Salomos Ordsprog 14
1 Kvinnevisdom byggjer huset sitt, men dårskap riv det ned med henderne.
Omukazi ow’amagezi yeezimbira ennyumba ye, naye omusirusiru eyiye agyemenyera n’emikono gye.
2 Den som ottast Herren, fer ærleg fram, men krokvegar gjeng den som vanvyrder honom.
Omuntu atambulira mu bugolokofu atya Mukama, naye ow’amakubo amakyamu anyooma Mukama.
3 I narrens munn er ovmods ris, men dei vise hev lipporne sine til vern.
Ebigambo by’omusirusiru bye bimuviirako okukubwa, naye eby’abatuukirivu binaabakuumanga.
4 Utan uksar er krubba tom, men når stuten er sterk, vert innkoma stor.
Awataba nte nnume ezirima ebyagi biba bikalu, naye emmere ennyingi eva mu maanyi gaazo.
5 Ikkje lyg eit ærlegt vitne, men det falske vitne andar lygn.
Omujulizi ow’amazima talimba, naye ow’obulimba ayogera bya bulimba.
6 Spottaren søkjer visdom, men fåfengt, men lett finn den skynsame kunnskap.
Omukudaazi anoonya amagezi n’atagalaba, naye okumanya kwanguyira omuntu ategeera.
7 Gakk burt frå ein dåre, ei fekk du der merka lippor med kunnskap.
Teweeretereza muntu musirusiru, kubanga tewali by’amagezi biva mu kamwa ke.
8 Klok manns visdom er: han skynar vegen sin, men dåre-narreskapen er: dei svik seg sjølv.
Omutegeevu mugezi kubanga afaayo okutegeera by’akola, naye atalina magezi musirusiru kubanga yeerimba nti amanyi.
9 Dårar fær spott av sitt eige skuldoffer, men millom ærlege folk er godhug.
Abasirusiru banyooma okugololwa nga bakoze ensobi, naye abalongoofu baagala emirembe.
10 Hjarta kjenner si eigi sorg, og gleda legg ingen framand seg uppi.
Buli mutima gumanya okulumwa kwagwo, tewali ayinza kugusanyukirako.
11 Gudlause folk fær sitt hus lagt i øyde, men ærlege folk ser tjeldet sitt bløma.
Ennyumba y’abakozi b’ebibi erizikirizibwa, naye eweema y’abatuukirivu erikulaakulana.
12 Mang ein veg tykkjer folk er rett, men enden på honom er vegar til dauden.
Waliwo ekkubo erirabika nga ttuufu eri omuntu, naye ng’enkomerero yaalyo kufa.
13 Jamvel midt i låtten kjenner hjarta vondt, og enden på gleda er sorg.
Enseko zandibaawo naye ng’omutima gujjudde ennaku, era n’enkomerero y’essanyu eyinza okufuuka obuyinike.
14 Av åtferdi si skal den fråfalne mettast, og ein god mann held seg burte frå han.
Omuntu atalina kukkiriza alisasulwa empeera emusaanira olw’ebikolwa bye, n’omuntu omulungi naye alisasulwa eyiye.
15 Den einfalde trur kvart ordet, men den kloke agtar på sine stig.
Ow’amagezi amatono amala gakkiriza buli kigambo ky’awulira, naye omuntu omutegeevu yeegendereza amakubo ge.
16 Den vise ottast og held seg frå vondt, men dåren er brålyndt og trygg.
Omuntu ow’amagezi atya Mukama n’aleka okukola ebibi, naye omusirusiru yeepankapanka era teyeegendereza.
17 Bråsinna mann gjer narreverk, og meinsløg mann vert hata.
Omuntu asunguwala amangu akola eby’obusirusiru, n’omukalabakalaba akyayibwa.
18 Einfalde erver dårskap, men dei kloke fær kunnskap til krans.
Abatalina magezi basikira butaliimu, naye abategeevu batikkirwa engule ey’okumanya.
19 Vonde skal bøygja seg for dei gode, og gudlause ved portarne til den rettferdige.
Abakozi b’ebibi balivuunamira abatuukirivu, n’aboonoonyi ne bavuunama mu miryango gy’abatuukirivu.
20 Ein fatig vert hata av venen sin jamvel, men ein rik vert elska av mange.
Omwavu alagajjalirwa abantu nga ne muliraanwa we omutwaliddemu, naye abagagga baba n’emikwano mingi.
21 Vanvyrder du næsten din, syndar du, men sæl den som ynkast yver armingar.
Anyooma muliraanwa we akola kibi, naye alina omukisa oyo asaasira abaavu.
22 Skal ikkje dei fara vilt som finn på vondt, og miskunn og truskap timast deim som finn på godt?
Abateekateeka okukola ebibi, tebawaba? Naye okwagala n’amazima binaabeeranga n’abo abateesa okukola obulungi.
23 Alt stræv fører vinning med seg, men tome ord gjev berre tap.
Buli mulimu ogukolebwa n’amaanyi gubaako amagoba, naye okwogera obwogezi kireeta bwavu bwokka.
24 Rikdomen er for dei vise ei krans, men narreskapen hjå dårar er narreskap.
Abagezi bafuna engule ey’obugagga, naye obusirusiru bw’abatalina magezi buzaala busirusiru.
25 Eit sanningsvitne bergar liv, men den som andar lygn, er full av svik.
Omujulizi ow’amazima awonya obulamu bw’abantu, naye omujulizi ow’obulimba aba mulimba.
26 Den som ottast Herren, hev ei borg so fast, og for hans born det finnast skal ei livd.
Atya Mukama alina ekiddukiro eky’amaanyi, era n’abaana be balibeera n’obuddukiro.
27 Otte for Herren er livsens kjelda, so ein slepp undan daudesnaror.
Okutya Mukama ye nsulo y’obulamu, kuleetera omuntu okwewala emitego gy’okufa.
28 Mykje folk er konungs prydnad, men folkemink er hovdings fall.
Ekitiibwa kya kabaka kiri mu kuba n’abantu bangi, naye omukulembeze ataba n’abantu abeera mu kabi.
29 Langmodig mann hev mykje vit, men bråhuga mann syner narreskap.
Omuntu omugumiikiriza aba n’okutegeera kungi, naye oyo asunguwala amangu ayolesa obusirusiru.
30 Spaklyndt hjarta er likamens liv, men ilska er ròt i beini.
Omutima ogulina emirembe guwangaaza omuntu, naye obuggya buvunza amagumba ge.
31 Trykkjer du armingen, spottar du skaparen hans, men du ærar skaparen når du er mild mot fatigmann.
Omuntu atulugunya abaavu anyooma oyo eyabatonda, naye buli abakwatirwa ekisa, agulumiza Katonda.
32 I ulukka si lyt den gudlause stupa, men den rettferdige hev trygd når han skal døy.
Akacwano bwe kajja, omukozi w’ebibi agwa, naye omutuukirivu ne mu kufa aba n’obuddukiro.
33 I hjarta på den vituge held visdomen seg still, men hjå dårar ter han seg fram.
Amagezi gabeera mu mutima gw’omuntu alina okutegeera, era yeeyoleka ne mu basirusiru.
34 Rettferd upphøgjer eit folk, men syndi er skam for folki.
Obutuukirivu buzimba eggwanga, naye ekibi kiswaza abantu ab’engeri zonna.
35 Kongen likar godt den kloke tenar, men harmast på den som skjemmer seg ut.
Kabaka asanyukira omuddu akola eby’amagezi, naye obusungu bwa kabaka bunaabuubuukiranga ku oyo akola ebiswaza.
