Salomos Ordsprog 6
1 Hev du borga for grannen din, son min, hev du handtekest for ein annan,
Mwana wanga, ngati wamuperekera mnansi wako chikole, ngati walonjeza kumulipirira mlendo,
2 er du bunden ved ord av din munn, er du fanga i ord av din munn,
ngati wagwidwa ndi zimene iwe unanena, wakodwa ndi mawu a mʼkamwa mwako.
3 gjer då soleis, son min, og berga deg, sidan du er komen i handi på grannen: Gakk og kasta deg ned for grannen, gjer ågang på han,
Tsono popeza iwe mwana wanga wadziponya mʼmanja mwa mnansi wako, chita izi kuti udzipulumutse: pita msanga ukamupemphe mnansi wako; kuti akumasule!
4 unn ikkje dine augo svevn, eller augneloki ein blund.
Usagone tulo, usawodzere.
5 Frels deg som ei gasella or handi hans, som ein fugl or fangarvald!
Dzipulumutse monga imachitira mphoyo mʼdzanja la mlenje, ndi monga imachitira mbalame mu msampha wa munthu wosaka.
6 Gakk til mauren, du leting, sjå hans ferd og vert vis!
Pita kwa nyerere, mlesi iwe; kaonetsetse njira zake kuti uphunzirepo kanthu!
7 Han hev ingen hovding eller fut eller herre,
Zilibe mfumu, zilibe woyangʼanira kapena wolamulira,
8 men lagar um sumaren maten sin til og hev um hausten sanka si føda.
komabe zimasungiratu chakudya chake nthawi ya chilimwe ndipo zimatuta chakudyacho nthawi yokolola.
9 Kor lenge vil du liggja, du leting? Når ris du upp or di svevn?
Kodi uzingogonabe pamenepo mpaka liti mlesi iwe? Kodi tulo tako tidzatha liti?
10 Endå litt svevn, endå litt blunding, endå litt kvild med henderne i kross,
Ukati ndingogona pangʼono, ndingowodzera pangʼono ndingopinda manjawa pangʼono kuti ndipumule,
11 so kjem armodi di som ein farande fant og naudi som skjoldvæpna mann.
umphawi udzakugwira ngati mbala ndipo usiwa udzafika ngati munthu wachifwamba.
12 Ugagns menneskje, illgjerningsmann, er den som gjeng og rengjer munnen,
Munthu wachabechabe, munthu woyipa, amangoyendayenda ndi kumayankhula zoyipa,
13 som blinkar med augo, skrapar med foten, peikar med fingrarne,
amatsinzinira maso ake, namakwakwaza mapazi ake ndi kulozaloza ndi zala zake,
14 med meinspel i hjarta, alltid emnar på ilt, og yppar trættor.
amalingalira zoyipa ndi mtima wake wachinyengo ndipo nthawi zonse amangokhalira kuyambitsa mikangano pakati pa anthu.
15 Difor kjem hans undergang brått, snøgt vert han ulækjande krasa.
Nʼchifukwa chake tsoka lidzamugwera modzidzimutsa; adzawonongeka msangamsanga popanda chomupulumutsa.
16 Det er seks ting som Herrens hatar, og sju er ei gru for hans sjæl:
Pali zinthu zisanu ndi chimodzi zimene Yehova amadana nazo, zinthu zisanu ndi ziwiri zimene zimamunyansa:
17 Storlåtne augo, ljugartunga, hender som renner ut skuldlaust blod,
maso onyada, pakamwa pabodza, manja akupha munthu wosalakwa,
18 hjarta som tenkjer upp vonde råder, føter som renner rapt til vondt,
mtima wokonzekera kuchita zoyipa, mapazi othamangira msanga ku zoyipa,
19 den som lyg og vitnar falskt, den som yppar strid millom brør.
mboni yonama yoyankhula mabodza komanso munthu amene amayambitsa mikangano pakati pa abale.
20 Son min, tak vare på bodet åt far din, og kasta’kje frå deg læra åt mor di!
Mwana wanga, usunge malamulo a abambo ako; ndipo usataye zimene anakuphunzitsa amayi ako.
21 Bitt deim alltid til hjarta ditt, knyt deim um halsen din!
Zimenezi uzimatirire pa mtima pako masiku onse, uzimangirire mʼkhosi mwako.
22 Når du gjeng, skal læra leida deg; når du ligg, skal ho vaka yver deg; når du vaknar, skal ho tala til deg.
Ukamayenda, zidzakulozera njira; ukugona, zidzakulondera; ukudzuka, zidzakuyankhula.
23 For bodet er ei lykt og lovi er ljos, og påminning med tukt er livsens veg.
Paja malamulo awa ali ngati nyale, malangizowa ali ngati kuwunika, ndipo chidzudzulo cha mwambo ndiwo moyo weniweni,
24 Dei kann vara deg frå den vonde kvinna, frå den sleipe framande tunga.
kukupulumutsa kwa mkazi wadama, zimenezi zidzakutchinjiriza kwa mkazi wadama, ndi kukuthandiza kuti usamvere mawu oshashalika a mkazi wachiwerewere.
25 Ikkje trå i hjarta etter vænleiken hennar, og lat ho’kje fanga deg med augneloki sine!
Mu mtima wako usakhumbire kukongola kwake, asakukope ndi zikope zake,
26 For skjøkja armar ut til siste brødbit, og gifte kona jagtar etter dyre livet.
paja mkazi wadama amakusandutsa kukhala ngati nyenyeswa za buledi ndipo mkazi wa mwini wake amasokonezeratu moyo wako wonse.
27 Kann nokon taka eld i fanget og ikkje brenna klædi sine?
Kodi munthu angathe kutenga moto zovala zake osapsa?
28 Ell’ kann ein gå på gløder og ikkje svida føterne?
Kodi munthu angathe kuyenda pa makala amoto mapazi ake osapserera?
29 So vert det med den som gjeng inn til kona åt grannen; ingen kjem urefst frå det, um han rører henne.
Ndizo zimachitikira munthu amene amagonana ndi mkazi wa munthu wina. Aliyense wokhudza mkazi wotere adzalangidwa.
30 Vert ikkje tjuven vanvyrd, um han stel og vil stilla sin svolt?
Paja anthu sayinyoza mbala ikaba chifukwa chakuti ili ndi njala.
31 Vert han teken, lyt han sjufaldt betala, alt han eig i sitt hus, lyt han gjeva.
Komabe ngati mbalayo igwidwa iyenera kulipira kasanu nʼkawiri, ngakhale kulandidwa katundu wa mʼnyumba mwake.
32 Den som driv hor med ei kona, er vitlaus, den som vil tyna seg sjølv, gjer slikt.
Munthu wochita chigololo ndi wopanda nzeru. Wochita zimenezi amangodziwononga yekha.
33 Hogg og skjemsla fær han, og ingen utslettar hans skam.
Adzalandira mabala ndi mʼnyozo, ndipo manyazi ake sadzamuchokera.
34 For mannen harmast i åbryskap, på hemnsdagen sparer han ikkje.
Paja nsanje imachititsa mwini mkaziyo kukalipa, ndipo sadzachita chifundo pobwezera.
35 Han bryr seg ikkje um nokor bot og tek’kje imot um du gjev han mykje.
Iye savomera dipo lililonse; sangapepeseke ngakhale umupatse mphatso zochuluka motani.
