کارهای رسولان 4

۱ 1 و چون ایشان با قوم سخن می‌گفتند، کهنه وسردار سپاه هیکل و صدوقیان بر سر ایشان تاختند،

Leleꞌ naa, Petrus no Yohanis feꞌe ola-olaꞌ ro atahori naa ra, te atahori moko-moko baꞌube rema. Sira, malangga agama Yahudi ma malangga mana manea Ume Hule-Oꞌe Huuꞌ a, no atahori mia partei agama Saduki. Ara rema fo ramue Petrus no Yohanis.

۲ 2 چونکه مضطرب بودند از اینکه ایشان قوم را تعلیم می‌دادند و در عیسی به قیامت ازمردگان اعلام می‌نمودند.

Ara ramanasa, huu Petrus no Yohanis hii rafadꞌe basa atahori ra oi, “Yesus nasodꞌa baliꞌ mia mamate na ena! No naa, Ana soi dalaꞌ fee atahori mates ra fo rasodꞌa baliꞌ.”

۳ 3 پس دست بر ایشان انداخته، تا فردا محبوس نمودند زیرا که آن، وقت عصر بود.

De ara parenda sira atahori nara reu humu ruꞌa se. Te huu, relo a naeꞌ a tena, de ara tao ruꞌa se bui rala reu. Fo mbila fefetu na, dei fo ara nggero dedꞌeat naa.

۴ 4 اما بسیاری از آنانی که کلام را شنیدند ایمان آوردند و عدد ایشان قریب به پنج هزاررسید.

Te mia atahori mana hii rena Yesus dedenu nara, atahori naeꞌ rataa oi, saa fo sira ranoriꞌ naa, memaꞌ ndaa. Naa de, atahori nara boe ramaheta losa akaꞌ a touꞌ ra o rifon lima ena.

۵ 5 بامدادان روسا و مشایخ و کاتبان ایشان دراورشلیم فراهم آمدند،

Mbilaꞌ neu boe ma, atahori monaen Yahudi ra raꞌabꞌue mia Yerusalem. Naeni, malangga ra, lasi adat, ro meser agama Yahudi ra.

۶ 6 با حنای رئیس کهنه وقیافا و یوحنا و اسکندر و همه کسانی که از قبیله رئیس کهنه بودند.

Malangga monaen agama Yahudi a sia na boe. Nara na Hanas. Atahori monaen feaꞌ ra, Kayafas, Yohanis, Aleksander, no malangga monaen a bobꞌonggi fea nara o sia naa boe.

۷ 7 و ایشان را در میان بداشتند واز ایشان پرسیدند که «شما به کدام قوت و به چه نام این کار را کرده‌اید؟»

Basa se masoꞌ ma, ara parenda atahori reu haꞌi Petrus no Yohanis, fo rema rataa sia malangga naa ra. Ruꞌa se masoꞌ ma, ara ratane oi, “Taꞌo bee de hei miꞌihahaiꞌ atahori kekoꞌ naa? Hei pake se koasa na? Se fee hei isin de mimbirani tao taꞌo naa?”

۸ 8 آنگاه پطرس ازروح‌القدس پر شده، بدیشان گفت: «ای روسای قوم و مشایخ اسرائیل،

Basa ma Lamatualain Dula-dale Na tao nambarani Petrus de nataa oi, “Ama nggare! Amaꞌ se mana dadꞌi atahori monaen ma lasi-lasi adat Israꞌel! Afiꞌ miminasa mete ma hai bingun mbei.

۹ 9 اگر امروز از ما بازپرس می‌شود درباره احسانی که بدین مرد ضعیف شده، یعنی به چه سبب او صحت یافته است،

Onaꞌ a amaꞌ se mae midꞌedꞌea mo hai, huu hai tulun mihaiꞌ atahori kekoꞌ esa. Boe ma mitane hai pake se koasa na?

۱۰ 10 جمیع شما و تمام قوم اسرائیل را معلوم باد که به نام عیسی مسیح ناصری که شما مصلوب کردید و خدا او را از مردگان برخیزانید، در او این کس به حضور شما تندرست ایستاده است.

Dadꞌi au ae utaa taꞌo ia: Amaꞌ se feꞌe misinedꞌa atahori Nasaret fo nara na, Yesus. Naeni Kristus, fo Lamatuaꞌ dudꞌu memaꞌ mia dalahulu na. Te amaꞌ se mbaku misa E sia hau ngganggeꞌ. Te Lamatualain fee Ne nasodꞌa baliꞌ mia mamate na. Au nau amaꞌ se ro basa atahori Israꞌel bubꞌuluꞌ, te hai mihaiꞌ atahori kekoꞌ a pake Yesus koasa na.

۱۱ 11 این است آن سنگی که شما معماران آن را رد کردید والحال سر زاویه شده است.

Yesus ia, ara suraꞌ memaꞌ sia Lamatualain susura na oi, ‘Hambu fatu esa fo tukan ra nggari hendi e; te ia naa, fatu a dadꞌi fatu netehuuꞌ.’

۱۲ 12 و در هیچ‌کس غیراز او نجات نیست زیرا که اسمی دیگر زیر آسمان به مردم عطانشده که بدان باید ما نجات یابیم.»

Sia ndule raefafoꞌ, Lamatualain nda soi dala feaꞌ fee masodꞌaꞌ neu hita sala nara sa. Akaꞌ a dalaꞌ esa. Naeni, Yesus. Mete ma nda Eni sa na, nda hambu atahori esa fee masodꞌaꞌ neu hita saꞌ boe.”

۱۳ 13 پس چون دلیری پطرس و یوحنا را دیدندو دانستند که مردم بی‌علم و امی هستند، تعجب کردند و ایشان را شناختند که از همراهان عیسی بودند.

Atahori mana endoꞌ sia naa ra bubꞌuluꞌ oi Petrus no Yohanis, atahori anadiki onaꞌ atahori nda baca ma suraꞌ rahine sa. Ara titindindiꞌ a neu ruꞌa se mbarani nara, huu ruꞌa se olaꞌ nda raꞌafuniꞌ sa. Lenaꞌ fai, ara bubꞌuluꞌ ruꞌa se eiꞌ esa ro Yesus.

۱۴ 14 و چون آن شخص را که شفا یافته بود باایشان ایستاده دیدند، نتوانستند به ضد ایشان چیزی گویند.

Naa de bafa nara raꞌateme losa nda bisa olaꞌ naeꞌ sa, huu atahori mana hai mia keko na o nambariiꞌ sia mata nara boe.

۱۵ 15 پس حکم کردند که ایشان ازمجلس بیرون روند و با یکدیگر مشورت کرده، گفتند

Basa naa ma, ara denu ruꞌa se oi, “Hei dea mi dei.” Boe ma ara ola-olaꞌ fo sangga dalaꞌ.

۱۶ 16 که «با این دو شخص چه کنیم؟ زیرا که برجمیع سکنه اورشلیم واضح شد که معجزه‌ای آشکار از ایشان صادر گردید و نمی توانیم انکار کرد.

Rae, “Toronoo nggare! Hita tao taꞌo bee neu atahori rua ia ra? Basa atahori sia Yerusalem bubꞌuluꞌ rae sira tao mana dadꞌi ia. Hita tafaniiꞌ saa fai, te butin sia ena na.

۱۷ 17 لیکن تا بیشتر در میان قوم شیوع نیابد، ایشان را سخت تهدید کنیم که دیگر با هیچ‌کس این اسم را به زبان نیاورند.»

Malole lenaꞌ ata sangga dalaꞌ, fo dedꞌeat ia afiꞌ sudꞌi nenedꞌuit sia bee-bꞌee. Ata taꞌatatauꞌ ruꞌa se, fo ara afiꞌ ranori seluꞌ Yesus dala masodꞌa Na. Mete ma ara nda nau rena sa, naa rahine neuꞌ ena!”

۱۸ 18 پس ایشان راخواسته قدغن کردند که هرگز نام عیسی را بر زبان نیاورند و تعلیم ندهند.

Basa ma ara roꞌe ruꞌa se masoꞌ, de rafadꞌe rae, “Besa-bꞌesa e! Hei onaꞌ minori soꞌal Yesus fai!”.

۱۹ 19 اما پطرس و یوحنا درجواب ایشان گفتند: «اگر نزد خدا صواب است که اطاعت شما را بر اطاعت خدا ترجیح دهیم حکم کنید.

Te Petrus no Yohanis rataa rae, “Sobꞌa amaꞌ se dudꞌuꞌa ao mara. Bee malole lenaꞌ? Tungga amaꞌ se parenda na, do, tungga Lamatualain?

۲۰ 20 زیرا که ما را امکان آن نیست که آنچه دیده و شنیده‌ایم، نگوییم.»

Hai mita ma rena dalaꞌ naeꞌ. Taꞌo bee de hai afiꞌ mifadꞌe atahori laen!”

۲۱ 21 و چون ایشان رازیاد تهدید نموده بودند، آزاد ساختند چونکه راهی نیافتند که ایشان را معذب سازند به‌سبب قوم زیرا همه به واسطه آن ماجرا خدا را تمجیدمی نمودند،

Petrus no Yohanis rataa basa taꞌo naa, te atahori mana nggero dedꞌeat naa, ai seluꞌ se. Boe ma ara mboꞌi ruaꞌ se, huu nda ritaꞌ rae nggero se taꞌo bee saꞌ boe. Ara o ramatau, afiꞌ losa atahori mana sia dꞌeaꞌ ra fela ramue. Te atahori naeꞌ sia deaꞌ koa-kio Lamatualain, huu atahori kekoꞌ a hai ena.

۲۲ 22 زیرا آن شخص که معجزه شفا دراو پدید گشت، بیشتر از چهل ساله بود.

(Atahori kekoꞌ naa, doidꞌoso too haa nulu lena, dei de feꞌe laoꞌ nala na.)

۲۳ 23 و چون رهایی یافتند، نزد رفقای خودرفتند و ایشان را از آنچه روسای کهنه و مشایخ بدیشان گفته بودند، مطلع ساختند.

Ara mboꞌi Petrus no Yohanis, ma ruꞌa se baliꞌ risiꞌ nonoo nara. Ara dui rae malangga agama ra ro lasi-lasi adat ra ai se ena.

۲۴ 24 چون این راشنیدند، آواز خود را به یکدل به خدا بلند کرده، گفتند: «خداوندا، تو آن خدا هستی که آسمان وزمین و دریا و آنچه در آنها است آفریدی،

Boe ma, nonoo nara basa se, raꞌabꞌue ralaꞌ esa de hule-oꞌe rae, “Lamatualain mana naena koasa monaeꞌ. Amaꞌ mana naꞌadadadꞌiꞌ lalai no raefafoꞌ, no basa isi na.

۲۵ 25 که بوسیله روح‌القدس به زبان پدر ما و بنده خودداود گفتی “چرا امت‌ها هنگامه می‌کنند و قومها به باطل می‌اندیشند؛

Dalahulu na, Amaꞌ Dula-dale Meumare Na pake baꞌi Daud dadꞌi mana ola-olaꞌ Na. Ana nafadꞌe memaꞌ nae, dei fo atahori labꞌan Yesus. Ma ana suraꞌ, nae: ‘Atahori mia nusa feaꞌ ra ramanasa huu dedꞌea anin; Ara tao leli ena, huu dedꞌeat mana nda naꞌena huu-tonggoꞌ sa.

۲۶ 26 سلاطین زمین برخاستند وحکام با هم مشورت کردند، برخلاف خداوند وبرخلاف مسیحش.”

Mane raefafoꞌ ra raꞌabꞌue fo reu ratati labꞌan Lamatualain; ma malangga ra sangga dalaꞌ fo reu labꞌan Lamatualain no Kristus, Atahori fo Lamatualain dudꞌu mia doo na neu.’

۲۷ 27 زیرا که فی الواقع بر بنده قدوس تو عیسی که او را مسح کردی، هیرودیس و پنطیوس پیلاطس با امت‌ها و قومهای اسرائیل با هم جمع شدند،

Saa fo baꞌi Daud suraꞌ basaꞌ a, ia naa dadꞌi ena. Dalahulu na, sosoa na feꞌe sambu-sambu, te ia naa manggareloꞌ ena. Memaꞌ sia ia, mane Herodes no hofernor Pontius Pilatus raꞌabꞌue ro hai atahori lasi-lasi nara mia Israꞌel, ma nusa feaꞌ ra malangga nara. Basa se raꞌabꞌue rala haraꞌ esa fo labꞌan Yesus, fo Amaꞌ dudꞌu memaꞌ a.

۲۸ 28 تا آنچه را که دست و رای تو از قبل مقدر فرموده بود، به‌جا آورند.

Ia naa, hai mihine basa naa nandaa no Amaꞌ hihii-nanau na, tungga sa fo Amaꞌ naꞌetuꞌ mia doo na neu.

۲۹ 29 و الان ای خداوند، به تهدیدات ایشان نظر کن و غلامان خود را عطا فرما تا به دلیری تمام به کلام تو سخن گویند،

Ia naa, mete sobꞌa, te ara raꞌatatataaꞌ tao hai mimitau. Dadꞌi Amaꞌ fee hai mimbirani. Fo hai mi mifadꞌe atahori ra sia bee-bꞌee, Amaꞌ Dudꞌui Malole Na soꞌal Yesus. No hai afiꞌ mimitau saa saꞌ boe.

۳۰ 30 به دراز کردن دست خود، بجهت شفادادن و جاری کردن آیات و معجزات به نام بنده قدوس خود عیسی.»

Hai moꞌe Amaꞌ fee koasa, fo hai mihaiꞌ atahori mamahedꞌiꞌ ra. Ma tao mana dadꞌiꞌ ra fo atahori bubꞌuluꞌ koasa naa, memaꞌ nema mia Atahori Meumare fo Amaꞌ denu, naeni Yesus. Lamatualain, hai hule-oꞌe ma akaꞌ a ia ena.”

۳۱ 31 و چون ایشان دعا کرده بودند، مکانی که درآن جمع بودند به حرکت آمد و همه به روح‌القدس پر شده، کلام خدا را به دلیری می‌گفتند.

Ara hule-oꞌe ma, ume fo ara raꞌabꞌue siaꞌ naa, nanggongga. Boe ma Lamatualain Dula-dale Meumare Na, dai basa se. Basa de, ara dea reu rafadꞌe Lamatualain Dudꞌui Malole Na, no nda bambi-bambi sa.

۳۲ 32 و جمله مومنین را یک دل و یک جان بود، بحدی که هیچ‌کس چیزی از اموال خودرا از آن خود نمی دانست، بلکه همه‌چیز رامشترک می‌داشتند.

Basa boe ma, basa atahori mana mamahere Yesus ra, ralaꞌ esa, ma rasodꞌa no susueꞌ. Nda hambu manadeꞌuꞌ sa, ma ara hii fee saa-saa neu feaꞌ ra. Esa-esaꞌ ator sudꞌi a saa nara, fo pake raꞌabꞌue.

۳۳ 33 و رسولان به قوت عظیم به قیامت عیسی خداوند شهادت می‌دادند و فیضی عظیم برهمگی ایشان بود.

Basa ma Lamatualain fee koasa neu dedenu nara, fo rafadꞌe atahori oi Lamatuaꞌ Yesus nasodꞌa baliꞌ ena. Huu sira rita no mata nara ena. Basa ma Lamatualain fee papala-babꞌanggiꞌ lenaꞌ seli neu se.

۳۴ 34 زیرا هیچ‌کس از آن گروه محتاج نبود زیرا هر‌که صاحب زمین یا خانه بود، آنها را فروختند و قیمت مبیعات را آورده،

Hambu atahori mia sira e, seo rae no ume nara, ma fee doi na neu Lamatuaꞌ dedenu Nara. De ara pake tulu-fali neu atahori naeꞌ parlu na. Naa de, ara nda toꞌa-taa saa saꞌ boe.

۳۵ 35 به قدمهای رسولان می‌نهادند و به هر یک بقدراحتیاجش تقسیم می‌نمودند.

۳۶ 36 و یوسف که رسولان او را برنابا یعنی ابن الوعظ لقب دادند، مردی از سبط لاوی و از طایفه قپرسی،

Onaꞌ Yusuf. Eni ia, Lewi tititi-nonosi na mia pulu Siprus. Lamatuaꞌ dedenu Nara babꞌae nara eꞌeku na ‘Barnabas’, sosoa na, ‘atahori mana huhuar atahori feaꞌ’. Ana seo rae na ombat esa, de nendi doi na fee neu Lamatuaꞌ dedenu Nara.

۳۷ 37 زمینی را که داشت فروخته، قیمت آن را آورد و پیش قدمهای رسولان گذارد.