< ଜହନ୍ 11 >
1 ବେତ୍ନିୟା ନିକାନ୍ ଲାଜାର୍ ତର୍ଦାକାନ୍ ରୱାନ୍ ମାନାୟ୍ ବେମାର୍ ମାଚାନ୍; ମରିୟମ୍ ଆରି ତା ତଣ୍ଦେହି ମାର୍ତା ହେ ନାସ୍ତ ମାଚିକ୍ ।
ବେଥନୀୟା ନିବାସୀ ଲାଜାର ନାମକ ଜଣେ ଲୋକ ପୀଡ଼ିତ ଥିଲେ; ମରୀୟମ ଓ ତାହାଙ୍କ ଭଉଣୀ ମାର୍ଥା ସେହି ଗ୍ରାମର ଲୋକ।
2 ଇ ମରିୟମ୍ ମାପ୍ରୁଙ୍ଗ୍ କାଲ୍ ଜପି ବାସ୍ନା ଚିକାଣ୍ତାଂ ନେନ୍ଦି ତା ତେମୁଲ୍ତାଂ ତା ପାନା ନୁଜ଼୍ଜି ମାଚାତ୍ ତା ଟଣ୍ଡାହି ଲାଜାର୍ ବେମାର୍ ମାଚାନ୍,
ଯେଉଁ ସ୍ତ୍ରୀଲୋକ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ତୈଳରେ ଅଭିଷେକ କରି ଆପଣା କେଶରେ ତାହାଙ୍କ ପାଦ ପୋଛିଦେଲେ, ଏ ସେହି ମରୀୟମ; ତାଙ୍କର ଭାଇ ଲାଜାର ପୀଡ଼ିତ ଥିଲେ।
3 ଲାଗିଂ ହେ ତଣ୍ଦେକ୍ ତା ତାକେ କାବୁର୍ ପକ୍ତିକ୍, “ମାପ୍ରୁ, ହୁଡ଼ା, ଇନେରିଂ ଏନ୍ ୱାରି କିନାୟା, ହେୱାନ୍ ବେମାର୍ତ ମାନାନ୍ ।”
ତେଣୁ ସେହି ଭଉଣୀମାନେ ତାହାଙ୍କ ନିକଟକୁ କହି ପଠାଇଲେ, ପ୍ରଭୁ, ଦେଖନ୍ତୁ, ଯାହାକୁ ଆପଣ ସ୍ନେହ କରନ୍ତି, ସେ ପୀଡ଼ିତ ଅଛି।
4 ଇ କାବୁର୍ ଜିସୁ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ଇଚାନ୍, “ଇ ରଗ୍ତ ଲାଜାର୍ ହାଉନ୍, ମାତର୍ ମାପ୍ରୁତି ଜାଜ୍ମାଲ୍ କାଜିଂ, ଇନେସ୍କି ଇ ଲାକେ ଇସ୍ୱର୍ତି ମାଜ଼ି ଜାଜ୍ମାଲ୍ ପାୟା ଆନାର୍ ।”
କିନ୍ତୁ ଯୀଶୁ ତାହା ଶୁଣି କହିଲେ, “ଏହି ପୀଡ଼ା ମୃତ୍ୟୁ ନିମନ୍ତେ ନୁହେଁ, ମାତ୍ର ଈଶ୍ବରଙ୍କ ଗୌରବ ନିମନ୍ତେ, ଯେପରି ତଦ୍ୱାରା ଈଶ୍ବରଙ୍କ ପୁତ୍ର ଗୌରବପ୍ରାପ୍ତ ହୁଅନ୍ତି।”
5 ଜିସୁ ମାର୍ତା, ମରିୟମ୍ ତା ତଣ୍ଦେହି ଆରେ ଲାଜାର୍ତିଂ ଜିଉ ନଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।
ଯୀଶୁ, ମାର୍ଥା ଏବଂ ତାହାଙ୍କ ଭଉଣୀ ଏବଂ ଲାଜାରଙ୍କୁ ସ୍ନେହ କରୁଥିଲେ।
6 ଆତିସ୍ପା, ଲାଜାର୍ ବେମାର୍ତ ମାନାନ୍ ଇଞ୍ଜି ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ହେୱାନ୍ ୱେଚାନ୍, ହେ ପାଦ୍ନା ହେୱାନ୍ ଇମ୍ଣି ବାହାତ ମାଚାନ୍, ହେ ବାହାତ ଆରେ ରି ଦିନ୍ ମାଚାନ୍ ।
ଅତଏବ, ସେ ପୀଡ଼ିତ ଅଛନ୍ତି ବୋଲି ଯେତେବେଳେ ସେ ଶୁଣିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଥିଲେ, ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଦୁଇ ଦିନ ରହିଗଲେ।
7 ତା ପାଚେ ଜିସୁ ଚେଲାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଜାଡ ଆସେଙ୍ଗ୍ ଆରେ ରଗ ଜିହୁଦା ଦେସ୍ତ ମାସ୍ଦି ହାନାସ୍ ।”
ତତ୍ପରେ ସେ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କୁ କହିଲେ, “ଚାଲ, ଆମ୍ଭେମାନେ ପୁନର୍ବାର ଯିହୂଦିୟା ପ୍ରଦେଶକୁ ଯିବା।”
8 ଚେଲାର୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଇଚାର୍, “ଏ ଗୁରୁ,” ଜିହୁଦିର୍ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ କେତ୍ଦିନ୍ ଆଗେ ଇଡ଼୍କାଦେଂ ସେସ୍ଟା କିଜ଼ି ମାନ୍ଚାର୍, “ଆରେ ଏନ୍ ଆରି ରଗ ହେବେ ହାନାୟା?”
ଶିଷ୍ୟମାନେ ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, ହେ ଗୁରୁ, ଯିହୁଦୀ ଲୋକମାନେ ଏବେ ଆପଣଙ୍କୁ ପଥର ଫୋପାଡ଼ିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିଲେ, ପୁଣି, ଆପଣ ଆଉ ଥରେ ସେଠାକୁ ଯାଉଅଛନ୍ତି?
9 ଜିସୁ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ୱେଡ଼ାଲିଂ ଇନାକା ବାର ଗଣ୍ଟା ଆକାୟ୍? ଇନେର୍ ୱେଡ଼ାଲିଂ ତାଙ୍ଗ୍ତିସ୍ ଉଜ଼୍ର୍, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍ ଇ ପୁର୍ତିନି ଅଜଡ଼୍ ହୁଡ଼୍ନାନ୍;
ଯୀଶୁ ଉତ୍ତର ଦେଲେ, “ଦିନରେ କଅଣ ବାର ଘଣ୍ଟା ନାହିଁ? କେହି ଦିନରେ ଚାଲିଲେ ଝୁଣ୍ଟେ ନାହିଁ, କାରଣ ସେ ଏହି ଜଗତର ଜ୍ୟୋତିଃ ଦେଖେ;
10 ମାତର୍ ନାଣା ତାଙ୍ଗ୍ତିସ୍ ହେୱାନ୍ ଉଜ଼୍ନାନ୍, ଇନାକିଦେଂକି ୱାସ୍କିତ ଅଜଡ଼୍ ହିଲୁତ୍ ।”
କିନ୍ତୁ ରାତିରେ ଚାଲିଲେ ସେ ଝୁଣ୍ଟେ, କାରଣ ତାହା ଅନ୍ତରରେ ଜ୍ୟୋତିଃ ନାହିଁ।”
11 ଜିସୁ ଇ ୱିଜ଼ୁ କାତା ଇଚି ପାଚେ ହେୱାରିଂ ଆରେ ଇଚାନ୍, “ମା ବନ୍ଦୁ ଲାଜାର୍ ହୁଞ୍ଜ୍ନାନା, ମାତର୍ ତାଙ୍ଗ୍ ହୁନ୍ଚାକାନିଂ ନିକ୍ନି କାଜିଂ ଆନ୍ ହାନାଙ୍ଗା ।”
ସେ ଏସମସ୍ତ କଥା କହିଲା ଉତ୍ତାରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଆହୁରି କହିଲେ, “ଆମ୍ଭମାନଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ଲାଜାର ନିଦ୍ରା ଯାଇଅଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ତାହାଙ୍କୁ ନିଦ୍ରାରୁ ଉଠାଇବା ନିମନ୍ତେ ମୁଁ ଯାଉଅଛି।”
12 ହେବେତାଂ ଚେଲାହିର୍ ତାଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍, ମାପ୍ରୁ, “ଜଦି ହେୱାନ୍ ହୁନ୍ଚାନ୍ନା ତା ଆତିସ୍ ହେୱାନ୍ ଉଜ୍ ଆନାନ୍ ।”
ସେଥିରେ ଶିଷ୍ୟମାନେ ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, ପ୍ରଭୁ, ଯଦି ସେ ନିଦ୍ରା ଯାଇଅଛନ୍ତି, ତାହାହେଲେ ସେ ସୁସ୍ଥ ହେବେ।
13 ଜିସୁ ଲାଜାର୍ ହାତି ବିସ୍ରେ ଇଚାନ୍, ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ହୁନ୍ଞ୍ଜ୍ନି ବିସ୍ରେ ଇଚାନ୍ ଇଞ୍ଜି ହେୱାର୍ ବାବିକିତାର୍ ।
ଯୀଶୁ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ବିଷୟରେ କହିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେ ନିଦ୍ରାରେ ଶୋଇପଡ଼ିବା ବିଷୟରେ କହିଲେ ବୋଲି ସେମାନେ ମନେ କଲେ।
14 ହେଦାଂ କାଜିଂ ଜିସୁ ହେ ପାଦ୍ନା ହେୱାରିଂ ହାର୍ଦାଂ ଇଚାନ୍, “ଲାଜାର୍ ହାତାନ୍ନା;
ଅତଏବ, ଯୀଶୁ ସେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ରୂପେ କହିଲେ, “ଲାଜାର ମରିଯାଇଅଛନ୍ତି;
15 ଆରେ, ଆନ୍ ଜେ ହେବାତ ହିଲ୍ୱିତିସ୍, ଇଦାଂ ଲାଗିଂ ମି କାଜିଂ ୱାରି କିନାଙ୍ଗା, ଇନେସ୍କି ଏପେଙ୍ଗ୍ ପାର୍ତି କିନାଦେର୍; ମାତର୍ ଜାଡୁ, ଆସେଙ୍ଗ୍ ତା କଚଣ୍ ହାନାସ୍ ।”
ଆଉ, ମୁଁ ଯେ ସେ ସ୍ଥାନରେ ନ ଥିଲି, ଏଥିସକାଶେ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଆନନ୍ଦ କରୁଅଛି, ଯେପରି ତୁମ୍ଭେମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରିବ; କିନ୍ତୁ ଚାଲ, ଆମ୍ଭେମାନେ ତାହାଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯିବା।”
16 ହେବେତାଂ ତମା, ଇନେରିଂ ଦିଦୁମ୍ ଇଞ୍ଜି ଇନାର୍, ହେୱାନ୍ ଜାର୍ ହାଙ୍ଗ୍ ଚେଲାହିରିଂ ଇଚାନ୍, “ଜାଡୁ ଆସେଙ୍ଗ୍ ପା ଗୁରୁ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ହାଲ୍ଜି ତା ଲାହାଂ ହାନାସ୍ ।”
ସେଥିରେ ଥୋମା, ଯାହାଙ୍କୁ ଦିଦୁମ ବୋଲି କହନ୍ତି, ସେ ଆପଣା ସଙ୍ଗୀ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କୁ କହିଲେ, ଚାଲ, ଆମ୍ଭେମାନେ ମଧ୍ୟ ଯାଇ ତାହାଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ମରିବା।
17 ଜିସୁ ବେତ୍ନ୍ୟାତ ଏକିସ୍ ୱେଚାନ୍ ଜେ, ହେୱାନ୍ ଦୁଗେର୍ତ ଇଡ଼୍ଜି ଚାରି ଦିନ୍ ଆତାତ୍ ଦୁଗେର୍ତ ଇଟ୍ୟା ଆତାନେ ।
ଯୀଶୁ ପହଞ୍ଚି ଶୁଣିଲେ ଯେ, ସେ ଚାରି ଦିନ ହେଲା ସମାଧିରେ ରଖାଗଲେଣି।
18 ବେତ୍ନିୟା ଜିରୁସାଲମ୍ କଚଣ୍ତ ମାଚାତ୍, ଆନ୍ମାନ୍ତାଂ ତିନି କିଲମିଟର୍ ଦେହା;
ବେଥନୀୟା ଯିରୂଶାଲମ ସହରରୁ ପ୍ରାୟ ଏକ କ୍ରୋଶ ଦୂରରେ ଥିଲା,
19 ଆରେ, ଜିହୁଦି ଦେସ୍ନି ହେନି ମାନାୟ୍ ବିତ୍ରେ ମାର୍ତା ଆରି ମରିୟମ୍ତିଂ ହେୱାର୍ତି ଟଣ୍ଡେନ୍ ବିସ୍ରେ ଦୁକ୍ଜାଣାଇ କିଦେଙ୍ଗ୍ କାଜିଂ ହେୱାର୍ କଚଣ୍ ୱାଜ଼ି ମାଚାର୍ ।
ଆଉ, ଯିହୁଦୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକେ ମାର୍ଥା ଓ ମରୀୟମଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଭାଇ ବିଷୟରେ ସାନ୍ତ୍ୱନା ଦେବା ନିମନ୍ତେ ସେମାନଙ୍କ ନିକଟକୁ ଆସିଥିଲେ।
20 ହେବେତାଂ ଜିସୁ ୱାନାନା ଇଞ୍ଜି ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ମାର୍ତା ୱେଚାତ୍, ହେ ପାଦ୍ନା ହେଦେଲ୍ ବେଟାଆଦେଂ ହାତାତ୍, ମାତର୍ ମରିୟମ୍ ଇଞ୍ଜ ମାଚାନ୍
ସେଥିରେ ଯୀଶୁ ଆସିଅଛନ୍ତି ବୋଲି ଯେତେବେଳେ ମାର୍ଥା ଶୁଣିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ତାହାଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ଗଲେ, କିନ୍ତୁ ମରୀୟମ ଗୃହରେ ବସି ରହିଲେ।
21 ମାର୍ତା ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଇଚାତ୍, “ମାପ୍ରୁ ଜଦି ଏନ୍ ଇବେ ୱାଜ଼ି ମାଚିସ୍, ତା ଆତିସ୍ ନା ଟଣ୍ଡେନ୍ ହାୱାତାନ୍ମା,
ମାର୍ଥା ଯୀଶୁଙ୍କୁ କହିଲେ, ପ୍ରଭୁ, ଯଦି ଆପଣ ଏଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତେ, ତାହାହେଲେ ମୋହର ଭାଇ ମରି ନ ଥାଆନ୍ତା।
22 ମାତର୍ ନଙ୍ଗ୍ ପା ଆନ୍ ପୁନାଙ୍ଗ୍, ମାତର୍ ଏନ୍ ଇସ୍ୱର୍ତିଂ ଇନାକାପା ଏନ୍ନାୟ୍, ଇସ୍ୱର୍ ଜେ ହେଦାଂ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହିଦ୍ନାନ୍ ।”
କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଈଶ୍ବରଙ୍କୁ ଯାହା କିଛି ମାଗିବେ, ଈଶ୍ବର ଯେ ତାହା ଆପଣଙ୍କୁ ଦେବେ, ଏହା ଏବେ ସୁଦ୍ଧା ମୁଁ ଜାଣେ।
23 ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ମି ଟଣ୍ଡେନ୍ ଆରେ ଜିବୁନ୍ ପାୟା ଆଜ଼ି ନିଙ୍ଗ୍ନାନ୍ ।”
ଯୀଶୁ ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, “ତୁମ୍ଭ ଭାଇ ପୁଣି, ଉଠିବ।”
24 ମାର୍ତା ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଇଚାତ୍, “ହେୱାନ୍ ଜେ ହାରିହାରା ଦିନ୍ତ ଆରେ ନିଂନି ସମୁତ ନିଙ୍ଗ୍ନାନ୍ ଇଦାଂ ଆନ୍ ପୁନାଙ୍ଗ୍ ।”
ମାର୍ଥା ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, ସେ ଯେ ଶେଷ ଦିନରେ ପୁନରୁତ୍ଥାନ ସମୟରେ ଉଠିବ, ଏହା ମୁଁ ଜାଣେ।
25 ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ଆରେ ନିଂନାକାଂ ଆରି ଜିବୁନ୍, ଇନେର୍ ନା କଚଣ୍ ପାର୍ତି କିଦ୍ନାନ୍, ହେୱାନ୍ ଜଦି ହାନାନ୍, ଆତିସ୍ପା ହେୱାନ୍ ଜିନାନ୍,
ଯୀଶୁ ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, “ମୁଁ ପୁନରୁତ୍ଥାନ ଓ ଜୀବନ; ଯେ ମୋʼ ଠାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରେ, ସେ ଯଦ୍ୟପି ମରେ, ତଥାପି ସେ ବଞ୍ଚିବ,
26 ଆରେ ଇନେର୍କି ଜିନାନ୍ ଆରି ନାବେ ପାର୍ତି କିନାନ୍, ହେୱାନ୍ ମୁଡ଼୍କେ ହାଉନ୍; ଇଦାଂ ଇନାକା ପାର୍ତି କିନାଦେରା?” (aiōn )
ପୁଣି, ଯେ କେହି ବଞ୍ଚେ ଓ ମୋʼ ଠାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରେ, ସେ କଦାପି ମରିବ ନାହିଁ; ଏହା କଅଣ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଅଛ?” (aiōn )
27 ମାର୍ତା ହେୱାନିଂ ଇଚାତ୍, “ଆଁ, ମାପ୍ରୁ, ଇନେର୍କି ପୁର୍ତିତ ୱାନାକା ମାଚାତ୍, ଏନ୍ ଜେ ଇସ୍ୱର୍ତି ମାଜ଼ି ହେ କ୍ରିସ୍ଟ, ଇଦାଂ ନା ପାର୍ତି ।”
ସେ ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, ହଁ, ପ୍ରଭୁ, ଯାହାଙ୍କର ଜଗତକୁ ଆଗମନ କରିବାର ଥିଲା, ଆପଣ ଯେ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ପୁତ୍ର ସେହି ଖ୍ରୀଷ୍ଟ, ଏହା ମୋହର ବିଶ୍ୱାସ।
28 ଇଦାଂ ଇଚି ପାଚେ ମାର୍ତା ହାଲ୍ଜି ଜାର୍ ତଣ୍ଦେଲ୍ ମରିୟମ୍ତିଂ ଡ଼ୁଗ୍ଜି କୁକ୍ଚି ଇଚାତ୍, “ଗୁରୁ ୱାତାନେ ଆରେ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ କୁକ୍ତାନାନା ।”
ଏହା କହିଲା ଉତ୍ତାରେ ସେ ଯାଇ ଆପଣା ଭଉଣୀ ମରୀୟମଙ୍କୁ ଗୋପନରେ ଡାକି କହିଲେ, ଗୁରୁ ଆସିଲେଣି ଆଉ ତୋତେ ଡାକୁଅଛନ୍ତି।
29 ହେୱାନ୍ ଇଦାଂ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ବେଗି ନିଙ୍ଗ୍ଜି ତା କଚଣ୍ ହାଚାର୍ ।
ସେ ଏହା ଶୁଣି ଶୀଘ୍ର ଉଠି ତାହାଙ୍କ ନିକଟକୁ ଗଲେ।
30 ଜିସୁ ହେ ପାଦ୍ନା ନାସ୍କୁ ବିତ୍ରେ ୱାୱାଦାଙ୍ଗ୍ ମାଚାନ୍, ମାତର୍ ମାର୍ତା ହେୱେନିଂ ଇମ୍ଣି ବାହାତ ବେଟା ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍, ହେପାତେକ୍ ହେୱାନ୍ ହେ ବାହାତ ମାଚାତ୍ ।
ଯୀଶୁ ସେତେବେଳେ ଗ୍ରାମ ଭିତରକୁ ଆସି ନ ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ମାର୍ଥା ତାହାଙ୍କୁ ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଭେଟିଥିଲେ, ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଥିଲେ।
31 ବାଟିଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣି ଜିହୁଦିର୍ ତା ଲାହାଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜ ମାନ୍ଞ୍ଜି ତାଙ୍ଗ୍ କ୍ଡପ୍କିସ୍ ମାଚାର୍, ହେୱାର୍ ମରିୟମ୍ତିଂ ବେଗି ନିଙ୍ଗ୍ଜି ହସିହାନାକା ହୁଡ଼୍ଜି, ହେଦେଲ୍ ଦୁଗେର୍ କଚଣ୍ତ ଆଡ଼୍ବିନି କାଜିଂ ହାନାରା, ଇଦାଂ ମାନେ କିଜ଼ି ହେ ପାଚେ ପାଚେ ହାଚାର୍ ।
ଅତଏବ, ଯେଉଁ ଯିହୁଦୀମାନେ ତାହାଙ୍କ ସହିତ ଗୃହରେ ଥାଇ ତାହାଙ୍କୁ ସାନ୍ତ୍ୱନା ଦେଉଥିଲେ, ସେମାନେ ମରୀୟମଙ୍କୁ ଶୀଘ୍ର ଉଠି ବାହାରିଯିବା ଦେଖି, ସେ ସମାଧି ନିକଟରେ ରୋଦନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଯାଉଅଛନ୍ତି, ଏହା ମନେ କରି ତାହାଙ୍କ ପଛେ ପଛେ ଗଲେ।
32 ହେବେତାଂ ଜିସୁ ଇମ୍ଣି ବାହାତ ମାଚାନ୍, ମରିୟମ୍ ହେ ବାହାତ ଏକିସ୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହୁଡ଼୍ଜି ହେ କାଲ୍କୁ ତାରେନ୍ ଗୁର୍ଜି ଇଚାତ୍, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଜଦି ଏନ୍ ଇବେ ଏକାୱାତାୟ୍ଚି, ତା ଆତିସ୍ ନା ଟଣ୍ଡେନ୍ ହାୱାତାନ୍ମା ।”
ସେଥିରେ ଯୀଶୁ ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଥିଲେ, ମରୀୟମ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇ ତାହାଙ୍କୁ ଦେଖି ତାହାଙ୍କର ଚରଣ ତଳେ ପଡ଼ି କହିଲେ, ପ୍ରଭୁ, ଯଦି ଆପଣ ଏଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତେ, ତାହାହେଲେ ମୋʼ ଭାଇ ମରି ନ ଥାଆନ୍ତା।
33 ଲାଗିଂ, ଜିସୁ ତାଙ୍ଗ୍ ଆରି ତା ଲାହାଙ୍ଗ୍ ୱାଜ଼ି ମାଚି ଜିହୁଦିରିଂ ଆଡ଼୍ବାନାକା ହୁଡ଼୍ଜି ଜିବୁନ୍ତାଂ ରାସ୍ ଇଚାନ୍, ଆରେ କାମାୟ୍ ପୁରା କିନି କାଜିଂ ହିର୍ଜାଆଜ଼ି ୱେନ୍ବାତାନ୍,
ଅତଏବ, ଯୀଶୁ ତାହାଙ୍କୁ ଓ ତାହାଙ୍କ ସହିତ ଆସିଥିବା ଯିହୁଦୀ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ରୋଦନ କରୁଥିବା ଦେଖି ଆତ୍ମାରେ ଗଭୀର ଭାବେ ଉତ୍ତେଜିତ ହେଲେ, ପୁଣି, କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସାଧନ ନିମନ୍ତେ ଦୃଢ଼ ସଙ୍କଳ୍ପରେ ପଚାରିଲେ,
34 “ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇମେତାକେ ଇଡ଼୍ତାଦେର୍ଣ୍ଣା?” ହେୱାର୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାର୍, “ମାପ୍ରୁ ୱାଜ଼ି ହୁଡ଼ା ।”
“ତାଙ୍କୁ କେଉଁଠାରେ ରଖିଅଛ?” ସେମାନେ ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, ପ୍ରଭୁ, ଆସି ଦେଖନ୍ତୁ।
36 ହେବେତାଂ ଜିହୁଦିର୍ ଇଚାର୍, “ହୁଡ଼ାଟ୍ ହେୱାନ୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇନେସ୍ ଜିଉନଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।”
ସେଥିରେ ଯିହୁଦୀ ଲୋକମାନେ କହିଲେ, ଦେଖ, ସେ ତାହାଙ୍କୁ କିପରି ସ୍ନେହ କରୁଥିଲେ।
37 ମାତର୍ ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ଇନେର୍ ଇନେର୍ ଇଚାର୍, “ଇ ଇମ୍ଣି ମାନାୟ୍ ହେ କାଣାଂ କାଣ୍କୁ ସାକ୍ତି ହିୱାଦାଂ ମାଚାନ୍ କି? ହେୱାନ୍ ଇନାକା ଇୱାନ୍ତି ହାକି ପା ଜିପ୍ତେଙ୍ଗ୍ ଆଡ୍ୱାତାନ୍ମା?”
କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କେହି କେହି କହିଲେ, ଏହି ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ସେହି ଅନ୍ଧବ୍ୟକ୍ତିର ଆଖି ଫିଟାଇଥିଲେ, ସେ କଅଣ ଏହାର ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟ ନିବାରଣ କରିପାରି ନ ଥାଆନ୍ତେ?
38 ହେବେତାଂ ଜିସୁ ଆରେ ରଗ ୱାସ୍କିତାଂ ରିସା ଆଜ଼ି ଦୁଗେର୍ କଚଣ୍ତ ୱାତାନ୍, ହେଦାଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ପାରା, ଆରେ ତା ମୁମ୍ଦ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ କାଲ୍ ମାଚାତ୍ ।
ସେଥିରେ ଯୀଶୁ ପୁନର୍ବାର ଅନ୍ତରରେ ବିରକ୍ତ ହୋଇ ସମାଧି ନିକଟକୁ ଆସିଲେ; ତାହା ଗୋଟିଏ ଗୁହା, ପୁଣି, ତାʼ ମୁହଁରେ ଗୋଟାଏ ପଥର ଥିଲା।
39 ଜିସୁ ବଲ୍ ହିତାନ୍ ଇ କାଲ୍ ଗୁଚାୟ୍ କିୟାଟ୍ । ହାତି ମାନାୟ୍ତିଂ ତଣ୍ଦେହି, ମାର୍ତା ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାତ୍, “ମାପ୍ରୁ, ହେୱେନ୍ ଗାନ୍ଦାଆତାନେ, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱେନ୍ ଚାରି ଦିନ୍ ଆତାତ୍ ହାତାନେ ।”
ଯୀଶୁ କହିଲେ, “ଏହି ପଥର ଘୁଞ୍ଚାଇଦିଅ।” ମୃତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଭଉଣୀ ମାର୍ଥା ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, ପ୍ରଭୁ, ସେ ବାସିଗଲାଣି, କାରଣ ସେ ଚାରି ଦିନ ହେଲା ମଲାଣି।
40 ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ଜଦି ଏନ୍ ପାର୍ତି କିନାୟା, ତା ଆତିସ୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ଜାଜ୍ମାଲ୍ ହୁଡ଼୍ନାଦେର୍, ଇଦାଂ ଇନାକା ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ୱେଚ୍ୱାତାଙ୍ଗ୍ ।”
ଯୀଶୁ ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, “ଯଦି ତୁମ୍ଭେ ବିଶ୍ୱାସ କର, ତାହାହେଲେ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ମହିମା ଦେଖିବ, ଏହା କଅଣ ମୁଁ ତୁମ୍ଭକୁ କହିଲି ନାହିଁ?” ସେଥିରେ ସେମାନେ ପଥର ଘୁଞ୍ଚାଇଦେଲେ।
41 ହେବେତାଂ ହେୱାର୍ କାଲ୍ ନେକ୍ତାର୍ ଆରେ, ଜିସୁ ଜପି ହୁଡ଼୍ଜି ଇଚାନ୍, “ଆବା, ଏନ୍ ନା ପାର୍ତାନା ୱେଚାୟ୍ ଇଞ୍ଜି ଆନ୍ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଜୁୱାର୍ ହିଦ୍ନାଙ୍ଗା ।
ଆଉ, ଯୀଶୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱଦୃଷ୍ଟି କରି କହିଲେ, “ପିତଃ, ତୁମ୍ଭେ ମୋହର ପ୍ରାର୍ଥନା ଶୁଣିଲ ବୋଲି ମୁଁ ତୁମ୍ଭକୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେଉଅଛି।
42 ଏନ୍ ଜେ ନିତ୍ରେ ନା ପାର୍ତାନା ୱେନ୍ଞ୍ଜି ମାନାୟା, ଇଦାଂ ଆନ୍ ପୁଚାଙ୍ଗ୍ନା; ମାତର୍ ଇମ୍ଣି ମାନାୟାର୍ ଚାରିବେଣ୍ତାଂ ନିଲ୍ତାର୍ଣ୍ଣା, ଏନ୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ପକ୍ତାତାୟ୍ନା ଇଞ୍ଜି ହେୱାର୍ ଇନେସ୍କି ପାର୍ତି କିଦ୍ନାର୍, ଇଦାଂ ଲାଗିଂ ହେୱାର୍ କାଜିଂ ଆନ୍ ଇଦାଂ ଇନ୍ଚାଙ୍ଗ୍ ।”
ତୁମ୍ଭେ ଯେ ସର୍ବଦା ମୋହର ପ୍ରାର୍ଥନା ଶୁଣିଥାଅ, ଏହା ମୁଁ ଜାଣିଥିଲି; କିନ୍ତୁ ଯେଉଁ ଲୋକସମୂହ ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗରେ ଠିଆ ହୋଇଅଛନ୍ତି, ତୁମ୍ଭେ ମୋତେ ପ୍ରେରଣ କରିଅଛ ବୋଲି ସେମାନେ ଯେପରି ବିଶ୍ୱାସ କରିବେ, ଏଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ହେତୁ ମୁଁ ଏହା କହିଲି।”
43 ଇଦାଂ ଇଚି ପାଚେ ହେୱାନ୍ ଇଦାଂ ଇଞ୍ଜି ଗାଜା କାଟ୍ତାଂ ହିର୍ବାତାନ୍, “ଲାଜାର୍, ହସି ୱା ।”
ସେ ଏହା କହି ଉଚ୍ଚସ୍ୱରରେ ଡାକିଲେ, “ଲାଜାର, ବାହାରି ଆସ।”
44 ହେୱାନ୍ ହସି ୱାତାନ୍; ତା କେଇ ଆରି ପାନା ଦୁଗେର୍ ହେନ୍ଦ୍ରାତାଂ ଗାଚ୍ୟା ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍, ଆରେ, ତା ମୁମ୍ଦ ଇଚୁକ୍ ତୁୱାଲ୍ ହୁର୍ପିସ୍ ମାଚାର୍ । ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଇୱାନ୍ତି ଗାଚ୍ଚାକା ରିକ୍ଚି ତାଙ୍ଗ୍ଜି ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ହିୟାଟ୍ ।”
ମୃତ ଲୋକଟି ବାହାରି ଆସିଲେ; ତାହାଙ୍କ ହାତ ଓ ପାଦ ସମାଧିବସ୍ତ୍ରରେ ବନ୍ଧା ହୋଇଥିଲା, ପୁଣି, ତାହାଙ୍କ ମୁଖରେ ଖଣ୍ଡେ ଗାମୁଛା ଗୁଡ଼ା ହୋଇଥିଲା। ଯୀଶୁ ସେମାନଙ୍କୁ କହିଲେ, “ଏହାଙ୍କ ବନ୍ଧନ ଫିଟାଇ ଚାଲିଯିବାକୁ ଦିଅ।”
45 ଆରେ, ଜିହୁଦିର୍ ବିତ୍ରେ ଆଦେକ୍, ଇଚିସ୍ ଇମ୍ଣାକାର୍ ମରିୟମ୍ କଚଣ୍ ୱାଜ଼ି ମାଚାର୍, ହେୱାର୍ ଜିସୁତି କାରୁମ୍ ହୁଡ଼୍ଜି ମାଚାର୍, ଆରି ହେୱାର୍ ତାତାକେ ପାର୍ତି କିତାର୍;
ଅତଏବ, ଯିହୁଦୀ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକେ, ଅର୍ଥାତ୍ ଯେଉଁମାନେ ମରୀୟମଙ୍କ ନିକଟକୁ ଆସିଥିଲେ ଓ ଯୀଶୁଙ୍କ କର୍ମ ଦେଖିଥିଲେ, ସେମାନେ ତାହାଙ୍କଠାରେ ବିଶ୍ୱାସ କଲେ;
46 ମାତର୍, ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ଇନେର୍ ଇନେର୍ ପାରୁସିର୍ କଚଣ୍ ହାଲ୍ଜି, ଜିସୁ ଇନାକା ଇନାକା କିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ହେୱିଜ଼ୁ ହେୱାରିଂ ଜାଣାୟ୍ କିତାର୍ ।
ପୁଣି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି କେହି ଫାରୂଶୀମାନଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯାଇ, ଯୀଶୁ ଯାହା ଯାହା କରିଥିଲେ, ସେହିସବୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଜଣାଇଲେ।
47 ହେବେତାଂ ମୁଡ଼୍ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍ ଆରି ପାରୁସିର୍ ଗାଜା କୁଟୁମ୍ କୁକ୍ଚି ଇଚାର୍, “ଆସେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା କିତାସ୍ନା? ଇ ମାନାୟ୍ ତ ଆଦିକ୍ କାବା କାମାୟ୍ କିନାନା ।
ସେଥିରେ ପ୍ରଧାନ ଯାଜକ ଓ ଫାରୂଶୀମାନେ ମହାସଭା ଆହ୍ୱାନ କରି କହିଲେ, ଆମ୍ଭେମାନେ କଅଣ କରୁଅଛୁ? ଏ ଲୋକ ତ ଅନେକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟକର୍ମ କରୁଅଛି।
48 ଜଦି ଆସେଙ୍ଗ୍ ହେୱାନିଂ ଇ ଲାକେ ପିସ୍ତିହିନାସ୍, ତା ଆତିସ୍ ୱିଜ଼ାର୍ ତା ତାକେ ପାର୍ତି କିତାର୍, ଆରେ ରମିୟର୍ ୱାଜ଼ି ମାଦାଂ ଇ ମନ୍ଦିର୍ ଆରି ଜାତିତିଂ ରି କୁଦାତିଂ ନସ୍ଟ କିତାର୍ ।”
ଯଦି ଆମ୍ଭେମାନେ ତାହାକୁ ଏପରି ଛାଡ଼ିଦେବା, ତାହାହେଲେ ସମସ୍ତେ ତାହାଠାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରିବେ, ଆଉ ରୋମୀୟ ଅଧିକାରୀମାନେ ଆସି ଆମ୍ଭମାନଙ୍କର ଏହି ସ୍ଥାନ ଓ ଜାତି ଉଭୟଙ୍କୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେବେ।
49 ମାତର୍ ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ହେ ବାର୍ହୁ କାଜିଂ, ବାଚିକିୟା ଆଜ଼ି ମାଚି ମୁଡ଼୍ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍ କୟାପା ଇଚାନ୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ଏଚେକ୍ ବକ୍ୱା! ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇଦାଂ ବୁଜା ଆଉଦେରା;
କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ, ଅର୍ଥାତ୍, କୟାଫା ନାମକ ସେହି ବର୍ଷର ମହାଯାଜକ ସେମାନଙ୍କୁ କହିଲେ, ତୁମ୍ଭେମାନେ କିଛି ଜାଣ ନାହିଁ;
50 ୱିଜ଼ୁ ଜାତି ୱିଜ଼୍ୱାଦାଂ ମାନାୟାର୍ ବିତ୍ରେ ରକାନ୍ ଜେ ହାନାକା ମି ପାକ୍ୟାତାଂ ହାର୍, ଇଦାଂ ପା ଏପେଙ୍ଗ୍ ବୁଜା ଆଉଦେରା ।”
ସମୁଦାୟ ଜାତି ବିନଷ୍ଟ ନ ହୋଇ ଲୋକସାଧାରଣଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଜଣେ ଯେ ମରିବା ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ମଙ୍ଗଳଜନକ, ଏହା ମଧ୍ୟ ତୁମ୍ଭେମାନେ ବିଚାର କରୁ ନାହଁ।
51 କୟାପା ଇଦାଂ ନିଜେ ମାନ୍ତ ଇନ୍ୱାଦାଂ ମାଚାନ୍ ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ହେ ବାର୍ହୁନି ମୁଡ଼୍ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍ ଆଜ଼ି ମାଚିଲେ ଇ ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାନ୍ ତା ୱେଇଦାଂ ଇଞ୍ଜି ମାଚାନ୍, ଜିସୁ ୱେଚ୍ଚି ମାଚାନ୍ ଜେ ରାଜିନି ଜିହୁଦି ଜାତିନି ଇଚିସ୍,
ସେ ଆପଣାଠାରୁ ଏହା କହିଲେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସେ ସେହି ବର୍ଷର ମହାଯାଜକ ଥିବାରୁ ଯୀଶୁ ଯେ ଜାତି ନିମନ୍ତେ,
52 ଆରେ କେବଲ୍ ହେ ଜାତି କାଜିଂ ଆକାୟ୍, ମତର୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ଚିନ୍ବିନ୍ ହିମ୍ଣାକାଂ ପା ରୁଣ୍ଡାୟ୍ କିଜ଼ି ରବେ କିନି କାଜିଂ ହାଦେଂ ହାନାନା, ଇଦାଂ କାଜିଂ ଇ ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକା ଇଚାନ୍ ।
ଆଉ କେବଳ ସେହି ଜାତି ନିମନ୍ତେ ନୁହେଁ, ମାତ୍ର ଈଶ୍ବରଙ୍କ ଛିନ୍ନଭିନ୍ନ ସନ୍ତାନମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ଏକ କରିବା ନିମନ୍ତେ ମୃତ୍ୟୁଭୋଗ କରିବାକୁ ଯାଉଅଛନ୍ତି, ଏଥିସକାଶେ ଏହି ଭାବବାଣୀ କହିଲେ।
53 ଲାଗିଂ ହେ ନାଜିଂତାଂ ଜିହୁଦି ନେତାର୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଅସ୍ତେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି କୁଟ୍ କିତାର୍ ।
ତେଣୁ ସେହି ଦିନଠାରୁ ସେମାନେ ତାହାଙ୍କୁ ବଧ କରିବା ନିମନ୍ତେ ମନ୍ତ୍ରଣା କଲେ।
54 ଲାଗିଂ, ଜିସୁ ଜିହୁଦିର୍ ବିତ୍ରେ ଆରେ ଡିହାଆୱାଦାଂ ବୁଲାଚାଲା ଆୱାତାନ୍, ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ହେ ବାହାତାଂ ହସିହାଲ୍ଜି ବାଟାନି କଚଣ୍ ମାନି ନିପ ଏପ୍ରୟିମ୍ ତର୍ଦି ର ବସ୍ତିତ ହାଚାନ୍, ଆରେ ହେୱେନ୍ ଚେଲାର୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ହେବେ ମାନ୍ଗାତାନ୍ ।
ଅତଏବ, ଯୀଶୁ ଯିହୁଦୀ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଉ ପ୍ରକାଶରେ ଗମନାଗମନ କଲେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସେ ସେ ସ୍ଥାନରୁ ବାହାରିଯାଇ ପ୍ରାନ୍ତର ନିକଟରେ ଥିବା ଅଞ୍ଚଳର ଇଫ୍ରୟିମ ନାମକ ଗୋଟିଏ ନଗରକୁ ପ୍ରସ୍ଥାନ କଲେ, ଆଉ ସେ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କ ସହିତ ସେଠାରେ ରହିଲେ।
55 ଜିହୁଦିର୍ତି “ନିସ୍ତାର୍” ପାର୍ବୁ ଲାଗେ ମାଚାତ୍, ଆରେ ରାଜିତ ମାନି ମାନାୟ୍ ଆଦିକ୍ ଜାର୍ ଜାର୍ତିଂ ସକଟ୍ କିନି କାଜିଂ ନିସ୍ତାର୍ ପାର୍ବୁ ଆଗେ ଜିରୁସାଲମ୍ତ ହାଚାର୍ ।
ଯିହୁଦୀମାନଙ୍କର ନିସ୍ତାର ପର୍ବ ସନ୍ନିକଟ ଥିଲା, ପୁଣି, ପଲ୍ଲୀଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକରୁ ଅନେକେ ଆପଣା ଆପଣାକୁ ଶୁଚି କରିବା ନିମନ୍ତେ ନିସ୍ତାର ପର୍ବ ପୂର୍ବେ ଯିରୂଶାଲମ ସହରକୁ ଯାତ୍ରା କଲେ।
56 ହେବେତାଂ ହେୱାର୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଡେକୁ ଡେକୁ ମନ୍ଦିର୍ତ ନିଲ୍ଚି ମାନି ସମୁତ ରକାନ୍ ଆରେ ରକାନିଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ମାନେ କିନାଦେରା? ହେୱେନ୍ ପାର୍ବୁତିଂ ୱାନାନ୍ କି ଆକାୟ୍?”
ସେଥିରେ ସେମାନେ ଯୀଶୁଙ୍କର ଅନ୍ୱେଷଣ କରୁ କରୁ ମନ୍ଦିରରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା ସମୟରେ ପରସ୍ପର କହିବାକୁ ଲାଗିଲେ, ତୁମ୍ଭେମାନେ କଅଣ ମନେ କରୁଅଛ? ସେ କି ପର୍ବକୁ ଆସିବେ ନାହିଁ?
57 ମୁଡ଼୍ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍ ଆରି ପାରୁସିର୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଆହ୍ନି କାଜିଂ ହେୱେନ୍ ଇମେତାକେ ମାନାନ୍, ଇଦାଂ ଜଦି ଇନେର୍ ପୁନାର୍, ହେଦାଂ ହପ୍ତେଂ ବଲ୍ ହିଜ଼ିମାଚାନ୍ ।
ପ୍ରଧାନ ଯାଜକ ଓ ଫାରୂଶୀମାନେ ତାହାଙ୍କୁ ଧରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ, ସେ କେଉଁଠାରେ ଅଛନ୍ତି, ଏହା ଯଦି କେହି ଜାଣେ, ତାହା ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଆଜ୍ଞା ଦେଇଥିଲେ।