Salomos Ordsprog 15
1 Mildt svar døyver harm, men eit kvast ord vekkjer vreide.
Jawabu la upole huondoa ghadhabu, bali neno la ukatili huchochea hasira.
2 Tunga åt vismenner gjev god kunnskap, men narreskap gøyser or munnen på dårar.
Ulimi wa watu mwenye hekima husifu maarifa, bali kinywa cha wapumbavu humwaga upuuzi.
3 Allstad hev Herren augo sine, dei ser etter vonde og gode.
Macho ya Yehova yapo kila mahali, yakiwatazama juu ya waovu na wema.
4 Linnmælt tunga er livsens tre, men range tunga gjev hjartesår.
Ulimi unaoponya ni mti wa uzima, bali ulimi wa udanganyifu huvunja moyo.
5 Ein uviting vanvyrder far sin’s age, men den som agtar på refsing, vert klok.
Mpumbavu hudharau marudi ya baba yake, bali yeye anayejifunza kutokana na masahihisho ni mwenye hekima.
6 Rettferdig manns hus eig stor rikdom, men d’er ugreida med ugudleg manns inntekt.
Katika nyumba ya wale watendao haki kuna hazina kubwa, bali mapato ya watu waovu huwapa taabu.
7 Vismanns-lippor strår ut kunnskap, men so er ei med dårehjarta.
Midomo ya wenye hekima husambaza maarifa, bali mioyo ya wapumbavu haifanyi hivyo.
8 Gudløysings offer er ei gruv for Herren, men bøn frå ærlege han likar godt.
Yehova anachukia sadaka za watu waovu, bali maombi ya watu waadilifu ndiyo furaha yake.
9 Gudløysings veg er ei gruv for Herren, men han elskar den som renner etter rettferd.
Yehova anachukia njia ya watu waovu, bali anampenda yule ambaye huandama haki.
10 Hard refsing fær den som gjeng ut av vegen, den som hatar age, skal døy.
Marudi ya ukatili hungojea kwa yeyote ambaye huiacha njia na yule ambaye huchukia masahihisho atakufa.
Kuzimu na uharibifu vipo wazi mbele za Yehova; je si zaidi sana mioyo ya wana wa wanadamu? (Sheol h7585)
12 Spottaren likar ikkje at ein lastar honom, til vismenner gjeng han ikkje.
Mwenye mzaha huchukia masahihisho; hatakwenda kwa wenye hekima.
13 Gladværugt hjarta gjer andlitet ljost, men modet vert brote i hjartesorg.
Moyo wenye furaha husababisha uchangamfu wa uso, bali huzuni huvunja moyo.
14 Vitug manns hjarta søkjer kunnskap, men dåremunn fer berre med narreskap.
Moyo wa mwenye ufahamu hutafuta maarifa, bali kinywa cha wapumbavu hujilisha kwenye upuuzi.
15 Alle ein armings dagar er vonde, men den glade i hjarta hev gjestebod alltid.
Siku zote za watu waliokandamizwa ni taabu, bali moyo wenye furaha unakaramu daima.
16 Betre er lite med otte for Herren enn eigedom stor med uro attåt.
Bora kitu kidogo pamoja na kumcha Mungu kuliko hazina kubwa pamoja na ghasia.
17 Betre ei nista av kål med kjærleik til enn gjødde uksen med hat attåt.
Bora mlo wenye mboga kukiwa na upendo kuliko kuandaliwa ndama aliyenona kwa chuki.
18 Brålyndt mann valdar trætta, men den toluge stiller kiv.
Mtu mwenye hasira huchochea mabishano, bali mtu ambaye hukawia kukasirika hutuliza ugomvi.
19 Vegen for letingen er som eit klungergjerde, men stigen er brøytt for dei ærlege.
Mapito ya mtu goigoi ni kama sehemu yenye uwa wa miiba, bali mapito ya mtu mwadilifu ni njia kuu iliyojengwa imara.
20 Ein vis son gjer far sin gleda, men eit dårlegt menneskje vanvyrder mor si.
Mwana mwenye busara huleta furaha kwa baba yake, bali mtu mpumbavu humdharau mama yake.
21 Dårskap er gleda for vitlaus mann, men ein vitug mann gjeng beint fram.
Upuuzi humfurahia mtu ambaye amepungukiwa akili, bali mwenye ufahamu hutembea katika njia nyofu.
22 Råder vert til inkjes utan rådleggjing, men med mange rådgjevarar kjem dei i stand.
Mipango huharibika ambapo hakuna ushauri, bali washauri wengi wanafanikiwa.
23 Mannen gled seg når munnen kann svara, og eit ord i rette tid, kor godt det er!
Mtu anapata furaha wakati anapotoa jibu la kufaa; je ni zuri kiasi gani neno kwa wakati muafaka!
24 Den vituge gjeng livsens veg uppetter, for han vil sleppa burt frå helheimen der nede. (Sheol h7585)
Njia ya uzima huwapeleka juu watu wenye hekima, ili waondoke kutoka chini kuzimu. (Sheol h7585)
25 Herren riv huset ned for dei ovmodige, men for enkja let han merkesteinen standa.
Yehova hurarua urithi wa mwenye kiburi, bali huzilinda mali za mjane.
26 Vonde tankar er ei gruv for Herren, men milde ord er reine.
Yehova huyachukia mawazo ya watu waovu, bali maneno ya upole ni safi.
27 Den vinnekjære fær sitt hus i ulag, men den som hatar mutor, han skal liva.
Mporaji huleta shida kwenye familia yake, bali yeye ambaye huchukia rushwa ataishi.
28 Rettferdig tenkjer i sitt hjarta korleis han skal svara, men gudlause let vondskap gøysa ut or munnen.
Moyo wa yule atendaye haki hutafakari kabla ya kujibu, bali kinywa cha watu waovu humwanga ubaya wake wote.
29 Langt er Herren burte frå dei gudlause, men bøni frå rettferdige han høyrer.
Yehova yupo mbali na watu waovu, bali husikia maombi ya wale watendao haki.
30 Ljos i augo hjarta gled, tidend god gjev merg i beini.
Nuru ya macho huleta furaha moyoni na habari njema ni afya kwenye mwili.
31 Det øyra som høyrer på rettleiding til livet, held seg gjerne med vismenn i lag.
Kama utazingatia wakati mtu anapokurekebisha jinsi ya kuishi, utabaki miongoni mwa watu wenye busara.
32 Den som vandar age, vanvyrder si sjæl, den som høyrer på rettleiding, vinn seg vit.
Yeye anayekataa karipio hujidharau mwenyewe, bali yule asikilizaye masahihisho hujipatia ufahamu.
33 Otte for Herren er age til visdom, og fyre æra gjeng andmykt.
Kumcha Yehova hufundisha hekima na unyenyekevu huja kabla ya heshima.
