< Salomos Ordsprog 1 >
1 Ordtøke av Salomo, son til David, konge yver Israel.
Исраил падишаси Давутниң оғли Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: —
2 Av deim kann ein læra visdom og age og skyna vituge ord.
Бу пәнд-несиһәтләр саңа әқил-парасәт, әдәп-әхлақни үгитип, сени ибрәтлик сөзләрни чүшинидиған қилиду;
3 Og få age so ein vert klok, rettferd og rett og rettvisa.
саңа даналиқ, һәққанийлиқ, пәм-парасәт вә дуруслуқниң йолйоруқ-тәрбийисини қобул қилдуриду.
4 Dei kann gjeva dei urøynde klokskap, ungdomen kunnskap og ettertanke -
Бу [пәнд-несиһәтләр] наданларни зерәк қилип, яшларни билимлик вә сәзгүр қилиду;
5 so den vise kann høyra og auka sin lærdom og den vituge verta rådklok.
буларға қулақ селиши билән даналар билимини ашуриду, йорутулған кишиләр техиму дана мәслиһәткә еришиду,
6 Dei gjev skyn på ordtak og myrke ord, ord frå dei vise og gåtorne deira.
шундақла пәнд-несиһәтләр һәм тәмсилләрниң мәнасини, данишмәнләрниң һекмәтлири һәм тилсим сөзлирини чүшинидиған қилиниду.
7 Otte for Herren er upphav til kunnskap, uvitingar vanvyrder visdom og age.
Пәрвәрдигардин қорқуш билимниң башлинишидур; Ахмақлар даналиқни вә тәрбийини көзгә илмайду.
8 Høyr etter, son min, når far din deg agar, og kasta’kje frå deg det mor di deg lærer!
И оғлум, атаңниң тәрбийисигә қулақ сал, анаңниң сөз-несиһәтидин айрилма;
9 For det er ein yndeleg krans for ditt hovud, og kjedor kring halsen din.
чүнки улар сениң бешиңға тақалған гүл чәмбирәк, бойнуңға есилған марҗан болиду.
10 Son min, når syndarar lokkar deg, samtykk ikkje!
И оғлум, яманлар сени аздурса, уларға әгәшмигин.
11 Um dei segjer: «Kom med oss! Me vil lura etter blod, setja fella for den skuldlause utan grunn;
Әгәр улар: — Жүр, қапқан қуруп адәм өлтүрәйли; Йошурунивелип, бирәр бегуна кәлгәндә урайли!
12 Me vil gløypa deim som helheimen livande, og heile som når dei fer i gravi; (Sheol )
Тәһтисарадәк уларни жутуветәйли, Сақ болсиму, һаңға чүшкәнләрдәк уларни жиқитайли; (Sheol )
13 Me vinna oss alle slag skattar, og fyller husi våre med rov;
Улардин хилму-хил қиммәтлик мал-дунияға егә болуп, Өйлиримизни олҗа билән толдуримиз.
14 du skal få lutskifte saman med oss, alle skal me ha same pungen.» -
Биз билән шерик бол, Һәмянимиз бир болсун, десә, —
15 Son min, gakk ikkje då på vegen med deim, haldt foten din burte frå deira stig!
И оғлум, уларға йолдаш болма, Өзүңни уларниң изидин нери қил!
16 For føterne deira spring til vondt og er snøgge til å renna ut blod.
Чүнки уларниң путлири рәзилликкә жүгүриду, Қолини қан қилиш үчүн алдирайду.
17 Men fåfengt breier dei netet for augo på alle fuglar.
Һәр қандақ учарқанат туюп қалғанда қапқан қоюш бекар аваричиликтур;
18 Dei lurer på sitt eige blod og set eit garn for sitt eige liv.
Лекин булар дәл өз қенини төкүш үчүн сақлайду; Өз җанлириға замин болушни күтиду.
19 So gjeng det kvar som riv til seg med ran, det drep sin eigen herre.
Нәпси йоғинап кәткән һәр бир адәмниң йоллириниң ақивити мана шундақ; [Һарам мал-дуния] өз егилириниң җенини алиду.
20 Vismøyi ropar på gata og lyfter si røyst på torgi.
[Бүйүк] даналиқ кочида очуқ-ашкарә хитап қилмақта, Чоң мәйданларда садасини аңлатмақта.
21 På gatehyrna preikar ho midt i ståket, i porthallar og kring i byen ho talar:
Коча доқмушлирида адәмләрни чақирмақта, Шәһәр дәрвазилирида сөзлирини җакалимақта: —
22 «Kor lenge vil de fåkunnige elska fåkunna, og kor lenge vil spottarar ha hug til spott, og dårar hata kunnskap?
И саддилар, қачанғичә мошундақ наданлиққа берилисиләр? Мәсқирә қилғучилар қачанғичә мәсқириликтин һозур алсун? Ахмақлар қачанғичә билимдин нәпрәтләнсун?!
23 Snu dykk hit når eg refser! So skal åndi mi fløyma for dykk, og eg skal kunngjera dykk mine ord.
Тәнбиһлиримгә қулақ селип маңған йолуңлардин янған болсаңлар еди! Роһумни силәргә төкүп берәттим, Сөзлиримни силәргә билдүргән болаттим.
24 Eg ropa og de vilde ikkje høyra, og ingen agta på at eg rette ut handi,
Лекин чақирсам, аңлимидиңлар; Қолумни узартсам, һеч қайсиңлар қаримидиңлар.
25 De brydde dykk ei um all mi råd, og ansa ikkje mitt refsings ord,
Несиһәтлиримниң һәммисигә пәрва қилмидиңлар, Тәнбиһимни аңлашни қилчә халимидиңлар.
26 So skal eg då læ når de ulukka fær, eg skal spotta når det som de ræddast kjem,
Шуңа, бешиңларға балаю-қаза кәлгәндә күлимән, Вәһимә силәргә йетиши билән мәсқирә қилимән.
27 når det de ræddast kjem som eit uver, og uferdi dykkar fer hit som ein storm, når trengsla og naud kjem på dykk.
Һалакәт елип кәлгән вәһимә үстүңләргә чүшкәндә, Вәйранчилиқ силәргә қуюнтаздәк кәлгәндә, Силәр еғир қайғуға вә азапқа муптила болғиниңларда —
28 Då vil eg ikkje svara når de ropar på meg, dei skal naudleita etter meg, men ikkje finna meg.
У чағда мошу кишиләр мәндин өтүнүп чақириду, Мән пәрва қилмаймән, Мени тәлмүрүп издисиму, тапалмайду.
29 Av di dei hata kunnskap og forsmådde otte for Herren,
Улар билимгә нәпрәтләнгинидин, Пәрвәрдигардин әйминишни таллимиғинидин,
30 ikkje lydde på mi råd, vanyrde all mi påminning,
Мениң нәсиһитимни қилчә қобул қилғуси йоқлуғидин, Тәнбиһимгиму пәрва қилмиғиниңлардин,
31 skal dei eta frukt av si åtferd og verta mette av sine råder.
Улар өз бешини йәйду, Өз қәстлиридин толуқ азап тартиду;
32 For einvisa drep dei einfaldne, og tryggleiken dårarne tyner.
Чүнки саддиларниң йолдин чиқиши өз җениға замин болиду; Ахмақлар раһәтлик турмушидин өзлирини һалак қилиду.
33 Men den bur trygt, som høyrer på meg, verna um ulukke-rædsla.»
Лекин маңа қулақ салғанлар аман-есән яшайду, Балаю-қазалардин, ғәм-әндишләрдин халий болуп, хатирҗәм туриду.