< متّی 13 >

و در همان روز، عیسی از خانه بیرون آمده، به کناره دریا نشست ۱ 1
तिस्सी रोजे यीशु घरे ला निकली करी दरियाये दे बखे जाई बैठा।
و گروهی بسیار بر وی جمع آمدند، بقسمی که او به کشتی سوار شده، قرار گرفت و تمامی آن گروه بر ساحل ایستادند؛ ۲ 2
कने उस बाल मती भरी भीड़ गिठी होई गेई, कने सै किस्तिया पर चढ़ी गिया, कने सारी भीड़ दरियाये दे बखे खड़ोई रेई।
و معانی بسیار به مثلها برای ایشان گفت: «وقتی برزگری بجهت پاشیدن تخم بیرون شد. ۳ 3
कने उनी उना ने कहाणियां च मतियां सारियां गल्लां बोलियां, “दिखा, इक बी रांणे बाला बी रांणा निकलया।
و چون تخم می‌پاشید، قدری در راه افتاد ومرغان آمده، آن را خوردند. ۴ 4
रांदे बेले थोड़े बी रस्ते दे बखे पेई गे कने सै तां पंछियां आई करी चुगी ले।
و بعضی برسنگلاخ جایی که خاک زیاد نداشت افتاده، بزودی سبز شد، چونکه زمین عمق نداشت، ۵ 5
कने थोड़े बी पथरलिया जमिना पर पे जिथू उसयो जादा मिटी नी मिली, कने जादा मिटी नी होणे दिया बजा ला तौली लूंगी पै।
وچون آفتاب برآمد بسوخت و چون ریشه نداشت خشکید. ۶ 6
कने जालू खड़ी धुप पेई, तां सै फकुई गे, क्योंकि उना दियां जड़ा डुगियां नी थियां तां सै सुकी गे।
و بعضی در میان خارها ریخته شد وخارها نمو کرده، آن را خفه نمود. ۷ 7
कने थोड़े बी झिल्लां च पै, कने जालू झिल्ल बडुऐ तां उना से बी डकी ले।
و برخی درزمین نیکو کاشته شده، بار آورد، بعضی صد وبعضی شصت و بعضی سی. ۸ 8
पर थोड़े बी खरिया जमिना पर पे, कने सै बी लुंगे, कने मते सारे फल देणेबाले होए; केईयां सौ गुणा, केईयां सठ गुणा, केईयां ती गुणा।”
هر‌که گوش شنوادارد بشنود.» ۹ 9
जिस बाल सुणने तांई कन्न न सै ध्यान लाईकरी गल्ला जो सुणे, कने इसा गल्ला जो समझी ले।
آنگاه شاگردانش آمده، به وی گفتند: «ازچه جهت با اینها به مثلها سخن می‌رانی؟» ۱۰ 10
कने चेलयां यीशुऐ बखे आई करी पुछया, “तू उना ने कहाणिया च कजो गल्लां करदा है?”
درجواب ایشان گفت: «دانستن اسرار ملکوت آسمان به شما عطا شده است، لیکن بدیشان عطانشده، ۱۱ 11
उनी जबाब दिता, “तुहांजो स्वर्गे दे राज्य दे भेदां जो समझणे दी समझ दितियो है, पर उना जो नी।
زیرا هر‌که دارد بدو داده شود و افزونی یابد. اما کسی‌که ندارد آنچه دارد هم از او گرفته خواهد شد. ۱۲ 12
जिस कुसी बाल सै समझणे दी इच्छा है, जड़ा परमेश्वर सिखांदा है, उसयो होर देणा, पर जड़ा समझणे दी इच्छा नी रखदा, कि मैं क्या सिखादां, तां सै जड़ा समझया है, परमेश्वरे से भी उसला लेई लेणा।”
از این جهت با اینها به مثلها سخن می گویم که نگرانند و نمی بینند و شنوا هستند ونمی شنوند و نمی فهمند. ۱۳ 13
मैं उना ने कहाणिया च गल्लां इस तांई करदा है, कि सै दिखदे होए भी, नी दिखदे; कने सुणदे होए भी, नी सुणदे न; कने ना समझदे न।
و در حق ایشان نبوت اشعیا تمام می‌شود که می‌گوید: “به سمع خواهید شنید و نخواهید فهمید و نظر کرده، خواهید نگریست و نخواهید دید. ۱۴ 14
कने उना दे बारे च यशायाह दी ऐ भविष्यवाणी पुरी होंदी है: “तुसां कन्ना ला सुणना तां है, पर समझणा नी है; कने हखी ला दिखणा ता है, पर कुछ मिलणा नी है।”
زیرا قلب این قوم سنگین شده و به گوشها به سنگینی شنیده‌اند و چشمان خود را بر هم نهاده‌اند، مبادابه چشمها ببینند و به گوشها بشنوند و به دلهابفهمند و بازگشت کنند و من ایشان را شفا دهم.” ۱۵ 15
“क्योंकि इना लोकां दा मन कठोर होई गिया है, कने सै कन्ना ला उच्चा सुणदे न, कने उना अपणिया हखी बंद करी लियां न; कुथी इयां ना हो कि सै हखी ला दिखन, कने कना ला सुणन कने मने ला समझन, कने अपणे पापां दा पश्चाताप करगे, कने मैं उना जो ठीक करे।”
لیکن خوشابه‌حال چشمان شما زیرا که می‌بینند و گوشهای شما زیرا که می‌شنوند ۱۶ 16
“पर धन्य न तुहाड़ियां हखी, क्योंकि सै दिखदियां न; कने तुहाड़े कन्न, कि सै सुणदे न।
زیرا هرآینه به شما می‌گویم بسا انبیا وعادلان خواستند که آنچه شما می‌بینید، ببینندو ندیدند و آنچه می‌شنوید، بشنوند ونشنیدند. ۱۷ 17
क्योंकि मैं तुसां ने सच्च बोलदा है, कि मते परमेश्वरे दा संदेश देणेबाले कने धर्मी चांदे थे कि जड़ियां गल्लां तुसां दिखदे न, दिखन, पर दिखियां नी; कने जड़ियां गल्लां तुसां सुणदे न, सुणन, पर सुणियां नी।”
پس شما مثل برزگر را بشنوید. ۱۸ 18
हुण तुसां बी राणे बाले दी कहाणिया दा मतलब सुंणा:
کسی‌که کلمه ملکوت را شنیده، آن را نفهمید، شریرمی آید و آنچه در دل او کاشته شده است می‌رباید، همان است آنکه در راه کاشته شده است. ۱۹ 19
“जड़ा कोई राज्य दा बचन सुणीकरी नी समझदा, उदे मने च जड़ा कुछ राया था, उसयो शैतान झट पट जादां कने उना दे मने ला बचन कडी दिन्दा है जड़ा उना सुणया था; ऐ सै ही बी है, जड़ा रस्ते दे बखे राया था।
و آنکه بر سنگلاخ ریخته شده، اوست که کلام را شنیده، فی الفور به خشنودی قبول می‌کند، ۲۰ 20
कने जड़ा पथरिलिया जमिना च राया था, ऐ सै माणु न, जड़े बचना जो सुणीकरी उना जो झट खुशिया ने ग्रहण करी लेंदे न।
و لکن ریشه‌ای در خود ندارد، بلکه فانی است و هرگاه سختی یا صدمه‌ای به‌سبب کلام بر او وارد آید، در ساعت لغزش می‌خورد. ۲۱ 21
पर परमेश्वर दे बचना जो मने दिया गहराईया च बदणा नी दिन्दे, उदे बाद जालू बचने दिया बजा ने उना पर कला क्लेश या परेशानी होंदी है, तां सै बचना ला पिच्छे हट्टी जांदे न।
و آنکه در میان خارها ریخته شد، آن است که کلام را بشنود واندیشه این جهان و غرور دولت، کلام را خفه کند و بی‌ثمر گردد. (aiōn g165) ۲۲ 22
जड़े बी झिल्लां च पियो न, ऐ सै माणु न जिना बचन सुणया, पर सै संसारे दियां चिंता जो लेईकरी दुखी, कने संसारिक चिंजा दा लालच उना दे मने च रेंदा है, ऐ सब परमेश्वर दे बचन च रुकावट पांदा है। कने सै बचन उना तांई फायदेमंद नी होंदा। (aiōn g165)
و آنکه درزمین نیکو کاشته شد، آن است که کلام را شنیده، آن را می‌فهمد و بارآور شده، بعضی صد و بعضی شصت و بعضی سی ثمر می‌آورد.» ۲۳ 23
कने जड़े बी खरिया जमिना पर रायो थे, ऐ सै माणु न, जड़े बचन सुणीकरी ग्रहण करदे न, कने फल दिन्दे न, कोई सौ गुणा, कोई सठ गुणा, कने कोई ती गुणा।”
و مثلی دیگر بجهت ایشان آورده، گفت: «ملکوت آسمان مردی را ماند که تخم نیکو درزمین خود کاشت: ۲۴ 24
यीशुऐ उना जो इक होर कहाणी सुणाई, “स्वर्गे दा राज्य उस माणुऐ सांई है जिनी अपणे खेतरे च खरा भी राया।
و چون مردم در خواب بودند دشمنش آمده، در میان گندم، کرکاس ریخته، برفت. ۲۵ 25
पर जालू लोक सोआ दे थे तां उना दे दुशमण आई करी कणका बिच जंगली भी राई करी चली गे।
و وقتی که گندم رویید و خوشه برآورد، کرکاس نیز ظاهر شد. ۲۶ 26
जालू लूंगा निकलियाँ कने बेलां लगियां, तां जंगली दांणयां दियां लूंगा भी मिलणा लगियां।”
پس نوکران صاحب‌خانه آمده، به وی عرض کردند: “ای آقامگر تخم نیکو در زمین خویش نکاشته‌ای؟ پس ازکجا کرکاس بهم رسانید؟” ۲۷ 27
इस गल्ला पर घरे दे नौकरां आई करी उसला बोलया, हे मालिक, तू क्या अपणे खेतरां च खरा भी नी लाया था? फिरी खेतरे च जंगली दांणे दे बूटे कुथु ला आऐ?
ایشان را فرمود: “این کار دشمن است.” عرض کردند: “آیامی خواهی برویم آنها را جمع کنیم؟” ۲۸ 28
उनी उना जो बोलया, ऐ कुसी दुशमणे दा कम्म है। नोकरां उसला बोलया, तेरी क्या मर्जी है, कि असां जाई करी जंगली बूटयां जो जड़ा ला पुटी देन?
فرمود: “نی، مبادا وقت جمع کردن کرکاس، گندم را باآنها برکنید. ۲۹ 29
उनी बोलया, नी, ऐसा मत करा इयां ना होऐ कि जंगली दांणे दे बूटयां जो जड़ा ला पुटदे बेले उना सोगी कणका दे बूटे भी पुटुई जान।
بگذارید که هر دو تا وقت حصاد باهم نمو کنند و در موسم حصاد، دروگران راخواهم گفت که اول کرکاسها را جمع کرده، آنهارا برای سوختن بافه‌ها ببندید اما گندم را در انبارمن ذخیره کنید.”» مثل دانه خردل ۳۰ 30
बडणे दीकर दोनो जो बडूणा दिया, कने बडणे दे बेले मैं बडणे बालयां ने बोलणा है, कि पेहले जंगली दांणे दे बूटयां जो बटोली करी फूंकणे तांई गढियां बन्नी लियां, कने कणका जो मेरे खेतरे च गठेरा।
بار دیگر مثلی برای ایشان زده، گفت: «ملکوت آسمان مثل دانه خردلی است که شخصی گرفته، در مزرعه خویش کاشت. ۳۱ 31
उनी उना जो इक होर कहाणी सुणाई, “स्वर्गे दा राज्य इक राई दे दांणे सांई है, जिसयो कुनी माणुऐ लेईकरी अपणे खेतरां च राई दिता।
وهرچند از سایر دانه‌ها کوچکتر است، ولی چون نمو کند بزرگترین بقول است و درختی می‌شودچنانکه مرغان هوا آمده در شاخه هایش آشیانه می گیرند.» ۳۲ 32
सै सारे बियां ला छोटा होंदा है, पर जालू सै बडा होई जांदा है तालू सै सारे साग पतयां ला भी बडा होंदा है; कने ऐसा रुख बणी जांदा है, कि अम्बरे दे पंछी आई करी उदिया डालियाँ पर घोंसले बणादे न।”
و مثلی دیگر برای ایشان گفت که ملکوت آسمان خمیرمایه‌ای را ماند که زنی آن را گرفته، در سه کیل خمیر پنهان کرد تا تمام، مخمر گشت. ۳۳ 33
उनी इक होर कहाणी उना जो सुणाई, “स्वर्गे दा राज्य खमिरे (तराक) सांई है, जिसयो कुनी जनानिया लेईकरी तीन पसेरी आटे च मलाई दिता कने होंदे-होंदे सै सारा खमीर बणी गिया।”
همه این معانی را عیسی با آن گروه به مثلهاگفت و بدون مثل بدیشان هیچ نگفت، ۳۴ 34
ऐ सारियां गल्लां यीशुऐ कहाणिया दे जरिये लोकां ने बोलियां, कने जड़ा कुछ सै सिखांदा, सै कहाणिया ने ही सिखांदा था।
تا تمام گردد کلامی که به زبان نبی گفته شد: «دهان خودرا به مثلها باز می‌کنم و به چیزهای مخفی شده ازبنای عالم تنطق خواهم کرد.» ۳۵ 35
कि जड़ा बचन परमेश्वरे दा संदेश देणेबाले बोलया था, सै पूरा होऐ: “मैं कहाणी बोलणे तांई अपणा मु खोलणा है: मैं उना गल्लां जो जड़ियां संसारे दे शुरू होणें ला गुप्त न उना जो सामणे लोंगा।”
آنگاه عیسی آن گروه را مرخص کرده، داخل خانه گشت و شاگردانش نزد وی آمده، گفتند: «مثل کرکاس مزرعه را بجهت ما شرح فرما.» ۳۶ 36
तालू यीशु भिड़ा जो छडी करी घरे च आया, कने उदे चेलयां उदे बाल आई करी बोलया, “खतरे दे जंगली दांणे दी कहाणी समझाई दे।”
در جواب ایشان گفت: «آنکه بذر نیکومی کارد پسر انسان است، ۳۷ 37
उनी उना जो जबाब दिता, “खरे भी रांणे बाला मैं माणुऐ दा पुत्र है।”
و مزرعه، این جهان است و تخم نیکو ابنای ملکوت و کرکاسها، پسران شریرند. ۳۸ 38
खेतर संसारे दे लोक न, खरा बी राज्य दे लोक न, कने जंगली भी शैताने दे लोक न।
و دشمنی که آنها را کاشت، ابلیس است و موسم حصاد، عاقبت این عالم ودروندگان، فرشتگانند. (aiōn g165) ۳۹ 39
जिनी दुशमणे उना जो राया सै शैतान है; बडणा संसारे दा खात्मा हे: कने बडणे बाला स्वर्गदूत है। (aiōn g165)
پس همچنان‌که کرکاسها را جمع کرده، در آتش می‌سوزانند، همانطور در عاقبت این عالم خواهد شد، (aiōn g165) ۴۰ 40
जियां जंगली दांणे दे बीऐ दे बूटे फुकणे तांई गठेरदे न, तियां ही संसारे दे खात्मे च होणा है। (aiōn g165)
که پسر انسان ملائکه خود را فرستاده، همه لغزش دهندگان و بدکاران را جمع خواهند کرد، ۴۱ 41
मैं माणुऐ दे पुत्रे अपणे स्वर्गदूते जो भेजणा, कने उना उदे राज्य च सारियां पाप दियां बजां जो, कने बुरे कम्म करणे बालयां जो उखाड़ी देणा है।
و ایشان را به تنور آتش خواهند انداخت، جایی که گریه و فشار دندان بود. ۴۲ 42
कने स्वर्गदूतां उना जो अग्गी दे कुण्डे च पांणा, कने उना ओथु रोंणा कने दंद पीणे न।
آنگاه عادلان در ملکوت پدر خود مثل آفتاب، درخشان خواهند شد. هر‌که گوش شنوا دارد بشنود. ۴۳ 43
उस बेले धर्मियां अपणे पिता दे राज्य च सूरजे सांई चमकणा है। जिस बाल सुणने तांई कन्न न सै ध्यान लाईकरी गल्ला जो सुणे, कने इसा गल्ला जो समझी ले।
«و ملکوت آسمان گنجی را ماند، مخفی شده در زمین که شخصی آن را یافته، پنهان نمودو از خوشی آن رفته، آنچه داشت فروخت و آن زمین را خرید. ۴۴ 44
“स्वर्गे दा राज्य खतरे च लुकयो खजाने सांई है, जड़ा कुसी माणुऐ जो मिलया है, कने उनी लुकाई रखया, खुशिया दे मारयो जाई करी उनी अपणा सारा कुछ बेची करी, कने उस खेतरे जो खरदी लिया।”
«باز ملکوت آسمان تاجری را ماند که جویای مرواریدهای خوب باشد، ۴۵ 45
“फिरी स्वर्गे दा राज्य इक व्यपारिये सांई है, जड़ा खरे मोतियाँ दिया तोपा च था।
و چون یک مروارید گرانبها یافت، رفت و مایملک خود رافروخته، آن را خرید. ۴۶ 46
जालू उसयो इक बड़ा भरी मेहंगा मोती मिला, तां उनी अपणा सारा कुछ बेची दिता, कने सै मोती खरीदी लिया।”
«ایض ملکوت آسمان مثل دامی است که به دریا افکنده شود و از هر جنسی به آن درآید، ۴۷ 47
“फिरी स्वर्गे दा राज्य उस मच्छियां पकड़ने बाले बड्डे जाल्ले सांई है, जिसयो समुद्रे च पाया, कने सै हर तरा दियां मच्छियां जो बटोली लेई आया।
وچون پر شود، به کناره‌اش کشند و نشسته، خوبهارا در ظروف جمع کنند و بدها را دور اندازند. ۴۸ 48
कने जालू जाल्ल भरुई गिया, तां मछवारे जाल्ले जो खिंज्जी करी किनारे जो लेई आये, कने बेईकरी खरियाँ-खरियाँ मच्छियां जो भांडयां च पाया कने बेकार-बेकार सुटी दितियां।
بدینطور در آخر این عالم خواهد شد. فرشتگان بیرون آمده، طالحین را از میان صالحین جدا کرده، (aiōn g165) ۴۹ 49
संसारे दे अंत च इयां ही होणा है; स्वर्गदूते आई करी बुरे लोकां कने धर्मियां जो लग करणा, (aiōn g165)
ایشان را در تنور آتش خواهندانداخت، جایی که گریه و فشار دندان می‌باشد.» ۵۰ 50
कने बुरे लोकां जो अग्गी दे कुण्डे च पांणा। ओथु उना रोंणा कने दंद पींणे न।”
عیسی ایشان را گفت: «آیا همه این امور رافهمیده‌اید؟» گفتندش: «بلی خداوندا.» ۵۱ 51
“तुसां क्या ऐ सारियां गल्लां समझी गे?” उना उसला बोलया, “हाँ।”
به ایشان گفت: «بنابراین، هر کاتبی که در ملکوت آسمان تعلیم یافته است، مثل صاحب‌خانه‌ای است که از خزانه خویش چیزهای نو و کهنه بیرون می‌آورد.» ۵۲ 52
उनी उना ने बोलया, “तांई तां हर इक व्यवस्था जो सिखाणे बाला जड़ा स्वर्गे दे राज्य दा चेला बंणया है, उस ग्रहस्थ दे सांई है जड़ा अपणी पराणियां कने नोइयां चिजां जो अपणे भंडारे ला कडदा है जिथू सै दुजयां दिया मदद करणे तांई उना जो गठेरदा।”
و چون عیسی این مثلها را به اتمام رسانید، از آن موضع روانه شد. ۵۳ 53
जालू यीशु सारी कहाणी बोली बैठा, तां ओथु ला चली गिया।
و چون به وطن خویش آمد، ایشان را در کنیسه ایشان تعلیم داد، بقسمی که متعجب شده، گفتند: «از کجا این شخص چنین حکمت و معجزات را بهم رسانید؟ ۵۴ 54
कने अपणे देशे च आई करी उना दे यहूदी जंज घर च उना जो ऐसा उपदेश देणा लगा; कने सै हेरान होईकरी बोलणा लग्गे, “कि इसयो ऐ अकल कने चमत्कारी कम्म करणे दी शक्ति कुथु ला मिली?
آیا این پسر نجار نمی باشد؟ و آیا مادرش مریم نامی نیست؟ و برادرانش یعقوب و یوسف و شمعون ویهودا؟ ۵۵ 55
क्या ऐ तरखाणे दा जागत नी है? कने क्या इदिया माता दा ना मरियम कने इदे भाईयां दे ना याकूब कने यूसुफ कने शमौन कने यहूदा नी न?
و همه خواهرانش نزد ما نمی باشند؟ پس این همه را از کجا بهم رسانید؟» ۵۶ 56
कने क्या इदियां सारियां बेहणा साड़े बिच नी रेंदिया न? फिरी इनी ऐ सारा कुछ कुथु ला सिखया?”
و درباره او لغزش خوردند. لیکن عیسی بدیشان گفت: «نبی بی‌حرمت نباشد مگر در وطن و خانه خویش.» ۵۷ 57
इयां उना उदिया बजा ला ठोकर खादी, पर यीशुऐ उना जो बोलया, “परमेश्वरे दा संदेश देणेबालयां दा अपणे ग्रां कने घरे छडी करी, उसयो हर कुथी इज्जत मिलदी है।”
و به‌سبب بی‌ایمانی‌ایشان معجزه بسیار در آنجا ظاهر نساخت. ۵۸ 58
कने उनी ओथु उना दे भरोसा नी करणे दिया बजा ला जादा अनोखे कम्म नी किते।

< متّی 13 >