امثال 1

۱ 1 امثال سلیمان بن داود پادشاه اسرائیل

The Proverbs of Solomon son of David, who reigned in Israel;

۲ 2 به جهت دانستن حکمت و عدل، و برای فهمیدن کلمات فطانت.

to know wisdom and instruction, and to perceive words of understanding;

۳ 3 به جهت اکتساب ادب معرفت آمیز، و عدالت و انصاف و استقامت.

to receive also hard saying, and to understand true justice, and [how] to direct judgement;

۴ 4 تاساده دلان را زیرکی بخشد، و جوانان را معرفت وتمیز.

that he might give subtlety to the simple, and to the young man discernment and understanding.

۵ 5 تا مرد حکیم بشنود و علم را بیفزاید. ومرد فهیم تدابیر را تحصیل نماید.

For by the hearing of these a wise man will be wiser, and man of understanding will gain direction;

۶ 6 تا امثال وکنایات را بفهمند، کلمات حکیمان و غوامض ایشان را.

and will understand a parable, and a dark speech; the saying of the wise also, and riddles.

۷ 7 ترس یهوه آغاز علم است. لیکن جاهلان حکمت و ادب را خوار می‌شمارند.

The fear of the Lord is the beginning of wisdom; and [there is] good understanding to all that practise it: and piety towards God is the beginning of discernment; but the ungodly will set at nothing wisdom and instruction.

۸ 8 ‌ای پسر من تادیب پدر خود را بشنو، و تعلیم مادر خویش را ترک منما.

Hear, [my] son, the instruction of your father, and reject not the rules of your mother.

۹ 9 زیرا که آنها تاج زیبایی برای سر تو، و جواهر برای گردن توخواهد بود.

For you shall receive for your head a crown of graces, and a chain of gold round your neck.

۱۰ 10 ‌ای پسر من اگر گناهکاران تو رافریفته سازند، قبول منما.

[My] son, let not ungodly men lead you astray, neither consent you [to them].

۱۱ 11 اگر گویند: «همراه مابیا تا برای خون در کمین بنشینیم، و برای بی‌گناهان بی‌جهت پنهان شویم،

If they should exhort you, saying, Come with us, partake in blood, and let us unjustly hide the just man in the earth:

۱۲ 12 مثل هاویه ایشان را زنده خواهیم بلعید، و تندرست مانندآنانی که به گور فرو می‌روند. (Sheol h7585)

and let us swallow him alive, as Hades [would], and remove the memorial of him from the earth: (Sheol h7585)

۱۳ 13 هر گونه اموال نفیسه را پیدا خواهیم نمود. و خانه های خود را ازغنیمت مملو خواهیم ساخت.

let us seize on his valuable property, and let us fill our houses with spoils:

۱۴ 14 قرعه خود رادر میان ما بینداز. و جمیع ما را یک کیسه خواهدبود.»

but do you cast in your lot with us, and let us all provide a common purse, and let us have one pouch:

۱۵ 15 ‌ای پسر من با ایشان در راه مرو. و پای خودرا از طریقهای ایشان باز دار

go not in the way with them, but turn aside your foot from their paths:

۱۶ 16 زیرا که پایهای ایشان برای شرارت می‌دود و به جهت ریختن خون می‌شتابد.

[For their feet run to do evil, and are swift to shed blood. ]

۱۷ 17 به تحقیق، گستردن دام در نظرهر بالداری بی‌فایده است.

for nets are not without cause spread for birds.

۱۸ 18 لیکن ایشان به جهت خون خود کمین می‌سازند، و برای جان خویش پنهان می‌شوند.

For they that are concerned in murder store up evils for themselves; and the overthrow of transgressors is evil.

۱۹ 19 همچنین است راههای هر کس که طماع سود باشد، که آن جان مالک خود را هلاک می‌سازد.

These are the ways of all that perform lawless deeds; for by ungodliness they destroy their own life.

۲۰ 20 حکمت در بیرون ندا می‌دهد و در شوارع عام آواز خود را بلند می‌کند.

Wisdom sings aloud in passages, and in the broad places speaks boldly.

۲۱ 21 در سرچهارراهها در دهنه دروازه‌ها می‌خواند و در شهربه سخنان خود متکلم می‌شود

And she makes proclamation on the top of the walls, and sits by the gates of princes; and at the gates of the city boldly says,

۲۲ 22 که «ای جاهلان تا به کی جهالت را دوست خواهید داشت؟ و تا به کی مستهزئین از استهزا شادی می‌کنند و احمقان از معرفت نفرت می‌نمایند؟

So long as the simple cleave to justice, they shall not be ashamed: but the foolish being lovers of haughtiness, having become ungodly have hated knowledge, and are become subject to reproofs.

۲۳ 23 به‌سبب عتاب من بازگشت نمایید. اینک روح خود را بر شما افاضه خواهم نمود و کلمات خود را بر شما اعلام خواهم کرد.

Behold, I will bring forth to you the utterance of my breath, and I will instruct you in my speech.

۲۴ 24 زیرا که چون خواندم، شما ابانمودید و دستهای خود را افراشتم و کسی اعتنانکرد.

Since I called, and you did not listen; and I spoke at length, and you gave no heed;

۲۵ 25 بلکه تمامی نصیحت مرا ترک نمودید وتوبیخ مرا نخواستید.

but you set at nothing my counsels, and disregarded my reproofs;

۲۶ 26 پس من نیز در حین مصیبت شما خواهم خندید و چون ترس بر شمامستولی شود استهزا خواهم نمود.

therefore I also will laugh at your destruction; and I will rejoice against [you] when ruin comes upon you:

۲۷ 27 چون خوف مثل باد تند بر شما عارض شود، و مصیبت مثل گردباد به شما دررسد، حینی که تنگی وضیق بر شما آید.

yes when dismay suddenly comes upon you, and [your] overthrow shall arrive like a tempest; and when tribulation and distress shall come upon you, or when ruin shall come upon you.

۲۸ 28 آنگاه مرا خواهند خواندلیکن اجابت نخواهم کرد، و صبحگاهان مراجستجو خواهند نمود اما مرا نخواهند یافت.

For it shall be that when you call upon me, I will not listen to you: wicked men shall seek me, but shall not find [me].

۲۹ 29 چونکه معرفت را مکروه داشتند، و ترس خداوند را اختیار ننمودند،

For they hated wisdom, and did not choose the word of the Lord:

۳۰ 30 و نصیحت مراپسند نکردند، و تمامی توبیخ مرا خوار شمردند،

neither would they attend to my counsels, but derided my reproofs.

۳۱ 31 بنابراین، از میوه طریق خود خواهند خورد، واز تدابیر خویش سیر خواهند شد.

Therefore shall they eat the fruits of their own way, and shall be filled with their own ungodliness.

۳۲ 32 زیرا که ارتداد جاهلان، ایشان را خواهد کشت و راحت غافلانه احمقان، ایشان را هلاک خواهد ساخت.

For because they wronged the simple, they shall be slain; and an inquisition shall ruin the ungodly.

۳۳ 33 اما هر‌که مرا بشنود در امنیت ساکن خواهدبود، و از ترس بلا مستریح خواهد ماند.»

But he that hearkens to me shall dwell in confidence, and shall rest securely from all evil.

King Solomon in Old Age