Iyyoob 38

1 Kana irratti Waaqayyo bubbee jabaa keessaa Iyyoobitti dubbate. Akkana jedhes:

Andin Pǝrwǝrdigar ⱪara ⱪuyun iqidin Ayupⱪa jawab berip mundaⱪ dedi: —

2 “Namni dubbii beekumsa malee dubbatamuun karoora koo dukkanneessu kun eenyu?

«Nǝsiⱨǝtni tuturuⱪsiz sɵzlǝr bilǝn hirǝlǝxtürgǝn zadi kim?

3 Mee akka gootaa mudhii kee hidhadhu; ani sin gaafadha; ati immoo deebii naa kenni.

Ərkǝktǝk belingni qing baƣla; Xunda Mǝn sǝndin soray, Andin sǝn Meni hǝwǝrdar ⱪil!

4 “Yeroo ani hundee lafaa kaaʼetti ati eessa turte? Yoo hubatte mee natti himi.

Mǝn yǝr-zeminni apiridǝ ⱪilƣinimda, sǝn zadi nǝdǝ iding? Bularni qüxǝngǝn bolsang, bayan ⱪiliwǝr.

5 Eenyutu balʼina ishee murteesse? Dhugumaan ni beektaa? Eenyutu ulee safaraa ishee irra harkise?

Kim yǝr-zeminning ɵlqimini bekitkǝn? — Sǝn buni bilmǝmsǝn? Kim uning üstigǝ tana tartip ɵlqigǝn?

6 Hundeen ishee maal irra dhaabame? Yookaan eenyutu dhagaa golee ishee dhaabe?

Tang sǝⱨǝrdiki yultuzlar billǝ küy eytixⱪan waⱪtida, Hudaning oƣulliri huxalliⱪtin tǝntǝnǝ ⱪilixⱪan waⱪtida, Yǝr-zeminning ulliri nǝgǝ paturulƣan? Kim uning burjǝk texini salƣan?

7 Kunis yeroo bakkalchoonni barii walii wajjin faarfatanitti, yeroo ilmaan Waaqayyoos ililchanitti ture.

8 “Yeroo galaanni cabsee garaa lafaa keessaa baʼetti eenyutu balbala itti cufee ittise?

Baliyatⱪudin qiⱪⱪandǝk, dengiz süyi bɵsüp qiⱪⱪanda, Kim uni dǝrwazilar iqigǝ bǝnd ⱪilƣan?

9 Yeroo ani duumessoota uffata isaa godhee dukkana guddaan maretti,

Mǝn bulutni dengizning kiyimi ⱪilƣanda, Wǝ ⱪap-ⱪarangƣuni uning zakisi ⱪilƣanda,

10 yeroo ani daangaa isaa dhaabee balbalaa fi danqaraa hojjedheefitti,

Mǝn uning üqün pasil kǝskǝn waⱪitta, Uni qǝklǝp baldaⱪlarni ⱨǝm dǝrwazilarni salƣanda,

11 anis, ‘Ati hamma asiitti dhufta; garuu darbuu hin dandeessu; dambaliin of jajuu keetii illee asumatti dhaabata!’ jedheen.

Yǝni uningƣa: «Muxu yǝrgiqǝ barisǝn, pasildin ɵtmǝ, Sening tǝkǝbbur dolⱪunliring muxu yǝrdǝ tohtisun» degǝndǝ, sǝn nǝdǝ iding?

12 “Ati bara jireenya keetii barraaqa ajajjee yookaan barii obborootti iddoo isaa argisiiftee beektaa?

Sǝn tuƣulƣandin beri sǝⱨǝrni «Qiⱪ» dǝp buyrup baⱪⱪanmusǝn? Sǝn tang sǝⱨǝrgǝ ɵzi qiⱪidiƣan jayini kɵrsǝtkǝnmusǝn?

13 Akka inni handaara lafaa qabatee namoota hamoo achi keessaa hurgufu gooteertaa?

Sǝn xundaⱪ ⱪilip sǝⱨǝrgǝ yǝr yüzining ⱪǝrinimu yorutⱪuzup ⱨɵküm sürgüzüp, Xundaⱪla rǝzillǝrni titritip yǝr-zemindin ⱪoƣlatⱪuzƣanmusǝn?

14 Lafti akka suphee chaappaa jala jiruutti bifa geeddaratti; bifti ishees akka bifa uffataatti mulʼata.

Xuning bilǝn yǝr-zemin seƣiz layƣa besilƣan mɵⱨür izliridǝk ɵzgǝrtilidu; Kiygǝn kiyimdǝk ⱨǝmmǝ eniⱪ bolidu;

15 Hamoonni ifa isaanii dhowwatamaniiru; irreen isaanii inni ol kaʼes cabeera.

Ⱨǝm xuning bilǝn rǝzillǝrning «nur»i ulardin elip ketilidu; Kɵtürülgǝn bilǝklǝr sundurulidu.

16 “Ati gara burqaa galaanaa gad buutee yookaan tuujuba bishaanii seentee hundee isaa irra deemtee beektaa?

Dengizdiki bulaⱪlarƣa sǝpǝr ⱪilip yǝtkǝnmusǝn? Okyanlarning ⱪǝridǝ mengip baⱪⱪanmusǝn?

17 Karri duʼaa sitti mulʼifameeraa? Karra gaaddidduu duʼaas argiteertaa?

Ɵlümning dǝrwaziliri sanga axkarilanƣanmu? Ɵlüm sayisining dǝrwazilirini kɵrgǝnmusǝn?

18 Balʼina lafaa guddaa sana hubatteertaa? Yoo kana hunda beekte dubbadhu.

Əⱪling yǝr-zeminning qongluⱪiƣa yǝtkǝnmu? Ⱨǝmmisini bilgǝn bolsang eniⱪ bayan ⱪil!

19 “Karaan iddoo ifni jirutti nama geessu kami? Dukkannis eessa jiraata?

Nur turuxluⱪ jayƣa baridiƣan yol nǝdǝ? Ⱪarangƣuluⱪning bolsa, ǝsliy orni nǝdǝ?

20 Iddoo isaaniitti isaan geessuu dandeessaa? Daandii lafa jireenya isaaniitti geessu beektaa?

Sǝn [buni bilip] ularni ɵz qegrasiƣa apiralamsǝn? Ularning ɵyigǝ mangidiƣan yollarni bilip yetǝlǝmsǝn?

21 Ati dhugumaan ni beekta; yeroo sana dhalatteertaatii! Ati bara hedduu jiraatteerta!

Ⱨǝǝ, rast, sǝn bilisǝn, qünki sǝn ularning qaƣliridin ilgiri tuƣulƣansǝn, Künliringning sani dǝrⱨǝⱪiⱪǝt kɵptin kɵptur!

22 “Mankuusa cabbii seentee yookaan mankuusa dhagaa cabbii argiteertaa?

Ⱪar ⱪaqilanƣan hǝzinilǝrgǝ kirip kɵrdüngmu. Mɵldür ambirlirinimu kɵrüp baⱪtingmu?

23 Kan ani yeroo rakkinaatiif, guyyaa waraanaa fi lolaatiif ol kaaʼadhe argiteertaa?

Bularni azab-oⱪubǝtlik zamanƣa ⱪaldurdum, Jǝng wǝ urux küni üqün tǝyyarlap ⱪoydum.

24 Karaan iddoo ifni itti bittinnaaʼutti yookaan gara iddoo bubbeen baʼaa itti lafa irra faffacaʼuutti nama geessu kami?

Qaⱪmaⱪ degǝn ⱪandaⱪ yol bilǝn yerilidu? Xǝrⱪ xamili yǝr yüzidǝ ⱪandaⱪ yol bilǝn tarⱪitilidu?

25 Eenyutu lolaadhaaf boʼoo, bakakkaadhaaf immoo daandii baasee,

Yamƣur kǝlkünining qüxidiƣan ⱪanilini qepip tǝyyarliƣan kimdu? Güldürmamining qaⱪmiⱪi üqün yol tǝyyarliƣan kimdu?

26 lafa namni tokko iyyuu keessa hin jiraanne, gammoojjii namni tokko iyyuu keessa hin jirre bishaan obaasuuf,

Xundaⱪ ⱪilip yamƣur ⱨeq adǝm yoⱪ bolƣan yǝr yüzigǝ, Ⱨeq adǝmzatsiz dǝxt-bayawanƣa yaƣdurulmamdu?

27 lafa namni keessa hin jiraannee fi lafa onaa quubsee margas itti biqilchu eenyu?

Xuning bilǝn qɵllǝxkǝn, ⱪurƣaⱪ tupraⱪlar ⱪandurulidu, Ot-qɵp bih urup kɵklǝp qiⱪmamdu?

28 Roobni abbaa qabaa? Copha fixeensaa eenyutu dhalche?

Yamƣurning atisi barmu? Xǝbnǝmni kim tuƣⱪandu?

29 Cabbiin garaa eenyuutii baʼa? Qorra samii eenyutu dhala?

Muz bolsa kimning baliyatⱪusidin qiⱪidu? Asmandiki aⱪ ⱪirawni bolsa kim dunyaƣa kǝltüridu?

30 Bishaanonni akka dhagaa jabaatu, fuulli tuujubaas akka cabbii taʼa.

Xu qaƣda su ⱪetip taxtǝk bolidu, Qongⱪur dengizlarning yüzi ⱪetip tutaxturulidu.

31 “Urjiiwwan babbareedoo Torbii jedhaman hidhuu ni dandeessaa? Yookaan hidhaa Urjii Sadee jedhamuu hiikuu ni dandeessaa?

«Ⱪǝlb yultuzlar topi»ning baƣlimini baƣliyalamsǝn? Orionning rixtilirini boxitalamsǝn?

32 Tuuta urjiiwwanii waqtiilee isaaniitti fiduu yookaan urjii Amaaketa jedhamu ilmaan isaa wajjin bobbaasuu ni dandeessaa?

«On ikki Zodiak yultuz türkümliri»ni ɵz pǝslidǝ elip qiⱪiralamsǝn? «Qong Eyiⱪ türkümi»ni Küqükliri bilǝn yetǝkliyǝlǝmsǝn?

33 Seera samiiwwanii beektaa? Bulchiinsa isaanii lafa irratti hundeessuu ni dandeessaa?

Asmanning ⱪanuniyǝtlirini bilip yǝtkǝnmusǝn? Asmanning yǝr üstigǝ süridiƣan ⱨɵkümlirini sǝn bǝlgilǝp ⱪoyƣanmu?

34 “Ati sagalee kee gara duumessaatti ol fudhattee, lolaa bishaaniitiin of haguuguu ni dandeessaa?

Sǝn awazingni kɵtürüp bulutlarƣiqǝ yǝtküzüp, Yamƣur yaƣdurup ɵzüngni ⱪiyan-taxⱪinlarƣa basturalamsǝn?

35 Ati bakakkaa daandii isaa irra erguu ni dandeessaa? Innis, ‘Kunoo ani asan jira’ siin jedhaa?

Sǝn qaⱪmaⱪlarni buyrup ɵz yoliƣa mangduralamsǝn? Uning bilǝn ular: «Mana biz!» dǝp sanga jawab berǝmdu?

36 Eenyutu yaada garaatiif ogummaa yookaan sammuudhaaf hubannaa kenne?

Adǝmning iq-baƣriƣa danaliⱪ beƣixlap kirgüzgǝn kimdu? Əⱪilgǝ qüxinix ⱪabiliyitini bǝrgǝn kimdu?

37 Eenyutu duumessoota lakkaaʼuuf ogummaa qaba? Eenyutu okkotee bishaan samii

Bulutlarni danaliⱪ bilǝn saniƣan kim? Asmanlardiki su tulumlirini tɵkidiƣan kim?

38 yeroo biyyoon jabaattutti, yeroo supheen wal qabattutti jalʼisuu dandaʼa?

Buning bilǝn topa-qanglarni ⱪaturup uyul ⱪildurƣan, Qalmilarni bir-birigǝ qaplaxturƣuzƣan zadi kim?

39 “Ati leenca dhalaadhaaf nyaata adamsitee saafela leencaas beela baaftee

«Qixi xir üqün ow owlap yürǝmsǝn, Xir küqüklirining ixtiⱨasini ⱪanduramsǝn?

40 yeroo isaan manʼee isaanii keessatti riphanitti yookaan yeroo isaan daggala keessatti riphanii waa eeggatanitti beela ni baaftaa?

Ular uwilirida zongziyip yürgǝn waⱪtida, Qatⱪalliⱪ iqidǝ turup tuzaⱪ ⱪoyup, [sǝn ularƣa olja berǝlǝmsǝn]?

41 Eenyutu yeroo ilmaan ishee gara Waaqaatti iyyan, yeroo isaan nyaata dhabanii jooranitti, arraagessaaf nyaata kenna?

Yemi kǝmqil bolup, ezip ketip yiraⱪⱪa ketip ⱪalƣanda, Baliliri Tǝngrigǝ iltija ⱪilip nalǝ-pǝryad kɵtürgǝndǝ, Taƣ ⱪaƣiliri ⱨǝm baliliri üqün yǝmni tǝminligǝn kimdu?