Fakkeenya 10
1 Fakkeenyawwan Solomoon: Ilmi ogeessi abbaa isaa gammachiisa; ilmi gowwaan garuu haadha isaa gaddisiisa.
Ordtøke av Salomo. Ein vis son er til gleda for far sin, men ein dårleg son er mor si til sorg.
2 Qabeenyi karaa hamaadhaan horatan gatii hin qabu; qajeelummaan garuu duʼa jalaa nama baasa.
Ragn-fegne skattar gagnar inkje, men rettferd frelser frå dauden.
3 Waaqayyo akka warri qajeelaan beelaʼan hin eeyyamu; hawwii jalʼootaa garuu ni busheessa.
Herren let ikkje rettferdig mann hungra, men giren hjå gudlause viser han burt.
4 Harki hojii hin hojjenne nama hiyyoomsa; harki jabaatee hojii hojjetu garuu nama sooromsa.
Lat-hand skaper armod, men strevsam hand gjer rik.
5 Namni yeroo bonaa midhaan walitti qabatu ilma ogeessa; kan yeroo midhaan galfamutti rafu immoo ilma nama qaanessuu dha.
Ein klok son sankar um sumaren, ein skjemdar-son søv um hausten.
6 Eebbi mataa qajeeltotaatti gonfoo kaaʼa; afaan hamootaa irra garuu jeequmsatu lolaʼa.
Velsigningar kjem yver hovudet på den rettferdige, men munnen åt dei gudlause gøymer vald.
7 Yaadannoon nama qajeelaa eebba taʼa; maqaan nama hamaa garuu lafa irraa bada.
Minnet um den rettferdige ert til velsigning, men namnet åt dei gudlause morknar.
8 Namni garaa isaatti ogeessa taʼe ajaja fudhata; gowwaan oduu baayʼisu garuu ni bada.
Den vise tek imot påbod, men gapen gjeng til grunns,
9 Namni amanamaan sodaa malee deema; kan karaa isaa jalʼisu garuu ni saaxilama.
den som ferdast i uskyld, ferdast trygt, men den som gjeng krokvegar, skal verta kjend.
10 Namni ija hamminaatiin waa namaan jedhu rakkoo uuma; gowwaan oduu baayʼisu garuu ni bada.
Den som blinkar med auga, valdar vondt, men gapkjeften gjeng til grunns.
11 Afaan nama qajeelaa burqaa jireenyaa ti; afaan hamootaa irra garuu jeequmsatu lolaʼa.
Rettferdig manns munn er ei livsens kjelda, men munnen åt gudlause gøymar vald.
12 Jibbi lola kakaasa; jaalalli garuu balleessaa hunda haguuga.
Hat yppar trætta, men kjærleik breider yver alle brot.
13 Ogummaan hidhii nama waa hubatuu irratti argamti; uleen immoo dirra nama hubannaa hin qabnee irra buʼa.
På vitug manns lippor er visdom å finna, men riset høver åt ryggen på dåren.
14 Namoonni ogeeyyiin beekumsa kuufatu; afaan gowwaa garuu badiisa waama.
Dei vise gøymer kunnskapen sin, men or narremunn kann ein venta fåre.
15 Qabeenyi sooreyyii isaaniif magaalaa daʼoo qabduu dha; hiyyummaan garuu badiisa hiyyeeyyii ti.
Rikmanns eiga er hans faste by; fatigfolks ulukka er deira armod.
16 Mindaan qajeeltotaa jireenya; galiin hamootaa garuu cubbuu fi duʼa.
Det den rettferdige tener, gjeng til liv, det den gudlause vinn, gjeng til synd.
17 Namni gorsa fudhatu karaa jireenyaa irra deema; namni adaba didu kam iyyuu garuu warra kaan karaa irraa jalʼisa.
Den som på tukt tek vare, gjeng til livet, men den fer vilt som ikkje agtar age.
18 Namni hidhii sobuun jibba dhokfatu, kan maqaa namaa balleessus gowwaa dha.
Den som løyner hat, hev ljugarlippor, og den som breider ut baktale, er ein dåre.
19 Yoo dubbiin baayʼatu, cubbuun keessaa hin dhabamu; namni arraba isaa eeggatu garuu ogeessa.
Der d’er mange ord, vil synd ikkje vanta, men den som set lås for lipporn’, er klok.
20 Arrabni nama qajeelaa meetii filatamaa dha; garaan nama hamaa garuu faayidaa xinnoo qaba.
Rettferdig manns tunga er utvalt sylv, men gudløysings vit er lite verdt.
21 Arrabni nama qajeelaa nama hedduu soora; gowwoonni garuu hubannaa dhabiisaan duʼu.
Rettferdig manns lippor læskar mange, men dårarne døyr for dei vantar vit.
22 Eebbi Waaqayyoo nama sooromsa; inni rakkina tokko illee itti hin dabalu.
D’er Herrens velsigning som gjer rik, og eige stræv legg inkje til.
23 Gowwaan amala hamaadhaan gammachuu argata; namni waa hubatu garuu ogummaatti gammada.
Dåren finn moro i skjemdarverk, men den vituge mannen i visdom.
24 Wanni namni hamaan sodaatu isumatti dhufa; hawwiin nama qajeelaa immoo ni guutamaaf.
Det den ugudlege gruar for, kjem yver han, og det rettferdige ynskjer, vert deim gjeve.
25 Yeroo bubbeen hamaan bubbisu namoonni hamoon ni badu; qajeeltonni garuu bara baraan jabaatanii jiraatu.
Der stormen hev fare, er den gudlause burte, men den rettvise stend på æveleg grunn.
26 Akkuma wanni dhangaggaaʼaan ilkaan miidhee, aarris ija miidhu sana namni dhibaaʼaan warra isa ergatu miidha.
Som edik er for tennerne og røyk for augo, so er letingen for den som sender han.
27 Waaqayyoon sodaachuun bara jireenya namaa dheeressa; umuriin nama hamaa garuu ni gabaabbata.
Otte for Herren lengjer livet, men gudløysings år vert stytte.
28 Abdiin nama qajeelaa gammachuu taʼa; wanni namni hamaan eeggatu garuu ni bada.
Rettferdige kann venta gleda, men voni åt gudlause vert til inkjes.
29 Karaan Waaqayyoo nama qajeelaaf daʼoo dha; nama jalʼaaf garuu badiisa.
Herrens veg er vern for den skuldfri, men øydeleggjing for illgjerningsmenner.
30 Qajeeltonni yoom iyyuu hin fonqolfaman; hamoonni garuu lafa irratti hin hafan.
Rettferdig mann skal aldri rikkast, men gudlause skal ei få bu i landet.
31 Afaan nama qajeelaa ogummaa dubbata; arrabni jalʼaan garuu ni kutama.
Rettferdig manns munn ber visdoms frukt, men avskori vert den falske tunga.
32 Arrabni nama qajeelaa waan fudhatama qabu dubbata; afaan nama hamaa garuu waan jalʼaa qofa dubbata.
Rettferdig manns lippor søkjer hugnad, men munnen på gudlause berre fals.
