Daaniʼel 5
1 Beelshaazaar mootichi qondaaltota isaa kuma tokkoof dhangaa guddaa qopheessee fuula isaanii duratti daadhii wayinii dhuge.
貝耳沙匝王為大員千人擺設了盛筵，並與千人宴飲。
2 Beelshaazaaris utuu daadhii wayinii dhugaa jiruu akka innii fi qondaaltonni isaa, niitonnii fi saajjatoowwan isaa ittiin dhuganiif akka isaan xoofoo warqeetii fi meetii kan abbaan isaa Nebukadnezar mana qulqullummaa Yerusaalemii fide sana fidan ajaje.
貝耳沙匝乘著酒興，命人將他父親拿步高從耶路撒冷殿中劫掠的金銀器皿取來，給君王和他的大員並自己的妻妾用來飲酒。
3 Kanaafuu isaan xoofoo warqee kan mana qulqullummaa Waaqaa kan Yerusaalemii fudhataman sana fidan; mootichi, qondaaltonni, niitonnii fi saajjatoowwan isaa ittiin dhugan.
於是人把從耶路撒冷天主殿宇聖所內劫掠的金銀器皿取來，給君王和他的大員並妻妾用來飲酒；
4 Isaan utuma daadhii wayinii sana dhugaa jiranuu, waaqota warqeetii fi meetii, kan naasiitii fi sibiilaa, kan mukaatii fi dhagaa galateeffatan.
大家一面飲酒，一面讚揚自己用金、銀、銅、鐵、木、石製的神像。
5 Akkuma tasaa qubni harka namaa mulʼatee keenyan manaa kan masaraa mootii keessa baattuu ibsaa bira jiru irratti barreesse. Mootichis harka sana utuu inni barreessuu arge.
正在此時，忽然出現了一個人的手指，在燈台後面王宮的粉牆上寫字，君王也看見了那寫字的手掌。
6 Fuulli mootichaa ni geeddaramee; innis sodaadhaan guutamee jilbii isaa hollatee waldhaʼe; miilli isaas ni laafe.
當時君王的面色立即改變，心意煩亂，兩腰關節鬆弛，兩膝互相碰擊，
7 Mootichis sagalee isaa ol fuudhee akka mortoota, warra urjii ilaalanii fi ilaaltota ol isaaf galchan ajaje. Ogeeyyii Baabiloniinis akkana jedhe; “Nama katabbii kana dubbisee hiikkaa isaa natti himu kamitti iyyuu uffanni diimaan dhiilgeen uffifamee morma isaatti faayi warqee ni kaaʼamaaf; mootummaa koo keessattis bulchaa ol aanaa sadaffaa taʼa.”
君王遂大聲喊叫，命召術士、占星者和占卜者來；君王就向巴比倫的智者說：不論誰，如能閱讀這些字，給我解說其中的意義，就必身被絳袍，帶上金項鏈，位居全國第三。
8 Ergasiis ogeeyyiin mootichaa hundi ol seenan; isaan keessaa garuu namni katabbii sana dubbisuu yookaan hiikkaa isaa mootichatti himuu dandaʼu tokko iyyuu hin argamne.
巴比倫所有的智者都來了，卻沒有一個人能閱讀那些文字，也不能給君王說明所含有的意義。
9 Kana irratti Beelshaazaar mootichi kan duraa caalaa sodaatee fuulli isaa geeddarame; qondaaltonni isaas waan godhan wallaalan.
因此貝耳沙匝王極其驚慌，面色大變，他的大臣也都不知所措。
10 Mootittiinis waca mootichaatii fi qondaaltota isaa dhageessee galma cidha sanaa ol seente. Isheenis akkana jette; “Yaa mootii, bara baraan jiraadhu! Hin rifatin; fuulli kees hin geeddaramin!
太后聽到了君王和大臣們的喧嘩聲，遂進入坐席的大廳，啟奏說：「大王萬歲! 你不要心慌意亂，面容也不必改變；
11 Mootummaa kee keessa namichi hafuurri waaqota qulqullootaa keessa jiru tokko jira. Namichi kun bara abbaa keetii keessa nama hubannaa, beekumsaa fi ogummaa akkuma waaqotaa qabu taʼee argame. Abbaan kee Nebukadnezar Mootichi, itti gaafatamaa tolchitootaa, mortootaa, kan warra urjii ilaalaniitii fi ilaaltotaa godhee isa muudee ture.
你國內現有一個人，具有至聖神明的精神，你父親在日，已發見他具有真知灼見，智慧如神。你父親拿步高王，曾立他為所有巫師、術士、占星者和占卜者的首領，
12 Daaniʼel namichi mootichi Beelxishaazaari jedhee waamu kun nama hafuurri gaariin, beekumsii fi hubannaan keessa jiru taʼee argame; innis abjuu, hibboo fi rakkoo hiikuuf dandeettii addaa qaba ture. Daaniʼelin waami; innis hiikkaa katabbii kanaa sitti himaatii.”
就因為在他身上具有一種卓越的精神、學識和聰敏，能詳解夢境，釋謎破惑；君王就將他達尼爾的名字改作貝耳特沙匝。現在就召達尼爾前來，他必能說出其中的意義。」
13 Kanaafuu Daaniʼel fuula mootichaa duratti dhiʼeeffame; mootichis akkana jedheen; “Warra abbaan koo mootichi boojiʼee Yihuudaadhaa fide keessaa kan Daaniʼel jedhamu siʼii?
於是達尼爾被引到王前，問達尼爾說：「你就是我父王昔日由猶大擄來的猶大俘虜中的達尼爾嗎﹖
14 Ani akka hafuurri waaqotaa si keessa jiruu fi akka ati hubannaa, beekumsaa fi ogummaa addaa qabdu dhagaʼeera.
我聽說你有神的精神，具有真知灼見，和卓越的智慧。
15 Ogeeyyiinii fi mortoonni akka katabbii kana dubbisanii hiikkaa isaa natti himaniif fuula koo duratti fidamanii turan; isaan garuu ibsuu hin dandeenye.
方纔智者和術士被引至我前，要他們念這些文字，給我說明其中的意義，但是他們卻都不能給我解釋這些文字的意義。
16 Ani akka ati hiikkaa kennitee rakkoofis fala kennuu dandeessu dhagaʼeera. Yoo ati katabbii kana dubbiftee hiikkaa isaa natti himuu dandeesse, uffata diimaa dhiilgeetu sitti uffifama; faayi warqees morma keetti siif kaaʼama; mootummaa koo keessattis bulchaa ol aanaa sadaffaa taata.”
我聽說你能解釋疑難，現在你若能念這些文字，給我說明其中的意義，你就要身披絳袍，帶上金項鏈，位居全國第三。」
17 Kana irratti Daaniʼel deebisee mootichaan akkana jedhe; “Kennaan kee sumaaf haa hafu; badhaasni kee immoo nama biraatiif haa kennamu. Taʼu iyyuu ani katabbicha dubbisee hiikkaa isaa mootichatti nan hima.
達尼爾回答君王說：「你的禮物仍歸你所有，你的酬報可賞給他人，至於我，我仍要給大王念這些文字，使大王得知其中的含義。
18 “Yaa mootii, Waaqni Waan Hundaa Olii abbaa kee Nebukadnezariif surraa fi guddina, ulfinaa fi kabaja kenne.
大王! 至高者天主曾將國家、威權、光榮和尊嚴賞賜了你的父親拿步高；
19 Sababii ol aantummaa inni isaaf kenneef saboonnii fi mootummoonni hundi, namoonni afaan garaa garaa dubbatan ni hollataniif; isa sodaatanis. Mootichis warra ajjeesuu barbaade ni ajjeesa; warra oolchuu barbaade ni oolcha, kan muuduu barbaade ni muuda, kan salphisuu barbaades ni salphisa ture.
由於天主賞賜了他這樣大的威權，各民族，各邦國，各異語人民，在他面前無不震驚害怕；他願意殺的就殺，他願意活的就活，他願意升的就升，他願意貶的就貶。
20 Gaafa garaan isaa of tuulee mataa jabaatetti garuu inni teessoo isaa irraa kaafamee ulfinni isaas isa irraa fudhatame.
但在他心高氣傲，目空一切的時候，便從王位上被推下來，喪失了自己的光榮，
21 Inni uummata keessaa ariʼamee qalbiin horii kennameef; harroota diidaa wajjin jiraatee akka loonii marga nyaate; inni hamma akka Waaqni Waan Hundaa Olii mootummoota namootaa irratti bulchaa taʼee fi akka inni abbaa fedhe isaan irratti muudu beekutti dhagni isaa fixeensa samiitiin jiidhe.
由人間被驅逐，他的心相似獸心，與野驢為為伍，吃草如同牛一樣；他的身體為露水浸濕，直到他承認至高者天主統治世人的國度，他願意給誰統治，就給誰。
22 “Yaa Beelshaazaar, ati ilmi isaa utuma waan kana hunda beektuu mataa kee gad hin qabanne.
貝耳沙匝! 你是他的兒子，雖然你知道這一切，但是你仍不低首下心，
23 Qooda kanaa ati Gooftaa samii irratti mataa ol qabatte. Ati xoofoowwan mana qulqullummaa isaatii fichisiiftee atii fi qondaaltonni kee, niitonnii fi saajjatoowwan kee isaan keessaa dhugdan. Ati waaqota meetii, warqee, naasii, sibiilaa, mukaatii fi kan dhagaa kanneen arguu yookaan dhagaʼuu yookaan hubachuu hin dandeenye jajatte. Waaqa lubbuu keetii fi karaa kee hunda harka isaatti qabatee jiru garuu hin ulfeessine.
反而自高自大，抵抗上天的大主，命人將他殿宇的器皿給你拿來，供你和你的大臣並你的妻妾用來飲酒，並且你讚美那些不能看，不能聽，不能知的金、銀、銅、鐵、木、石製的神像，卻不知尊崇那掌握你的氣息，註定你一切命途的天主。
24 Kanaafuu inni harka katabbii sana barreesse erge.
為此，他使一隻手掌出現，寫了這些字。
25 “Katabbiin barreeffamee tures kana: Maanee, Maanee, Teeqeel, Faares.
寫出來的這些字是：「默乃，默乃，特刻耳，培勒斯。」
26 “Hiikkaan isaas kana: “Maanee jechuun Waaqni bara kee murteessee gara dhumaatti fide jechuu dha.
這些字的含義是：「默乃：」天主數了你的國祚，使它完結；「
27 “Teeqeel jechuun ati madaalliidhaan madaalamtee salphattee argamte jechuu dha.
特刻耳：」你在天秤上被衡量了，不夠分量；「
28 “Faares jechuun mootummaan kee qoodamee namoota Meedeetii fi Faaresiitiif kenname jechuu dha.”
培勒斯：」你的國被瓜分了，給了瑪待人和波斯人。」
29 Ergasii ajaja Beelshaazaariin Daaniʼelitti uffata diimaa dhiilgee uffisan; morma isaattis faaya warqee kaaʼaniif; mootummaa sana irrattis bulchaa ol aanaa sadaffaa taʼee muudame.
於是貝耳沙匝下令，給達尼爾披上絳袍，帶上金項鏈，並宣布他位居全國第三。
30 Halkanuma sana Beelshaazaar mootiin Baabilonotaa ajjeefame;
當夜加色丁王貝耳沙匝即為人所殺。
31 Daariyoos namichi Meedee umurii isaa jaatamii lammaffaatti mootummaa sana fudhate.
瑪待人達理阿承受了王位，那時他約六十二歲。
