Salomos Ordsprog 14
1 Kvinnevisdom byggjer huset sitt, men dårskap riv det ned med henderne.
Mwanamke mwenye hekima huijenga nyumba yake, bali mpumbavu huibomoa nyumba yake kwa mikono yake mwenyewe.
2 Den som ottast Herren, fer ærleg fram, men krokvegar gjeng den som vanvyrder honom.
Yeye ambaye njia zake ni nyofu humcha Bwana, bali yeye ambaye njia zake zimepotoka humdharau Mungu.
3 I narrens munn er ovmods ris, men dei vise hev lipporne sine til vern.
Mazungumzo ya mpumbavu huleta fimbo mgongoni mwake, bali mwenye hekima hulindwa na maneno ya midomo yake.
4 Utan uksar er krubba tom, men når stuten er sterk, vert innkoma stor.
Pale ambapo hakuna mafahali, hori ni tupu, bali kutokana na nguvu za fahali huja mavuno mengi.
5 Ikkje lyg eit ærlegt vitne, men det falske vitne andar lygn.
Shahidi mwaminifu hadanganyi, bali shahidi wa uongo humimina uongo.
6 Spottaren søkjer visdom, men fåfengt, men lett finn den skynsame kunnskap.
Mwenye mzaha huitafuta hekima na haipati, bali maarifa huja kwa urahisi kwa anayepambanua.
7 Gakk burt frå ein dåre, ei fekk du der merka lippor med kunnskap.
Kaa mbali na mtu mpumbavu, kwa maana hutapata maarifa katika midomo yake.
8 Klok manns visdom er: han skynar vegen sin, men dåre-narreskapen er: dei svik seg sjølv.
Hekima ya mwenye busara ni kufikiria njia zake, bali upumbavu wa wapumbavu ni udanganyifu.
9 Dårar fær spott av sitt eige skuldoffer, men millom ærlege folk er godhug.
Wapumbavu hudhihaki kujirekebisha kutoka dhambi, bali wema hupatikana miongoni mwa wanyofu.
10 Hjarta kjenner si eigi sorg, og gleda legg ingen framand seg uppi.
Kila moyo hujua uchungu wake wenyewe, wala hakuna yeyote awezaye kushiriki furaha yake.
11 Gudlause folk fær sitt hus lagt i øyde, men ærlege folk ser tjeldet sitt bløma.
Nyumba ya mwovu itaangamizwa, bali hema la mnyofu litastawi.
12 Mang ein veg tykkjer folk er rett, men enden på honom er vegar til dauden.
Iko njia ionekanayo kuwa sawa kwa mtu, bali mwisho wake huelekeza mautini.
13 Jamvel midt i låtten kjenner hjarta vondt, og enden på gleda er sorg.
Hata katika kicheko moyo waweza kuuma, nayo furaha yaweza kuishia katika majonzi.
14 Av åtferdi si skal den fråfalne mettast, og ein god mann held seg burte frå han.
Wasio na imani watapatilizwa kikamilifu kwa ajili ya njia zao, naye mtu mwema atapewa thawabu kwa ajili ya njia yake.
15 Den einfalde trur kvart ordet, men den kloke agtar på sine stig.
Mtu mjinga huamini kila kitu, bali mwenye busara hufikiria hatua zake.
16 Den vise ottast og held seg frå vondt, men dåren er brålyndt og trygg.
Mtu mwenye hekima humcha Bwana na kuepuka mabaya, bali mpumbavu hukasirika kwa hamaki na uzembe.
17 Bråsinna mann gjer narreverk, og meinsløg mann vert hata.
Mtu anayekasirika kwa haraka hufanya mambo ya upumbavu, naye mtu wa hila huchukiwa.
18 Einfalde erver dårskap, men dei kloke fær kunnskap til krans.
Mjinga hurithi upumbavu, bali wenye busara huvikwa maarifa kichwani kama taji.
19 Vonde skal bøygja seg for dei gode, og gudlause ved portarne til den rettferdige.
Watu wabaya watasujudu mbele ya watu wema, nao waovu kwenye malango ya wenye haki.
20 Ein fatig vert hata av venen sin jamvel, men ein rik vert elska av mange.
Maskini huepukwa hata na majirani zao, bali matajiri wana marafiki wengi.
21 Vanvyrder du næsten din, syndar du, men sæl den som ynkast yver armingar.
Yeye anayemdharau jirani yake hutenda dhambi, bali amebarikiwa yeye aliye na huruma kwa mhitaji.
22 Skal ikkje dei fara vilt som finn på vondt, og miskunn og truskap timast deim som finn på godt?
Je, wale wanaopanga ubaya hawapotoki? Bali wale wanaopanga kilicho chema hupata upendo na uaminifu.
23 Alt stræv fører vinning med seg, men tome ord gjev berre tap.
Kazi zote zinazofanywa kwa bidii huleta faida, bali mazungumzo matupu huelekea umaskini tu.
24 Rikdomen er for dei vise ei krans, men narreskapen hjå dårar er narreskap.
Utajiri wa wenye hekima ni taji yao, bali upumbavu wa wapumbavu huzaa upumbavu.
25 Eit sanningsvitne bergar liv, men den som andar lygn, er full av svik.
Shahidi wa kweli huokoa maisha, bali shahidi wa uongo ni mdanganyifu.
26 Den som ottast Herren, hev ei borg so fast, og for hans born det finnast skal ei livd.
Yeye amchaye Bwana ana ngome salama, na kwa watoto wake itakuwa kimbilio.
27 Otte for Herren er livsens kjelda, so ein slepp undan daudesnaror.
Kumcha Bwana ni chemchemi ya uzima, ili kumwepusha mtu na mitego ya mauti.
28 Mykje folk er konungs prydnad, men folkemink er hovdings fall.
Wingi wa watu ni utukufu wa mfalme, bali pasipo watu mkuu huangamia.
29 Langmodig mann hev mykje vit, men bråhuga mann syner narreskap.
Mtu mwenye subira ana ufahamu mwingi, bali anayekasirika haraka huonyesha upumbavu.
30 Spaklyndt hjarta er likamens liv, men ilska er ròt i beini.
Moyo wenye amani huupa mwili uzima, bali wivu huozesha mifupa.
31 Trykkjer du armingen, spottar du skaparen hans, men du ærar skaparen når du er mild mot fatigmann.
Yeye amwoneaye maskini huonyesha dharau kwa Muumba wao, bali yeyote anayemhurumia mhitaji humheshimu Mungu.
32 I ulukka si lyt den gudlause stupa, men den rettferdige hev trygd når han skal døy.
Waovu huangamizwa kwa matendo yao maovu, bali hata katika kifo wenye haki hupata kimbilio.
33 I hjarta på den vituge held visdomen seg still, men hjå dårar ter han seg fram.
Hekima hukaa katika moyo wa mwenye ufahamu bali haijulikani miongoni mwa wapumbavu.
34 Rettferd upphøgjer eit folk, men syndi er skam for folki.
Haki huinua taifa, bali dhambi ni aibu kwa watu wote.
35 Kongen likar godt den kloke tenar, men harmast på den som skjemmer seg ut.
Mfalme hupendezwa na mtumishi mwenye hekima, bali ghadhabu yake humwangukia mtumishi mwenye kuaibisha.
