Salomos Ordsprog 25
1 Dette er og ordtøke av Salomo, og mennerne åt Hizkia, kongen i Juda, hev samla deim.
EIA no hoi na olelo akamai a Solomona, na na kanaka o Hezekia ke alii o ka Iuda i kakau hou iho.
2 Guds æra er å dylja ei sak, og kongars æra å granska ei sak.
He mea nani i ke Akua ke huna i kekahi mea; He mea nani hoi i na'lii ke imi aku.
3 Himmel-høgd og jord-dypt og konge-hjarto kann ingen granska ut.
O ka lani he kiekie, o ka honua he hohonu, A o ka naau o na alii, he mau mea ike ole ia.
4 Burt med slagget or sylvet! So fær gullsmeden ei skål av det.
E hookaawale aku i ka lepo o ke kala, A e puka mai kekahi ipu no ka mea hoohehee.
5 Burt med gudlaus mann frå kongen! So vert hans kongsstol fast ved rettferd.
E hookaawale aku i ka mea hewa mai ke alo aku o ke alii, A e paa iho no kona nohoalii ma ka pono.
6 Briska deg ikkje for kongen, og stell deg ikkje på storfolks plass.
Mai hookiekie ae imua o ke alii, A ma kahi o ka poe koikoi mai ku ae oe.
7 For betre er at dei segjer med deg: «Stig her upp!» Enn at du vert nedflutt for augo på fyrsten. Kva so augo dine hev set.
No ka mea, he maikai ke olelo mai ia oe, e pii mai oe ia nei, Mamua o kou hoohaahaaia mai imua o ke alii, Ka mea a kou mau maka i nana aku ai.
8 Ver ikkje for snar til å reisa sak; for kva vil du gjera til slutt, når motparten gjer deg til skammar?
Mai hiki wawe aku oe i ka hakaka, No ka mea, heaha kau e hana'i mahope aku, Ke hoohilahila mai kou hoanoho ia oe?
9 Før di sak med grannen din, men ber ikkje ut ein annan manns løyndom,
Me kou hoanoho oe e hoopaapaa aku ai, Mai hoike aku i ka mea ia hai;
10 For elles vil den som høyrer det, skjella deg ut, og du vil alltid få låkt ord på deg.
O henehene mai ia oe ka mea lohe, Aole e pau ka olelo ino mai nou.
11 Som eple av gull i skåler av sylv er eit ord som ein talar i rette tid.
O na ohia gula ma na kii kala, Oia ka huaolelo i oleloia i ka wa pono.
12 Som ein gullring i øyra og sylgja av gull er ein vismann som refser for høyrande øyra.
He apo pepeiao gula, a he mea gula maemae e nani ai, Oia ka hoonaauao ana i ka pepeiao hoolohe.
13 Som svalande snø ein skurdonne-dag er ein tru bodberar for deim som sender han, han kveikjer sjæli åt herren sin.
E like me ke anu o ka hau i ka wa e ohi ai, Pela ka elele oiaio i ka mea nana ia e hoounauna aku; Hooluolu oia i ka uhane o kona mau haku.
14 Som skyer og vind utan regn er ein mann som kyter av gåvor han ikkje gjev.
O na ao a me ka makani ua ole, Oia ke kanaka e haanui ana no ka makana hoopunipuni.
15 Tolmod fær domaren yvertald, og den linne tunga bryt bein.
Ma ka hoomanawanui i hoohuliia ai ke alii, O ke elelo akahai ke uhai aku i ka iwi.
16 Finn du honning, so et det du treng, so du ikkje vert ovmett og spyr han ut.
Ua loaa anei ia oe ka meli? e ai iho e like me ka pono nou, O hookuku oe ia mea a e luai aku ia.
17 Set sjeldan din fot i huset åt grannen, so han ikkje vert leid deg og hatar deg.
Ua oki kou wawae i ka hele i ka hale o kou hoanoho, O luhi oia ia oe a e inaina mai no hoi.
18 Hamar og sverd og kvasse pil er den som vitnar falskt mot sin næste.
O ka hamare a me ka pahikaua a me ka pua oioi, Oia ke kanaka hoike wahahee no kona hoanoho.
19 Som roti tonn og ustød fot, so er lit til utru mann på trengselsdagen.
O ka niho i haiia, o ka wawae okupe, Oia ka paulele ana i ka mea lohe ole i ka wa popilikia.
20 Som kastar du klædi ein frostdag, som eddik på natron, so er den som syng visor for sorgfullt hjarta.
O ka mea lawe aku i ke kapa i ka wa anu, A o ka vinega hoi ma ka paakai, Oia ke mele aku i ke mele i ka mea naau kaumaha.
21 Er din fiend’ svolten, gjev honom mat, er han tyrst, so gjev honom drikka.
Ina pololi kou enemi, e haawi aku ia ia i ka ai, Ina i makewai ia, e hoohainu ia ia i ka wai;
22 For då hopar du gloande kol på hovudet hans, og Herren skal løna deg att for det.
Pela no oe e kau aku ai i na nanahu wela maluna o kona poo, A na Iehova oe e uku mai.
23 Nordanvind føder regn, og ei kviskrande tunga sure andlit.
O ka makani akau, pale aku ia i ka ua, A o ka maka huhu hoi i ke elelo akiaki.
24 Betre å bu i ei krå på taket enn ha sams hus med trættekjær kvinna.
E aho ka noho ana ma kahi kihi oluna o ka hale, Aole me ka wahine nuku wale ma ka hale kanaka.
25 Som friske vatnet for den trøytte, so er god tidend frå eit land langt burte.
O ka wai huihui i ka mea makewai la, Oia ka olelo hooluolu mai ka aina loihi e mai.
26 Som gruggi kjelda og ein utskjemd brunn, so er rettferdig mann som vinglar medan gudlaus ser det.
He punawai lepolepo, a he waipuna pilopilo, Oia ka mea pono e haule ana imua o ka mea hewa.
27 Eta for mykje honning er ikkje godt, men å granska det vandaste er ei æra.
O ka ai ana i ka meli a nui, aole ia he maikai, Pela hoi ka imi ana i ke kaulana nui loa.
28 Som ein by med murarne brotne og burte er mannen som ikkje kann styra sin hug.
O ke kulanakauhale hiolo, aohe pa, Oia ke kanaka hoomalu ole i kona uhane iho.
