیروان عدالت را دوست می‌دارد.

The way of the wicked is an abomination to Adonai, but he 'ahav ·affectionately loves· him who follows after righteousness.

۱۰ 10 برای هر‌که طریق را ترک نماید تادیب سخت است، و هر‌که از تنبیه نفرت کند خواهدمرد.

There is stern discipline for one who forsakes the way: whoever hates reproof shall die.

۱۱ 11 هاویه و ابدون در حضور خداوند است، پس چند مرتبه زیاده دلهای بنی آدم. (Sheol h7585)

Sheol ·Place of the dead· and Abaddon ·Destruction, Unrighteous side of Sheol· are before Adonai, how much more then the hearts of the children of men! (Sheol h7585)

۱۲ 12 استهزاکننده تنبیه را دوست ندارد، و نزدحکیمان نخواهد رفت.

A scoffer does not 'ahav ·affectionately love· to be reproved; he will not go to the wise.

۱۳ 13 دل‌شادمان چهره را زینت می‌دهد، اما ازتلخی دل روح منکسر می‌شود.

A glad heart makes a cheerful face; but an aching heart breaks the spirit.

۱۴ 14 دل مرد فهیم معرفت را می‌طلبد، اما دهان احمقان حماقت را می‌چرد.

The heart of one who has understanding seeks knowledge, but the mouths of fools feed on folly.

۱۵ 15 تمامی روزهای مصیبت کشان بد است، اماخوشی دل ضیافت دائمی است.

All the days of the afflicted are wretched, but one who has a cheerful heart enjoys a continual feast.

۱۶ 16 اموال اندک با ترس خداوند بهتر است ازگنج عظیم با اضطراب.

Better is little, with the fear of Adonai, than great treasure with trouble.

۱۷ 17 خوان بقول در جایی که محبت باشد بهتراست، از گاو پرواری که با آن عداوت باشد.

Better is a dinner of herbs, where love is, than a fattened calf with hatred.

۱۸ 18 مرد تندخو نزاع را برمی انگیزد، اما شخص دیرغضب خصومت را ساکن می‌گرداند.

A wrathful man stirs up contention, but one who is slow to anger appeases strife.

۱۹ 19 راه کاهلان مثل خاربست است، اما طریق راستان شاهراه است.

The way of the sluggard is like a thorn patch, but the path of the upright is a highway.

۲۰ 20 پسر حکیم پدر را شادمان می‌سازد، اما مرداحمق مادر خویش را حقیر می‌شمارد.

A wise son makes a father glad, but a foolish man despises his mother.

۲۱ 21 حماقت در نظر شخص ناقص العقل خوشی است، اما مرد فهیم به راستی سلوک می‌نماید.

Folly is joy to one who is void of wisdom, but a man of understanding keeps his way straight.

۲۲ 22 از عدم مشورت، تدبیرها باطل می‌شود، اما از کثرت مشورت دهندگان برقرار می‌ماند.

Where there is no counsel, plans fail; but in a multitude of counselors they are established.

۲۳ 23 برای انسان از جواب دهانش شادی حاصل می‌شود، و سخنی که در محلش گفته شودچه بسیار نیکو است.

Joy comes to a man with the reply of his mouth. How good is a word at the right time!

۲۴ 24 طریق حیات برای عاقلان به سوی بالااست، تا از هاویه اسفل دور شود. (Sheol h7585)

The path of life leads upward for the wise, to keep him from going downward to Sheol ·Place of the dead·. (Sheol h7585)

۲۵ 25 خداوند خانه متکبران را منهدم می‌سازد، اما حدود بیوه‌زن را استوار می‌نماید.

Adonai will uproot the house of the proud, but he will keep the widow’s borders intact.

۲۶ 26 تدبیرهای فاسد نزد خداوند مکروه است، اما سخنان پسندیده برای طاهران است.

Adonai detests the thoughts of the wicked, but the thoughts of the pure are pleasing.

۲۷ 27 کسی‌که حریص سود باشد خانه خود رامکدر می‌سازد، اما هر‌که از هدیه‌ها نفرت داردخواهد زیست.

He who is greedy for gain troubles his own house, but he who hates bribes will live.

۲۸ 28 دل مرد عادل در جواب دادن تفکر می‌کند، اما دهان شریران، چیزهای بد را جاری می‌سازد.

The heart of the upright weighs answers, but the mouth of the wicked gushes out evil.

۲۹ 29 خداوند از شریران دور است، اما دعای عادلان را می‌شنود.

Adonai is far from the wicked, but he sh'ma ·hears obeys· the prayer of the upright.

۳۰ 30 نور چشمان دل را شادمان می‌سازد، و خبرنیکو استخوانها را پر مغز می‌نماید.

The light of the eyes rejoices the heart. Good news gives health to the bones.

۳۱ 31 گوشی که تنبیه حیات را بشنود، در میان حکیمان ساکن خواهد شد.

The ear that sh'ma ·hears obeys· reproof lives, and will be at home among the wise.

۳۲ 32 هر‌که تادیب را ترک نماید، جان خود راحقیر می‌شمارد، اما هر‌که تنبیه را بشنود عقل راتحصیل می‌نماید.

He who refuses correction despises his own soul, but he who sh'ma ·hears obeys· reproof gets understanding.

۳۳ 33 ترس خداوند ادیب حکمت است، وتواضع پیشرو حرمت می‌باشد.

The fear of Adonai teaches wisdom. Before kavod ·weighty glory· is humility.