Maatewos 25
1 “Yeroo sanatti mootummaan samii dubarran kudhan kanneen ibsaa isaanii fudhatanii misirricha simachuudhaaf gad baʼan fakkaata.
A LAILA, e hoohalikeia ke aupuni o ka lani me na wahine puupaa he umi, na lakou i lawe i ko lakou mau kukui, a hele aku la i waho e halawai me ke kane mare.
2 Isaan keessaas shan gowwoota, shan immoo ogeeyyii turan.
Elima o lakou i naauao, elima hoi i naaupo.
3 Warri gowwoonni ibsaa isaanii fudhatan malee zayitii hin fudhanne.
Lawe aku la ua poe naaupo la i ko lakou mau kukui, aole nae i lawe pu i ka aila.
4 Warri ogeeyyiin garuu ibsaa isaanii wajjin zayitii qodaatti qabatanii turan.
Aka, lawe pu aku la ua poe naauao la i ka aila iloko o ko lakou mau ipu me na kukui o lakou.
5 Misirrichi sun turraan hundumti isaanii mugan; ni rafanis.
I ka hookaulua ana o ke kane mare, luluhi ae la na maka o lakou, a hiamoe iho la lakou a pau.
6 “Halkan walakkaattis sagaleen guddaan, ‘Kunoo, misirrichi dhufeera! Baʼaatii isa simadhaa!’ jedhu tokko dhagaʼame.
I ke aumoe he kahea ana, Eia ae, ke hele mai la ke kanemare; e holo aku oukou e halawai me ia.
7 “Dubarri sun hundinuus kaʼanii ibsaa isaanii qopheeffatan.
Alaila, ala ae la ua poe wahine puupaa la a pau, a koli iho la i ko lakou mau kukui.
8 Warri gowwoonni sun warra ogeeyyiidhaan, ‘Ibsaan keenya nu duraa dhaamuutti jiraatii zayitii keessan irraa xinnoo nuu kennaa’ jedhan.
I aku la ka poe naaupo i ka poe naauao, E haawi mai no makou i kauwahi aila o oukou; no ka mea, ua pio ko makou mau kukui.
9 “Warri ogeeyyiinis deebisanii, ‘Hin kenninu; tarii wanni nuu fi isin gaʼu hin jiru taʼaatii. Qooda kanaa warra gurguran bira dhaqaatii ofii keessaniif bitadhaa’ jedhaniin.
Olelo ae la ka poe naauao, i ae la, Aole paha e lawa ka aila no kakou a pau; e hele ae oukou i ka poe kuai, a kuai i aila no oukou.
10 “Garuu utuma isaan zayitii bitachuu dhaquutti jiranuu misirrichi dhufe. Dubarri qophaaʼanis isa wajjin galma cidha fuudhaatti ol galan. Balballis ni cufame.
A hala aku la lakou e kuai, hiki mai la ke kanemare; a o ka poe i makaukau, komo pu aku la lakou me ia i ka mare ana, a papaniia'e la ka puka.
11 “Ergasii dubarran kaanis dhufanii, ‘Yaa Gooftaa, yaa Gooftaa, balbala nuuf bani!’ jedhaniin.
Mahope iho, hele mai na poe wahine puupaa la i koe, i mai la, E ka Haku, e ka Haku e, e wehe ae oe ia makou.
12 “Inni garuu deebisee, ‘Dhuguman isinitti hima; ani isin hin beeku’ jedheen.
Olelo aku la ia, i aku la, He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, aole au ike ia oukou.
13 “Kanaafuu isin sababii guyyaa sana yookaan saʼaatii sana hin beekneef dammaqaa.
No ia hoi, e kiai oukou, no ka mea, aole oukou ike i ka la, aole hoi i ka hora e hiki mai ai ke Keiki a ke kanaka.
14 “Ammas mootummaan samii nama biyya fagoo dhaqu tokko fakkaata; namichis garboota isaa waamee qabeenya isaa imaanaa itti kennate.
Ua like hoi ia me ke kanaka e hele ana, houluulu ae la ia i kana poe kauwa, a haawi aku la ia lakou i na kumukuai nona.
15 Tokkoo tokkoo isaaniittis akkuma dandeettii isaaniitti, isa tokkotti taalaantii shan, isa kaanitti taalaantii lama, isa kaanitti immoo taalaantii tokko kennee kaʼee deeme.
Haawi aku la ia i na talena elima no kekahi, i elua hoi no kekahi, a i hookahi hoi no kekahi; i kela mea i keia mea e like me kona akamai; alaila, holo koke aku la ia.
16 Namichi taalaantii shan fudhate sun, yeroodhuma sana dhaqee ittiin daldalee taalaantii biraa shan irraa buufate.
A o ka mea ia ia na talena elima, hele aku la ia, a kuai aku me ia kumu, a loaa mai ia ia na talena hou elima.
17 Inni taalaantii lama fudhates akkasuma taalaantii biraa lama irraa buufate.
Pela hoi ka mea ia ia na talena elua; loaa mai no hoi ia ia na talena hou elua.
18 Namichi taalaantii tokko fudhate garuu dhaqee lafa qotee maallaqa gooftaa isaa dhokse.
Aka, o ka mea ia ia ke talena hookahi, hele aku la ia, eli iho la ma ka lepo, a huna iho la i ka moni a kona haku.
19 “Yeroo dheeraa booddee gooftaan garboota sanaa deebiʼee herrega isaan bira jiru herregate.
A liuliu aku la, hoi mai la ka haku o ua mau kauwa la, a olelo hoakaka pu iho la me lakou.
20 Namichi taalaantii shan fudhatee ture sun taalaantii biraa shan fidee, ‘Yaa gooftaa, ati taalaantii shan imaanaa natti kennitee turte. Ani immoo kunoo, taalaantii shan irraa buufadheera’ jedheen.
Hele mai la ka mea ia ia na talena elima, a lawe pu mai la me ia i na talena hou elima, i mai la, E ka Haku, ua haawi mai oe ia'u i na talena elima; eia hoi ia me na talena hou elima a'u i loaa ai.
21 “Gooftaan isaas deebisee, ‘Yaa garbicha gaarii fi amanamaa, waan gaarii hojjette! Ati waan akka malee xinnoo irratti amanamaa taateerta; ani immoo waan baayʼee irratti sin muuda. Kottuutii gammachuu gooftaa keetiitti gali!’ jedheen.
I aku la kona haku ia ia, Pono, e ke kauwa maikai, malama pono; he pono kou malama ana i na mea he uuku, e hoonoho no au ia oe maluna o na mea he nui loa. E komo ae oe iloko o ka olioli o kou haku.
22 “Namichi taalaantii lama fudhatee tures dhufee, ‘Yaa gooftaa, ati taalaantii lama imaanaa natti kennitee turte; ani immoo kunoo, taalaantii biraa lama irraa buufadheera’ jedheen.
Hele mai la hoi ka mea ia ia na talena elua, i mai la, E ka Haku, ua haawi mai oe ia'u i na talena elua; eia hoi ia me na talena hou elua a'u i loaa'i.
23 “Gooftaan isaas deebisee, ‘Yaa garbicha gaarii fi amanamaa, waan gaarii hojjette! Ati waan xinnoo irratti amanamaa taateerta; ani immoo waan baayʼee irratti sin muuda. Kottuutii gammachuu gooftaa keetiitti gali!’ jedheen.
I aku la kona haku ia ia, Pono, e ke kauwa maikai, malama pono; he pono kou malama ana i na mea he uuku, e hoonoho no au ia oe maluna o na mea he nui loa. E komo ae oe iloko o ka olioli o kou haku.
24 “Namichi taalaantii tokkicha fudhatee tures dhufee akkana jedhe; ‘Yaa gooftaa, ati nama gara jabeessa iddoo itti hin facaasinii galfattu, iddoo itti hin bittinneessiniis walitti qabattu akka taate nan beeka.
Holo mai la hoi ka mea ia ia ke talena hookahi, i mai la, E ka Haku, ua ike no au ia oe he kanaka oolea, e oki ana ma kahi au i lulu ole aku ai, a e ohi ana ma kahi au i kanana ole aku ai:
25 Kanaafuu ani sodaadhee dhaqeen taalaantii kee lafa keessa dhokse. Taalaantiin kee kunoo ti.’
Makau iho la au, a hele aku la, huna iho la au i kau talena ma ka lepo; eia mai no kau.
26 “Gooftaan isaas deebisee akkana jedhe; ‘Yaa garbicha hamaa dhibaaʼaa! Ati akka ani iddoon itti hin facaasinii galfadhu, iddoon itti hin bittinneessiniis walitti qabadhu beektaa?
Olelo aku la kona haku ia ia, i aku la, E ke kauwa lokoino, hana ole, ua ike anei oe e oki ana au ma kahi a'u i lulu ole aku ai; a e ohi ana au ma kahi a'u i kanana ole ia?
27 Yoos akka ani yommuun deebiʼutti dhala isaa wajjin fudhadhuuf silaa maallaqa koo warra baankii bira naa kaaʼuu qabda ture.
Ilaila kau pono e waiho aku i ka'u moni me ka poe kuai moni, a i ko'u hoi ana mai, alaila loaa mai ia'u ka'u me ka uku hoopanee.
28 “‘Kanaaf taalaanticha isa harkaa fuudhaatii namicha taalaantii kudhan qabuuf kennaa.
E lawe ae i ke talena mai ona aku, a e haawi aku na ka mea ia ia na talena he umi.
29 Kan qabu kamiif iyyuu itti dabalamee ni kennama; irraa hafaas ni qabaataatii. Kan hin qabne garuu wanni inni qabu iyyuu irraa fudhatama.
O ka mea ua loaa ia ia, e haawi hou ia nana a nui loa; aka, o ka mea ua loaa ole ia ia, e laweia ae ka mea ia ia.
30 Garbicha faayidaa hin qabne kana dukkana alaatti gad darbadhaa; achittis booʼichaa fi ilkaan qaruutu taʼa.’
A e hoolei aku i ua kauwa pono ole nei iwaho i kahi pouli; ilaila e uwe ai a e uwi ai na niho.
31 “Ilmi Namaa yommuu ulfina isaatiin ergamoota Waaqaa hunda wajjin dhufutti, teessoo isaa kan ulfinaa irra ni taaʼa.
Aia hiki mai ke Keiki a ke kanaka me kona nani, a o na anela a pau pu me ia; alaila, e noho iho ia maluna o kona nohoalii nani:
32 Saboonni hundinuu fuula isaa duratti walitti qabamu; innis akkuma tikseen tokko hoolotaa fi reʼoota gargar footu sana namoota gargar ni foʼa.
A e hoakoakoaia mai na lahuikanaka a pau loa imua o kona alo; a e hookaawale ae oia ia lakou i kekahi poe mai kekahi poe ae, e like me ke kahuhipa i hookaawale aku i na hipa a me na kao.
33 Inni hoolota karaa mirga isaa, reʼoota immoo karaa bitaa isaa ni dhaabachiisa.
A e hooku aku oia i ka poe hipa ma kona lima akau, a i ka poe kao ma kona lima hema.
34 “Yeroo sana Mootichi warra mirga isaa jiraniin akkana jedha; ‘Isin warri Abbaan koo eebbise kottaa mootumicha uumamuu addunyaatii jalqabee isinii qopheeffame sana dhaalaa.
Alaila, e olelo aku ke alii i ka poe ma kona lima akau, E hehe mai oukou, e ka poe i hoomaikaiia e ko'u Makua, e komo oukou i ke aupuni i hoomakaukauia no oukou mai ka hookumu ana mai o ka honua.
35 Sababiin isaas ani beelofnaan isin nyaata naaf kennitan; dheebonnaan waan ani dhugu naaf kennitan; ani keessummaan ture; isin immoo na simattan;
No ka mea, pololi iho la an, a haawi mai la oukou i ai na'u; makewai au, a hoinu mai la oukou ia'u; he malihini au, a hookipa oukou ia'u;
36 ani daarraan daara na baaftan; dhukkubsannaan na gaafattan; hidhamnaan dhuftanii na ilaaltan.’
He kapa ole ko'u, a hoaahu mai la oukou ia'u; mai iho la au, a ike mai la oukou ia'u; maloko hoi o ka halepaahao, a hele mai la oukou ia'u.
37 “Qajeeltonni sunis deebisanii akkana jedhaniin; ‘Yaa Gooftaa, yoom beeloftee si arginee waan ati nyaattu siif kennine? Yookaan yoom dheebottee si arginee waan ati dhugdu siif kennine?
Alaila, e olelo mai ka poe pono ia ia, e i mai, E ka Haku, inahea i ike ai makou ia oe ua pololi, a haawi aku i ai nau? a ua makewai, a hoinu makou ia oe?
38 Yoom keessummaa taʼuu kee arginee si simanne? Yookaan yoom daartee si arginee daara si baafne?
Inahea hoi i ike ai makou ia oe he malihini, a hookipa makou ia oe? a me ke kapa ole, a hoaahu makou ia oe?
39 Yoom dhukkubsattee yookaan hidhamtee si arginee dhufnee si ilaalle?’
Inahea hoi i ike ai makou ia oe, he mai, a iloko o ka halepaahao, a hele aku makou iou la?
40 “Mootiin sunis deebisee, ‘Ani dhuguman isinitti hima; waan obboloota koo warra nama hundumaa gad taʼan kanneen keessaa isa tokkoof gootan kam iyyuu naaf gootan’ jedhaan.
A e olelo aku ke alii ia lakou, me ka i aku, He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, i ka oukou hana ana pela i kekahi mea liilii loa o keia poe hoahanau o'u, ua hana mai oukou pela ia'u.
41 “Ergasiis warra bitaa isaa jiraniin akkana jedha; ‘Isin yaa abaaramoo, na duraa badaatii ibidda bara baraa isa diiyaabiloosii fi ergamoota isaatiif qopheeffametti galaa. (aiōnios g166)
Alaila, e olelo ae ia i ka poe ma ka lima hema, E ka poe i ahewaia, haele oukou pela mai o'u aku nei iloko o ke ahi mau loa, i hoomakaukauia no ka diabolo a me hona poe anela. (aiōnios g166)
42 Ani beelofnaan isin waan ani nyaadhu naaf hin kennineetii; ani dheebonnaan waan ani dhugu naaf hin kennineetii;
No ka mea, a pololi au, aole no oukou i haawi mai i ai na'u; a makewai au, aole hoi oukou i hoinu mai ia'u;
43 ani keessummaan ture; isin na hin simanne; ani daarraan isin daara na hin baafne; dhukkubsannaan yookaan hidhamnaan dhuftanii na hin ilaalle.’
He malihini au, aole no oukou i hookipa ia'u; he kapa ole ko'u, aole hoi oukou i hoaahu mai ia'u; he mai ko'u, a iloko hoi o ka halepaahao, aole hoi oukou i ike mai ia'u.
44 “Isaanis, ‘Yaa Gooftaa, ati yoom beeloftee yookaan dheebottee yookaan keessummaa taatee yookaan daartee yookaan dhukkubsattee yookaan hidhamtee si arginee si gargaaruu didne?’ jedhanii deebisu.
Alaila, e olelo mai lakou, me ka i mai, E ka Haku, inahea i ike ai makou ia oe, ua pololi, a ua makewai, a he malihini, a ke kapa ole, a he mai, a iloko o ka halepaahao paha, a malama ole makou ia oe?
45 “Innis deebisee, ‘Ani dhuguman isinitti hima; waan obboloota koo warra nama hundaa gad taʼan kanneen keessaa isa tokkoof hin godhin naafis hin goone’ jedha.
Alaila e olelo aku oia ia lakou, me ka i aku, He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, i ka oukou hana ole ana peha i kekahi mea liilii loa o keia poe, ua hana ole mai hoi oukou pela ia'u.
