< ਮਰਕੁਸ 15 >

1 ੧ ਸਵੇਰ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਮੁੱਖ ਜਾਜਕਾਂ ਨੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਤੇ ਉਪਦੇਸ਼ਕਾਂ ਸਣੇ ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਮਹਾਂ ਸਭਾ ਨੇ ਸਲਾਹ ਕਰ ਕੇ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਲੈ ਜਾ ਕੇ ਪਿਲਾਤੁਸ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤਾ।
ⲁ̅ϩⲧⲟⲟⲩⲉ ⲇⲉ ⲛⲧⲉⲣⲉϥϣⲱⲡⲉ ⲁⲩϫⲓϣⲟϫⲛⲉ ⲛϭⲓ ⲛⲁⲣⲭⲓⲉⲣⲉⲩⲥ ⲙⲛ ⲛⲉⲡⲣⲉⲥⲃⲩⲧⲉⲣⲟⲥ ⲙⲛ ⲛⲉⲅⲣⲁⲙⲙⲁⲧⲉⲩⲥ ⲙⲛ ⲡⲥⲩⲛϩⲉⲇⲣⲓⲟⲛ ⲧⲏⲣϥ ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲥⲉⲛϩ ⲓⲏⲥ ⲁⲩϫⲓⲧϥ ⲁⲩⲧⲁⲁϥ ⲉⲧⲟⲟⲧϥ ⲙⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ
2 ੨ ਪਿਲਾਤੁਸ ਨੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ, ਭਲਾ, ਤੂੰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਹੈਂ? ਉਸ ਨੇ ਉਹ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਦਿੱਤਾ, ਤੂੰ ਸੱਚ ਆਖਿਆ ਹੈ।
ⲃ̅ⲁⲩⲱ ⲁⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ϫⲛⲟⲩϥ ϫⲉ ⲛⲧⲟⲕ ⲡⲉ ⲡⲣⲣⲟ ⲛⲓⲟⲩⲇⲁⲓ ⲛⲧⲟϥ ⲇⲉ ⲁϥⲟⲩⲱϣⲃ ⲛⲁϥ ⲉϥϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲛⲧⲟⲕ ⲡⲉⲧϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ
3 ੩ ਤਾਂ ਮੁੱਖ ਜਾਜਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਦੋਸ਼ ਲਾਏ।
ⲅ̅ⲁⲩⲱ ⲛⲁⲣⲭⲓⲉⲣⲉⲩⲥ ⲁⲩⲕⲁⲧⲏⲅⲟⲣⲓ ⲙⲙⲟϥ ⲉⲙⲁⲧⲉ
4 ੪ ਪਿਲਾਤੁਸ ਨੇ ਉਸ ਤੋਂ ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ, ਤੂੰ ਕੁਝ ਜ਼ਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ? ਵੇਖ ਉਹ ਤੇਰੇ ਉੱਤੇ ਕਿੰਨੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਉਂਦੇ ਹਨ!
ⲇ̅ⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ⲇⲉ ⲟⲛ ⲁϥϫⲛⲟⲩϥ ϫⲉ ⲛⲅⲛⲁϣⲁϫⲉ ⲁⲛ ⲗⲁⲁⲩ ⲁⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲥⲉⲣⲙⲛⲧⲣⲉ ⲉⲣⲟⲕ ⲟⲩⲏⲣ
5 ੫ ਪਰ ਯਿਸੂ ਨੇ ਫੇਰ ਕੁਝ ਜ਼ਵਾਬ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਐਥੋਂ ਤੱਕ ਜੋ ਪਿਲਾਤੁਸ ਹੈਰਾਨ ਹੋਇਆ।
ⲉ̅ⲓⲏⲥ ⲇⲉ ⲙⲡϥϣⲁϫⲉ ⲗⲁⲁⲩ ϩⲱⲥⲧⲉ ⲛⲧⲉⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ⲣϣⲡⲏⲣⲉ
6 ੬ ਉਹ ਉਸ ਤਿਉਹਾਰ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਕੈਦੀ ਜਿਸ ਦੇ ਲਈ ਲੋਕ ਅਰਜ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਛੱਡਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।
ⲋ̅ⲕⲁⲧⲁ ϣⲁ ⲇⲉ ϣⲁϥⲕⲱ ⲛⲁⲩ ⲉⲃⲟⲗ ⲛⲟⲩⲁ ⲉϥϭⲏⲡ ⲡⲉⲧⲟⲩⲛⲁⲁⲓⲧⲓ ⲙⲙⲟϥ
7 ੭ ਬਰੱਬਾ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਸੀ ਜਿਹੜਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫਸਾਦੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਫਸਾਦ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਕੀਤਾ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਪਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ⲍ̅ⲛⲉϥϭⲏⲡ ⲇⲉ ⲛϭⲓ ⲡⲉⲧⲉϣⲁⲩⲙⲟⲩⲧⲉ ⲉⲣⲟϥ ϫⲉ ⲃⲁⲣⲁⲃⲃⲁ ⲙⲛ ⲛⲉⲛⲧⲁⲩⲥⲧⲁⲥⲓⲁⲍⲉ ⲛⲁⲓ ⲛⲧⲁⲩⲣⲫⲟⲛⲟⲥ ϩⲛ ⲧⲉⲥⲧⲁⲥⲓⲥ
8 ੮ ਅਤੇ ਲੋਕ ਨੇੜੇ ਜਾ ਕੇ ਅਰਜ਼ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਜੋ ਦਸਤੂਰ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਡੇ ਲਈ ਕਰੋ।
ⲏ̅ⲁⲩⲱ ⲡⲙⲏⲏϣⲉ ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲃⲱⲕ ⲉϩⲣⲁⲓ ⲁϥⲁⲣⲭⲓ ⲛⲁⲓⲧⲓ ⲕⲁⲧⲁ ⲑⲉ ⲛϣⲁϥⲁⲁⲥ ⲛⲁⲩ
9 ੯ ਪਿਲਾਤੁਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਦਿੱਤਾ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਜੋ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਵਾਂ?
ⲑ̅ⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ⲇⲉ ⲁϥⲟⲩⲱϣⲃ ⲉϥϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲧⲉⲧⲛⲟⲩⲱϣ ⲉⲧⲣⲁⲕⲱ ⲛⲏⲧⲛ ⲉⲃⲟⲗ ⲙⲡⲉⲣⲟ ⲛⲓⲟⲩⲇⲁⲓ
10 ੧੦ ਕਿਉਂ ਜੋ ਉਹ ਨੇ ਮਲੂਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਮੁੱਖ ਜਾਜਕਾਂ ਨੇ ਖਾਰ ਦੇ ਮਾਰੇ ਉਹ ਨੂੰ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ⲓ̅ⲛⲉϥⲥⲟⲟⲩⲛ ⲅⲁⲣ ϫⲉ ⲉⲧⲃⲉ ⲟⲩⲫⲑⲟⲛⲟⲥ ⲛⲧⲁⲩⲡⲁⲣⲁⲇⲓⲇⲟⲩ ⲙⲙⲟϥ ⲛϭⲓ ⲛⲁⲣⲭⲓⲉⲣⲉⲩⲥ
11 ੧੧ ਪਰ ਮੁੱਖ ਜਾਜਕਾਂ ਨੇ ਭੀੜ ਨੂੰ ਚੁੱਕਿਆ ਜੋ ਉਹ ਬਰੱਬਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਛੱਡ ਦੇਵੇ।
ⲓ̅ⲁ̅ⲛⲁⲣⲭⲓⲉⲣⲉⲩⲥ ⲇⲉ ⲁⲩⲡⲓⲑⲉ ⲙⲡⲙⲏⲏϣⲉ ϫⲉⲕⲁⲥ ⲉⲩⲉⲁⲓⲧⲓ ⲃⲃⲁⲣⲁⲃⲃⲁⲥ ⲉⲧⲣⲉϥⲕⲁⲁϥ ⲛⲁⲩ ⲉⲃⲟⲗ
12 ੧੨ ਪਿਲਾਤੁਸ ਨੇ ਅੱਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਿਰ ਆਖਿਆ, ਤਾਂ ਜਿਹ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ ਮੈਂ ਉਸ ਨਾਲ ਕੀ ਕਰਾਂ?
ⲓ̅ⲃ̅ⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ⲇⲉ ⲟⲛ ⲁϥⲟⲩⲱϣⲃ ⲉϥϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲁϫⲓⲥ ⲛⲁⲓ ϫⲉ ⲧⲁⲣⲟⲩ ϭⲉ ⲙⲡⲉⲣⲟ ⲛⲓⲟⲩⲇⲁⲓ
13 ੧੩ ਉਹ ਫੇਰ ਰੌਲ਼ਾ ਪਾ ਕੇ ਬੋਲੇ, ਉਹ ਨੂੰ ਸਲੀਬ ਦਿਓ!
ⲓ̅ⲅ̅ⲛⲧⲟⲟⲩ ⲇⲉ ⲟⲛ ⲁⲩϫⲓϣⲕⲁⲕ ⲉⲃⲟⲗ ϫⲉ ⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲩ ⲙⲙⲟϥ
14 ੧੪ ਪਿਲਾਤੁਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਖਿਆ, ਕਿਉਂ? ਇਸ ਨੇ ਕੀ ਬੁਰਿਆਈ ਕੀਤੀ ਹੈ? ਪਰ ਉਹ ਹੋਰ ਵੀ ਰੌਲ਼ਾ ਪਾ ਕੇ ਬੋਲੇ, ਉਹ ਨੂੰ ਸਲੀਬ ਦਿਓ!
ⲓ̅ⲇ̅ⲡⲉϫⲉ ⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ⲇⲉ ⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲟⲩ ⲡⲉ ⲡⲡⲉⲑⲟⲟⲯ ⲛⲧⲁϥⲁⲁϥ ⲛⲧⲟⲟⲩ ⲇⲉ ⲛϩⲟⲩⲟ ⲁⲩϫⲓ ϣⲕⲁⲕ ⲉⲃⲟⲗ ⲉⲩϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲩ ⲙⲙⲟϥ
15 ੧੫ ਤਦ ਪਿਲਾਤੁਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਸ਼ਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਬਰੱਬਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਕੋਰੜੇ ਮਾਰ ਕੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤਾ ਜੋ ਸਲੀਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਏ।
ⲓ̅ⲉ̅ⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ⲇⲉ ⲉϥⲟⲩⲱϣ ⲉⲣⲡⲓⲑⲉ ⲙⲡⲙⲏⲏϣⲉ ⲁϥⲕⲁⲃⲁⲣⲁⲃⲃⲁⲥ ⲛⲁⲩ ⲉⲃⲟⲗ ⲓⲏⲥ ⲇⲉ ⲁϥⲫⲣⲁⲅⲉⲗⲗⲟⲩ ⲙⲙⲟϥ ⲁϥⲡⲁⲣⲁⲇⲓⲇⲟⲩ ⲙⲙⲟϥ ⲉⲧⲣⲉⲩⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲩ ⲙⲙⲟϥ
16 ੧੬ ਤਾਂ ਸਿਪਾਹੀ ਉਹ ਨੂੰ ਉਸ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਹਾਕਮ ਦੀ ਕਚਹਿਰੀ ਸੀ ਲੈ ਗਏ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਜੱਥੇ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਬੁਲਾ ਲਿਆ।
ⲓ̅ⲋ̅ⲙⲙⲁⲧⲟⲓ ⲇⲉ ⲁⲩϫⲓⲧϥ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲧⲁⲩⲗⲏ ⲉⲧⲉⲡⲉⲡⲣⲁⲓⲧⲱⲣⲓⲟⲛ ⲡⲉ ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲥⲱⲟⲩϩ ⲉⲣⲟϥ ⲛⲧⲉⲥⲡⲓⲣⲁ ⲧⲏⲣⲥ
17 ੧੭ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੈਂਗਣੀ ਬਸਤਰ ਪਹਿਨਾਏ ਅਤੇ ਕੰਡਿਆਂ ਵਾਲਾ ਤਾਜ ਗੁੰਦਕੇ ਉਹ ਦੇ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ।
ⲓ̅ⲍ̅ⲁⲩⲱ ⲁⲩϯ ϩⲓⲱⲱϥ ⲛⲟⲩⲭⲗⲁⲙⲩⲥ ⲛϫⲏϭⲉ ⲁⲩⲱ ⲁⲩϣⲛⲧⲟⲩⲕⲗⲟⲙ ⲛϣⲟⲛⲧⲉ ⲁⲩⲕⲁⲁϥ ϩⲓϫⲱϥ
18 ੧੮ ਅਤੇ ਉਹ ਨੂੰ ਵਧਾਈਆਂ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਹੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ, ਨਮਸਕਾਰ!
ⲓ̅ⲏ̅ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲁⲣⲭⲓ ⲛⲁⲥⲡⲁⲍⲉ ⲙⲙⲟϥ ϫⲉ ⲭⲁⲓⲣⲉ ⲡⲣⲣⲟ ⲛⲓⲟⲩⲇⲁⲓ
19 ੧੯ ਅਤੇ ਉਹ ਦੇ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਕਾਨੇ ਮਾਰਦੇ ਅਤੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਥੁੱਕਦੇ ਅਤੇ ਗੋਡੇ ਟੇਕ ਕੇ ਉਹ ਨੂੰ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੇ ਸਨ।
ⲓ̅ⲑ̅ⲁⲩⲱ ⲁⲩϩⲓⲟⲩⲉ ⲙⲡⲕⲁϣ ⲉϫⲛ ⲧⲉϥⲁⲡⲉ ⲁⲩⲛⲉϫⲧⲁϥ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉϩⲣⲁϥ ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲕⲗϫⲛⲉⲩⲡⲁⲧ ϩⲓϩⲏ ⲙⲙⲟϥ ⲁⲩⲟⲩⲱϣⲧ ⲛⲁϥ
20 ੨੦ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨਾਲ ਮਖ਼ੌਲ ਕਰ ਹਟੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਉੱਤੋਂ ਬੈਂਗਣੀ ਬਸਤਰ ਲਾਹ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਦੇ ਆਪਣੇ ਬਸਤਰ ਉਹ ਨੂੰ ਪਹਿਨਾ ਕੇ ਸਲੀਬ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਬਾਹਰ ਲੈ ਗਏ।
ⲕ̅ⲛⲧⲉⲣⲟⲩⲱ ⲇⲉ ⲉⲩⲥⲱⲃⲉ ⲙⲙⲟϥ ⲁⲩⲕⲁⲁϥ ⲕⲁϩⲏⲩ ⲛⲧⲉⲭⲗⲁⲙⲩⲥ ⲛϫⲏϭⲉ ⲁⲩϯⲛⲉϥϩⲟⲓⲧⲉ ϩⲓⲱⲱϥ ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲛⲧϥ ⲉⲃⲟⲗ ϫⲉ ⲉⲩⲉⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲩ ⲙⲙⲟϥ
21 ੨੧ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਕੰਦਰ ਅਤੇ ਰੂਫ਼ੁਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸ਼ਮਊਨ ਨਾਮੇ ਇੱਕ ਕੁਰੇਨੀ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਜਿਹੜਾ ਪਿੰਡੋਂ ਆਉਂਦਿਆਂ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਲੰਘਦਾ ਸੀ ਵਗਾਰੇ ਫੜਿਆ ਜੋ ਉਹ ਦੀ ਸਲੀਬ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲੈ ਚੱਲੇ।
ⲕ̅ⲁ̅ⲁⲩⲕⲉϥⲉ ⲟⲩⲁ ⲇⲉ ⲉϥⲙⲟⲟϣⲉ ⲉⲡⲉϥⲣⲁⲛ ⲡⲉ ⲥⲓⲙⲱⲛ ⲡⲕⲩⲣⲏⲛⲁⲓⲟⲥ ⲉϥⲛⲏⲩ ⲉϩⲣⲁⲓ ϩⲛ ⲧⲥⲱϣⲉ ⲡⲓⲱⲧ ⲛⲁⲗⲉⲝⲁⲛⲇⲣⲟⲥ ⲙⲛϩⲣⲟⲩⲫⲟⲥ ϫⲉ ⲉϥⲉϥⲓ ⲡⲉϥⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲥ
22 ੨੨ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਗਲਗਥਾ ਵਿੱਚ ਜਿਹ ਦਾ ਅਰਥ “ਖੋਪੜੀ ਦਾ ਥਾਂ ਹੈ” ਲਿਆਏ।
ⲕ̅ⲃ̅ⲁⲩⲱ ⲁϥⲛⲧϥ ⲉϩⲣⲁⲓ ⲉⲡⲙⲁ ϫⲉ ⲅⲟⲗⲅⲟⲑⲁ ⲡⲁⲓ ⲉϣⲁⲩϩⲉⲣⲙⲏⲛⲉⲩⲉ ⲙⲙⲟϥ ϫⲉ ⲡⲧⲟⲡⲟⲥ ⲙⲡⲉⲕⲣⲁⲛⲓⲟⲛ
23 ੨੩ ਅਤੇ ਮੈਅ ਵਿੱਚ ਗੰਧਰਸ ਮਿਲਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਨਾ ਲਈ।
ⲕ̅ⲅ̅ⲁⲩⲱ ⲁⲩϯ ⲛⲁϥ ⲛⲟⲩⲏⲣⲡ ⲉϥⲙⲟϫⲧ ϩⲓϣⲁⲗ ⲛⲧⲟϥ ⲇⲉ ⲙⲡϥϫⲓⲧϥ
24 ੨੪ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਹ ਨੂੰ ਸਲੀਬ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਉਹ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਵੰਡਣ ਲਈ ਗੁਣੇ ਪਾਏ ਜੋ ਕਿਹੜਾ ਕਿਹ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਵੇ।
ⲕ̅ⲇ̅ⲁⲩⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲩ ⲇⲉ ⲙⲙⲟϥ ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲡⲉϣ ⲛⲉϥϩⲟⲓⲧⲉ ⲉϩⲣⲁⲩ ⲁⲩⲛⲉϫ ⲕⲗⲏⲣⲟⲥ ⲉⲣⲟⲟⲩ ϫⲉ ⲛⲉⲣⲉⲡⲟⲩⲁ ⲡⲟⲩⲁ ⲛⲁϥⲓⲟⲩ
25 ੨੫ ਪਹਿਰ ਦਿਨ ਚੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਹ ਨੂੰ ਸਲੀਬ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਾਇਆ।
ⲕ̅ⲉ̅ⲛⲉⲡⲛⲁⲩ ⲇⲉ ⲡⲉ ⲛϫⲡϣⲟⲙⲧⲉ ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲩ ⲙⲙⲟϥ
26 ੨੬ ਅਤੇ ਉਹ ਦੀ ਇਹ ਦੋਸ਼ ਪੱਤ੍ਰੀ ਉੱਪਰ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਕਿ ਇਹ “ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਰਾਜਾ ਹੈ”।
ⲕ̅ⲋ̅ⲛⲉⲣⲉ ⲧⲉϥⲁⲓⲧⲓⲁ ⲇⲉ ⲥⲏϩ ϩⲓϫⲱϥ ϫⲉ ⲡⲉⲣⲟ ⲛⲓⲟⲩⲇⲁⲓ
27 ੨੭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਹ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋ ਡਾਕੂਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਉਹ ਦੇ ਸੱਜੇ ਤੇ ਦੂਜਾ ਉਹ ਦੇ ਖੱਬੇ ਸਲੀਬ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਾਇਆ।
ⲕ̅ⲍ̅ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲩ ⲛⲙⲙⲁϥ ⲛⲥⲟⲟⲛⲉ ⲥⲛⲁⲩ ⲟⲩⲁ ⲛⲥⲁⲟⲩⲛⲁⲙ ⲁⲩⲱ ⲟⲩⲁ ⲛⲥⲁϩⲃⲟⲩⲣ ⲙⲙⲟϥ
28 ੨੮ ਅਤੇ ਲਿਖਤ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਜੋ ਆਖਦੀ ਹੈ, “ਉਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪਾਪੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।”
ⲕ̅ⲏ̅
29 ੨੯ ਅਤੇ ਆਉਣ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਉਸ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਿਰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ,
ⲕ̅ⲑ̅ⲛⲉⲧⲙⲟⲟϣⲉ ⲇⲉ ⲛⲉⲩϫⲓⲟⲩⲁ ⲉⲣⲟϥ ⲉⲩⲕⲓⲙ ⲛⲛⲉⲩⲁⲡⲏⲩⲉ ⲛⲥⲱϥ ⲉⲩϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲟⲩⲁ ⲡⲉⲧⲛⲁⲃⲗ ⲡⲉⲣⲡⲉ ⲉⲃⲟⲗ ⲛϥⲕⲟⲧϥ ⲛϣⲟⲙⲛⲧ ⲛϩⲟⲟⲩ
30 ੩੦ ਵਾਹ ਤੂੰ ਜਿਹੜਾ ਹੈਕਲ ਨੂੰ ਢਾਹ ਕੇ ਤਿੰਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਉਂਦਾ ਸੀ! ਸਲੀਬੋਂ ਉੱਤਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾ ਲੈ।
ⲗ̅ⲁⲙⲟⲩ ⲉⲡⲉⲥⲏⲧ ϩⲓϫⲛ ⲡⲉⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲥ ⲛⲅⲛⲁϩⲙⲉⲕ
31 ੩੧ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁੱਖ ਜਾਜਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪੋ ਵਿੱਚ ਉਪਦੇਸ਼ਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਮਖ਼ੌਲ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, ਇਸ ਨੇ ਹੋਰਨਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਚਾ ਸਕਦਾ!
ⲗ̅ⲁ̅ϩⲓⲟⲙⲟⲓⲱⲥ ⲛⲕⲉⲁⲣⲭⲓⲉⲣⲉⲩⲥ ⲛⲉⲩⲥⲱⲃⲉ ⲛⲥⲱϥ ⲙⲛ ⲛⲉⲅⲣⲁⲙⲙⲁⲧⲉⲩⲥ ⲉⲩϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲛⲉⲩⲉⲣⲏⲩ ϫⲉ ϩⲉⲛⲕⲟⲟⲩⲉ ⲛⲉ ⲛⲧⲁϥⲛⲁϩⲙⲟⲩ ⲛⲧⲟϥ ⲇⲉ ⲛϥⲛⲁϣⲛⲁϩⲙⲉϥ ⲁⲛ
32 ੩੨ ਇਸਰਾਏਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ਮਸੀਹ ਹੁਣ ਸਲੀਬੋਂ ਉੱਤਰ ਆਵੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੇਖੀਏ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰੀਏ! ਅਤੇ ਜਿਹੜੇ ਉਹ ਦੇ ਨਾਲ ਸਲੀਬ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਾਏ ਗਏ ਉਹ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਤਾਅਨੇ ਮਾਰਦੇ ਸਨ।
ⲗ̅ⲃ̅ⲡⲉⲭⲥ ⲡⲉⲣⲟ ⲙⲡⲓⲥⲣⲁⲏⲗ ⲙⲁⲣⲉϥⲉⲓ ⲉⲡⲉⲥⲏⲧ ⲧⲉⲛⲟⲩ ϩⲓϫⲛ ⲡⲉⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲥ ϫⲉ ⲉⲛⲉⲛⲁⲩ ⲛⲧⲛⲡⲓⲥⲧⲉⲩⲉ ⲉⲣⲟϥ ⲁⲩⲱ ⲛⲕⲉⲥⲟⲟⲛⲉ ⲛⲧⲁⲩⲥⲧⲁⲩⲣⲟⲩ ⲙⲙⲟⲟⲩ ⲛⲙⲙⲁϥ ⲁⲩⲛⲉϭⲛⲟⲩϭϥ
33 ੩੩ ਜਦ ਦੁਪਹਿਰ ਹੋਈ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਹਨ੍ਹੇਰਾ ਛਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਪਹਿਰ ਤੱਕ ਰਿਹਾ।
ⲗ̅ⲅ̅ⲛⲧⲉⲣⲉⲡⲛⲁⲩ ⲇⲉ ⲛϫⲡ ⲥⲟ ϣⲱⲡⲉ ⲁⲩⲕⲁⲕⲉ ϣⲱⲡⲉ ϩⲓϫⲛ ⲡⲕⲁϩ ⲧⲏⲣϥ ϣⲁⲡⲛⲁⲩ ⲛϫⲡ ⲥⲓⲧⲉ
34 ੩੪ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਪਹਿਰ ਯਿਸੂ ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਬੋਲਿਆ “ਏਲੋਈ ਏਲੋਈ ਲਮਾ ਸਬਕਤਨੀ” ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਹੈ, ਹੇ ਮੇਰੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ, ਹੇ ਮੇਰੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ, ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਕਿਉਂ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ?
ⲗ̅ⲇ̅ⲁⲩⲱ ⲙⲡⲛⲁⲩ ⲛϫⲡ ⲯⲓⲧⲉ ⲁϥⲱϣ ⲉⲃⲟⲗ ⲛϭⲓ ⲓⲏⲥ ϩⲛ ⲟⲩⲛⲟϭ ⲛϩⲣⲟⲟⲩ ϫⲉ ⲉⲗⲱⲉⲓ ⲉⲗⲱⲉⲓ ⲗⲁⲙⲁ ⲥⲁⲭⲑⲁⲛⲉⲓ ⲉⲧⲉ ⲡⲁⲓ ⲡⲉ ϣⲁⲩϩⲉⲣⲙⲉⲛⲉⲩⲉ ⲙⲙⲟϥ ϫⲉ ⲡⲁⲛⲟⲩⲧⲉ ⲡⲁⲛⲟⲩⲧⲉ ⲉⲧⲃⲉ ⲟⲩ ⲁⲕⲕⲁⲁⲧ ⲛⲥⲱⲕ
35 ੩੫ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਿਹੜੇ ਉੱਥੇ ਖੜੇ ਸਨ ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਬੋਲੇ, ਵੇਖੋ ਇਹ ਏਲੀਯਾਹ ਨੂੰ ਅਵਾਜ਼ ਮਾਰਦਾ ਹੈ!
ⲗ̅ⲉ̅ⲁⲩⲱ ϩⲟⲓⲛⲉ ⲛⲛⲉⲧⲁϩⲉⲣⲁⲧⲟⲩ ⲙⲡⲙⲁ ⲉⲧⲙⲙⲁⲩ ⲛⲧⲉⲣⲟⲩⲥⲱⲧⲙ ⲡⲉϫⲁⲩ ϫⲉ ⲉⲓⲥ ϩⲏⲏⲧⲉ ϥⲙⲟⲩⲧⲉ ⲉϩⲏⲗⲉⲓⲁⲥ
36 ੩੬ ਕਿਸੇ ਨੇ ਦੌੜ ਕੇ ਸਪੰਜ ਨੂੰ ਸਿਰਕੇ ਨਾਲ ਭੇਂਵਿਆ ਅਤੇ ਕਾਨੇ ਉੱਤੇ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਉਹ ਨੂੰ ਚੂਸਣ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਖਿਆ, ਰਹਿਣ ਦਿਓ, ਅਸੀਂ ਵੇਖੀਏ, ਭਲਾ ਏਲੀਯਾਹ ਉਹ ਨੂੰ ਉਤਾਰਨ ਨੂੰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ?
ⲗ̅ⲋ̅ⲁⲟⲩⲁ ⲇⲉ ⲡⲱⲧ ⲁϥⲙⲁϩⲟⲩⲥⲡⲟⲅⲅⲟⲥ ⲛϩⲙϫ ⲁϥⲕⲁⲁⲥ ϩⲓϫⲛ ⲟⲩⲕⲁϣ ⲁϥⲧⲥⲟϥ ⲉϥϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ϭⲱ ⲛⲧⲛⲛⲁⲩ ϫⲉ ϩⲏⲗⲉⲓⲁⲥ ⲛⲁⲉⲓ ⲉⲛⲧϥ ⲉⲡⲉⲥⲏⲧ
37 ੩੭ ਤਦ ਯਿਸੂ ਨੇ ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਪੁਕਾਰ ਕੇ ਸਾਹ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।
ⲗ̅ⲍ̅ⲓⲏⲥ ⲇⲉ ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲛⲟⲩϫ ⲟⲩⲛⲟϭ ⲛϩⲣⲟⲟⲩ ⲁϥϯ ⲡⲉⲡⲛⲁ
38 ੩੮ ਅਤੇ ਹੈਕਲ ਦਾ ਪੜਦਾ ਉੱਪਰੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੇਠਾਂ ਤੱਕ ਫਟ ਕੇ ਦੋ ਹੋ ਗਿਆ।
ⲗ̅ⲏ̅ⲁⲩⲱ ⲡⲕⲁⲧⲁⲡⲉⲧⲁⲥⲙⲁ ⲙⲡⲉⲣⲡⲉ ⲁϥⲡⲱϩ ⲁϥⲣ ⲥⲛⲁⲩ ϫⲓⲛ ⲧⲡⲉ ⲉⲡⲉⲥⲏⲧ
39 ੩੯ ਜਦ ਉਸ ਸੂਬੇਦਾਰ ਨੇ ਜਿਹੜਾ ਉਹ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ ਇਹ ਵੇਖਿਆ ਜੋ ਉਹ ਨੇ ਇਉਂ ਸਾਹ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਬੋਲਿਆ, ਇਹ ਪੁਰਖ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ!
ⲗ̅ⲑ̅ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲛⲁⲩ ⲇⲉ ⲛϭⲓ ⲡⲕⲉⲛⲧⲩⲣⲓⲱⲛ ⲡⲉⲧⲁϩⲉⲣⲁⲧϥ ⲙⲡⲉϥⲙⲧⲟ ⲉⲃⲟⲗ ϫⲉ ⲁϥⲕⲁ ⲡⲉⲧⲏⲩ ⲓⲛⲁⲓ ⲡⲉϫⲁϥ ϫⲉ ⲁⲗⲏⲑⲱⲥ ⲡⲉⲓⲣⲱⲙⲉ ⲟⲩϣⲏⲣⲉ ⲡⲉ ⲛⲛⲟⲩⲧⲉ
40 ੪੦ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਦੂਰੋਂ ਵੇਖ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਰਿਯਮ ਮਗਦਲੀਨੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਯਾਕੂਬ ਅਤੇ ਯੋਸੇਸ ਦੀ ਮਾਤਾ ਮਰਿਯਮ ਅਤੇ ਸਲੋਮੀ ਸੀ।
ⲙ̅ⲛⲉⲩⲛϩⲉⲛϩⲓⲟⲙⲉ ⲇⲉ ⲁϩⲉⲣⲁⲧⲟⲩ ⲙⲡⲟⲩⲉ ⲉⲩϭⲱϣⲧ ⲉⲥⲛϩⲏⲧⲟⲩ ⲛϭⲓ ⲙⲁⲣⲓⲁ ⲧⲙⲁⲅⲇⲁⲗⲏⲛⲏ ⲁⲩⲱ ⲙⲁⲣⲓⲁ ⲧⲁⲡⲕⲟⲩⲉⲓ ⲛⲓⲁⲕⲱⲃⲟⲥ ⲁⲩⲱ ⲧⲙⲁⲁⲩ ⲛⲓⲱⲥⲏ ⲙⲛⲥⲁⲗⲱⲙⲏ
41 ੪੧ ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਉਹ ਗਲੀਲ ਵਿੱਚ ਸੀ ਉਸ ਵੇਲੇ ਓਹ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਟਹਿਲ ਸੇਵਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਉਹ ਦੇ ਨਾਲ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਆਈਆਂ ਸਨ।
ⲙ̅ⲁ̅ⲛⲁⲓ ⲛⲧⲁⲩⲁϩⲟⲩ ⲛⲥⲱϥ ϫⲓⲛ ⲧⲅⲁⲗⲓⲗⲁⲓⲁ ⲉⲩⲇⲓⲁⲕⲟⲛⲓ ⲛⲁϥ ⲁⲩⲱ ϩⲉⲛⲕⲉϩⲓⲟⲙⲉ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲉⲁⲩⲉⲓ ⲛⲙⲙⲁϥ ⲉϩⲣⲁⲓ ⲉⲑⲓⲉⲣⲟⲥⲟⲗⲩⲙⲁ
42 ੪੨ ਜਦ ਸੰਝ ਹੋਈ ਇਸ ਲਈ ਜੋ ਉਹ ਤਿਆਰੀ ਦਾ ਦਿਨ ਸੀ ਅਰਥਾਤ ਉਹ ਜਿਹੜਾ ਸਬਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ⲙ̅ⲃ̅ⲁⲩⲱ ⲛⲧⲉⲣⲉⲣⲟⲩϩⲉ ϣⲱⲡⲉ ⲉⲃⲟⲗ ϫⲉ ⲧⲡⲁⲣⲁⲥⲕⲉⲩⲏ ⲧⲉ ⲉⲧⲉ ⲡⲁⲓ ⲡⲉ ϩⲁⲧⲉϩⲏ ⲙⲡⲥⲁⲃⲃⲁⲧⲟⲛ
43 ੪੩ ਅਰਿਮਥੇਆ ਦਾ ਯੂਸੁਫ਼ ਇੱਕ ਮਾਨਯੋਗ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜਿਹੜਾ ਆਪ ਵੀ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿੱਚ ਸੀ ਆਇਆ ਅਤੇ ਬੇਧੜਕ ਪਿਲਾਤੁਸ ਕੋਲ ਅੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਯਿਸੂ ਦੀ ਲੋਥ ਮੰਗੀ।
ⲙ̅ⲅ̅ⲁϥⲉⲓ ⲛϭⲓ ⲓⲱⲥⲏⲫ ⲡⲉⲃⲟⲗ ϩⲛ ⲁⲣⲓⲙⲁⲑⲁⲓⲟⲥ ⲉⲩⲣⲙⲙⲁⲟ ⲡⲉ ⲃⲃⲟⲩⲗⲉⲩⲧⲏⲥ ⲛⲧⲟϥ ϩⲱⲱϥ ⲉϥϭⲱϣⲧ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲏⲧⲥ ⲛⲧⲙⲛⲧⲣⲣⲟ ⲙⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲁϥⲧⲟⲗⲙⲁ ⲁϥⲃⲱⲕ ⲉϩⲟⲩⲛ ϣⲁⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ⲁϥⲁⲓⲧⲓ ⲙⲙⲟϥ ⲙⲡⲥⲱⲙⲁ ⲛⲓⲏⲥ
44 ੪੪ ਪਰ ਪਿਲਾਤੁਸ ਨੇ ਅਚਰਜ਼ ਮੰਨਿਆ ਜੋ ਐਡੀ ਛੇਤੀ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਮਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸੂਬੇਦਾਰ ਨੂੰ ਕੋਲ ਬੁਲਾ ਕੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕੀ ਉਹ ਨੂੰ ਮਰੇ ਕੁਝ ਚਿਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ?
ⲙ̅ⲇ̅ⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ⲇⲉ ⲁϥⲣϣⲡⲏⲣⲉ ϫⲉ ⲉⲛⲉⲏⲇⲏ ⲁϥⲙⲟⲩ ⲁⲩⲱ ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲙⲟⲩⲧⲉ ⲉⲡⲕⲉⲛⲧⲩⲣⲓⲱⲛ ⲁϥϫⲛⲟⲩϥ ϫⲉ ⲉⲛⲉⲁϥⲱⲥⲕ ϫⲓⲛⲧⲁϥⲙⲟⲩ
45 ੪੫ ਅਤੇ ਸੂਬੇਦਾਰ ਤੋਂ ਮਲੂਮ ਕਰ ਕੇ ਲੋਥ ਯੂਸੁਫ਼ ਨੂੰ ਦੁਆ ਦਿੱਤੀ।
ⲙ̅ⲉ̅ⲁⲩⲱ ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲉⲓⲙⲉ ⲛⲧⲟⲟⲧϥ ⲙⲡⲕⲉⲛⲧⲩⲣⲓⲱⲛ ⲁϥⲭⲁⲣⲓⲍⲉ ⲛⲓⲱⲥⲏⲫ ⲙⲡⲥⲱⲙⲁ ⲛⲓⲏⲥ
46 ੪੬ ਤਾਂ ਉਹ ਨੇ ਮਹੀਨ ਕੱਪੜਾ ਮੁੱਲ ਲਿਆ ਅਤੇ ਲੋਥ ਨੂੰ ਉਤਾਰ ਕੇ ਉਸ ਕੱਪੜੇ ਵਿੱਚ ਵਲੇਟਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਬਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖਿਆ ਜਿਹੜੀ ਪੱਥਰ ਵਿੱਚ ਖੋਦੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਕਬਰ ਦੇ ਮੂੰਹ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਪੱਥਰ ਰੇੜ੍ਹ ਦਿੱਤਾ।
ⲙ̅ⲋ̅ⲁⲩⲱ ⲁϥϣⲉⲡ ⲟⲩⲥⲓⲛⲇⲱⲛ ⲁϥⲙⲡⲥⲱⲙⲁ ⲉⲡⲉⲥⲏⲧ ⲁϥϭⲗⲙⲗⲱⲙϥ ϩⲛ ⲧⲥⲓⲛⲇⲱⲛ ⲁϥⲕⲁⲁϥ ϩⲙ ⲡⲉϥⲙϩⲁⲁⲩ ⲉⲁⲩϣⲉⲧϣⲱⲧϥ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲛ ⲧⲡⲉⲧⲣⲁ ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲥⲕⲣⲕⲣ ⲟⲩⲱⲛⲉ ⲉⲣⲙⲡⲉⲙϩⲁⲟⲩ
47 ੪੭ ਅਤੇ ਮਰਿਯਮ ਮਗਦਲੀਨੀ ਅਤੇ ਯੋਸੇਸ ਦੀ ਮਾਤਾ ਮਰਿਯਮ ਉਸ ਥਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਵੇਖ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।
ⲙ̅ⲍ̅ⲙⲁⲣⲓⲁ ⲇⲉ ⲧⲙⲁⲅⲇⲁⲗⲏⲛⲏ ⲁⲩⲱ ⲙⲁⲣⲓⲁ ⲧⲁ ⲓⲱⲥⲏ ⲛⲉⲩⲛⲁⲩ ⲉⲡⲙⲁ ⲛⲧⲁⲩⲕⲁⲁϥ ⲛϩⲏⲧϥ

< ਮਰਕੁਸ 15 >