ଲୁକ 15
1 ଆରେ, ଦିନେକ୍ ସିସ୍ତୁଏନ୍ନାକାର୍ ଆରି ପାପିୟାର୍ ୱିଜ଼ାକାର୍ ହେୱାନ୍ ବଚନ୍ ୱେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ କାଜିଂ ହେୱାନ୍ ତାକେ ୱାଜ଼ି ମାଚାର୍ ।
Now all the tax collectors and sinners were drawing near to Jesus to listen to him.
2 ହେବେ ପାରୁସିର୍ ଆରି ସାସ୍ତିର୍ ଗାଣ୍ଜୁ କିଜ଼ି କିଜ଼ି ଇଚାର୍, “ଇୱାନ୍ ରକାନ୍ ପାପିୟାରିଂ ଇଟ୍ନାନ୍ ଆରି ହେୱାର୍ ହୁକେ ତିନାନ୍!”
But the Pharisees and the scribes grumbled, saying, “This man receives sinners and eats with them.”
3 ହେବେ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇ ଉତର୍ମୁଡ଼୍ ୱେଚ୍ଚାନ୍,
So Jesus told them this parable:
4 “ମି ବିତ୍ରେ ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣି ମାନାୟ୍ ମାନାନ୍ ଜେ ହେୱାନ୍ତି ପାଞ୍ଚକଡ଼ି ମେଣ୍ଡାଂ ମାଚିସ୍, ଆରେ ହେୱାଙ୍ଗ୍ ବିତ୍ରେ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ଜାଙ୍ଗ୍ତିସ୍, ଲାଗିଂ ହେ ଏକ୍ ଉଣା ପାଞ୍ଚ୍କଡ଼ିକାଙ୍ଗ୍ ବାଟାତ ପିସ୍ତି ହେ ଜାଙ୍ଗ୍ତି ମେଣ୍ଡା ଗାଟାୱି ପାତେକ୍ ହେଦେଲିଂ ଡେକୁନ୍?
“What man among you, who has a hundred sheep and loses one of them, does not leave the other ninety-nine in the wilderness and go after the one that is lost until he finds it?
5 ଆରେ, ଗାଟାଆତିସ୍ ହେୱାନ୍ ହେଦେଲିଂ ୱାରିତାଂ ପିଣ୍ଡ୍ଜି ଇଞ୍ଜ ତାହିୱାନାନ୍,
And when he does find it, he rejoices as he lays it on his shoulders.
6 ଆରେ ଜାର୍ ସାଙ୍ଗ ପାଡ଼୍ହା ଇଞ୍ଜାକାରିଂ ରବେରୁଣ୍ତାୟ୍ କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ଇନାନ୍, ନା ହୁକେ ୱାରି କିୟାଟ୍, ଲାଗିଂ ନା ଜାଙ୍ଗ୍ତି ମେଣ୍ଡା ଗାଟାତାଙ୍ଗ୍ ।
Then he returns home and calls together his friends and neighbors, saying to them, ‘Rejoice with me, for I have found my lost sheep.’
7 ଆନ୍ ମିଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ହେ ଲାକେ ଇନେର୍ତି ମାନ୍ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିନି ଲଡ଼ା ଆକାୟ୍, ଏଲେଙ୍ଗ୍ ଏକଉଣା ପାଞ୍ଚ୍କଡ଼ି ଦାର୍ମି ମାନାୟାରିଂ ପିସ୍ତି, ଇନେନ୍ ମାନ୍ ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିନାନ୍, ଏଲେଙ୍ଗ୍ ରକାନ୍ ପାପ୍ନି କାଜିଂ ସାର୍ଗେତ ବେସି ୱାରି ଆନାତ୍ ।”
I tell you, in the same way there will be more joy in heaven over one sinner who repents, than over ninety-nine righteous people who have no need of repentance.
8 “ଆୱିତିସ୍ ଏଲେଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣି କଗ୍ଲେଲଗୁ ମାନାତ୍ ଜେ, ତାୱି ଜଦି ଦସ୍ ରୁପା ଡାବୁଙ୍ଗ୍ ମାଚିସ୍, ଆରେ ହେବେଣ୍ଡାଂ ରଞ୍ଜୁ ଜାଙ୍ଗ୍ତିସ୍, ଲାଗିଂ ହେଦେଲ୍ ବଇଟା ଆହି କିଜ଼ି ଇଲ୍ ପାପ୍ଡ଼ି କିଜ଼ି ଗାଟାୱି ପାତେକ୍ ଜତନ୍ତାଂ ଡେକୁତ୍?
“Or suppose a woman has ten silver coins and loses one of them. Does she not light a lamp, sweep the house, and search carefully until she finds it?
9 ଆରେ, ହେଦାଂ ଗାଟାଆତିସ୍ ହେଦେଲ୍ ହେ ହାଙ୍ଗ୍ଦାକାରିଂ ଆରି ପାଡ଼୍ହା ଇଞ୍ଜି ଲଗାଂ କୁକ୍ଚି ରୁଣ୍ଡାୟ୍ କିଜ଼ି ଇନାତ୍, ନା ହୁକେ ୱାରି କିୟାଟ୍, ଲାଗିଂ ଇମ୍ଣି ଟାକା ଜାକ୍ଚି ମାଚାଙ୍ଗ୍, ହେଦାଂ ଗାଟାଆତାଙ୍ଗ୍ ।
And when she does find it, she calls together her friends and neighbors, saying, ‘Rejoice with me, for I have found my lost coin.’
10 ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ହେ ଲାକେ ଇନେର୍ ମାନ୍ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିତାର୍, ଏଲେଙ୍ଗ୍ବାର୍ତି ପାପି କାଜିଂ ଇସ୍ୱର୍ତି ଦୁତ୍ର୍ ମୁମ୍ଦ ୱାର୍ୟା ଆଡୁ ।”
In the same way, I tell you, there is joy in the presence of God's angels over one sinner who repents.”
11 ଜିସୁ ଆରେ ଇଚାନ୍, “ରୱାନିଂ ରିକାର୍ ମାଜ଼ି ମାଚାର୍ ।
Then he said, “There was a man who had two sons.
12 ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ହାରୁ ମାଜ଼ି ଇଚାନ୍, ଆବା, ଦାନ୍ ଇମ୍ଣି ବାଗ୍ ନାଦାଂ ଆନାତା, ହେଦାଂ ନାଙ୍ଗ୍ ହିଦା ।” ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ୱିଜ଼ୁ ପାସ୍ପିସ୍ ହିତାନ୍ ।
The younger of the two said to his father, ‘Father, give me the share of property that will belong to me.’ So the father divided his assets between his two sons.
13 ଅଲପ୍ ଦିନ୍ ପାଚେ ହାରୁ କାଡ଼୍ଦେ ସବୁ ରବେ ରୁଣ୍ଡାୟ୍ କିଜ଼ି ରାଜି ହତାନ୍, ଆରେ ହେବେ ପାଟ୍କାର୍ ଆଜ଼ି ହେ ଦାନ୍ ଉପ୍ତାନ୍ ।
A few days later, the younger son gathered together all that he had and went on a journey to a distant country, and there he squandered his property by living recklessly.
14 ମାତର୍ ୱିଜ଼ୁ ଉପ୍ଚି ପାଚେ ଦେସ୍ତାକେ କାତାର୍ ଆର୍ତିଲେ ତା ଅବାବ୍ ଆଦେଂ ଲାଗାତାତ୍ ।
When he had spent all that he had, a severe famine arose throughout that country, and he began to be in need.
15 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ହାଲ୍ଜି ହେ ଦେସ୍ନି ରକାନ୍ ଲକୁତାକେ ଆହ୍ର ଅତାନ୍, ଆରେ ହେୱାନ୍ ତାଙ୍ଗ୍ ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍ ହାରାୟ୍ କିଦେଂ ଜମିତ ପକ୍ତାନ୍;
So he went and hired himself out to one of the citizens of that country, who sent him to his fields to feed pigs.
16 ଆରେ ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍ କାଦି ତିନ୍ଞ୍ଜି ମାଚିକ୍, ହେବେ ହେୱାନ୍ ତା ପଟପାଞ୍ଜି ଜିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ମାତର୍ ଇନେର୍ ହେୱାନିଂ ଇନାକା ହିୱାଦାଂ ମାଚାର୍ ।
The young man longed to fill his belly with the carob pods the pigs were eating, but no one gave him anything.
17 ମତର୍ ହେୱାନ୍ ଚେତ୍ନା ଆଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ମାଞ୍ଜି ଆବା ତାକେ କେତେକ୍ କାମ୍ଲିୟାର୍ତି କାଦି ହାର୍ଜିହାନାତା, ମାତର୍ ଆନ୍ ଇବେ ନାସ୍କି ହାନାଙ୍ଗା ।
When he came to his senses, he said, ‘How many of my father's hired workers have an abundance of bread, while I perish with hunger!
18 ଆନ୍ ନିଙ୍ଗ୍ଜି ନା ସାର୍ଗେନି ଆବା ଲାଗେ ହାନାଙ୍ଗ୍” ଆରି ତାଙ୍ଗ୍ ଇନାଙ୍ଗ୍, “ଆବା, ଇସ୍ୱର୍ତି ବିରୁଦ୍ତ ଆରି ନି ନଞ୍ଜର୍ତ ପାପ୍ କିତାଙ୍ଗ୍ନା;
I will arise, go to my father, and say to him, “Father, I have sinned against heaven and before yoʋ.
19 ନି ମାଜ଼ି ଇଞ୍ଜି କୁକ୍ୟା ଆଦେଂ ଆନ୍ ଆରେ ତର୍ ହିଲେତ୍; ନାଙ୍ଗ୍ ମି କାମ୍ଲିୟାର୍ ଲାକେ ଇଡ୍ଦା ।”
I am no longer worthy to be called yoʋr son; make me like one of yoʋr hired workers.”’
20 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ନିଙ୍ଗ୍ଜି ନିଜେ ଲାତ୍ରାହି ତାକେ ହାଚାନ୍ । “ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ଦେହା ମାନୁ ମାନୁ ହେ ଲାତ୍ରାହି ତାଙ୍ଗ୍ ହୁଡ଼୍ଜି ଦୟାତ କାର୍ମା ଆତାନ୍ ଆରି ହନ୍ଚିହାଲ୍ଜି ହେୱାନିଂ ପମ୍ଜି ଡନ୍ଚାନ୍ ।”
So he arose and went to his father. But while he was still far away, his father saw him and was moved with compassion. So he ran to his son, threw his arms around his neck, and kissed him.
21 କାଡ଼୍ଦେ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ଆବା, ସାର୍ଗେନି ବିରୁଦ୍ତ ଆରି ନି ନଞ୍ଜର୍ତ ଆନ୍ ପାପ୍ କିତାଙ୍ଗ୍, ନି ମାଜ଼ି ଇଞ୍ଜି କୁକ୍ୟାନି ଆନ୍ ତର୍ ଆକାୟ୍ ।”
Then the son said to him, ‘Father, I have sinned against heaven and before yoʋ. I am no longer worthy to be called yoʋr son.’
22 ମାତର୍ ଲାତ୍ରାହି ହେ ଆଡ଼ିୟାରିଂ ଇଚାନ୍, “ୱିଜ଼ୁତିଂ ହାର୍ଦି ଆଙ୍ଗି ବେଗି ତାହିୱାଜ଼ି ଇୱାନିଂ ଆର୍ପି କିୟାଟ୍, ଇୱାନ୍ କେଇଦ ୱାତୁସ୍ ଆରି ପାନାତ ପାଣ୍ଡାଇଙ୍ଗ୍ ହିୟାଟ୍,
But the father said to his servants, ‘Bring out the best robe and put it on him. Put a ring on his finger and sandals on his feet.
23 ଆରେ ଦୁମାଟି ଅହ୍ରି ତାସି ଅହାଟ୍; ୱାଡୁ ଆସେଙ୍ଗ୍ ତିନ୍ଞ୍ଜି ୱାରି କିନାସ୍,
Bring the fattened calf and kill it. Let us eat and celebrate.
24 ଇନାକିଦେଂକି ନା ଇ ହିମ୍ଣା ହାଜ଼ି ମାଚାନ୍, ଆରେ ଜିତାନ୍ନା, ଜାଙ୍ଗ୍ଜି ମାଚାନ୍, ଆରେ ଗାଟାଆତାନ୍ ।” ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାର୍ ୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍ ।
For this son of mine was dead but is now alive again; he was lost but has now been found.’ And they began to celebrate.
25 “ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ତା ଗାଜାକାନ୍ ମେହି ତାସ୍ ବାହାତ ମାଚାନ୍ । ହେୱାନ୍ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ୱାଜ଼ି ଇଲ୍ ଲାଗେ ଏକାୱାତାନ୍, ହେୱାଡ଼ାଂ ବାଜା ଆରି ଏନ୍ଦିନି ଗାଜ୍ରାନାକା ୱେନ୍ଞ୍ଜି,
“Now his older son was in the field, and as he came and drew near to the house, he heard music and dancing.
26 ଆଡ଼ିୟାରିଂ ବିତ୍ରେ ରୱାନିଂ ଲାଗେ କୁକ୍ଚି ହେ ସବୁ ଇନାକା ଇଞ୍ଜି ୱେନ୍ବେଦେଂ ଲାଗାତାନ୍ ।”
So he called one of the servants over and asked him what was happening.
27 ହେୱାନ୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ନି ଟଣ୍ଡେନ୍ ୱାତାନ୍ନା, ଆରେ ମି ଆବା ହେୱାନିଂ ହାର୍ଦି ଗାଗାଡ଼୍ତ ଗାଟା ଆତିଲେ ଦୁମାଟି ଅହ୍ରି ଅସ୍ତାନ୍ନା ।”
The servant said to him, ‘Yoʋr brother has come, and yoʋr father has killed the fattened calf, because he has received yoʋr brother back safe and sound.’
28 ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍ ରିସା ଆଜ଼ି ବିତ୍ରେ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ମାନ୍ କିୱାତାନ୍, ମାତର୍ ହେ ଲାତ୍ରାହି ବାର୍ତୱାଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ବେସି ଗୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।
But the older son was angry and would not go in. So his father came out and began pleading with him.
29 ମତର୍ ହେୱାନ୍ ଆବାଂ ଉତର୍ ହିତାନ୍, ହୁଡ଼ା ଏଚେକ୍ ବାର୍ହୁ ଆତାତ୍ ଆନ୍ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଆଡ଼ିଏନ୍ ଲାକେ କାମାୟ୍ କିଜ଼ି ୱାନାଙ୍ଗା, ଆରେ ଇନାୱାଡ଼ାଂ ପାନି ବଲ୍ ଉଡ଼ା ଆୱାତାଂନା, ଆତିସ୍ପା ନା ହାଙ୍ଗ୍ଦାକାର୍ ହୁକେ ୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍ ଏନ୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇନାୱାଡ଼ାଂପା ଅଡା ହିମ୍ଣା ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ହିଦ୍ୱାତାୟ୍ନ୍ନା;
But he said to his father in response, ‘Behold, all these years I have served yoʋ and have never disobeyed yoʋr command, yet yoʋ have never given me even a young goat so that I could celebrate with my friends.
30 ମାତର୍ ନି ଇ ଇମ୍ଣି କାଡ଼୍ଦେ ଦାରିୟାର୍ ହୁକେ ନିନ୍ଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ଦାନ୍ ତିନ୍ଞ୍ଜି ଉପ୍ତାନ୍ନା, ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ହେୱାନ୍ ୱାତାନ୍, ହେ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ଏନ୍ ହେଦାଂ କାଜିଂ ଦୁମା ଅହ୍ରି ଅସ୍ତାୟ୍ ।
But when this son of yoʋrs came, who has devoured yoʋr assets with prostitutes, yoʋ killed the fattened calf for him.’
31 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ବପାହୟ୍, ଏନେଙ୍ଗ୍ତ ସବୁୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍ ନା ହୁକେ ମାନାୟା, ଆରେ ଇନାକା ସବୁ ନାଦାଂ, ହେ ସବୁ ନିନ୍ଦାଂ;
The father said to him, ‘Son, yoʋ are always with me, and everything I have is yoʋrs.
32 ମାତର୍ ଇୱାନ୍ ଜେ ନି ଟଣ୍ଡେନ୍ ହାଜ଼ି ମାଚାନ୍, ଆରେ ରଗ ଜିତାନ୍, ଜାଙ୍ଗ୍ଜି ମାଚାନ୍, ଆରେ ଗାଟାଆତ୍ତାନ୍, ହେଦାଂ କାଜିଂ ବଜି ଆରି ୱାରି କିନାକା ମାଚାତ୍ ।”
But it was proper to celebrate and rejoice, for yoʋr brother was dead but is now alive again; he was lost but has now been found.’”
