Salomos Ordsprog 30
1 Ord av Agur, son åt Jake, profetordet. Mannen segjer so til Itiel, til Itiel og Ukal:
Bino bye bigambo bya Aguli mutabani wa Yake; obubaka bwe yawa bwe buno: Bw’ati omusajja ono bwe yagamba Isiyeri, Isyeri ono ne Ukali.
2 For fåvis er eg til å heita mann, og ikkje hev eg manne-vit.
Ddala Ayi Katonda wange nze nsinga obutategeera, sirina kutegeera kwa bantu.
3 Visdom hev eg ikkje lært, til kunnskap um den Heilage.
Siyize magezi, so n’oyo Omutukuvu simumanyi.
4 Kven hev stige upp til himmelen og stige ned? Kven hev samla vinden inn i nevarne? Kven hev bunde vatnet i eit klædeplagg? Kven hev alle enderne av jordi sett? Kva heiter han, kva heiter son hans - um du veit det?
Ani eyali alinnye mu ggulu n’akka? Ani eyali akuŋŋaanyiza empewo mu kibatu ky’engalo ze? Ani eyali asibye amazzi mu kyambalo kye? Ani eyatonda enkomerero zonna ez’ensi? Erinnya lye y’ani, ne mutabani we y’ani? Mbulira obanga obimanyi.
5 Alt Guds ord er skirt, han er ein skjold for deim som flyr til honom.
Buli kigambo kya Katonda kya mazima, era aba ngabo eri abo abamwesiga.
6 Legg ikkje noko til hans ord, elles lyt han refsa deg, og du stend der ein ljugar.
Toyongeranga ku bigambo bye, alemenga okukunenya naawe olabike ng’omulimba.
7 Tvo ting hev eg bede deg um, neitta meg deim ikkje, fyrr eg døyr:
Ebintu bibiri bye nkusaba; Ayi Mukama, tobinnyimanga nga sinnafa:
8 Lat fals og lygn vera langt frå meg! Gjev meg ikkje armod og ikkje rikdom! Lat meg få eta mitt tiletla brød!
Ebigambo eby’obutaliimu n’eby’obulimba binteeke wala, ate era tonjavuwazanga wadde okungaggawaza, naye ndiisanga emmere eya buli lunaku.
9 Elles kunde eg neitta deg når eg var mett, og segja: «Kven er Herren?» Eller um eg vart fatig, kunde eg stela, ja, forgripa meg på min Guds namn.
Nneme okukkutanga ne nkwegaana ne njogera nti, “Mukama ye y’ani?” Era nnemenga okuba omwavu ne nziba, ne nvumisa erinnya lya Katonda wange.
10 Baktala ei ein tenar for hans herre, elles vil han banna deg, og du få bøta.
Tosekeetereranga muweereza eri mukama we, alemenga okukukolimira, naawe omusango ne gukusinga.
11 Ei ætt som bannar far sin og ikkje signar mor si,
Waliwo abo abakolimira bakitaabwe ne batasabira na bannyaabwe mukisa;
12 ei ætt som tykkjer ho er rein, endå ho ei hev tvætta av sitt eige skarn,
abo abeeraba ng’abatuukirivu bo mu maaso gaabwe, ate nga tebanaazibwangako bibi byabwe.
13 ei ætt - kor stolte augo hev ho ikkje, og kor ho lyfter augneloki!
Waliwo abo ab’amalala amayitirivu, abatunuza okwemanya okw’ekitalo,
14 ei ætt som heve sverd til tenner og jakslar reint som knivar, so ho et armingar or landet og fatige or folkesamfund.
n’ebeerayo abo abalina amannyo agali ng’ebitala, n’emba zaabwe nga zirimu ebiso, okusaanyaawo abaavu mu nsi, n’abo abali mu kwetaaga.
15 Blodiglen hev tvo døtter: Gjev! Gjev! Tri finst det som aldri vert mette, fire som ei segjer: «Nok!»
Ekinoso kirina bawala baakyo babiri abaleekaana nti, “Mpa! mpa!” Waliwo ebintu bisatu ebitakkuta, weewaawo bina ebitagamba nti, “Matidde,”
16 Helheim og barnlaust moderfang, jordi som aldri vert mett av vatn, og elden som ei segjer: «Nok!» (Sheol h7585)
Amagombe, olubuto olugumba, ettaka eritakutta mazzi, n’omuliro ogutayogera nti, “Ebyo binaamala!” (Sheol h7585)
17 Eit auga som spottar far og vanvyrder lydnad mot mor, det skal bekkje-ramnarne hakka ut og ørnungar eta upp.
Eriiso ly’oyo anyooma kitaawe, era n’atagondera nnyina, liriggibwamu bannamuŋŋoona ab’omu kiwonvu, ne liriibwa ensega.
18 Tri ting er meg for underlege, og fire finst som eg ikkje skynar:
Waliwo ebigambo bisatu eby’ekitalo ennyo gye ndi, weewaawo bina bye sitegeera:
19 Ørns veg på himmelen, orms veg på berget, skips veg på havet og manns veg til møy.
Empungu engeri gye yeeyisaamu mu bbanga, n’omusota engeri gye gwewalulamu wakati mu mayinja, n’ekyombo gye kiseeyeeyamu ku nnyanja, n’engeri omusajja gye yeeyisaamu ng’ali n’embeerera.
20 Soleis ber utru kona seg åt: Ho et og turkar seg um munnen og segjer: «Eg hev ikkje gjort noko vondt.»
Bw’ati bwe yeeyisa omukazi omwenzi: alya n’asiimuula emimwa gye n’agamba nti, “Sirina kibi kye nkoze.”
21 Under tri skjelv jordi, under fire kann ho’kje herda:
Ensi ekankanira wansi w’ebintu bisatu weewaawo bina:
22 under trælen når han vert konge, og dåren når han fær eta seg mett,
omuweereza bw’afuuka kabaka, n’omusirusiru bw’akutta emmere;
23 under attergløyma når ho vert gift, og trælkvinna når ho erver si frua.
n’omukazi eyadibira mu ddya; n’omuweereza omuwala bw’afumbirwa bba wa mugole we.
24 Fire finst det som er små på jordi, og endå hev dei fenge visdom stor:
Waliwo ebintu ebitono bina ku nsi, ebirina amagezi amangi ennyo.
25 Mauren er’kje noko sterkt folk, og endå lagar han sin mat um sumaren.
Enkolooto bye biwuka ebitalina maanyi mangi, naye byeterekera emmere yaabyo mu kyeya;
26 Fjellgrevlingarne er’kje noko veldugt folk, og endå byggjer dei seg hus i berget.
obumyu busolo bunafu naye bwezimbira ennyumba zaabwo mu mayinja;
27 Grashopparne hev ingen konge, og endå fær dei alle ut i fylking.
enzige tezirina kabaka, kyokka zitabaala zonna mu bibiina byazo;
28 Fjorføtla kann du ta med henderne, og endå bur ho inni kongeslott.
omunya oyinza okugukwasa engalo, naye mu mbiri za bakabaka gusangibwamu.
29 Tri finst det som stig med staute stig, og fire hev ei fager gonga:
Waliwo ebintu bisatu ebyesimba obulungi mu kitiibwa nga bitambula, weewaawo bina ebitambulira mu kitiibwa:
30 Løva ei kjempa millom dyri, og som ikkje snur seg for nokon,
empologoma esinga ensolo zonna amaanyi era kabaka waazo, so tewali gy’esegulira yonna;
31 hesten mjå um midja, eller bukken, og ein konge med leidingheren.
sseggwanga, n’embuzi ennume, ne kabaka eyeetooloddwa eggye lye.
32 Gjer du deg stor, anten narr eller klårtenkt, so legg handi på munnen!
Bw’oba ng’obadde okoze eby’obusirusiru ne weegulumiza, obanga obadde oteekateeka okukola ebibi, weekomeko weekwate ku mumwa.
33 For trykk på mjølk gjev smør, og trykk på nase gjev blod, og trykk på vreide gjev strid.
Kubanga okusunda amata kuzaala omuzigo, n’okunyiga ennyindo kuleeta omusaayi, okutankuula obusungu, bwe kutyo kuleeta entalo.
