Salomos Ordsprog 25

1 Dette er og ordtøke av Salomo, og mennerne åt Hizkia, kongen i Juda, hev samla deim.

Waɗannan ƙarin karin maganar Solomon ne waɗanda mutanen Hezekiya sarkin Yahuda suka tara.

2 Guds æra er å dylja ei sak, og kongars æra å granska ei sak.

Ɗaukakar Allah ce a ɓoye batun; a bayyana batun kuwa ɗaukakar sarakuna ne.

3 Himmel-høgd og jord-dypt og konge-hjarto kann ingen granska ut.

Kamar yadda sammai suna can bisa duniya kuma tana da zurfi, haka zukatan sarakuna suka wuce a bincika.

4 Burt med slagget or sylvet! So fær gullsmeden ei skål av det.

Ka tace azurfa sai kayan su fito don maƙerin azurfa;

5 Burt med gudlaus mann frå kongen! So vert hans kongsstol fast ved rettferd.

ka cire mugaye daga gaban sarki, kursiyinsa kuwa zai kahu ta wurin adalci.

6 Briska deg ikkje for kongen, og stell deg ikkje på storfolks plass.

Kada ka ɗaukaka kanka a gaban sarki, kada kuma ka nemi wa kanka wuri a cikin manyan mutane;

7 For betre er at dei segjer med deg: «Stig her upp!» Enn at du vert nedflutt for augo på fyrsten. Kva so augo dine hev set.

gara ya ce maka, “Ka hauro nan,” da a ƙasƙantar da kai a gaban wani mai makami. Abin da ka gani da idanunka

8 Ver ikkje for snar til å reisa sak; for kva vil du gjera til slutt, når motparten gjer deg til skammar?

kada ka yi garaje kai ƙara a majalisa, gama me za ka yi a ƙarshe in maƙwabcinka ya ba ka kunya?

9 Før di sak med grannen din, men ber ikkje ut ein annan manns løyndom,

In kai da maƙwabcinka kuka yi gardama, kada ka tona asirin wani,

10 For elles vil den som høyrer det, skjella deg ut, og du vil alltid få låkt ord på deg.

in ba haka ba duk wanda ya ji zai kunyata ka ba za ka kuma taɓa rabuwa da wannan mummuna suna ba.

11 Som eple av gull i skåler av sylv er eit ord som ein talar i rette tid.

Kalmar da aka faɗa daidai tana kamar zubin zinariyar da aka yi a mazubin azurfa.

12 Som ein gullring i øyra og sylgja av gull er ein vismann som refser for høyrande øyra.

Kamar’yan kunnen zinariya ko kuwa kayan ado na zinariya zalla haka yake da tsawatawar mai hikima ga kunne mai saurarawa.

13 Som svalande snø ein skurdonne-dag er ein tru bodberar for deim som sender han, han kveikjer sjæli åt herren sin.

Kamar sanyin ƙanƙara a lokacin girbi haka ɗan saƙo mai aminci wanda aka aika; ya wartsakar da ran waɗanda suka aike shi.

14 Som skyer og vind utan regn er ein mann som kyter av gåvor han ikkje gjev.

Kamar gizagizai da kuma iska marar ruwan sama haka mutumin da yake fariya a kan kyautan da ba ya bayarwa.

15 Tolmod fær domaren yvertald, og den linne tunga bryt bein.

Ta wurin haƙuri akan rinjaye mai mulki, magana mai hankali kan karye ƙashi.

16 Finn du honning, so et det du treng, so du ikkje vert ovmett og spyr han ut.

In ka sami zuma, ka sha isashe kawai, in ya yi yawa, za ka yi amai.

17 Set sjeldan din fot i huset åt grannen, so han ikkje vert leid deg og hatar deg.

Kada ka cika ziyarar gidan maƙwabcinka yawan ganinka zai sa ya ƙi ka.

18 Hamar og sverd og kvasse pil er den som vitnar falskt mot sin næste.

Kamar sanda ko takobi ko kibiya mai tsini haka yake da mutumin da yake ba da shaidar ƙarya a kan maƙwabcinsa.

19 Som roti tonn og ustød fot, so er lit til utru mann på trengselsdagen.

Kamar haƙori mai ciwo ko yin tafiya da gurguwar ƙafa haka yake ga mai dogara da marasa aminci a lokacin wahala.

20 Som kastar du klædi ein frostdag, som eddik på natron, so er den som syng visor for sorgfullt hjarta.

Kamar wanda ya tuɓe riga a ranar da ake sanyi, ko kuwa kamar zuba ruwan tsami a kanwa, haka yake da mai rera waƙoƙi ga mai baƙin ciki.

21 Er din fiend’ svolten, gjev honom mat, er han tyrst, so gjev honom drikka.

In abokin gābanka yana jin yunwa, ka ba shi abinci ya ci; in yana jin ƙishi, ka ba shi ruwa ya sha.

22 For då hopar du gloande kol på hovudet hans, og Herren skal løna deg att for det.

Ta yin haka, za ka tara garwashin wuta mai ci a kansa, Ubangiji kuma zai sāka maka.

23 Nordanvind føder regn, og ei kviskrande tunga sure andlit.

Kamar yadda iskar arewa kan kawo ruwan sama, haka jita-jita kan kawo fushi.

24 Betre å bu i ei krå på taket enn ha sams hus med trættekjær kvinna.

Gara a zauna a kusurwar rufin ɗaki da a zauna a gida ɗaya da mace mai fitina.

25 Som friske vatnet for den trøytte, so er god tidend frå eit land langt burte.

Kamar ruwan sanyi ga ran da ya gaji haka yake da jin labari mai daɗi daga ƙasa mai nisa.

26 Som gruggi kjelda og ein utskjemd brunn, so er rettferdig mann som vinglar medan gudlaus ser det.

Kamar rafi mai laka ko rijiyar da ta gurɓace haka yake da mai adalci wanda ya miƙa wuya ga mugaye.

27 Eta for mykje honning er ikkje godt, men å granska det vandaste er ei æra.

Ba shi da kyau ka sha zuma da yawa, haka ma ba shi da kyau ka nemi girma wa kanka.

28 Som ein by med murarne brotne og burte er mannen som ikkje kann styra sin hug.

Kamar birni da katangarsa sun rushe haka yake da mutumin da ba ya iya danne fushinsa.