Salomos Ordsprog 22
1 Eit godt namn er meir verdt enn rikdom stor, og manntekkje betre enn sylv og gull.
Rumbeng a ti nasayaat a nagan ti pilien saan ket a tay adu a kinabaknang, ken nasaysayaat ti pabor ngem ti pirak ken balitok.
2 Rik og fatig råkast, Herren hev skapt deim alle.
Addaan kadagitoy dagiti nabaknang ken nakurapay a tattao - ni Yahweh ti nangaramid amin kadakuada.
3 Den kloke ser fåren og gøymer seg, men fåmingar renner fram og lyt bøta for det.
Ti masirib a tao ket makitana ti riribuk ket iliklikna ti bagina, ngem sarakusuken daytoy dagiti tattao nga awan kapadasanna ket agsagabada gapu iti daytoy.
4 Løn for spaklynde og otte for Herren er rikdom og æra og liv.
Ti gunggona iti panagpakumbaba ken panagbuteng ken ni Yahweh ket kinabaknang, dayaw, ken biag.
5 Klunger og snaror er på den vegen den falske gjeng, den som agtar si sjæl, held seg burte frå deim.
Adda sisiit ken silsilo iti dalan dagiti dakes; ti siasinoman a mangsaluad iti biagna ket maiyadayo kadagitoy.
6 Lær guten etter som guten er, so vik han ikkje ifrå det, um han vert gamall.
Isurom ti ubing iti wagas a rumbeng a panagbiagna, ket inton dumakkel isuna, saanto isuna a sumiasi iti dayta a panursuro.
7 Rikmann rå’r yver fatigfolk, og den som fær lån, vert træl for den som gjev.
Iturayan dagiti nabaknang a tattao dagiti napanglaw, ken ti nakautang ket tagabu ti nagpautang.
8 Den som sår urett, skal hausta vondt, og hans ovmods ris fær ein ende.
Ti agimula iti kinadangkes ket agapitto iti riribuk, ket awanton ti serserbi ti baot ti pungtotna.
9 Den godhjarta vert velsigna, for han gjev sitt brød til armingen.
Mabendisionanto ti managparabur a tao, gapu ta ibingbingayanna iti tinapayna dagiti napanglaw.
10 Jaga spottaren ut, so gjeng trætta med, og for skjemsla og kiv fær du fred.
Papanawem ti mananglais, ket mapukaw ti panagririri; sumardeng dagiti panagsusuppiat ken panangin-insulto.
11 Den som elskar hjartans reinleik, den som talar vænt, han hev kongen til ven.
Ti mangayat iti nasin-aw a puso ken nasayaat ti panagsasaona, ket agbalinto a gayemna ti ari.
12 Herrens augo vaktar kunnskap, men ord frå den utrue støyter han um.
Kanayon a sipsiputan dagiti mata ni Yahweh ti pannakaammo, ngem daddadaelenna dagiti sasao dagiti mangliliput.
13 Letingen segjer: «Det er ei løva der ute, eg kunde verta drepen midt på gata.»
Kuna ti sadut a tao, “Adda leon iti kalsada! Matayak la ketdi no rummuarak.”
14 Ei djup grav er skjøkjemunn, den som Herren er harm på, skal falla nedi.
Ti ngiwat ti mannakikamalala a babai ket kasla nauneg nga abut; mapasgedan ti pungtot ni Yahweh iti siasinoman a matnag iti daytoy.
15 Vitløysa heng fast ved hjarta hjå guten, men tukteriset driv henne burt frå han.
Siguden nga adda kinamaag iti puso ti maysa nga ubing, ngem ikkaten daytoy ti baut ti panangisuro.
16 Trykkjer du armingen, vert det honom til vinning, gjev du den rike, vert det berre til tap.
Ti mangidaddadanes kadagiti nakurapay a tattao tapno umadu ti kinabaknangna, wenno ti mangmangted kadagiti nabaknang a tattao, ket pumanglawto.
17 Lut øyra ned og høyr på ord av vismenn vend hjarta til min kunnskap!
Ipangagmo ken denggem dagiti sasao dagiti masirib, ket imulam dita pusom ti pannakaammo nga isursurok,
18 For det er vænt at du deim varar i ditt hjarta; gjev dei må vera reiduge på dine lippor!
ta nasayaat para kenka no salimetmetam dagitoy iti kaunggam, no nakasagana amin dagitoy kadagiti bibigmo.
19 Av di du skal lita på Herren, lærer eg deg i dag, just deg.
Tapno ti panagtalekmo ket adda kenni Yahweh, isurok dagitoy ita kenka-uray pay kenka.
20 Hev eg’kje skrive fyndord til deg med råder og kunnskap
Saan kadi a nangisuratak para kenka iti tallopulo a bilbilin ken pannakaammo,
21 til å kunngjera deg det som rett er, sannings ord, so du med sannings ord kann svara deim som sender deg?
a mangisuro kenka iti kinapudno nga adda kadagitoy a sasao, tapno makaitedka kadagiti nasayaat a sungbat kadagiti nangibaon kenka?
22 Plundra ikkje ein fatigmann av di han er fatig, og tred ikkje armingen ned i porten!
Saanmo a takawan ti napanglaw a tao, gapu ta napanglaw isuna, wenno ibaddebaddek dagiti marigrigat nga adda iti ruangan,
23 For Herren skal føra saki deira og taka livet deira som tek ifrå deim.
ta ninto Yahweh ti mangikalintegan iti kasoda, ket pukawennanto ti biag dagiti nagtakaw kadakuada.
24 Gjev deg ikkje i lag med ein som snart vert vreid, og gakk ikkje med ein bråsinna mann,
Saanka a makigayyem iti tao nga iturturayan ti unget, ken saanka a makikuykuyog iti tao a managpungpungtot,
25 at du ikkje skal venja deg til hans vegar og få sett ei snara for livet ditt!
amangan no masursuromton dagiti wagasna, ket saankaton a makalapsut iti silo.
26 Ver ei millom deim som gjev handtak, millom deim som borgar for skuld!
Saanka nga agkari no maipapan iti kuarta, ken saanka a mangted iti pammaneknek iti utang ti sabali.
27 Når du inkje hev å betala med, kvifor skal dei taka sengi di burt under deg?
No saankanto a makabayad, ania koma ngay ti makalapped iti tao a nagkariam inton alaenna ti katre a pagid-iddaam?
28 Flyt ikkje gamall merkestein som federne dine hev sett!
Saanmo nga ikkaten ti nagkakauna a mohon nga impasdek dagiti ammayo.
29 Ser du ein mann som er dugleg i arbeidet, han skal tena hjå kongar og ikkje hjå småfolk.
Makakitaka ngata iti tao a nalaing iti trabahona? Iti sangoanan ngarud dagiti ar-ari ti pagtakderanna; saan nga iti sangoanan dagiti kadawyan a tattao.
