ଲୁକ 9
1 ଇବେତାଂ ହେୱାନ୍ ବାରଜାଣ୍ ଚେଲାରିଂ କୁକ୍ଚି ରବେ କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ସବୁ ପୁଦାଂ ପିହିକିଦେଂ, ଆରେ ରଗ୍ ଉଜ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ କାଜିଂ ସାକ୍ତି ଆରି ଆଦିକାର୍ ହିତାନ୍ ।
Then Jesus called the twelve together and gave them power and authority over all demons and to heal diseases,
2 ଆରେ, ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇସ୍ୱର୍ତି ରାଜିନି ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ସୁଣାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଆରି ରଗ୍ୟାରିଂ ଉଜ୍ କିନି କାଜିଂ ପକ୍ତାନ୍,
and he sent them to proclaim the kingdom of God and to heal the sick.
3 ଆରି, ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ମି ହାନି କାଜିଂ ବାଡ୍ଗା କି ମଣା କି ରୁଟି କି ଡାବୁଙ୍ଗ୍ ପା ଅମାଟ୍, ନଲେ ରିଣ୍ଡାଂ ଆଙ୍ଗିଙ୍ଗ୍ ରଚେ ଇଟ୍ମାଟ୍ ।
He said to them, “Take nothing for your journey—no staffs, no knapsack, no bread, no money—and bring only one tunic each.
4 ଆରେ, ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣି ଇଞ୍ଜ ମାନିକିଦ୍ନାର୍, ହେ ବାହାତାଂ ହାଲ୍ୱି ପାତେକ୍ ହେବେ ମାନାଟ୍ ।
Whatever house you enter, stay there until you leave that place.
5 ଆରେ, ଏଚେକ୍ ଜାଣ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ମାନିକିଦୁର୍, ହେ ନାସ୍ତାଂ ୱାନିହିଂ ହେୱାର୍ ବିରୁଦ୍ତ ସାକି ହିନି କାଜିଂ ମି ପାନାନି ଦୁଡ଼ି ଡ଼ାତ୍ତି ତୁହିୟାଟ୍ ।
If any will not receive you, shake off the very dust from your feet as you leave that town, as a testimony against them.”
6 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାର୍ ହାଲ୍ଜି ୱିଜ଼ୁ ବାହାତ ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ସୁଣାୟ୍ କିତାର୍ ଆରି ଉଜ୍ କିଜ଼ି କିଜ଼ି ନାସ୍କୁ ନାସ୍କୁକାଂ ବୁଲାଆଦେଂ ଲାଗାତାର୍ ।”
So they set out and went throughout the villages, preaching the gospel and healing people everywhere.
7 ଇବେଣ୍ଡାଂ ଗାଲିଲିନି ସାମନ୍ତ ରାଜା ହେରଦ୍ ଇ ୱିଜ଼ୁ ଗଟ୍ଣା ବିସ୍ରେ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ବୁଦିଆନ୍ଦାର୍ ଆତାନ୍, ଇନାକିଦେଂକି ବାପ୍ତିସିମ୍ହିନି ଜହନ୍ ହାତି ତାକେଣ୍ଡାଂ ନିଂତାନ୍ନା ଇଞ୍ଜି ଇନେ ଇନେର୍ ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍ ।
Now Herod the tetrarch heard about everything that Jesus was doing, and he was greatly perplexed, because some were saying that John had been raised from the dead,
8 ଆରେ, ଇନେ ଇନେର୍ ଏଲିୟ ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆତାନ୍ନା ଇଞ୍ଜି ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍ ଆରି ବିନ୍ନିକାର୍ ଆଗେଦିନ୍ତି ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାନ୍ତି ବିତ୍ରେ ରୱାନ୍ ଆରେ ନିଂତାନ୍ନା ଇଞ୍ଜି ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍ ।
others were saying that Elijah had appeared, and others were saying that one of the ancient prophets had risen.
9 ମାତର୍ ହେରଦ୍ ଇଚାନ୍, “ଜହନ୍ତି କାପ୍ଡ଼ାତ ଆନ୍ ଟୁଟାଙ୍ଗ୍ନା, ମାତର୍ ଇନେର୍ ବିସ୍ରେ ଏଲେଙ୍ଗ୍ ବାନି କାତା ୱେନାପା, ଇୱାନ୍ ଇନେନ୍? ଆରେ, ହେୱାନ୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହୁଡ଼୍ଦେଂ ଇଞ୍ଜି ସେସ୍ଟା କିଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।”
But Herod said, “John I beheaded; who then is this man about whom I hear such things?” So he was looking for an opportunity to see him.
10 ପାଚେ ପକ୍ୟାତାକାର୍ ମାସ୍ଦି ୱାଜ଼ି, ଇନା ଇନାକା କିଜ଼ି ମାଚାର୍, ହେ ୱିଜ଼ୁ ତା ତାକେ ୱେଚ୍ପାତାର୍ । ଆରେ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ରଚେ ଅଜ଼ି ହାଲ୍ଜି ବିନେ ଆଜ଼ି ବେତ୍ସାଇଦା ଇନି ଗାଡ଼୍ଦ ହାଚାର୍ ।
When the apostles returned, they told Jesus about all they had done. Then he took them and withdrew privately to a desolate place belonging to a town called Bethsaida.
11 ମାତର୍ ମାନାୟାର୍ ହେଦାଂ ପୁଞ୍ଜି ହେୱାନ୍ ପାଚେ ହାଚାର୍; ଆରେ, ହେୱାନ୍ କାର୍ମା ଆଜ଼ି ହେୱାରିଂ ଅଜ଼ି ହାଲ୍ଜି ଇସ୍ୱର୍ତି ରାଜି ବିସ୍ରେ ହେୱାରିଂ ୱେଚ୍ଚେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍, ଆରେ ଇନେର୍ତି ଉଜ୍ ଆଦେଂ ଇଚା ମାଚାତ୍, ହେୱାରିଂ ଉଜ୍ କିତାନ୍ ।
But when the crowds found out about it, they followed him. So he welcomed them and spoke to them about the kingdom of God, and cured those who had need of healing.
12 ଇଦାଂ ପାଚେ ୱେଡ଼ା ହାନିହିଂ; ହେବେ ବାରଜାଣ୍ ହେୱାନ୍ କଚଣ୍ତ ୱାଜ଼ି ଇଚାର୍, “ମାନାୟାର୍ ଇନେସ୍ ଚାରିବେଣ୍ତି ନାସ୍କୁ ଆରି ଗୁଡ଼ାନିକାର୍ ହାଲ୍ଜି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଆରି କାଦି ପାୟା ଆନାର୍, ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାରିଂ ପକାମ୍ଦେ, ଇନାକିଦେଂକି ଆସେଙ୍ଗ୍ ଇବେ ଚିମ୍ରା ବାହାତ ମାନାସ୍ ।”
As the day began to draw to a close, the twelve came up and said to Jesus, “Send the crowd away so that they can go into the surrounding villages and countryside and find lodging and provisions, for we are in a desolate place here.”
13 ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ହେୱାରିଂ ଚିଚ୍ପାଟ୍ ।” ହେୱାର୍ ଇଚାର୍, “ମା ତାକେ ପାଞ୍ଚ୍ଗଟା ରୁଟିଂ ଆରେ ରିଣ୍ଡାଂ ମିନ୍କୁ ତାଙ୍ଗ୍ ଆଗ୍ଡ଼ା ହିଲୁକ୍; ତାଆତିସ୍ ଆସେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ହାଲ୍ଜି ଇ ୱିଜ଼ାକାର୍ ମାନାୟ୍ କାଜିଂ କାଦି କଡ଼୍ନାସ୍?”
But he said to them, “You give them something to eat.” They said, “We have only five loaves and two fish—unless we are to go and buy food for this entire group of people.”
14 ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାର୍ ଆନ୍ମାନ୍ ପାଞ୍ଚ୍ ହାଜାର୍ ଆଣ୍ଡ୍ରାହିମ୍ଣାଂ ମାଚାର୍ । “ଆରି, ଜିସୁ ଜାର୍ ଚେଲାହିରିଂ ଇଚାନ୍, ଇସାବ୍ କିଜ଼ି ରିକଡିଦସ୍ ରିକଡ଼ି ଦସ୍ଜାଣ୍ କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ମାନ୍ଦା ମାନ୍ଦା କିଜ଼ି କୁଚିକିୟାଟ୍ ।”
(For there were about five thousand men.) Then he said to his disciples, “Have them sit down in groups of fifty each.”
15 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାର୍ ହେ ଲାକେ କିଜ଼ି ୱିଜ଼ାରିଂ କୁଚିକିତାର୍ ।
The disciples did so, and had everyone sit down.
16 ଆରେ, ଜିସୁ ହେ ପାଞ୍ଚ୍ଗଟା ରୁଟିଂ ଆରେ ରିଣ୍ଡାଂ ମିନ୍କୁ ଅଜ଼ି ବାଦାଡ଼୍ତିଂ ହୁଡ଼୍ଜି ହେ ୱିଜ଼ୁକାଙ୍ଗ୍ ଆସିର୍ବାଦ୍ କିତାନ୍, ଆରେ ଡ୍ରିପ୍କିସ୍ ୱିଜ଼ୁ ଲଗାଂ ଚିଚ୍ପି କିଦେଙ୍ଗ୍ କାଜିଂ ଚେଲାରିଂ ହିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍ ।
Then Jesus took the five loaves and the two fish, and looking up to heaven, he said a blessing over them. Then he broke the loaves and fish into pieces and gave them to the disciples to set before the crowd.
17 ହେବେ ୱିଜ଼ାକାର୍ ତିନ୍ଞ୍ଜି ପଟ ପାଞ୍ଚାର୍, ଆରେ ହେୱେର୍ ହେୱାର୍ କଚଣ୍ ହାର୍ତିକିଙ୍ଗ୍ ବାର ଟପା ଡ୍ରିଙ୍ଗ୍ତି କୁଦ୍ରି ପେସ୍ଜି ଅତାର୍ ।
They all ate and were filled, and what was left over was picked up, twelve baskets of broken pieces.
18 ରଗ ଜିସୁ ଚିମ୍ରାତାଂ ପାର୍ତାନା କିଜ଼ି ମାନିହିଂ ଚେଲାହିର୍ ତା ଲାହାଙ୍ଗ୍ ମାଚାର୍, ଆରେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍ବାତାନ୍, “ଆନ୍ ଇନେନ୍ ଇଞ୍ଜି ମାନାୟାର୍ ଇନାକା ଇଞ୍ଜ୍ନାରା?”
Once when Jesus was praying in private and the disciples were with him, he asked them, “Who do the crowds say that I am?”
19 “ଇବେ ହେୱାର୍ ଉତର୍ ହିତାର୍, ବାପ୍ତିସିମ୍ ହିନି ଜହନ୍,” ମାତର୍ ଇନେର୍ ଇନେର୍ ଇନାର୍, “ଏଲିୟ, ଆରେ ଇନେର୍ ଇନେର୍ ଇନାରା, ଆଗେନି ଦିନ୍ତି ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍ କିନାକାନ୍ ବିତ୍ରେ ରୱାନ୍ ଆରେ ନିଂତାକାନ୍ ଆତାନ୍ନା ।”
They answered, “Some say John the Baptist, others say Elijah, and others say that one of the ancient prophets has risen.”
20 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍ବାତାନ୍, “ମାତର୍ ଆନ୍ ଇନେନ୍ ଇଞ୍ଜି ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ଇଞ୍ଜ୍ନାଦେରା?” ପିତର୍ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଇସ୍ୱର୍ତି କ୍ରିସ୍ଟ ।”
Then he said to them, “But who do you say that I am?” Peter answered, “The Christ of God.”
21 ଆରେ ଜିସୁ ହେୱେରିଂ ଇଚାନ୍ ଇଦାଂ ଇନେରିଂ ୱେଚ୍ମାଟ୍ ଇଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ଡାଟ୍ କିଜ଼ି ବଲ୍ ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍,
Jesus then warned them and instructed them to tell this to no one,
22 ଆରେ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ିଂ ଆଦିକ୍ ଦୁକ୍ପାୟା ଆନାକା ମାନାତ୍ ଆରେ ବୁଡ଼ାଲୁର୍, ମୁଡ଼୍ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍ ଆରି ସାସ୍ତିର୍ ହୁକେ ମୁନା କିୟା ଆଜ଼ି ହାନାକା ଆନାତ୍, ଆରେ ତିନ୍ଦିନ୍ତାଂ ନିଙ୍ଗ୍ନାକା ମାନାତ୍ ।”
saying, “The Son of Man must suffer many things and be rejected by the elders, chief priests, and scribes, and he must be killed and on the third day rise again.”
23 ହେ ପାଦ୍ନା ଜିସୁ ୱିଜ଼ାରିଂ ୱେଚ୍ଚାନ୍, “ଇନେନ୍ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ନା ଲାହାଙ୍ଗ୍ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଇଚା କିନାନ୍, ୱିଜ଼ୁ ପିସ୍ତି ସବୁଦିନା ହେୱାନ୍ କ୍ରୁସ୍ ଆସ୍ତି ନା ଲାହାଙ୍ଗ୍ ୱାୟେନ୍ ।
Then he said to them all, “If anyone wants to come after me, he must deny himself, take up his cross, and follow me.
24 ଇନାକିଦେଂକି ଇନେନ୍ ଜାର୍ ଜିବୁନ୍ ରାକ୍ୟା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଇଚା କିନାନ୍, ହେୱାନ୍ ତା ଜିବୁନ୍ ଆରାୟ୍ କିନାନ୍; ମାତର୍ ଇନେର୍ ଜଦି ନା କାଜିଂ ହେୱାନ୍ ଜିବୁନ୍ ଆରାୟ୍ କିନାନ୍, ହେୱାନ୍ ହେଦାଂ ରାକ୍ୟା କିନାନ୍ ।
For whoever wants to save his life will lose it, but whoever loses his life for my sake will save it.
25 ଆରି, ମାନାୟ୍ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ୱିଜ଼ୁ ପୁର୍ତିତିଂ ଲାବ୍ କିଜ଼ି ଜାର୍ ଜିବୁନ୍ ଆରାୟ୍ କିନାନ୍, ତେବେ ତାଦାଙ୍ଗ୍ ଇନା ଲାବ୍?
For what does it benefit a person if he gains the whole world but loses or forfeits himself?
26 ଲାଗିଂ ଇନେର୍କି ଜଦି ନା ଆରେ ନାଦାଂ ବେରଣ୍ ବିସ୍ରେ ଲାଜ୍କୁଡ଼ା ଆନାନ୍, ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ି ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ଜାର୍ତି ଆରି ଆବାତି, ମତର୍ ପୁଇପୁୟା ଦୁତ୍ର୍ ଜାଜ୍ମାଲ୍ ୱାନାନ୍, ହେୱେଡ଼ାଂ ହେୱାନ୍ ହେଦାଂ ବିସ୍ରେ ଲାଜା ଆନାନ୍ ।
If anyone is ashamed of me and my words, the Son of Man will be ashamed of him when he comes in his glory and the glory of the Father and the holy angels.
27 ମାତର୍ ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହାତ୍ପା ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ଇସ୍ୱର୍ତି ରାଜି ହୁଡ଼୍ୱି ପାତେକ୍ ଇବେ ନିଲ୍ଚିମାନି ଲକୁ ବିତ୍ରେ ଏଚେକ୍ଜାଣ୍ ଇନେସ୍ କିଜ଼ିପା ହାକି ହୁଡ଼ୁର୍ ।”
But truly I say to you, there are some standing here who will certainly not taste death until they see the kingdom of God.”
28 ଇ ୱିଜ଼ୁ ଗଟ୍ଣାନି ଆଟ୍ ଦିନ୍ ପାଚେ ହେୱାନ୍ ପିତର୍, ଜହନ୍ ଆରି ଜାକୁବ୍ତିଂ ରଚେ ଅଜ଼ି ହାଲ୍ଜି ପାର୍ତାନା କିନି କାଜିଂ ମାଡ଼ି ଜପି ହାଚାର୍ ।
About eight days after he had spoken these words, he took Peter, John, and James, and went up on a mountain to pray.
29 ଆରେ, ଜିସୁ ପାର୍ତାନା କିନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ତା ମୁମ୍ ବାଦ୍ଲି ଆତାତ୍ ଆରି ତା ହେନ୍ଦ୍ରା ଡ଼ିନ୍ଞ୍ଚାତ୍ ଆରି ଜବର୍ ଅଜଡ଼୍ ଆତାତ୍ ।
As he was praying, the appearance of his face was altered, and his clothing became dazzling white.
30 ଆରେ ହୁଡ଼ାଟ୍ ତ୍ରିପ୍କୁ, ମସା ଆରି ଏଲିୟ, ଇ ରିୟାର୍ ହେୱାନ୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ବେରଣ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍;
And behold, two men were talking with him; they were Moses and Elijah,
31 ହେୱାର୍ ସାର୍ଗେ ପାଣ୍ତାଂ ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍, ହେୱାନ୍ ଜିରୁସାଲମ୍ତ ଇନାୱାଡ଼ାଙ୍ଗ୍ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଜାଲ୍ଦି ଆଜ଼ି ମାନାର୍, ହେ ବିସ୍ରେ ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍ ।
who appeared in glory and were speaking about his departure, which he was about to bring to fulfillment in Jerusalem.
32 ହେ ୱାଡ଼ାଙ୍ଗ୍ ପିତର୍ ଆରି ତା ହାଙ୍ଗ୍ଦାକାର୍ ହୁଚ୍କାଣ୍କୁ ହତିଲେ ହୁନ୍ଞ୍ଜି ମାଚାର୍; ମାତର୍ ହେୱାର୍ ହୁନ୍ଜି ନିଙ୍ଗ୍ନିହିଂ ହେୱାନ୍ତି ଜାଜ୍ମାଲ୍ ଆରି ତା ଲାହାଂ ନିଲ୍ଚି ମାନି ହେ ରିୟାରିଂ ହୁଡ଼୍ତାର୍ ।
Now Peter and those who were with him were heavy with sleep, but when they became fully awake, they saw his glory and the two men standing with him.
33 ପାଚେ ହେୱାର୍ ତା ତାକେଣ୍ଡାଂ ହାନିହିଂ ପିତର୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍, “ଏ ଗୁରୁ, ଆପେଂ ଜେ ଇ ବାହାତ ମାନାପ୍, ଇଦାଂ ହାର୍ଦାକା; ଆସେଙ୍ଗ୍ ତିନ୍ଗଟା ପୁଟ୍କୁ ରଚ୍ନାସ୍, ନି କାଜିଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍, ମସା କାଜିଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ଆରେ ଏଲିୟ କାଜିଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ।” ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ଇନାକା ଇନାନ୍ନା, ହେଦାଂ ପୁନ୍ୱାଦାଂ ମାଚାର୍ ।
As the men were parting from Jesus, Peter said to him, “Master, it is good for us to be here. Let us make three shelters, one for yoʋ, one for Moses, and one for Elijah,” not knowing what he was saying.
34 ପିତର୍ ଇଦାଂ ଇନୁ ଇନୁ ବାଦାଡ଼୍ ୱାଜ଼ି ହେୱାରିଂ ଡାବାୟ୍ କିତାତ୍, ଆରେ ହେୱାର୍ ବାଦାଡ଼୍ତାକେ ହଣ୍ଗିନିହିଙ୍ଗ୍ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆତାର୍ ।
But as he was saying this, a cloud came and overshadowed them, and they were afraid as they entered the cloud.
35 ପାଚେ ହେ ବାଦାଡ଼୍ତାଂ ଇ କାତା ଆତାତ୍, “ଇୱାନ୍ ନା ମାଜ଼ି, ମା ବାଚି କିତି ଇୱାନ୍ତି ବଚନ୍ ୱେନାଟ୍ ।”
Then a voice came from the cloud, saying, “This is my beloved Son; listen to him!”
36 ଆରେ, ହେ କାତା ଆତି ପାଚେ ଜିସୁ ରୱାନ୍ନେ ଚନ୍ଞ୍ଜାତାନ୍ । ପାଚେ, ହେୱାର୍ ଚିମ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍, ଆରେ ଇନା ଇନାକା ହୁଡ଼୍ଜି ମାଚାର୍, ହେବେଣ୍ଡାଂ ଇନା ବେରଣ୍ ହେୱାଡ଼ାଂ ଇନେରିଂ ୱେଚ୍ୱାତାର୍ ।
When the voice finished speaking, they found that Jesus was alone. And the disciples kept silent, not telling anyone in those days about any of the things they had seen.
37 ମାହିଙ୍ଗ୍ନି ଦିନ୍ ଜିସୁ ଆରେ ତିନ୍ଜାଣ୍ ଚେଲାର୍ ମାଡ଼ିତାଂ ଜୁଜ଼ି ୱାତିଲେ, ବେସିହେନି ମାନାୟ୍ ତା ଲାହାଙ୍ଗ୍ ବେଟା ଆତାର୍ ।
On the next day, when they came down from the mountain, Jesus was met by a large crowd.
38 ଆରେ ହୁଡ଼ାଟ୍, ମାନାୟ୍ ଗହଲି ବିତ୍ରେତାଂ ରୱାନ୍ ଗାଜା ୱେଇ କିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଏ ଗୁରୁ, ଆନ୍ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଗୱାରି କିଦ୍ନାଙ୍ଗା, ନା ମାଜ଼ି କାଜିଂ କାର୍ମା ହୁଡ଼ା, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍ ନା ରୱାନ୍ ଇଞ୍ଜି ମାଜ଼ି;
And behold, a man from among the crowd cried out, “Teacher, I beg yoʋ to look at my son, for he is my one and only child.
39 ହୁଡ଼ାଟ୍, ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ର ପୁଦା ଆହ୍ନାତ୍, ଆରେ ହେୱାନ୍ ତ୍ରିପ୍କୁ କିର୍ଡ଼ି କିଜ଼ି ନିଙ୍ଗ୍ନାନ୍, ପାଚେ ହେୱାନିଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍ ମଡ଼ିକିନାତ୍ ଜେ, ତା ୱେଇଦିଂ ପେପ୍ଲା ହତ୍ନାତ୍, ପାଚେ ହେଦାଂ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଚିର୍ବିର୍ କିଜ଼ି ତା ତାକେଣ୍ଡାଂ କେତେ କସ୍ଟତାଂ ହସି ହାନାତ୍ ।
A spirit seizes him, and he suddenly cries out; it convulses him so that he foams at the mouth. It hardly ever leaves him alone, bruising him severely.
40 ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ପିହିକିଦେଂ ଇଞ୍ଜି ଆନ୍ ନି ଚେଲାରିଂ କୁକ୍ଚି ମାଚାଙ୍ଗ୍, ମାତର୍ ହେୱାର୍ ଆଡ୍ୱାତାର୍ ।”
I begged yoʋr disciples to cast it out, but they could not.”
41 ଜିସୁ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଆଡ଼େ ପାର୍ତିକିୱାକାଦେର୍ ଆରି ବାନ୍ୟା ଲାତ୍ରାର୍, ଏଚେକ୍ ଦିନ୍ ଆନ୍ ମି ଲାହାଙ୍ଗ୍ ରଚେ ମାନ୍ଞ୍ଜି ମି ଚିନ୍ତା ଏଚେକ୍ ହୁଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗ୍? ମି ମାଜ଼ିଙ୍ଗ୍ ନା ତାକେ ତାଇୱାଡୁ ।”
Jesus answered, “O faithless and perverse generation, how long shall I be with you and bear with you? Bring yoʋr son here.”
42 କାଡ଼୍ଦେ ୱାଉ ୱାଉ ପୁଦା ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ତାରେନ୍ ଗ୍ରୁତ୍ତି ବେସି ରାଗ୍ଦାଂ ମଡ଼ିକିତାତ୍, ମାତର୍ ଜିସୁ ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍ତିଂ ଦାକା କିତାନ୍ ଆରି କାଡ଼୍ଦେଂ ଉଜ୍ କିଜ଼ି ତାଞ୍ଜିଆବା କେଇଦ ହିତାନ୍ ।
Now as the boy was approaching, the demon threw him down and shook him with convulsions. But Jesus rebuked the unclean spirit, healed the boy, and gave him back to his father.
43 ହେବେ ୱିଜ଼ାକାର୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ଗାଜା ସାକ୍ତି କାଜିଂ କାବା ଆଜ଼ି ହାଚାର୍ । ମାତର୍ ହେୱାନ୍ କିତି ୱିଜ଼ୁ କାମାୟ୍ କାଜିଂ ୱିଜ଼ାକାର୍ ଚାନ୍ୟା ଆଜ଼ି ମାନି ୱେଡାଙ୍ଗ୍ ଜିସୁ ତା ଚେଲାରିଂ ଇଚାନ୍ ।
And they were all astonished at the majesty of God. But while everyone was marveling at all that Jesus had done, he said to his disciples,
44 “ଇ ୱିଜ଼ୁ ବେରଣ୍ ମି କିତୁଲିକାଂ ନେଚ୍ଚାଟ୍; ଇନାକିଦେଂକି ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ି ମାନାୟ୍ କେଇଦ ହେଲାୟ୍ କିୟା ଆଦେଂ ହାନାନା ।”
“Let these words sink into your ears: The Son of Man is about to be delivered up into the hands of men.”
45 ମାତର୍ ଚେଲାହିର୍ ହେ ଇ ବେରଣ୍ ବୁଜା ଆୱାତାର୍, ଆରେ ହେଦାଂ ହେୱାର୍ତାକେଣ୍ଡାଂ ଡ଼ୁଗ୍ଜି ମାଚାତ୍, ଇନେସ୍ ହେଦାଂ ହେୱାର୍ତି ଅବୁଜା ଆଉତ୍, ଆରେ ହେୱାର୍ ହେ କାତା ବିସ୍ରେ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ୱେନ୍ବେଦେଂ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍ ।
But they did not understand what this meant. It was concealed from them, so that they could not grasp it, and they were afraid to ask him about it.
46 ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ଇନେନ୍ ଗାଜାକାନ୍, ହେ ବିସ୍ରେ ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ଇନ୍ବା ଆତାର୍ ।
Now an argument arose among the disciples as to which of them was greater.
47 ମାତର୍ ଜିସୁ ହେୱାର୍ତି ମାନ୍ତ ବେଣ୍ବାଟ୍ କିନାକା ପୁନ୍ଞ୍ଜି ର ହିରୁକାନ୍ କାଡ଼୍ଦେଂ ଅଜ଼ି ଜାର୍ କଚଣ୍ତ ନିଲି କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍,
But Jesus, perceiving the thoughts of their hearts, took a child and placed him by his side.
48 ଇନେର୍ ନା ତର୍ଦାଂ ଇ ହିରୁ ହିମ୍ଣାତିଂ ମାନିକିନାର୍, “ହେୱାର୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ମାନିକିଦ୍ନାର୍, ଆରେ ଇନେର୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଟ୍ଦାନାର୍, ହେୱାର୍ ନା ପକ୍ତାତାକିନିଂ ମାନ୍କିନାର୍; ଇନାକିଦେଂକି ମି ୱିଜ଼ାଦେର୍ ବିତ୍ରେ ଇନେନ୍ ହିରୁକାନ୍; ହେୱାନ୍ ଗାଜାକାନ୍ ।”
Then he said to them, “Whoever receives this child in my name receives me, and whoever receives me receives him who sent me. For he who is least among you all is the one who will be great.”
49 ହେବେ ଜହନ୍ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଏ ଗୁରୁ, ଆପେଂ ରୱାନିଂ ନି ତର୍ଦାଂ ପୁଦା ପିହି କିନାକା ହୁଡ଼୍ତାପ୍, ଆରେ ହେୱାନ୍ ମା ଦଲ୍ଦ ୱାୱିକାଜିଂ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ମୁନା କିତାପ୍ ।”
John responded, “Master, we saw someone casting out demons in yoʋr name, and we told him to stop because he does not follow us.”
50 ମାତର୍ ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ମୁନା କିମାଟ୍,” ଇନାକିଦେଂକି ମିଦାଙ୍ଗ୍ ଆଣ୍ଟିପାକ୍ୟା ଆକାୟ୍, “ହେୱାନ୍ ମି ପାକ୍ୟା ।”
But Jesus said to him, “Do not stop him, for whoever is not against us is for us.”
51 ପାଚେ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ଜିସୁ ପୁର୍ତି ପିସ୍ତି ସାର୍ଗେ ହାନି ଦିନ୍ ଲାଗେ ୱାଜ଼ି ମାଚାତ୍, ହେୱାଡ଼ାଂ ହେୱାନ୍ ଜିରୁସାଲମ୍ତ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ତିୟାର୍ ଆତାନ୍,
Now when the days were approaching for Jesus' ascension, he set his face to go to Jerusalem.
52 ହେୱାନ୍ ଆଗେ ଦୁତ୍ତିଂ ପକ୍ତାନ୍ । ହେୱାର୍ ହାଲ୍ଜି ଜିସୁ କାଜିଂ ଜାଲ୍ଦି କିଦେଙ୍ଗ୍ ସମିରଣିୟନି ତର୍ଦି ର ନାସ୍ତ ହଣ୍ଙ୍ଗାତାର୍;
He sent messengers on ahead, who went and entered a village of the Samaritans to make preparations for him.
53 ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ଜିରୁସାଲମ୍ତ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ମାନ୍ କିତାନ୍ନ୍ନା ଇଞ୍ଜି ପୁଞ୍ଜି ହେୱାର୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଟ୍ୱାତାର୍ ।
But the people there refused to welcome him, because his face was set to go to Jerusalem.
54 ଇଦାଂ ହୁଡ଼୍ଜି ଜାକୁବ୍ ଆରେ ଜହନ୍, ଇ ରିୟାର୍ ଚେଲାହିର୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଇଚାର୍, ମାପ୍ରୁ “ଏଲିୟ ପା ଇନେସ୍ କିଜ଼ି କିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ହେ ଲାକେ ସାର୍ଗେତାଂ ନାଣି ଆର୍ଜି ହେୱାରିଂ ବୁଡାଇ କିନାତ୍, ଇଦାଂ ଆପେଂ ଇଞ୍ଜ୍ନାପ୍ ଇଞ୍ଜି ଇନାକା ନି ଇଚା?”
When his disciples James and John saw this, they said, “Lord, do yoʋ want us to command fire to come down from heaven and consume them, just like Elijah did?”
55 ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ମାସ୍ଦି ହେୱାରିଂ ଗଡ଼୍ କିତାନ୍ ଆରି ଇଚାନ୍, ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇନେସ୍ ବାର୍ତି ଜିବୁନ୍ନି ମାନାୟ୍, ଇଦାଂ ପୁନୁଦେରା । ମାନାୟ୍ ମାସ୍ଦି ମାନାୟ୍ତିଂ ଜିବୁନ୍ ନସ୍ଟ କିଦେଙ୍ଗ୍ ୱାୱାଦାଙ୍ଗ୍ ରାକ୍ୟା କିଦେଙ୍ଗ୍ ୱାତାଂନା ।
But he turned and rebuked them, saying, “You do not know what kind of spirit you belong to.
56 ତା ପାଚେ ହେୱାର୍ ଆରେ ର ନାସ୍ତ ତାଙ୍ଗ୍ଜି ହାଚାର୍ ।
For the Son of Man did not come to destroy people's lives but to save them.” And they went on to another village.
57 ହେୱାର୍ ହାସ୍ଦିଙ୍ଗ୍ ହାନିହିଂ ରୱାନ୍ ମାନାୟ୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, ଏନ୍ ଇମ୍ଣି ବାହାତ ହାନାୟ୍, “ଆନ୍ ନି ପାଚେ ପାଚେ ୱାନାଙ୍ଗ୍ ।”
As they were going along the road, someone said to him, “I will follow yoʋ wherever yoʋ go, Lord.”
58 ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, କଲ୍ୟାତିଂ ପାରା ମାନାତ୍, ଆକାସ୍ନି ଉମ୍ନି ପଟିତିଂ ଗୁଡା ମାନାତ୍, ମାତର୍ ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ି କାପ୍ଡ଼ା ଇଡ୍ଦେଂ ବାହା ହିଲୁତ୍ ।
Jesus said to him, “Foxes have holes, and the birds of the sky have nests, but the Son of Man has nowhere to lay his head.”
59 ଆରି, ହେୱାନ୍ ଆରେ ରୱାନିଂ ଇଚାନ୍, “ନା ପାଚେପାଚେ ୱା ।” ମାତର୍ ମାପ୍ରୁ ଇଚାନ୍, “ପର୍ତୁମ୍ ହାଲ୍ଜି ମାଞ୍ଜି ଆବାଂ ମୁଚେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ବଲ୍ ହିଦା ।”
Then Jesus said to another man, “Follow me.” But the man said, “Lord, let me first go and bury my father.”
60 ମାତର୍ ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ହାତାକାରିଂ ଜାର୍ ଜାର୍ ହାତି ଲଗାଂ ମୁଚେଙ୍ଗ୍ ପିସ୍ତି ହିୟାଟ୍, ମାତର୍ ଏପେଙ୍ଗ୍ ହାଲ୍ଜି ଇସ୍ୱର୍ ରାଜିତ ସୁଣାୟ୍ କିୟାଟ୍ ।”
Jesus said to him, “Let the dead bury their own dead. But yoʋ go and proclaim the kingdom of God.”
61 ଆରେ ରୱାନ୍ ପା ଇଚାନ୍, ମାପ୍ରୁ, “ଆନ୍ ନି ପାଚେ ପାଚେ ୱାନାଙ୍ଗ୍, ମାତର୍ ପର୍ତୁମ୍ ମା ଇଞ୍ଜ ମାନି ମାନାୟାର୍ତାଂ ଜୱାର୍ ଇଞ୍ଜି ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ବଲ୍ ହିଦା ।”
Still another said, “I will follow yoʋ, Lord, but first let me say goodbye to my family.”
62 ମାତର୍ ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ଇନେନ୍ ନାଙ୍ଗେଲ୍ତ କେଇଆଜ଼ି ଜେନ୍ପାଡ଼୍କା ହୁଡ଼୍ନାନ୍, ହେୱାନ୍ ଇସ୍ୱର୍ ରାଜିତ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଆଡୁନ୍ ।”
But Jesus said to him, “No one who puts his hand to the plow and looks back is fit for the kingdom of God.”
