ଲୁକ 16
1 ଜିସୁ ଚେଲାରିଂ ପା ଇଚାନ୍, “ର ମାଜାନ୍ ମାନାୟ୍ ମାଚାନ୍, ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ରକାନ୍ ଗୁମୁସ୍ତା ମାଚାନ୍, ଆରେ ହେୱାନ୍ ହେ ଦାନ୍ କାରାପ୍ କିନାନା ଇଞ୍ଜି ହେଦାଂ ବିସ୍ରେ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ହେୱାନ୍ ହେୱେନିଂ ହିର୍ବିସ୍ ଇଚାନ୍,
Then Jesus said to his disciples, “There was a rich man whose steward was accused of squandering his possessions.
2 ଆନ୍ ମି ବିସ୍ରେ ଇଦାଂ କି କାତା ୱେନାଙ୍ଗା?” ନି ଗୁମୁସ୍ତା କାମାୟ୍ ନି ଇସାବ୍ ହିଦା ଇନେକିଦେଂ ଏନ୍ ଆରି ଗୁମୁସ୍ତା ଆଜ଼ି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଆଡୁୟ୍ ।
So he called the steward in and said to him, ‘What is this I hear about yoʋ? Give an account of yoʋr stewardship, for yoʋ can no longer be steward.’
3 ହେବେତାଂ ହେ ଗୁମୁସ୍ତା ମାନେ ମାନେ ଇଚାନ୍, ଇନାକା କିନାଙ୍ଗ୍? ନା ମାପ୍ରୁ ତ ନା ତାକେଣ୍ଡାଂ ଗୁମୁସ୍ତା ପାଦ୍ ପିହି କିଜ଼ି ଅନାନା । ଚିକ୍ଲା କାଦ୍ଦେଂ ନା ସାକ୍ତି ହିଲୁତ୍, ଇସ୍ପିସ୍ ଚିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଲାଜୁ ହତ୍ନାତା ।
The steward said to himself, ‘What should I do, now that my master is taking my stewardship away from me? I am not strong enough to dig, and I am ashamed to beg.
4 ଆନ୍ ଗୁମୁସ୍ତା ପାଦ୍ତାଙ୍ଗ୍ ପିସ୍ତି ପାଚେ ଲକୁ ଇନେସ୍କି ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଜାର୍ ଜାର୍ ଇଞ୍ଜ ମାନ୍କିଦ୍ନାର୍, ଇଦାଂ କାଜିଂ ଇନାକା କିନାଙ୍ଗ୍, ହେଦାଂ ବୁଜା ଆନାଙ୍ଗା ।
I know what I will do so that, when I am removed from my stewardship, people will receive me into their homes.’
5 ଆରି, ହେୱାନ୍ ଜାର୍ ମାପ୍ରୁତି ୱିଜ଼ାକାରିଂ କାତକ୍ତିଂ ଲାଗେ ହିର୍ବିସ୍ ପର୍ତୁମ୍ ରକାନିଂ ଇଚାନ୍, “ମି ଜପି ନାମାପ୍ରୁତି ରୁଣ୍ ଅତାୟ୍ନା? ଏଚେକ୍ ଚିକାଣ୍? ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍, ପାଞ୍ଚ୍କଡ଼ି ମାଣ୍ ଚିକାଣ୍ ।”
So he summoned each one of his master's debtors. He said to the first, ‘How much do yoʋ owe my master?’
6 ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍, “ସହେ ସିପା ଚିକାଣ୍ । ବେବାର୍ କିନାକାନ୍ ଇଚାନ୍, ଇଦାଂ ନି କାଗଜ୍, ଇବେ ପଚାସ୍ ଇଞ୍ଜି ଲେକିକିୟା ।
The man said, ‘A hundred measures of oil.’ The steward said to him, ‘Take yoʋr bill, sit down quickly, and write fifty.’
7 ତା ପାଚେ ହେୱାନ୍ ଆରେ ରକାନିଂ ଇଚାନ୍, ଏନ୍ ଏଚେକ୍ ରୁଣ୍ ଅତାୟ୍ନା?” ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍, “ପାଞ୍ଚ୍କଡ଼ି ମାଣ୍ ଗଁମ୍ । ହେୱାନ୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, ମି ଲେକିକିତି କାଗଜ୍ ଆସ୍ତି ଚାର୍କଡ଼ି ଇଞ୍ଜି ଲେକି କିୟା ।”
Then he said to another, ‘And how much do yoʋ owe?’ The man said, ‘A hundred measures of wheat.’ The steward said to him, ‘Take yoʋr bill and write eighty.’
8 ହେ ଅଦାର୍ମି ଗୁମୁସ୍ତା ବୁଦି ଲାହାଙ୍ଗ୍ କାମାୟ୍ କିଜ଼ିମାନି କାଜିଂ ମାପ୍ରୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ପାର୍ତାନା କିତାନ୍, ଲାଗିଂ ଇ ଜୁଗ୍ନି ହିମ୍ଣାଂ ହେୱାର୍ ନିଜାର୍ ଜାତି ପାକ୍ୟାତ ଅଜଡ଼୍ନି ହିମ୍ଣାଙ୍ଗ୍ ବାଟା ଆଦିକ୍ ବୁଦିତି । (aiōn g165)
So the master commended the unrighteous steward because he had acted shrewdly. For the people of this world are more shrewd in dealing with their own generation than are the people of the light. (aiōn g165)
9 ଆନ୍ ପା ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ୱେଚାନାଙ୍ଗା, “ଅଦାର୍ମି ଦାନ୍ ଜାର୍ ଜାର୍ କାଜିଂ ସାଙ୍ଗ ଲାବ୍ କିୟା, ଇନେସ୍ ହେଦାଂ ୱିସ୍ତିସ୍ ହେୱାର୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ୱିଜ଼୍ୱି ଇଞ୍ଜ ମାନ୍ କିୟାଆନାଦେର୍ । (aiōnios g166)
And I tell you, make friends for yourselves by means of unrighteous wealth so that when you die, those friends will receive you into eternal dwellings. (aiōnios g166)
10 ଇନେନ୍ ଅଲପ୍ ବିସ୍ରେ ପାର୍ତି କିନାକାନ୍, ହେୱାନ୍ ଆଦିକ୍ ବିସ୍ରେ ପା ପାର୍ତି ଆନାନ୍, ଆରେ ଇନେର୍ ଆଦିକ୍ ବିସ୍ରେ ପାର୍ତି କିୱାକାନ୍ ହେୱାନ୍ ଆଦିକ୍ ବିସ୍ରେ ପା ପାର୍ତି କିଉନ୍ ।
“He who is faithful with very little is also faithful with much, and he who is dishonest with very little is also dishonest with much.
11 ଜଦି ଏପେଙ୍ଗ୍ ଅଦାର୍ମି ଦାନ୍ତ ପାର୍ତି ଆୱାତାଦେର୍, ଲାଗିଂ ଇନେର୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ପାର୍ତି କିଜ଼ି ହାତ୍ପା ଦାନ୍ ମି କେଇଦ ସର୍ପି କିଦ୍ନାନ୍?
If then you have not been faithful with unrighteous wealth, who will entrust you with true riches?
12 ଆରେ, ଜଦି ଏପେଙ୍ଗ୍ ପାଚେନି ଦାନ୍ ବିସ୍ରେ ପାର୍ତି ଆୱାତାୟ୍ନା, ଲାଗିଂ ଇନେର୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ମି ଜାର୍ ବିସ୍ରେ ହିଦ୍ନାର୍?”
And if you have not been faithful with the property of another, who will give you property of your own?
13 “ଇମ୍ଣି ଆଡ଼ିୟା ରି ମାପ୍ରୁଙ୍ଗ୍ ହଲ୍ୟା ଆଦେଂ ଆଡୁନ୍; ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍ ରକାନିଂ ଗିଣ୍ କିନାନ୍ ଆରି ବିନ୍ ଲଗାଂ ଜିଉନନାନ୍, ଲାଗିଂ ରକାନ୍ କାଜିଂ କାର୍ମା ଆନାନ୍ ଆରି ବିନ୍ ରକାନିଂ ଆଲ୍ଗା କିନାନ୍ । ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇସ୍ୱର୍ ଦାନ୍ ରିୟାର୍ତି ଆଡ଼ିଏନ୍ ଆଦେଂ ଆଡୁନ୍ ।”
No servant can serve two masters, for either he will hate one and love the other, or he will be devoted to one and despise the other. You cannot serve God and money.”
14 ଇ କାତା ୱେନ୍ଞ୍ଜି ଦାନ୍ଲବ୍ ପାରୁସିର୍ ପା ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ନିନ୍ଦାକିଦେଂ ଲାଗାତାର୍ ।
Now the Pharisees, who were lovers of money, heard all these things and began ridiculing Jesus.
15 ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଇମ୍ଣାକାର୍ ଜାର୍ ଜାର୍ତିଂ ମାନାୟାର୍ କାଣ୍କୁକାଂ ଦାର୍ମି ଇଞ୍ଜି ଚଚ୍ନାର୍, ଏପେଙ୍ଗ୍ ହେ ଲାଗ୍ଦି ମାନାୟ୍, ମାତର୍ ଇସ୍ୱର୍ ମିଦାଙ୍ଗ୍ ମାନ୍ ପୁନାନ୍; ଇନେକିଦେଂକି ଇନାକା ମାନାୟାର୍ ବିତ୍ରେ ଗାଜାଟି, ହେଦାଂ ମାପ୍ରୁ କାଣ୍ଙ୍ଗାତ ଗିଣ୍ ।
So he said to them, “You present yourselves as righteous in the sight of men, but God knows your hearts. For what is highly esteemed among men is an abomination in the sight of God.
16 ମସାତି ବିଦି ଆରେ ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାର୍ ଦରମ୍ ସାସ୍ତର୍ ଜହନ୍ ପାତେକ୍ ହସିମାଚାତ୍ ହେ ସମୁତାଂ ସାର୍ଗେ ରାଜିନି ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ସୁଣାୟ୍କିଦେଂ ଆନାତା, ଆରେ ୱିଜ଼ାର୍ ଲକ୍ ସାକ୍ତିତାଂ ହେବେ ହଣାରା ।
“The Law and the Prophets were proclaimed until John; since then the good news of the kingdom of God has been preached, and everyone tries to force their way into it.
17 ମାତର୍ ମସାତି ବିଦିନି ର ଟପା ବୁଡାଆନି ବାଟା ମତର୍ ବାଦାଡ଼୍ ଆରି ପୁର୍ତି ବୁଡାନାକା ଆଡ଼୍ୱା ।”
But it is easier for heaven and earth to pass away than for one stroke of a letter to be dropped from the law.
18 “ଇନେର୍କି ଜାର୍ ଡକ୍ରିଂ ପିସ୍ତି ଆରେ ରଞ୍ଜେଲିଂ ବିବା ଆନାନ୍, ହେୱାନ୍ ଦାରି କିନାନ୍; ଆରି, ଇନେର୍ ଆଣ୍ଡ୍ରେନ୍ କାଜିଂ ପିସ୍ସି ଡକ୍ରିଂ ବିବା ଆନାନ୍, ହେୱାନ୍ ଦାରି କିନାନ୍ ।”
“For example, any man who divorces his wife and marries another commits adultery, and any man who marries a woman divorced from her husband commits adultery.
19 “ର ମାଜାନ୍ ମାନାୟ୍ ମାଚାନ୍, ହେୱାନ୍ ମଲ୍ନି ହେନ୍ଦ୍ରା ଆର୍ପିସ୍ ବେସି ବିୱାହିଂ ୱିଜ଼ୁଦିନ୍ ତିନ୍ଞ୍ଜି ଉଣ୍ଜି ମାଚାନ୍;
“Now there was a certain rich man who would dress in purple and fine linen, enjoying himself each day as he lived lavishly.
20 ମାତର୍ ତା ଦୁୱେର୍ କଚଣ୍ ଲାଜାର୍ ଇଞ୍ଜି ରୱାନ୍ ବିକାରି ମାନାୟ୍ ଗୁର୍ଜି ମାଚାନ୍, ତା ଗାଗାଡ଼୍ତ ଗାଅ ବାର୍ତି ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍;
There was also a poor man named Lazarus, who was laid at the rich man's gate, covered with sores.
21 ଲାଜାର୍ ହେ ମାଜାନ୍ ମାନାୟ୍ ଟେବୁଲ୍ତାଂ ଆର୍ନି ଜୁଟା ତିନ୍ଞ୍ଜି ପଟ ପାଞ୍ଜିକିଦେଂ ଆହା କିଜ଼ି ମାଚାନ୍; ଆରେ ନିକୁଡ଼ିଂ ପା ୱାଜ଼ି ହେ ଗାଅ ୱିଜ଼ୁ ନାଙ୍ଗ୍ଞ୍ଜି ମାଚିଙ୍ଗ୍ ।
He longed to be filled with the crumbs that fell from the rich man's table, but instead the dogs would come and lick his sores.
22 ଦିନେକ୍ ହେ ବିକାରି ହାତାନ୍ ଆରି ଦୁତ୍ର୍ କାଜିଂ ଅବ୍ରାହାମ୍ ତାକେ ଡ୍ରକ୍ୟାଆତାନ୍; ପାଚେ ହେ ମାଜାନ୍ ମାନାୟ୍ ପା ହାତାନ୍ ଆରେ ଦୁଗେର୍ତ ମୁଚ୍ୟା ଆତାନ୍ ।
Now the poor man died and was carried away by the angels to Abraham's side, and the rich man also died and was buried.
23 ଆରେ, ହେୱାନ୍ ନର୍କତ କଲ୍ ବଲ୍ ଆସ୍ତି ଜପି ହୁଡ଼୍ଜି ଦେହା ଅବ୍ରାହାମ୍ ଆରି ତା ଡ୍ରକ୍ୟାଆତାକା ଲାଜାର୍ତିଂ ହୁଡ଼୍ତାନ୍ । (Hadēs g86)
As he was in torment in Hades, he lifted up his eyes and saw Abraham far off, and Lazarus at his side. (Hadēs g86)
24 ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍ ହିରିବିସ୍ ଇଚାନ୍, ଏ ଆବା ଅବ୍ରାହାମ୍, ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଦୟା କିଜ଼ି ଲାଜାର୍ତିଂ ପକ୍ତା, ଇନେସ୍କି ହେୱାନ୍ ଏଜ଼ୁଂ ତା ୱାଚ୍କାତାଂ ଟିପ୍ କୁଡ଼୍କ୍ଚି ନା ୱେଦୁଲ୍ତ ହିତ୍ଡ଼ି କିଦେନ୍, ଇଚିସ୍ ଆନ୍ ଇ ନାଣିତ କଲ୍ ବଲ୍ ଅାନାଙ୍ଗା ।”
So he called out and said, ‘Father Abraham, have mercy on me and send Lazarus to dip the tip of his finger in water and cool my tongue, for I am in agony in these flames.’
25 ମାତର୍ ଅବ୍ରାହାମ୍ ଇଚାନ୍, “କାଡ଼୍ଦେ, ଏନ୍ ଜେ ଜିବୁନ୍ ମାନି ସମୁତ ନି ହାର୍ ବିସ୍ରେ ୱିଜ଼ୁ ପାୟା ଆତାୟ୍, ଆରେ ଲାଜାର୍ ହେ ଲାକେ କାରାପ୍ ବିସ୍ରେ ୱିଜ଼ୁ ଗାଟାଆତାନ୍, ଇଦାଂ ମାନେ କିୟା; ମାତର୍ ନଙ୍ଗ୍ ହେୱାନ୍ ଇ ବାହାତ ଦୁକ୍ସାରାୟ୍ ପାୟାତାନ୍ନା, ଆରେ ଏନ୍ ନଙ୍ଗ୍ କଲ୍ ବଲ୍ ଆନାୟା ।
But Abraham said, ‘Son, remember that in yoʋr lifetime yoʋ received yoʋr good things, and in the same way Lazarus received bad things, but now he is here being comforted, while yoʋ are in agony.
26 ହେଦାଂ ପିସ୍ତି ମି ଆରି ମା ବିତ୍ରେ ବେସିଗାଜା ଦେହା ମାନାତ୍, ଇନେସ୍ ଇମ୍ଣାକାର୍ ଇ ବାହାତାଂ ମି ତାକେ ହାନି କାଜିଂ ମାନ୍କିନାନ୍, ହେୱାର୍ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଆଡୁର୍, କି ଆରି ହେ ବାହାତାଂ ଇନେର୍ ମା କଚଣ୍ ନାସି ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଆଡୁର୍ ।”
And besides all this, a great chasm has been set in place between you and us, so that those who want to cross over to you from here cannot do so, nor can anyone cross over to us from there.’
27 ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍, “ଏ ଆବା ତା ଆତିସ୍ ଆନ୍ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଗୱାରି କିଦ୍ନାଙ୍ଗା, ହେୱାନିଂ ନା ଆବା ଇଲ୍ତ ପକ୍ତାନାୟ୍,
The rich man said, ‘Then I beg yoʋ, father, to send Lazarus to my father's house,
28 ଇନାକିଦେଂକି ନା ପାଞ୍ଚ୍ଜାଣ୍ ଟଣ୍ଡାର୍ ମାନାର୍; ହେୱାର୍ ପା ଇନେସ୍କି ଇ ବାଦା ବାହାତ ୱାଉର୍, ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନ୍ ହେୱାର୍ କଚଣ୍ ସାକି ହିନାଦେର୍ ।”
for I have five brothers. Let him warn them, so that they will not also come to this place of torment.’
29 ମାତର୍ ଅବ୍ରାହାମ୍ ଇଚାନ୍, “ହେୱାର୍ କଚଣ୍ତ ମସା ଆରି ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍ କିନାକାର୍ ଦରମ୍ ସାସ୍ତର୍ ମାନାତ୍, ହେୱାଦେର୍ ହେୱାର୍ କାତା ୱେନାଟ୍ ।”
Abraham said to him, ‘They have Moses and the Prophets; they can listen to them.’
30 ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍, “ଏ ଆବା ଅବ୍ରାହାମ୍, ହେଦାଂ ସାରି ଆକାୟ୍, ମତର୍ ଜଦି ହାତିମାନାୟ୍ କଚଣ୍ତାଂ ରକାନ୍ ହେୱାର୍ କଚଣ୍ତ ହାନାନ୍, ଏଲେଙ୍ଗ୍ଚି ହେୱାର୍ ମାନ୍ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିନାର୍ ।”
He said, ‘No, father Abraham, but if someone goes to them from the dead, they will repent.’
31 ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ଜଦି ହେୱାର୍ ମସା ଆରି ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାର୍ କାତା ୱେନ୍ୱାତାର୍ଚି, ଏଲେଙ୍ଗ୍ଚି ହାତିମାନାୟ୍ତାଂ ପା ରୱାନ୍ ମୁକ୍ଡ଼ା ଆଜ଼ି ହାଚିସ୍ ପା ହେୱାର୍ ପାର୍ତି କିଉର୍ ।”
But Abraham said to him, ‘If they do not listen to Moses and the Prophets, neither will they be persuaded even if someone rises from the dead.’”
