< Daaniʼel 4 >

1 Nebukadnezar Mooticha irraa, Sabootaa fi namoota afaan garaa garaa dubbatan kanneen guutummaa addunyaa irra jiraatan hundaaf: Nagaan isiniif haa baayʼatu!
Nabucodonosor, o rei, ' a todos os povos, nações e línguas, que habitam em toda a terra: ' A paz seja multiplicada para você. '
2 Mallattoowwanii fi hojiiwwan dinqii kanneen Waaqni Waan Hundaa Olii naaf godhe isinitti himuun na gammachiisa.
Pareceu-me bom mostrar os sinais e as maravilhas que o Deus Altíssimo tem trabalhado para comigo. '
3 Mallattoowwan isaa akkam gurguddaa dha;
How grandes são seus sinais! Como são poderosas as suas maravilhas! Seu reino é um reino eterno. Seu domínio é de geração em geração.
4 Ani Nebukadnezar natti tolee masaraa mootummaa koottis qananiidhaan mana koo nan jiraadhan ture.
Eu, Nabucodonosor, estava em repouso em minha casa, e florescendo em meu palácio.
5 Ani abjuu na sodaachise tokko nan arge. Utuu ani siree koo irra ciisee jiruu fakkii fi mulʼanni qalbii koo keessa darbu na sodaachise.
Eu vi um sonho que me deixou com medo; e os pensamentos em minha cama e as visões de minha cabeça me perturbaram.
6 Kanaafuu ani akka isaan abjuu sana naa hiikaniif akka ogeeyyiin Baabilon hundi fuula koo duratti dhiʼeeffaman nan ajaje.
Therefore Fiz um decreto para trazer à minha presença todos os sábios da Babilônia, para que eles me dessem a conhecer a interpretação do sonho.
7 Yommuu tolchitoonni, mortoonni, warri urjii ilaalanii fi waa himtoonni dhufanitti abjuu sana isaanitti nan hime; isaan garuu naaf hiikuu hin dandeenye.
Then os mágicos, os encantadores, os caldeus e os adivinhos entraram; e eu lhes contei o sonho, mas eles não me deram a conhecer sua interpretação.
8 Dhuma irratti Daaniʼel fuula duratti dhiʼaate; anis abjuu sana isatti nan hime. Inni Beelxishaazaari jedhamee maqaa waaqa kootiin waamama; hafuurri waaqota qulqulluu isa keessa ture.
But finalmente, Daniel chegou antes de mim, cujo nome era Belteshazzar segundo o nome do meu deus, e em quem está o espírito dos deuses santos. Eu contei o sonho diante dele, dizendo, '
9 Anis akkanan jedhe; “Yaa Beelxishaazaari, hangafa tolchitootaa, ani akka hafuurri waaqota qulqulluu si keessa jiru nan beeka; icciitiin kam iyyuu sitti hin ulfaatu. Abjuun ani arge kana; hiikkaa isaa natti himi.
“Belteshazzar, mestre dos mágicos, porque sei que o espírito dos deuses santos está em você e nenhum segredo o perturba, conte-me as visões do meu sonho que eu vi, e sua interpretação.
10 Mulʼanni utuun siree koo irra ciisee jiruu arge isa kanaa dha: Ani nan ilaale; mukni tokko fuula koo dura walakkaa lafaa dhaabatee ture. Dheerinni isaas guddaa ture.
These foram as visões da minha cabeça na minha cama: Vi, e eis uma árvore no meio da terra; e sua altura era grande.
11 Mukni sun akka malee guddatee jabaate; fiixeen isaas samii tuqe; hamma daarii lafaattis ni mulʼata ture.
A árvore cresceu e era forte. Sua altura chegava até o céu e sua visão até o fim de toda a terra.
12 Baalli isaa bareedaa, iji isaa akka malee baayʼee ture; mukicha irras nyaata waan hundaaf taʼutu ture. Bineensonni gaaddisa isaa jala boqotu; simbirroon samiis dameellee isaa irra jiraatu; lubbuu qabeeyyiin hundinuus isa irraa nyaatu ture.
Its as folhas eram lindas, e tinha muitos frutos, e nela havia alimento para todos. Os animais do campo tinham sombra debaixo dela, e as aves do céu viviam em seus galhos, e toda a carne era alimentada a partir dela. '
13 “Ani mulʼata utuun siree koo irra ciisee jiruu arge sana keessatti nan ilaale; fuula koo duras ergamaa qulqulluu samiidhaa gad buʼaa jiru tokkotu ture.
“Eu vi nas visões da minha cabeça na minha cama, e eis que um observador santo desceu do céu.
14 Innis sagalee guddaadhaan akkana jedhe: ‘Mukicha muraa; dameewwan isaa cicciraa; baala isaa harcaasaa; ija isaa bittinneessaa. Bineensonni isa jalaa, simbirroonnis dameewwan isaa irraa haa baqatani.
Ele gritou em voz alta e disse isto: “Cortem a árvore e cortem seus ramos! Sacode suas folhas e espalha seus frutos! Que os animais saiam de baixo dela e os pássaros de seus galhos”.
15 Gufuu fi hiddi isaa garuu sibiilaa fi naasiidhaan hidhamee lafa keessa, marga dirree keessa haa turu. “‘Inni fixeensa samiitiin haa jiidhu; biqiltuu keessas bineensota wajjin haa jiraatu.
Nevertheless deixe o tronco de suas raízes na terra, mesmo com uma faixa de ferro e bronze, na tenra grama do campo; e deixe-o molhado com o orvalho do céu. Deixe sua porção estar com os animais no capim da terra.
16 Qalbiin isaas qalbii namaa irraa geeddaramee qalbiin horii isaaf haa kennamu; kunis hamma waggaan torba darbutti haa taʼu.
Let que seu coração seja mudado do do homem, e que o coração de um animal lhe seja dado. Então que sete vezes passe por cima dele. '
17 “‘Akka namni lubbuun jiraatu hundinuu akka Waaqni Waan Hundaa Olii mootummoota namootaa irratti bulchaa taʼee fi akka inni abbaa barbaadeef isaan kennee nama namoota hundaa gad taʼe isaanitti muudu beekaniif ergatamtoonni murtii labsanii qulqulloonni murtoo lallaban.’
“'A frase é pelo decreto dos observadores e a exigência pela palavra dos santos, para que os vivos saibam que o Altíssimo reina no reino dos homens, e o dá a quem quiser, e estabelece sobre ele o mais baixo dos homens'. '
18 “Abjuun ani Nebukadnezar mootiin arge kanaa dha. Egaa yaa Beelxishaazaari waan namoota mootummaa kootii qaqqaroo keessaa tokko iyyuu naa hiikuu hin dandeenyeef abjuun sun maal akka taʼe natti himi. Ati garuu sababii hafuurri waaqota qulqulluu si keessa jiruuf ni dandeessa.”
“Este sonho eu, rei Nabucodonosor, vi; e vós, Belteshazzar, declarais a interpretação, porque todos os sábios do meu reino não são capazes de me fazer conhecer a interpretação; mas vós sois capazes, pois o espírito dos deuses santos está em vós”. '
19 Ergasii Daaniʼel inni Beelxishaazaari jedhamu sun yeroodhaaf akka malee jeeqamee yaadni isaas isa rifachiise. Kanaafuu mootichi, “Yaa Beelxishaazaar, abjuun kun yookaan hiikkaan isaa si hin rifachiisin” jedhe. Beelxishaazaaris akkana jedhee deebise; “Yaa gooftaa koo abjuun kun warra si jibbaniif, hiikkaan isaa immoo diinota keetiif haa taʼu!
Então Daniel, cujo nome era Belteshazzar, ficou mudo por um tempo, e seus pensamentos o perturbaram. O rei respondeu: “Belteshazzar, não deixe que o sonho ou a interpretação, o incomode”. ' Belteshazzar respondeu: “Meu senhor, que o sonho seja para aqueles que te odeiam, e sua interpretação para seus adversários”.
20 Mukni ati argite kan akka malee guddatee fi cimaan, kan fiixeen isaa samii tuqee hamma daarii lafaatti mulʼatu,
A árvore que viste, que cresceu e era forte, cuja altura alcançava o céu e sua visão para toda a terra;
21 kan baalli isaa bareedu, kan ija baayʼee qabu, kan iji isaa waan hundaaf nyaata taʼu, kan bineensotaaf gaaddisa, kan damee isaa irratti simbirroonni samii mandhee ijaarratan,
cujas folhas eram lindas e seus frutos abundantes, e nela havia alimento para todos; sob a qual viviam os animais do campo, e em cujos galhos as aves do céu tinham sua habitação -
22 yaa Mootii, mukni sun siʼi! Ati guddaa fi jabaa taateerta; guddinni kee hamma samii gaʼutti ol baʼee bulchiinsi kees hamma daarii lafaatti balʼata.
és tu, ó rei, que cresceste e te tornaste forte; pois tua grandeza cresceu, e alcança o céu, e teu domínio até os confins da terra. '
23 “Yaa Mootii, ati ergamaa qulqulluu tokko utuu inni, ‘Mukicha muraa balleessaa; gufuu fi hidda isaa garuu sibiilaa fi naasiidhaan hidhaatii lafa keessatti marga dirree irratti dhiisaa; inni fixeensa samiitiin haa jiidhu; akka bineensota bosonaatti haa jiraatu; waggaan torbas isa haa darbu’ jechaa samiidhaa buʼu argite.
“Considerando que o rei viu um observador santo descendo do céu e dizendo: 'Corte a árvore e destrua-a; não obstante, deixe o toco de suas raízes na terra, mesmo com uma faixa de ferro e bronze, na tenra grama do campo, e deixe-o molhado com o orvalho do céu'. Que sua porção esteja com os animais do campo, até que sete vezes passe por cima dele”. '
24 “Yaa Mootii hiikkaan isaa kana; labsiin Waaqni Waan Hundaa Olii gooftaa koo irratti baases kana:
“Esta é a interpretação, ó rei, e é o decreto do Altíssimo, que veio sobre meu senhor, o rei:
25 Ati saba keessaa ariʼamtee bineensota bosonaa wajjin jiraatta; akka loonii marga nyaatta; fixeensa samiitiinis ni jiita. Ati hamma akka Waaqni Waan Hundaa Olii mootummoota namootaa irratti bulchaa taʼee fi akka inni mootummoota kanas abbaa barbaadeef kennuu dandaʼu beektutti waggaan torba si darba.
Você será expulso dos homens e sua morada será com os animais do campo. Serás feito para comer erva como os bois, e serás molhado com o orvalho do céu, e sete vezes passarás por cima de ti, até que saibas que o Altíssimo governa no reino dos homens, e o dá a quem quer que ele queira.
26 Ajajni akka gufuun muka sanaa hidda isaa wajjin hafuuf kenname sunis akka mootummaan kee yeroo ati ol aantummaan kan samii taʼe beektutti siif deebifamu argisiisa.
Whereas foi ordenado deixar o tronco das raízes da árvore, seu reino estará seguro para você depois de saber que os Céus governam.
27 Kanaafuu yaa Mootii, gorsa koo fudhadhu: Waan qajeelaa hojjechuudhaan cubbuu kee of irraa haqi; hammina kees cunqurfamtootaaf garaa laafuudhaan of irraa balleessi; yoos barri jireenya keetii ni dheerataa.”
Therefore, ó rei, que meu conselho seja aceitável para ti, e rompa teus pecados pela justiça, e tuas iniquidades pela misericórdia para com os pobres. Talvez possa haver um alongamento de sua tranqüilidade”. '
28 Kun hundi Nebukadnezar Mooticha irra gaʼe.
All isto veio sobre o Rei Nabucodonosor.
29 Jiʼa kudha lama booddee mootichi utuu gubbaa masaraa mootummaa Baabilon irra asii fi achi deddeebiʼaa jiruu,
At ao final de doze meses ele estava andando no palácio real da Babilônia.
30 “Kun Baabilon guddittii ani akka isheen mana jireenya mootii taatuuf ulfina maqaa kootiif jedhee humna koo jabaadhaan ijaare sanaa mitii?” jedhe.
O rei falou e disse: “Não é esta grande Babilônia, que construí para a morada real pela força do meu poder e pela glória de minha majestade? '
31 Utuu inni dubbii isaa afaanii hin fixatin sagaleen akkana jedhu tokko samiidhaa dhufe; “Yaa Nebukadnezar Mooticha, wanni sirratti labsame kana: Aangoon mootummaa keetii sirraa fudhatameera.
While a palavra estava na boca do rei, uma voz veio do céu, dizendo: “Ó rei Nabucodonosor, a ti se diz: 'O reino partiu de ti'.
32 Ati uummata keessaa ariʼamtee bineensota bosonaa wajjin jiraatta. Akka looniis marga nyaatta. Hamma ati akka Waaqni Waan Hundaa Olii mootummoota namootaa irratti Gooftaa taʼee fi akka inni mootummoota sana abbaa fedheef kennu beektutti waggaan torba si darba.”
Serás expulso dos homens, e tua morada será com os animais do campo”. Serás feito para comer erva como os bois”. Sete vezes vos passarão por cima, até que saibais que o Altíssimo reina no reino dos homens, e o dai a quem ele quiser”. '
33 Yommusuma wanni waaʼee Nebukadnezar dubbatame sun ni raawwatame. Innis uummata keessaa ariʼamee akka loonii marga nyaate. Inni hamma rifeensi isaa akka baallee risaa guddatee qeensi isaa akka qeensa allaattii fakkaatutti dhagni isaa fixeensa samiitiin jiidhe.
This foi realizado na mesma hora em Nebuchadnezzar. Ele foi expulso dos homens e comeu grama como bois; e seu corpo foi molhado com o orvalho do céu até que seus cabelos cresceram como penas de águias, e suas unhas como garras de pássaros. '
34 Dhuma yeroon sanaatti, ani Nebukadnezar gara samii ol nan ilaale; qalbiin koos naa deebiʼe. Anis Waaqa Waan Hundaa Olii nan galateeffadhe; isa bara baraan jiraatus nan jajadhe; ulfinas nan kenneef.
At no final dos dias eu, Nabucodonosor, levantei meus olhos para o céu, e minha compreensão voltou para mim; e abençoei o Altíssimo, e elogiei e honrei aquele que vive para sempre, ' pois seu domínio é um domínio eterno, e seu reino de geração em geração.
35 Uummanni lafaa hundi
All os habitantes da terra são reputados como nada; e ele faz de acordo com sua vontade no exército do céu, e entre os habitantes da terra; e ninguém pode parar sua mão, ou pergunte-lhe: “O que você está fazendo?”.
36 Akkuma qalbiin koo naaf deebiʼeenis, ulfina mootummaa kootiitiif ulfinnii fi miidhaginni koo yommusuma naaf deebiʼan. Gorsitoonnii fi qondaaltonni koo na barbaadan; anis teessoo kootti deebifamee kan durii caalaas guddaa nan taʼe.
At ao mesmo tempo meu entendimento voltou para mim; e para a glória de meu reino, minha majestade e brilho voltaram para mim. Meus conselheiros e meus senhores me procuraram; e eu estava estabelecido em meu reino, e a excelente grandeza foi acrescentada a mim.
37 Sababii wanni inni hojjetu hundi dhugaa, karaan isaa hundinuus qajeelaa taʼeef ani Nebukadnezar, Mooticha samii sana nan jajadha; isa nan leellisa; ulfinas nan kennaaf. Inni warra of tuulan gad deebisuu dandaʼaatii.
Now Eu, Nabucodonosor, louvo, exalto e honro o Rei dos Céus; pois todas as suas obras são verdade e seus caminhos são justiça; e aqueles que andam com orgulho, ele é capaz de humilhar. '

< Daaniʼel 4 >