< Lewwota 25 >
1 Waaqayyo Gaara Siinaa irratti Museedhaan akkana jedhe;
И рече Господь к Моисею на горе Синайстей, глаголя:
2 “Akkana jedhii Israaʼelootatti himi: ‘Yommuu biyya ani isinii kennutti galtan, biyyattiin mataan ishee sanbata Waaqayyoo haa kabajju.
глаголи сыном Израилевым и речеши к ним: егда внидете в землю, юже Аз даю вам, и почиет земля, юже Аз даю вам, субботы Господу.
3 Waggaa jaʼa lafa qotiisaa kee facaafadhu; waggaa jaʼa immoo wayinii kee irraa qori; ija isaas walitti qabadhu.
Шесть лет да сееши ниву твою, и шесть лет да режеши виноград твой и собереши плод его:
4 Waggaa torbaffaatti garuu lafti sanbata boqonnaa haa qabaatu; kunis sanbata Waaqayyoof kabajamuu dha. Lafa qotiisaa kee hin facaafatin yookaan wayinii kee irraa hin qorin.
в седмое же лето суббота, покой да будет земли, суббота Господня: нивы твоея сеяти и винограда твоего резати не будеши,
5 Waan ofiin biqile hin haammatin yookaan wayinii hin qoramin irraa ija walitti hin qabatin. Lafti boqonnaa waggaa tokkoo haa argattu.
и сама собою произрастающая нивы твоея да не пожнеши, и винограда отлучения твоего да не собереши: лето покоя будет земли.
6 Wanni lafti waggaa sanbataatti kennitu nyaata kee haa taʼu jechuunis siʼi mataa keetiif, garboota kee dhiiraa fi dubartiidhaaf, warra qaxaramanii hojjetanii fi alagoota yeroodhaaf si wajjin jiraataniif nyaata haa taʼu;
И будут субботы земли яди тебе, и рабу твоему и рабыни твоей, и наемнику твоему и обиталнику прилежащему к тебе,
7 akkasumas horii keetii fi bineensa daggalaa kanneen biyya kee keessa jiraataniif nyaata haa taʼu. Wanni lafti baaftu kam iyyuu haa nyaatamu.
и скотом твоим и зверем сущым на земли твоей да будет всяк плод его в снедь.
8 “‘Waggoota sanbataa torba jechuunis waggoota torba yeroo torba lakkaaʼi; waggoonni sanbataa torban waggoota afurtamii sagal taʼu.
И исчислиши себе седмь лет покоя, седмь лет седмижды: и будут тебе седмь седмин лет, четыредесять девять лет.
9 Guyyaa kurnaffaa jiʼa torbaffaatti immoo guutummaa biyya keessanii keessatti malakata dhageessisi; Guyyaa Araarri Buʼuttis guutummaa biyyaa keessatti malakata dhageessisaa.
И возвестите трубным гласом во всей земли вашей месяца седмаго в десятый день месяца: в день очищения возвестите трубою во всей земли вашей.
10 Waggaa shantamaffaa qulqulleessaatii guutummaa biyyattii keessatti jiraattota hundaaf bilisummaa labsaa. Kunis iyyoobeeliyyuu isinii taʼa; tokkoon tokkoon namaa deebiʼee gara qabeenya isaattii fi gara maatii isaatti haa galu.
И освятите лето, пятьдесятое лето, и разгласите оставление на земли всем живущым на ней: лето оставления знамение сие будет вам: и да отидет кийждо вас в притяжание свое, и кийждо во отечество свое отидете.
11 Waggaan shantamaffaan iyyoobeeliyyuu isiniif haa taʼu; hin facaafatinaa; waan ofiin biqile hin haammatinaa; wayinii hin qoramin irraas ija isaa walitti hin qabatinaa.
Оставления знамение сие будет вам, лето пятьдесятое, лето будет вам: ни сеяти, ниже жати будете, еже само произникнет на ней, и да не объемлеши освященных (Богу) ея:
12 Kun sababii iyyoobeeliyyuu taʼeef qulqulluu isiniif haa taʼu; waan lafa qotiisaa irraa galfamu nyaadhaa.
яко оставления знамение есть, свято да будет вам: от нив ядите плоды ея:
13 “‘Waggaa Iyyoobeeliyyuu kana keessa tokkoon tokkoon namaa gara qabeenya isaatti haa deebiʼu.
и в лето оставления знамения сего да возвратится кийждо в притяжание свое.
14 “‘Yoo nama saba kee taʼetti lafa gurgurte yookaan waan tokko isa irraa bitte, wal hin gowwoomsinaa.
Аще же отдаси куплею ближнему твоему, или аще притяжеши от ближняго твоего, да не оскорбляет человек ближняго:
15 Ati waggoota waggaa Iyyoobeeliyyuu booddee jiran irratti hundooftee nama saba keetii irraa bitadhu. Innis baayʼina waggoota galchaa midhaanii lakkaaʼee sitti haa gurguru.
по числу лет по знамении, да притяжеши от ближняго, по числу лет плодов да продастся тебе.
16 Yoo waggaan baayʼee taʼe gatii isaa dabaliif; yoo waggaan isaa gabaabaa taʼe immoo gatii isaa hirʼisi; sababiin isaa wanni inni sitti gurguru baayʼina midhaanii ti.
Якоже аще более лет, умножит притяжание его, и якоже аще мнее лет, уменшит притяжание его: яко число плодов его, тако да продаст тебе.
17 Wal hin cunqursinaa; garuu Waaqa sodaadhaa. Ani Waaqayyo Waaqa keessan.
Да не оскорбит человек ближняго, и да убоишися Господа Бога твоего: Аз Господь Бог ваш.
18 “‘Ajaja koo duukaa buʼaa; seera koo illee eegaa; isinis biyyattii keessa nagaan ni jiraattu.
И сотворите вся оправдания Моя и вся суды Моя, сохраните же и сотворите я, и вселитеся на земли уповающе.
19 Lafti ija ni kenniti; isinis hamma quuftanitti nyaattu; nagaadhaanis ni jiraattu.
И даст земля плоды своя, и снесте в сытость, и вселитеся на ней уповающе.
20 Isinis, “Nu yoo facaafachuu yookaan midhaan keenya walitti qabachuu baanne waggaa torbaffaatti maal nyaanna?” jettanii gaafattu taʼa.
Аще же речете: что ясти будем в седмое лето сие, аще не сеем, ни собираем плодов своих,
21 Akka lafti midhaan waggaa sadiif gaʼu isinii kennituuf ani waggaa jaʼaffaatti eebba koo isiniif nan erga.
и послю благословение Мое вам в лето шестое, и сотворит плоды своя на три лета:
22 Yeroo waggaa saddeettaffaatti facaafattanittis waanuma duraan galfattan irraa nyaattu; hamma midhaan waggaa saglaffaa walitti qabattanitti midhaanuma kana nyaattu.
и посеете в лето осмое, и снесте от плодов ветхих даже до лета девятаго: дондеже приспеют плоды ея, снесте ветхая ветхих.
23 “‘Lafti sababii kanuma koo taateef bara baraan hin gurguramin; isin anaaf alagaa fi keessummoota.
И земля да не продастся во утверждение: Моя бо есть земля, яко пришелцы и приселницы вы есте предо Мною:
24 Biyya akka dhaalaatti qabattan guutuu keessatti waan ittiin lafa furtan baasaa.
и по всей земли одержания вашего, искуп дадите земли.
25 “‘Obboleessi kee tokko hiyyoomee lafa isaa yoo gurgure, namni fira isaa kan dhiʼoo taʼe dhufee waan firri isaa gurgure sana haa furuuf.
Аще же нищетствует брат твой, иже с тобою, и продаст от одержания своего, да приидет ужик ближний ему и искупит продание брата своего.
26 Garuu yoo namichi sun fira lafa isaa furuuf dhabee inni mataan isaa waan ittiin lafa isaa furatu argate,
Аще же не будет кому ужика, и возможет рука его обрести доволен искуп его,
27 waggoota yeroo inni lafa isaa gurgure sanaa as jiran lakkaaʼee namicha itti gurgure sanaaf maallaqa isaa haa deebisu; innis gara lafa ofiitti haa deebiʼu.
и исчислит лета продания его, и воздаст еже излише имать, человеку емуже продано бе оное, и возвратится во одержание свое.
28 Garuu yoo waan namicha sanaaf deebisu dhabee, wanni inni gurgure sun hamma waggaa iyyoobeeliyyuutti harkuma namicha bite sanaa haa turu. Waggaa Iyyoobeeliyyuu keessa ni deebiʼaaf; innis gara qabeenya isaatti ni deebiʼa.
Аще же не обрящет рука его доволное, еже отдати ему, да будет проданое купившему е даже до шестаго лета оставления, и изыдет во оставление, и возвратится во одержание свое.
29 “‘Namni yoo magaalaa dallaa qabdu keessatti mana jireenyaa gurgurate, gaafa gurguratee jalqabee waggaa tokko keessatti furachuu dandaʼa. Mirgi furachuu isaas hamma waggaa tokkootti tura.
Аще же кто продаст дом обитаемый во граде огражденнем, и будет искупление его, дондеже исполнится: лето дний будет искупление его.
30 Yoo utuu waggaan tokko hin guutin furamuu baate manni magaalaa dallaa qabdu keessatti argamu sun qabeenya namicha biteetii fi kan sanyii isaa taʼee hafa. Waggaa Iyyoobeeliyyuuttis hin deebiʼu.
Аще же не искупит, дондеже скончается лето все, да укрепится дом сущий во граде имущем ограждение в твердость купившему его, в роды его, и не возвратится во оставление.
31 Manneen gandoota dallaan itti hin ijaaramin keessa jiran garuu waan akka lafa baadiyyaatti hedamaniif furamuu dandaʼu. Bara Iyyoobeeliyyuuttis ni deebifamu.
Домы же иже на селех, имже несть окрест их ограждения, к селу земли да приложатся: искупуемы всегда да будут, и во оставление да возвратятся.
32 “‘Lewwonni garuu manneen isaanii kanneen magaalaawwan isaanii keessatti argaman furachuuf yeroo kam iyyuu mirga qabu.
И гради левитстии, домы градов одержания их, искупуемы да будут всегда левитом.
33 Qabeenyi Lewwotaa furamuu ni dandaʼa; manneen magaalaa isaan qabatan keessatti gurguraman bara Iyyoobeeliyyuutti ni deebifamu; manneen magaalaa Lewwotaa keessatti argaman Israaʼeloota gidduutti qabeenya Lewwotaatii.
И иже аще искупит от левит: и изыдет продание домов града одержания их во оставление, яко домы градов левитских одержание их, посреде сынов Израилевых.
34 Lafti dheedaa kan naannoo magaalaa isaaniitti argamu garuu sababii qabeenya isaanii kan bara baraa taʼeef hin gurguramin.
И села отделеная градом их да не продадутся, яко одержание вечное сие их есть.
35 “‘Yoo obboleessi kee tokko hiyyoomee isin gidduutti of gargaaruu dadhabe, akka inni isin gidduu jiraachuu dandaʼuuf akkuma alagaa yookaan keessummaa tokko gargaartutti isa gargaar.
Аще же нищетствует брат твой, иже с тобою, и изнеможет руками у тебе, заступи его яко пришелца и приселника, да поживет брат твой с тобою:
36 Akka namni sun si wajjin jiraachuu dandaʼuuf Waaqa kee sodaadhu malee dhala tokko iyyuu isa irraa hin fudhatin.
да не возмеши от него лихвы, ниже более (данаго), и убоишися Бога твоего: Аз Господь: и поживет брат твой с тобою.
37 Maallaqa kee dhalaan hin liqeessiniif yookaan nyaata kee buʼaa itti herregattee hin kenniniif.
Сребра твоего да не даси ему в лихву, и ради прибытка не даси ему пищей твоих.
38 Ani Waaqayyo Waaqa keessan kan biyya Kanaʼaan isiniif kennuu fi Waaqa keessan taʼuuf biyya Gibxii isin baasee dha.
Аз Господь Бог ваш, изведый вы из земли Египетския, еже дати вам землю Ханаанску, яко быти Мне Богу вашему.
39 “‘Yoo obboleessi kee tokko hiyyoomee sitti of gurgure akka garbichaatti isa hin hojjechiifatin.
Аще же оубожает брат твой у тебе, и продастся тебе, да не поработает тебе работы рабския:
40 Inni akka hojjetaa qaxaramaa yookaan nama yeroodhaaf isin wajjin jiraatuu haa taʼu; inni hamma Waggaa Iyyoobeeliyyuutti siif haa hojjetu.
аки наемник или пришлец да будет тебе, даже до лета оставления делати будет у тебе,
41 Ergasii inni ijoollee isaa wajjin gad haa lakkifamu; inni gara maatii isaatii fi qabeenya abbootii isaatti haa deebiʼu.
и да изыдет от тебе, и дети его с ним в лето оставления, и да отидет в род свой, и во одержание отчее свое возвратится,
42 Israaʼeloonni sababii garboota koo warra ani biyya Gibxiitii baasee fide taʼaniif akka garbootaatti hin gurguramin.
понеже раби Мои суть сии, ихже изведох из земли Египетския, да не продастся проданием рабиим:
43 Waaqa kee sodaadhu malee gara jabinaan isaan hin bulchin.
да не отяготиши его трудом, и убоишися Господа Бога твоего.
44 “‘Garboonni kee dhiironnii fi dubartoonni saboota naannoo kee jiraatan gidduudhaa haa dhufan; isin isaan keessaa garboota bitachuu dandeessu.
И раб и рабыня, иже ще будут у тебе от язык, иже окрест тебе суть, от тех да притяжете раба и рабыню.
45 Akkasumas keessummoota isin gidduu jiraatanii fi maatii isaanii warra biyya keessanitti dhalatan keessaa garboota bitachuu dandeessu; isaanis qabeenya keessan haa taʼan.
И от сынов приселничих, иже суть в вас, от сих притяжете, и от сродников их, елицы аще будут в земли вашей, да будут вам во одержание,
46 Akka qabeenya dhaalamuutti ijoollee keessanitti dabarsuu dandeessu; bara jireenya isaanii guutuus isaan garboomfachuu dandeessu; Israaʼeloota obboloota keessan taʼan garuu gara jabinaan hin bulchinaa.
и да разделите я детем вашым по вас, и да будут вам во одержание во век: братии же вашея, сынов Израилевых, кийждо брата своего да не отяготит его в трудех.
47 “‘Yoo alagaan yookaan keessummaan si wajjin jiraatu tokko sooromee obboleessi kee immoo hiyyoomee alagaa si wajjin jiraatutti yookaan maatii alagaa sanaatti of gurgure,
Аще же обрящет рука пришелца или приселника иже у тебе, и обнищав брат твой продастся к пришелцу или приселнику иже у тебе, или родившемуся от рода пришелча,
48 inni erga of gurguree booddee furamuuf mirga qaba. Firoota isaa keessaas namni tokko isa furuu dandaʼa.
по продании ему, искуп да будет ему, един от братий его да искупит его:
49 Obboleessi abbaa isaa yookaan ilmi obboleessa abbaa isaa yookaan aantee isaa keessaa firri dhiigaa isa furuu dandaʼa. Yookaan inni iyyuu yoo soorome of furuu dandaʼa.
брат отца его, или сын брата отца его, да искупит его, или от свойственных плоти племене его искупит его: аще же возможет рука его, искупит себе,
50 Innii fi namichi isa bite sun waggaa inni itti of gurguree jalqabee hamma waggaa Iyyoobeeliyyuutti haa lakkaaʼan. Gatiin furii isaas baayʼina waggoota sanaa irratti hundaaʼa; yeroon inni namicha isa bitate sana bira ture immoo akka nama qacaramee hojjete tokkootti herregama.
да сочтется с притяжавшим его, от лета в неже продася ему даже до лета оставления, и будет сребро продания его аки день наемника: от лета до лета да будет с ним.
51 Yoo akka herrega isaaniitti waggoonni baayʼeen hafan inni gatii ittiin bitame sana keessaa harka baayʼee namicha sanaaf deebisuu qaba.
Аще же кому множае лет будет, против тех отдаст искуп свой, от сребра продания своего.
52 Yoo waggoonni hamma Waggaa Iyyoobeeliyyuutti hafan muraasa taʼan inni waggoota hafan sana herregatee gatii furama isaa haa kaffalu.
Аще же мало останется от лет до лета оставления, и да сочтет ему по летом его, и отдаст искуп его аки наемник:
53 Inni akkuma nama waggaa waggaatti qaxaramu tokkootti isa wajjin haa jiraatu; fuula kee durattis inni gara jabinaan isa hin bulchin.
от года до года да будет с ним: да не отяготиши его трудом пред тобою.
54 “‘Yoo inni karaa kanneeniin furamuu baates innii fi ijoolleen isaa Waggaa Iyyoobeeliyyuutti furamuu qabu;
Аше же не искупится по сим, да изыдет в лето оставления сам и дети его с ним:
55 Israaʼeloonni garboota kootii. Isaan garboota koo kanneen ani biyya Gibxii baasee fidee dha. Ani Waaqayyo Waaqa keessan.
яко Мои сынове Израилевы раби суть, отроцы Мои сии суть, ихже изведох из земли Египетския: Аз Господь Бог ваш.