امثال 1

۱ 1 امثال سلیمان بن داود پادشاه اسرائیل

Proverbs of Solomon, son of David, king of Israel:

۲ 2 به جهت دانستن حکمت و عدل، و برای فهمیدن کلمات فطانت.

For knowing wisdom and instruction, For understanding sayings of intelligence,

۳ 3 به جهت اکتساب ادب معرفت آمیز، و عدالت و انصاف و استقامت.

For receiving the instruction of wisdom, Righteousness, judgment, and uprightness,

۴ 4 تاساده دلان را زیرکی بخشد، و جوانان را معرفت وتمیز.

For giving to simple ones — prudence, To a youth — knowledge and discretion.

۵ 5 تا مرد حکیم بشنود و علم را بیفزاید. ومرد فهیم تدابیر را تحصیل نماید.

(The wise doth hear and increaseth learning, And the intelligent doth obtain counsels.)

۶ 6 تا امثال وکنایات را بفهمند، کلمات حکیمان و غوامض ایشان را.

For understanding a proverb and its sweetness, Words of the wise and their acute sayings.

۷ 7 ترس یهوه آغاز علم است. لیکن جاهلان حکمت و ادب را خوار می‌شمارند.

Fear of Jehovah [is] a beginning of knowledge, Wisdom and instruction fools have despised!

۸ 8 ‌ای پسر من تادیب پدر خود را بشنو، و تعلیم مادر خویش را ترک منما.

Hear, my son, the instruction of thy father, And leave not the law of thy mother,

۹ 9 زیرا که آنها تاج زیبایی برای سر تو، و جواهر برای گردن توخواهد بود.

For a graceful wreath [are] they to thy head, And chains to thy neck.

۱۰ 10 ‌ای پسر من اگر گناهکاران تو رافریفته سازند، قبول منما.

My son, if sinners entice thee be not willing.

۱۱ 11 اگر گویند: «همراه مابیا تا برای خون در کمین بنشینیم، و برای بی‌گناهان بی‌جهت پنهان شویم،

If they say, 'Come with us, we lay wait for blood, We watch secretly for the innocent without cause,

۱۲ 12 مثل هاویه ایشان را زنده خواهیم بلعید، و تندرست مانندآنانی که به گور فرو می‌روند. (Sheol h7585)

We swallow them as Sheol — alive, And whole — as those going down [to] the pit, (Sheol h7585)

۱۳ 13 هر گونه اموال نفیسه را پیدا خواهیم نمود. و خانه های خود را ازغنیمت مملو خواهیم ساخت.

Every precious substance we find, We fill our houses [with] spoil,

۱۴ 14 قرعه خود رادر میان ما بینداز. و جمیع ما را یک کیسه خواهدبود.»

Thy lot thou dost cast among us, One purse is — to all of us.'

۱۵ 15 ‌ای پسر من با ایشان در راه مرو. و پای خودرا از طریقهای ایشان باز دار

My son! go not in the way with them, Withhold thy foot from their path,

۱۶ 16 زیرا که پایهای ایشان برای شرارت می‌دود و به جهت ریختن خون می‌شتابد.

For their feet to evil do run, And they haste to shed blood.

۱۷ 17 به تحقیق، گستردن دام در نظرهر بالداری بی‌فایده است.

Surely in vain is the net spread out before the eyes of any bird.

۱۸ 18 لیکن ایشان به جهت خون خود کمین می‌سازند، و برای جان خویش پنهان می‌شوند.

And they for their own blood lay wait, They watch secretly for their own lives.

۱۹ 19 همچنین است راههای هر کس که طماع سود باشد، که آن جان مالک خود را هلاک می‌سازد.

So [are] the paths of every gainer of dishonest gain, The life of its owners it taketh.

۲۰ 20 حکمت در بیرون ندا می‌دهد و در شوارع عام آواز خود را بلند می‌کند.

Wisdom in an out-place crieth aloud, In broad places she giveth forth her voice,

۲۱ 21 در سرچهارراهها در دهنه دروازه‌ها می‌خواند و در شهربه سخنان خود متکلم می‌شود

At the head of the multitudes she calleth, In the openings of the gates, In the city her sayings she saith:

۲۲ 22 که «ای جاهلان تا به کی جهالت را دوست خواهید داشت؟ و تا به کی مستهزئین از استهزا شادی می‌کنند و احمقان از معرفت نفرت می‌نمایند؟

'Till when, ye simple, do ye love simplicity? And have scorners their scorning desired? And do fools hate knowledge?

۲۳ 23 به‌سبب عتاب من بازگشت نمایید. اینک روح خود را بر شما افاضه خواهم نمود و کلمات خود را بر شما اعلام خواهم کرد.

Turn back at my reproof, lo, I pour forth to you my spirit, I make known my words with you.

۲۴ 24 زیرا که چون خواندم، شما ابانمودید و دستهای خود را افراشتم و کسی اعتنانکرد.

Because I have called, and ye refuse, I stretched out my hand, and none is attending,

۲۵ 25 بلکه تمامی نصیحت مرا ترک نمودید وتوبیخ مرا نخواستید.

And ye slight all my counsel, And my reproof ye have not desired.

۲۶ 26 پس من نیز در حین مصیبت شما خواهم خندید و چون ترس بر شمامستولی شود استهزا خواهم نمود.

I also in your calamity do laugh, I deride when your fear cometh,

۲۷ 27 چون خوف مثل باد تند بر شما عارض شود، و مصیبت مثل گردباد به شما دررسد، حینی که تنگی وضیق بر شما آید.

When your fear cometh as destruction, And your calamity as a hurricane doth come, When on you come adversity and distress.

۲۸ 28 آنگاه مرا خواهند خواندلیکن اجابت نخواهم کرد، و صبحگاهان مراجستجو خواهند نمود اما مرا نخواهند یافت.

Then they call me, and I do not answer, They seek me earnestly, and find me not.

۲۹ 29 چونکه معرفت را مکروه داشتند، و ترس خداوند را اختیار ننمودند،

Because that they have hated knowledge, And the fear of Jehovah have not chosen.

۳۰ 30 و نصیحت مراپسند نکردند، و تمامی توبیخ مرا خوار شمردند،

They have not consented to my counsel, They have despised all my reproof,

۳۱ 31 بنابراین، از میوه طریق خود خواهند خورد، واز تدابیر خویش سیر خواهند شد.

And they eat of the fruit of their way, And from their own counsels they are filled.

۳۲ 32 زیرا که ارتداد جاهلان، ایشان را خواهد کشت و راحت غافلانه احمقان، ایشان را هلاک خواهد ساخت.

For the turning of the simple slayeth them, And the security of the foolish destroyeth them.

۳۳ 33 اما هر‌که مرا بشنود در امنیت ساکن خواهدبود، و از ترس بلا مستریح خواهد ماند.»

And whoso is hearkening to me dwelleth confidently, And [is] quiet from fear of evil!'

King Solomon in Old Age