Salomos Ordsprog 14
1 Kvinnevisdom byggjer huset sitt, men dårskap riv det ned med henderne.
Mwanamke mwenye busara huijenga nyumba yake, bali mwanamke mpumbavu huibomoa kwa mikono yake mwenyewe.
2 Den som ottast Herren, fer ærleg fram, men krokvegar gjeng den som vanvyrder honom.
Yeye aendaye kwa uaminifu humcha Yehova, bali mkaidi humdharau katika njia zake.
3 I narrens munn er ovmods ris, men dei vise hev lipporne sine til vern.
Katika kinywa cha mpumbavu hutoka chipukizi la kiburi chake, bali midomo ya wenye busara itawalinda.
4 Utan uksar er krubba tom, men når stuten er sterk, vert innkoma stor.
Pale pasipo na mifugo hori la kulishia ni safi, bali mazao mengi huweza kupatikana kwa nguvu za maksai.
5 Ikkje lyg eit ærlegt vitne, men det falske vitne andar lygn.
Shahidi mwaminifu hasemi uongo, bali shahidi wa uongo hupumua uongo.
6 Spottaren søkjer visdom, men fåfengt, men lett finn den skynsame kunnskap.
Mwenye dharau hutafuta hekima na hakuna hata, bali maarifa huja kwa urahisi kwa mwenye ufahamu.
7 Gakk burt frå ein dåre, ei fekk du der merka lippor med kunnskap.
Nenda mbali kutoka kwa mtu mpumbavu, maana hutapata maarifa kwenye midomo yake.
8 Klok manns visdom er: han skynar vegen sin, men dåre-narreskapen er: dei svik seg sjølv.
Hekima ya mtu mwenye busara ni kuifahamu njia yake mwenyewe, bali upuuzi wa wapumbavu ni udanganyifu.
9 Dårar fær spott av sitt eige skuldoffer, men millom ærlege folk er godhug.
Wapumbavu hudharau wakati sadaka ya hatia inapotolewa, bali miongoni mwao waaminifu hushiriki fadhila.
10 Hjarta kjenner si eigi sorg, og gleda legg ingen framand seg uppi.
Moyo unayajua machungu yake mwenyewe na hakuna mgeni anayeshiriki furaha yake.
11 Gudlause folk fær sitt hus lagt i øyde, men ærlege folk ser tjeldet sitt bløma.
Nyumba ya waovu itaangamizwa, bali hema ya watu waaminifu itasitawi.
12 Mang ein veg tykkjer folk er rett, men enden på honom er vegar til dauden.
Kuna njia ambayo huonekana sawa kwa mtu, lakini mwisho wake huelekea mauti tu.
13 Jamvel midt i låtten kjenner hjarta vondt, og enden på gleda er sorg.
Moyo unaweza kucheka lakini bado ukawa katika maumivu na furaha inaweza kukoma ikawa huzuni.
14 Av åtferdi si skal den fråfalne mettast, og ein god mann held seg burte frå han.
Yule asiyemwaminifu atapata anachostahili kwa njia zake, bali mtu mwema atapata kilicho chake.
15 Den einfalde trur kvart ordet, men den kloke agtar på sine stig.
Yeye ambaye hakufundishwa huamini kila kitu, bali mtu mwenye hekima huzifikiria hatua zake.
16 Den vise ottast og held seg frå vondt, men dåren er brålyndt og trygg.
Mtu mwenye hekima huogopa na kutoka kwenye ubaya, bali mpumbavu huliacha onyo kwa ujasiri.
17 Bråsinna mann gjer narreverk, og meinsløg mann vert hata.
Yeye ambaye anakuwa na hasira kwa haraka hufanya mambo ya kipumbavu, na mtu anayefanya hila mbaya huchukiwa.
18 Einfalde erver dårskap, men dei kloke fær kunnskap til krans.
Wajinga hurithi upumbavu, lakini watu wenye hekima wamezingirwa kwa maarifa.
19 Vonde skal bøygja seg for dei gode, og gudlause ved portarne til den rettferdige.
Hao ambao ni waovu watainama mbele yao walio wema na wale wenye uovu watasujudu kwenye malango ya wenye haki.
20 Ein fatig vert hata av venen sin jamvel, men ein rik vert elska av mange.
Mtu masikini huchukiwa hata na marafiki zake, bali watu matajiri wanamarafiki wengi.
21 Vanvyrder du næsten din, syndar du, men sæl den som ynkast yver armingar.
Yeye ambaye huonyesha dharau kwa jirani yake anafanya dhambi, bali yule ambaye huonyesha fadhila kwa masikini anafuraha.
22 Skal ikkje dei fara vilt som finn på vondt, og miskunn og truskap timast deim som finn på godt?
Je wale wanaofanya njama mbaya hawapotei? Bali wale wenye mpango wa kutenda mema watapokea agano la uaminifu na udhamini
23 Alt stræv fører vinning med seg, men tome ord gjev berre tap.
Katika kazi zote ngumu huja faida, bali palipo na maongezi tu, huelekea kwenye umasikini.
24 Rikdomen er for dei vise ei krans, men narreskapen hjå dårar er narreskap.
Taji ya watu wenye busara ni utajiri wao, bali upuuzi wa wapumbavu huwaletea upuu zaidi.
25 Eit sanningsvitne bergar liv, men den som andar lygn, er full av svik.
Shahidi mkweli huokoa maisha, bali shahidi wa uongo hupumua uongo.
26 Den som ottast Herren, hev ei borg so fast, og for hans born det finnast skal ei livd.
Mtu anapokuwa na hofu ya Yehova, pia anakuwa na matumaini zaidi ndani yake; vitu hivi vitakuwa kama sehemu imara ya ulinzi kwa watoto wa mtu huyu.
27 Otte for Herren er livsens kjelda, so ein slepp undan daudesnaror.
Kumcha Yehova ni chemchemi ya uzima, ili kwamba mtu aweze kujiepusha kutoka katika mitego ya mauti.
28 Mykje folk er konungs prydnad, men folkemink er hovdings fall.
Utukufu wa mfalme upo katika idadi kubwa ya watu wake, bali pasipo watu mfalme huangamia.
29 Langmodig mann hev mykje vit, men bråhuga mann syner narreskap.
Mtu mvumilivu anaufahamu mkubwa, bali mtu mwepesi wa kuhamaki hukuza upuuzi.
30 Spaklyndt hjarta er likamens liv, men ilska er ròt i beini.
Moyo wenye raha ni uzima wa mwili, bali husuda huozesha mifupa.
31 Trykkjer du armingen, spottar du skaparen hans, men du ærar skaparen når du er mild mot fatigmann.
Anayemkandamiza masikini humlaani Muumba wake, bali anayeonyesha fadhila kwa wahitaji humtukuza yeye.
32 I ulukka si lyt den gudlause stupa, men den rettferdige hev trygd når han skal døy.
Mtu mwovu huangushwa chini kwa matendo yake mabaya, bali mtu mwenye haki anakimbilio hata katika kifo.
33 I hjarta på den vituge held visdomen seg still, men hjå dårar ter han seg fram.
Hekima hukaa katika moyo wa ufahamu, bali hata miongoni mwa wapumbavu hujiachilia mwenyewe kwa kujulikana
34 Rettferd upphøgjer eit folk, men syndi er skam for folki.
Kutenda haki huliinua taifa, bali dhambi ni chukizo kwa watu wowote.
35 Kongen likar godt den kloke tenar, men harmast på den som skjemmer seg ut.
Fadhila ya mfalme ni kwa mtumishi mwenye kutenda kwa hekima, bali hasira yake ni kwa yule atendaye kwa kuaibisha.
